۸۸٬۲۹۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهجالبلاغه') |
جز (جایگزینی متن - 'میتوان' به 'میتوان') |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
=شاگردان جبائی= | =شاگردان جبائی= | ||
از مهمترین شاگردان او | از مهمترین شاگردان او میتوان به پسرش ابوهاشم اشاره کرد که بعد از پدر به ریاست معتزله بصره رسید<ref>ملطی؛ پیشین، ص 149.</ref>. | ||
از دیگر شاگردان معروف وی | از دیگر شاگردان معروف وی میتوان به [[ابوالحسن اشعری]]، مؤسس [[اشاعره|مذهب اشعری]]، اشاره کرد<ref>ذهبی؛ تاریخ الاسلام، بیروت، دارالکتب العربی، 1415ق. ، 20/ 127.</ref>. برخی از معتزلیان او را نویسنده یکصد و پنجاه هزار صفحه مطالب علمی میدانند<ref>احمدبن یحیی پیشین: 289.</ref> که بیش از چهار هزار از آن مباحث کلامی بوده است<ref>ملطی؛ پیشین ،40.</ref>. او مناظراتی با بزرگان عصر خود نیز داشته است<ref>قاضی عبدالجبار، عماد الدین ابی الحسن؛ فضل الاعتزال و طبقات المعتزله، به کوشش فواد سید، تونس، دارالتونسیه للنشر، 1974 م. الطبقة الاولی، ص 287 -295.</ref>. | ||
'''دیگر شاگردان جبّائی عبارت بودند از''': | '''دیگر شاگردان جبّائی عبارت بودند از''': | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
=مخالفت با جبائیه= | =مخالفت با جبائیه= | ||
گفتنی است که برخی از متکلمان امامیه ردیههایی بر ابوعلی جبایی نوشتهاند که از آن جمله میتوان به ابوسهل اسماعیل بن علی (م. 311ق.)<ref> طوسی؛ الفهرست، تحقیق عبدالعزیز طباطبایی، قم، مکتبة الطباطبایی؛ 1422ق. 49.</ref>، ابوجعفر محمد بن عبدالرحمان بن قبه رازی (م. قبل از 319ق.)<ref>نجاشی؛ کتاب الرجال، تحقیق، شبیری زنجانی، قم، موسسة النشر الاسلامی، 1414ق. 375.</ref> و [[ابومحمد حسن بن موسی نوبختی]] (م. 3269ق.)<ref> پیشین: 375.</ref> اشاره کرد. دراینباره باید گفت که روشن نیست ردیههای این بزرگان [[شیعه]] بر چه نظریه یا اثری از ابوعلی جبایی وارد شده است. با این حال به ظن قوی | گفتنی است که برخی از متکلمان امامیه ردیههایی بر ابوعلی جبایی نوشتهاند که از آن جمله میتوان به ابوسهل اسماعیل بن علی (م. 311ق.)<ref> طوسی؛ الفهرست، تحقیق عبدالعزیز طباطبایی، قم، مکتبة الطباطبایی؛ 1422ق. 49.</ref>، ابوجعفر محمد بن عبدالرحمان بن قبه رازی (م. قبل از 319ق.)<ref>نجاشی؛ کتاب الرجال، تحقیق، شبیری زنجانی، قم، موسسة النشر الاسلامی، 1414ق. 375.</ref> و [[ابومحمد حسن بن موسی نوبختی]] (م. 3269ق.)<ref> پیشین: 375.</ref> اشاره کرد. دراینباره باید گفت که روشن نیست ردیههای این بزرگان [[شیعه]] بر چه نظریه یا اثری از ابوعلی جبایی وارد شده است. با این حال به ظن قوی میتوان گفت که پیرامون مسائل [[امامت]] بوده هم چنان که خود ابوعلی جبائی تنها اختلاف معتزله و [[شیعیان]] (در دوران خود را) مسئله امامت میداند<ref>قزوینی، عبدالحلیل؛ تحقیق محدث ارموی، تهران، بی تا، 1358، 493.</ref>. | ||
از ابوعلی در مباحث مختلف کلامی آرا و عقایدی بر جای مانده که بسیاری از ملل و نحل نگاران، آنها را مورد اشاره قرار دادهاند. در اینجا نظرات وی در حوزه کلام دقیق و کلام جلیل به صورت اجمالی معرفی خواهد شد. پیش از آن باید به این نکته اشاره کرد که منظور از کلام دقیق یا همان لطیف الکلام در علم کلام به آموزههایی گفته میشود که بیشتر در حوزه انسان شناسی و جهان شناسی به بحث میپردازد و منظور از کلام جلیل در علم کلام به آموزههایی گفته میشود که به نحوی به خداوند متعال مربوط شود. | از ابوعلی در مباحث مختلف کلامی آرا و عقایدی بر جای مانده که بسیاری از ملل و نحل نگاران، آنها را مورد اشاره قرار دادهاند. در اینجا نظرات وی در حوزه کلام دقیق و کلام جلیل به صورت اجمالی معرفی خواهد شد. پیش از آن باید به این نکته اشاره کرد که منظور از کلام دقیق یا همان لطیف الکلام در علم کلام به آموزههایی گفته میشود که بیشتر در حوزه انسان شناسی و جهان شناسی به بحث میپردازد و منظور از کلام جلیل در علم کلام به آموزههایی گفته میشود که به نحوی به خداوند متعال مربوط شود. | ||