پرش به محتوا

اعیان الشیعه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
چنانکه از فهرست کتاب برمی‌آید این کتاب در بردارنده بیش از ۱۲۰۰۰ شرح حال است. اصل کتاب اعیان الشیعه مشتمل بر ده جلد رحلی بزرگ است. ولی پس از مؤلف، فرزندش حسن امین هفت جلد به عنوان مستدرک و یک جلد به عنوان [[تکملة المستدرک]] بر آن افزوده است. همچنین فهرست‌هایی برای اعیان الشیعه تنظیم و منتشر شده است.
چنانکه از فهرست کتاب برمی‌آید این کتاب در بردارنده بیش از ۱۲۰۰۰ شرح حال است. اصل کتاب اعیان الشیعه مشتمل بر ده جلد رحلی بزرگ است. ولی پس از مؤلف، فرزندش حسن امین هفت جلد به عنوان مستدرک و یک جلد به عنوان [[تکملة المستدرک]] بر آن افزوده است. همچنین فهرست‌هایی برای اعیان الشیعه تنظیم و منتشر شده است.


[[علامه امین]] در مقدمه تصریح می‌کند که هدفش معرفی شیعه [[دوازده امامی]] بوده و غیر آنان را ذکر نمی‌کنیم مگر در مورد نادر یا مجهول بودن شخص <ref> اعیان الشیعه، امین، سیدمحسن، ج۱، ص۱۶</ref>  
[[سید محسن امین|علامه امین]] در مقدمه تصریح می‌کند که هدفش معرفی [[شیعه |شیعه دوازده امامی]] بوده و غیر آنان را ذکر نمی‌کنیم مگر در مورد نادر یا مجهول بودن شخص <ref> اعیان الشیعه، امین، سیدمحسن، ج۱، ص۱۶</ref>  


اعیان الشیعه. کتابی مفصل نوشته [[سیدمحسن امین حسینی عاملی]] (1282-1371)، از علمای شیعه، در تراجم احوال و ذکر آثار دانشمندان و بزرگان شیعه از آغاز تا روزگار معاصر که همه طبقات دانشمندان علوم گوناگون از راویان و فقیهان و مفسران و قاضیان و لغویان و ادیبان تا ریاضی‌دانان و پزشکان و فیلسوفان و متکلمان و عارفان و نیز پادشاهان و وزیران و دیوان‌سالاران را دربردارد. چنان که نویسنده خود تصریح کرده، این تألیف بزرگ اختصاص یافته است به ذکر احوال شیعیان دوازده امامی و جز به ندرت از دیگران یاد نشده است. کتاب به ترتیب حروف الفبایی نام اشخاص و نام پدران و القاب و کنیه‌های ایشان مرتب شده و در مواضعی که صاحب ترجمه القاب و اسامی متعدد داشته، نام یا لقب اشهر مدخل اصلی واقع شده و بقیه بدان ارجاع داده شده است. در هر مدخل نیز، ترتیب کار چنان است که نخست تاریخ ولادت و وفات درصورت اطلاع از آن و پس از آن، احوال و سیرت و دلایل تشیع صاحب ترجمه و آثار او، اعم از منظوم و منثور، ذکر شده است.
اعیان الشیعه. کتابی مفصل نوشته [[سید محسن امین عاملی|سیدمحسن امین حسینی عاملی]] (1282-1371)، از علمای شیعه، در تراجم احوال و ذکر آثار دانشمندان و بزرگان شیعه از آغاز تا روزگار معاصر که همه طبقات دانشمندان علوم گوناگون از راویان و فقیهان و مفسران و قاضیان و لغویان و ادیبان تا ریاضی‌دانان و پزشکان و فیلسوفان و متکلمان و عارفان و نیز پادشاهان و وزیران و دیوان‌سالاران را دربردارد. چنان که نویسنده خود تصریح کرده، این تألیف بزرگ اختصاص یافته است به ذکر احوال شیعیان دوازده امامی و جز به ندرت از دیگران یاد نشده است. کتاب به ترتیب حروف الفبایی نام اشخاص و نام پدران و القاب و کنیه‌های ایشان مرتب شده و در مواضعی که صاحب ترجمه القاب و اسامی متعدد داشته، نام یا لقب اشهر مدخل اصلی واقع شده و بقیه بدان ارجاع داده شده است. در هر مدخل نیز، ترتیب کار چنان است که نخست تاریخ ولادت و وفات درصورت اطلاع از آن و پس از آن، احوال و سیرت و دلایل تشیع صاحب ترجمه و آثار او، اعم از منظوم و منثور، ذکر شده است.


