confirmed، مدیران
۳۷٬۴۰۴
ویرایش
شوال: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
[[سید ابن طاووس]] درباره این ماه می‌گوید: «ورود در ماه شوال مانند ورود در [[رجب]] است و... زیرا "این ماه، [[حرام]] می‌باشد" و باید آن‌را با گفتار و کردار بزرگ بشماری مثل کسی که وارد شهر [[مکه]] تا [[مسجد اعظم]] آن می‌شود [و آن‌را بزرگ می‌دارد]...». <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، ج 1، ص 305، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش</ref> | [[سید ابن طاووس]] درباره این ماه می‌گوید: «ورود در ماه شوال مانند ورود در [[رجب]] است و... زیرا "این ماه، [[حرام]] می‌باشد" و باید آن‌را با گفتار و کردار بزرگ بشماری مثل کسی که وارد شهر [[مکه]] تا [[مسجد اعظم]] آن می‌شود [و آن‌را بزرگ می‌دارد]...». <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، ج 1، ص 305، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش</ref> | ||
از متن بالا برداشت می‌شود که به عقیده سید ابن طاووس، شوال از ماههای حرام است، اما این عقیده‌ای خلاف مشهور است و در منابعی که جستجو کردیم، فرد دیگری چنین اعتقادی را مطرح نساخته است. البته شاید مستند ایشان در حرام دانستن ماه شوال روایتی باشد که این ماه را از ماههای حرام دانسته، اما [[ | از متن بالا برداشت می‌شود که به عقیده سید ابن طاووس، شوال از ماههای حرام است، اما این عقیده‌ای خلاف مشهور است و در منابعی که جستجو کردیم، فرد دیگری چنین اعتقادی را مطرح نساخته است. البته شاید مستند ایشان در حرام دانستن ماه شوال روایتی باشد که این ماه را از ماههای حرام دانسته، اما [[ماه محرم الحرام|محرم]] را ماهی حرام نمی‌داند. <ref>«حرم الله الأشهر الحرم فی کتابه "یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ" ثلاثة أشهر متوالیة و شهر مفرد للعمرة قال أبو عبدالله (علیه السلام): شوال و ذوالقعدة و ذوالحجة و رجب»؛ «خداوند، همان روزی که آسمانها و زمین را آفرید، چهار ماه را به خاطر زیارت این خانه حرام و غرق کرد. سه ماه را پی در پی ویژه حج ساخت که ماه شوّال و ذی قعده و ذی حجّه باشد و یک ماه تک را برای عمره مقرّر کرد که ماه رجب باشد»؛ عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج 2، ص 88، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 4، ص 240، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref> | ||
سند این روایت سندی حسن و قابل قبول است؛ ولی از جهت محتوا خلاف مشهور و متواتر بین [[شیعه]] و [[اهل سنت]] بوده <ref>مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 131، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق</ref> و باید متن آن‌را توجیه و تأویل برد، چنان‌که برخی در صدد تأویل این روایت برآمده‌اند. <ref>فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی، ج 12، ص 38، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علی(علیه السلام)، چاپ اول، 1406ق</ref> | سند این روایت سندی حسن و قابل قبول است؛ ولی از جهت محتوا خلاف مشهور و متواتر بین [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بوده <ref>مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 131، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق</ref> و باید متن آن‌را توجیه و تأویل برد، چنان‌که برخی در صدد تأویل این روایت برآمده‌اند. <ref>فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی، ج 12، ص 38، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علی(علیه السلام)، چاپ اول، 1406ق</ref> | ||
این احتمال را هم می‌توان داد که شاید عبارت ابن طاووس این بوده باشد: «شوال، ماه [[احرام]] است» که یا سهو قلم صورت گرفته و یا در نسخه خطی بوده و بعداً در نسخه چاپی اشتباهاً «حرام» نوشته شده است. به هر صورت؛ بنابر مشهور و [[روایات]] متواتر؛ چهار ماه قمری [[ | این احتمال را هم می‌توان داد که شاید عبارت ابن طاووس این بوده باشد: «شوال، ماه [[احرام]] است» که یا سهو قلم صورت گرفته و یا در نسخه خطی بوده و بعداً در نسخه چاپی اشتباهاً «حرام» نوشته شده است. به هر صورت؛ بنابر مشهور و [[روایات]] متواتر؛ چهار ماه قمری [[ذی القعده|ذی قعده]]، [[ذی‌الحجه]]، محرّم و [[رجب]] ماههای حرام هستند. | ||
3. درباره این‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که تعداد روزهایی که در ماه شوال بعد از عید فطر [[مستحب]] است [[روزه]] گرفته شود، به دلیل روایات مختلف، اختلاف نظر وجود دارد؛ به نظر برخی، روزه گرفتن بعد از عید فطر به مدت شش روز مستحب است. <ref>حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام، ج 1، ص 384، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1413ق</ref> برخی، استحباب آن‌را از روز چهارم شوال به مدت شش روز دانسته‌اند. <ref> طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی (محشّی)، ج 3، ص 660، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1420ق</ref> بعضی نیز اصل استحباب آن‌را ثابت ندانسته‌اند. <ref>موسوی عاملی، محمد، مدارک الأحکام، ج 6، ص 281، قم، مؤسسة آل البیت(علیه السلام)؛ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج 13، ص 386 – 387، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1405ق؛ کاشف‌الغطاء، جعفر، کشف الغطاء، ج 4، ص 51، قم، مکتب الإعلام الإسلامی، چاپ اول، 1422ق</ref> در این‌باره هر فردی می‌تواند به فتوای [[مرجع تقلید]] خودش عمل نماید. | 3. درباره این‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که تعداد روزهایی که در ماه شوال بعد از عید فطر [[مستحب]] است [[روزه]] گرفته شود، به دلیل روایات مختلف، اختلاف نظر وجود دارد؛ به نظر برخی، روزه گرفتن بعد از عید فطر به مدت شش روز مستحب است. <ref>حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام، ج 1، ص 384، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1413ق</ref> برخی، استحباب آن‌را از روز چهارم شوال به مدت شش روز دانسته‌اند. <ref> طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی (محشّی)، ج 3، ص 660، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1420ق</ref> بعضی نیز اصل استحباب آن‌را ثابت ندانسته‌اند. <ref>موسوی عاملی، محمد، مدارک الأحکام، ج 6، ص 281، قم، مؤسسة آل البیت(علیه السلام)؛ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج 13، ص 386 – 387، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1405ق؛ کاشف‌الغطاء، جعفر، کشف الغطاء، ج 4، ص 51، قم، مکتب الإعلام الإسلامی، چاپ اول، 1422ق</ref> در این‌باره هر فردی می‌تواند به فتوای [[مرجع تقلید]] خودش عمل نماید. | ||
== احکام شوال == | == احکام شوال == | ||
در [[شرع مقدس]] برای بعضی روزها و | در [[شرع مقدس]] برای بعضی روزها و ماهها از جمله ماه شوال، احکام ویژه‌ای بیان شده است. | ||
=== باب حج === | === باب حج === | ||
شوال از ماههای حج است؛ بدین معنا که [[عمره تمتع]] برای کسی که می‌خواهد [[حج]] تمتع بگزارد باید در آن ماهها انجام بدهد <ref> نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۲</ref> (ماههای حج). | شوال از ماههای حج است؛ بدین معنا که [[حج تمتع|عمره تمتع]] برای کسی که می‌خواهد [[حج]] تمتع بگزارد باید در آن ماهها انجام بدهد<ref> نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۲.</ref>(ماههای حج). | ||