اعیان الشیعه اصلا مشتمل بر پنجاه و دو جزء است. کتاب با خطبه‌ای درباره علت تألیف و پیشینه این‌گونه تألیفات آغاز می‌شود. پس از آن مقدمه اول، درباره شیوه تألیف کتاب و سپس مقدمه دوم و سوم قرار دارد. مقدمه بلند دوم مشتمل است بر دوازده مبحث در معانی لغوی و اصطلاحی شیعه و اولین اطلاق آن؛ ظهور تشیع و انتشار و دلایل آن؛ طبقات رجال شیعه؛ آن چه بر [[اهل بیت]] و پیروان ایشان گذشت؛ [[اصول عقاید]] فقهی و کلامی شیعه؛ نظر نویسندگان و محققان [[اهل تسنن]] درباره شیعه؛ نقش شیعه در گسترش انواع دانش‌های عقلی و نقلی؛ ذکر اجمالی از احوال اجتماعی و سیاسی شیعه در طی قرون؛ و سرانجام ذکر کشورها و شهرهای شیعه‌نشین به تربیب الفبایی. مقدمه سوم اختصاص دارد به ذکر منابع کتاب که 393 اثر از امّهات آثار مکتوب شیعه و غیر شیعه، اعم از چاپی و خطی را در بردارد و نویسنده برای دست‌یابی به آنها در بسیاری از کتابخانه‌های کشورهای عربی [[خاورمیانه]] و [[ایران]] به جستجو پرداخته بوده است. این سه مقدمه جزء اول کتاب را تشکیل می‌دهد. متن کتاب تبرّکا با سیرت نبوی و احوال حضرت فاطمه علیهاالسلام آغاز می‌شود که جزء دوم کتاب به شمار می‌رود. جزء سوم در سیرت امام علی بن ابی‌طالب ‌علیه‌السلام و جزء چهارم در سیرت بقیه امامان شیعه است.
اعیان الشیعه اصلا مشتمل بر پنجاه و دو جزء است. کتاب با خطبه‌ای درباره علت تألیف و پیشینه این‌گونه تألیفات آغاز می‌شود. پس از آن مقدمه اول، درباره شیوه تألیف کتاب و سپس مقدمه دوم و سوم قرار دارد. مقدمه بلند دوم مشتمل است بر دوازده مبحث در معانی لغوی و اصطلاحی شیعه و اولین اطلاق آن؛ ظهور تشیع و انتشار و دلایل آن؛ طبقات رجال شیعه؛ آن چه بر [[اهل بیت]] و پیروان ایشان گذشت؛ [[اصول عقاید]] فقهی و کلامی شیعه؛ نظر نویسندگان و محققان [[اهل تسنن]] درباره شیعه؛ نقش شیعه در گسترش انواع دانش‌های عقلی و نقلی؛ ذکر اجمالی از احوال اجتماعی و سیاسی شیعه در طی قرون؛ و سرانجام ذکر کشورها و شهرهای شیعه‌نشین به تربیب الفبایی. مقدمه سوم اختصاص دارد به ذکر منابع کتاب که 393 اثر از امّهات آثار مکتوب شیعه و غیر شیعه، اعم از چاپی و خطی را در بردارد و نویسنده برای دست‌یابی به آنها در بسیاری از کتابخانه‌های کشورهای عربی [[خاورمیانه]] و [[ایران]] به جستجو پرداخته بوده است. این سه مقدمه جزء اول کتاب را تشکیل می‌دهد. متن کتاب تبرّکا با سیرت نبوی و احوال حضرت فاطمه علیهاالسلام آغاز می‌شود که جزء دوم کتاب به شمار می‌رود. جزء سوم در سیرت امام علی بن ابی‌طالب ‌علیه‌السلام و جزء چهارم در سیرت بقیه امامان شیعه است.


تراجم احوال اعیان شیعه از جزء پنجم با <big>آبی</big> که نسبت دو تن از مشاهیر شیعه است آغاز می‌گردد و همین گونه پیش می‌رود تا یونس بن یعقوب بن قیس. سپس ذکر کتاب‌های مجهول‌المؤلف می‌آید که جزء پنجاه و یکم با آن خاتمه می‌یابد. جزء پنجاه و دوم مربوط به زندگی و احوال نویسنده به قلم خود اوست. این جزء از لحاظ بررسی تاریخ اجتماعی کشورهای خاورمیانه عربی، به ویژه [[اماکن مقدسه‌]]ی شیعه، شیوه‌های درسی حوزه‌ها، اوضاع سیاسی خاورمیانه از اواخر [[عصر عثمانی]] و سیطره [[انگلستان]] بر خاورمیانه و جنگ اول جهانی بسیار مهم است. ویراستار چاپ‌های اخیر کتاب آن چه را که نویسندگان دیگر درباره [[محسن امین]] گفته و نوشته‌اند به این بخش افزوده است.
تراجم احوال اعیان شیعه از جزء پنجم با <big>آبی</big> که نسبت دو تن از مشاهیر شیعه است آغاز می‌گردد و همین گونه پیش می‌رود تا یونس بن یعقوب بن قیس. سپس ذکر کتاب‌های مجهول‌المؤلف می‌آید که جزء پنجاه و یکم با آن خاتمه می‌یابد. جزء پنجاه و دوم مربوط به زندگی و احوال نویسنده به قلم خود اوست. این جزء از لحاظ بررسی تاریخ اجتماعی کشورهای خاورمیانه عربی، به ویژه اماکن مقدسه‌ی شیعه، شیوه‌های درسی حوزه‌ها، اوضاع سیاسی خاورمیانه از اواخر [[عثمانی|عصر عثمانی]] و سیطره [[انگلستان]] بر خاورمیانه و جنگ اول جهانی بسیار مهم است. ویراستار چاپ‌های اخیر کتاب آن چه را که نویسندگان دیگر درباره [[سید محسن امین عاملی|محسن امین]] گفته و نوشته‌اند به این بخش افزوده است.