=== باب صوم === | === باب صوم === | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== حوادث تاریخی مهم ماه شوال == | == حوادث تاریخی مهم ماه شوال == | ||
حوادث تاریخی مهمی در این ماه روی داده است که مهمترین آنها عبارت‌‌اند از: [[شهادت]] | حوادث تاریخی مهمی در این ماه روی داده است که مهمترین آنها عبارت‌‌اند از: [[شهادت]] [[امام جعفر صادق|حضرت امام جعفرصادق(علیه السلام)]] در سال 148 قمری، [[غزوه احد]] و شهادت [[حضرت حمزه]] در سال 3 هجری، [[غزوه خندق]] و قتل [[عمرو بن عبدود]] دلاور عرب بدست [[علی بن ابی طالب|امام علی ابن ابی‌طالب (علیه السلام)]] در سال 5 قمری. <ref>محدث قمی، هدایة الانام الی وقایع الایام، ص 32</ref> | ||
== اهمّیت و فضیلت ماه شوال == | == اهمّیت و فضیلت ماه شوال == | ||
[[رسول خدا (صلی الله علیه)]] فرمودند: سُمِّی شَوَّالاً لأِنَّ فِیهِ شَالَت ذُنُوبُ المُؤمِنِینَ أی اِرتَفَعَت؛ شوّال را از این جهت شوّال نامیدند که در آن ماه، گناهان مؤمنان مرتفع و برداشته می‌شود. <ref>المراقبات. ص 362</ref> بدان که وقت [[ظهور]] آثار اعمال [[ماه رمضان]] و اعطای پاداش آن، روز عید فطر است. <ref>المراقبات. ص 334</ref> [[امام سجّاد(علیه السلام)]] به اولاد خود می‌فرمود: لَیلَهُ القَدرِ لَیسَ دَونَ لَیلَهَ القَدر؛ شب (عید) فطر کمتر از [[شب قدر]] نیست. <ref>المراقبات. ص 334</ref> | [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] فرمودند: سُمِّی شَوَّالاً لأِنَّ فِیهِ شَالَت ذُنُوبُ المُؤمِنِینَ أی اِرتَفَعَت؛ شوّال را از این جهت شوّال نامیدند که در آن ماه، گناهان مؤمنان مرتفع و برداشته می‌شود. <ref>المراقبات. ص 362</ref> بدان که وقت [[ظهور]] آثار اعمال [[ماه رمضان]] و اعطای پاداش آن، روز عید فطر است. <ref>المراقبات. ص 334</ref> [[امام سجّاد(ع)|امام سجّاد(علیه السلام)]] به اولاد خود می‌فرمود: لَیلَهُ القَدرِ لَیسَ دَونَ لَیلَهَ القَدر؛ شب (عید) فطر کمتر از [[شب قدر]] نیست. <ref>المراقبات. ص 334</ref> | ||
== آداب و اعمال == | == آداب و اعمال == | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
=== زیارت === | === زیارت === | ||
[[امام حسین (علیه السلام)]] را زیارت کند. که فضیلت بسیار دارد و زیارت مخصوصه ی این شب در باب زیارات آمده است. | [[امام حسین علیه السلام|امام حسین(علیه السلام)]] را زیارت کند. که فضیلت بسیار دارد و زیارت مخصوصه ی این شب در باب زیارات آمده است. | ||
=== ذکر === | === ذکر === | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
=== نماز === | === نماز === | ||
چهارده رکعت نماز گزارد و بخواند در هر رکعتی [[حمد]] و [[ | چهارده رکعت نماز گزارد و بخواند در هر رکعتی [[سوره حمد|حمد]] و [[آیت الکرسی|آیة‌الکرسی]] و سه مرتبه قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ تا برای او به هر رکعتی ثواب [[عبادت]] چهل سال و عبادت هر که روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه، باشد. | ||
=== غسل === | === غسل === | ||
در آخِر شب غسل کند و در جای نماز خود بنشیند تا طلوع فجر<ref>مفاتیح الجنان. فصل چهارم. در اعمال ماه شوّال | در آخِر شب غسل کند و در جای نماز خود بنشیند تا طلوع فجر <ref>مفاتیح الجنان. فصل چهارم. در اعمال ماه شوّال</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||