اعیان الشیعه نخست در 1935 منتشر شد. چاپ پنجم به کوشش حسن امین با قطع رحلی در ده مجلد (بیروت 1403/1983) انجام گرفت. پس از آن حسن امین آن چه را از مجلدات پیشین فوت شده یا احوال مشاهیری را که پس از تاریخ تألیف کتاب تا دو دهه اخیر درگذشته‌اند گرد آورده و زیر عنوان مستدرکات اعیان الشیعه در دو مجلد به سال 1408-1409ق در بیروت چاپ و منتشر کرده است. متن مستدرکات با «آتش، حیدرعلی فیض آبادی» آغاز می‌شود و به «شیخ یوسف بن علی المقابی» خاتمه می‌یابد. ملحق مستدرکات هم مشتمل است بر ذکر بعضی وقایع مهم سیاسی و فعالیت‌های بعضی از مشاهیر شیعه؛ مانند افرادی از [[آل بویه]] و [[صفویان]] که در متن کتاب و مستدرکات ذکر نشده بود. فهارس مفصلی که یک جلد از کتاب را به خود اختصاص داده به فایده ‌ی آن بسیار افزوده است. <ref>سیدصادق سجادی. فرهنگ آثار ایرانی اسلامی. سروش</ref>
اعیان الشیعه نخست در 1935 منتشر شد. چاپ پنجم به کوشش حسن امین با قطع رحلی در ده مجلد (بیروت 1403/1983) انجام گرفت. پس از آن حسن امین آن چه را از مجلدات پیشین فوت شده یا احوال مشاهیری را که پس از تاریخ تألیف کتاب تا دو دهه اخیر درگذشته‌اند گرد آورده و زیر عنوان مستدرکات اعیان الشیعه در دو مجلد به سال 1408-1409ق در بیروت چاپ و منتشر کرده است. متن مستدرکات با «آتش، حیدرعلی فیض آبادی» آغاز می‌شود و به «شیخ یوسف بن علی المقابی» خاتمه می‌یابد. ملحق مستدرکات هم مشتمل است بر ذکر بعضی وقایع مهم سیاسی و فعالیت‌های بعضی از مشاهیر شیعه؛ مانند افرادی از [[آل بویه]] و [[صفویان]] که در متن کتاب و مستدرکات ذکر نشده بود. فهارس مفصلی که یک جلد از کتاب را به خود اختصاص داده به فایده ‌ی آن بسیار افزوده است. <ref>سیدصادق سجادی. فرهنگ آثار ایرانی اسلامی. سروش</ref>
خط ۵۷: خط ۵۷:
# جلد ۱: مقدمه‌است.
# جلد ۱: مقدمه‌است.
# جلد ۲: شرح زندگی [[پیامبر اسلام]] و [[فاطمه زهرا]].
# جلد ۲: شرح زندگی [[پیامبر اسلام]] و [[فاطمه زهرا]].
# جلد ۳ و ۴: تاریخ زندگی امام اول شیعیان [[علی ابن ابی‌طالب]] تا امام یازدهم شیعیان [[امام حسن عسکری(ع)]] و سپس شرح تولد [[امام زمان]] و غیبت وی و نشانه‌های [[ظهور مهدی(عج)]].
# جلد ۳ و ۴: تاریخ زندگی امام اول شیعیان [[علی ابن ابی‌طالب]] تا امام یازدهم شیعیان [[امام حسن عسکری|امام حسن عسکری(علیه السلام)]] و سپس شرح تولد [[امام زمان]] و غیبت وی و نشانه‌های [[امام مهدی|ظهور مهدی(عج)]].
# جلد ۵ به بعد: شرح احوال دیگر شخصیت‌های شیعه به ترتیب حروف الفبایی نام شخص و پدر اوست که از ابی بن ابی‌طالب شروع شده و تا جلد ۵۲ به [[یونس بن یعقوب بن قیس]] پایان می‌یابد. <ref> دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی </ref>
# جلد ۵ به بعد: شرح احوال دیگر شخصیت‌های شیعه به ترتیب حروف الفبایی نام شخص و پدر اوست که از ابی بن ابی‌طالب شروع شده و تا جلد ۵۲ به [[یونس بن یعقوب بن قیس]] پایان می‌یابد. <ref> دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی </ref>


confirmed، مدیران
۳۳٬۹۰۲

ویرایش