پرش به محتوا

سید محمد سعید حکیم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'کم نظیر' به 'کم‌نظیر'
جز (جایگزینی متن - 'گروه ها' به 'گروه‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'کم نظیر' به 'کم‌نظیر')
خط ۶: خط ۶:
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.


مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم‌نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
=تدریس=
=تدریس=
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.


مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم‌نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
=تالیفات=
=تالیفات=
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.


مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم‌نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
=نظرات ایشان درباره فقه و فقاهت=
=نظرات ایشان درباره فقه و فقاهت=
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مدّ ظلّه) چون به سن ۱۰سالگی رسید پدر فرزانه ایشان چون به فراست وکیاست وشور شعور بالای فرزند خویش نظر کرد. علیرغم اشتغالات علمی وتدریس سطوح عالیه وحوزه ای و پاسخگوئی به مراجعا ت مردم وبرآوردن نیازهای آنان، خود، عهده دار تربیت فرزند خویش گشت به درس وتدریس وتعلیم تربیت او پرداخت تا آخرین مراحل سطوح عالیه حوزه ای همراه وهمدم او بود. ایشان با نبوغ سرشار وذهن فعّال وشور وشوق فراوان با فرزانگی وچالاکی در مدتّی کوتاه بسرعت این مراحل را پشت سر گذشت و هنوز جوانی بیش نبود که به حوزه درس خارج راه یافت و در حلقه خواص ومحفل ویژه اندیشمندان وگفتگوهای عالمان سخن های ناقدان وبحث ونظر فرهیختگان وراسته ای چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم? ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (قدس سره) ومرحوم حضرت آیت‌الله العظمی خوئی (قدس سره) جای گرفت. انس طولانی ودیرین وخاطرات شیرین ایشان با آن آموزگاران وفکر واندیشه ومحفل علم وعالمان فراتر از شاگرد واستاد بود بلکه رابطه مرید ومراد بود وهمیشه همراه وهمدم آنها بود و از حضور در محضر روح پرورخرد نواز آن اربابان معرفت هرگز ملول دل ازرده نگشت وهرگز تردید به دل راه نداد وسر از پانشناخت وجرعه از کوثر وجودشان چون تشنه کامی در تب وتابِ سیراب نمودن جان وروان خویش بود بخت واقبال با او یار شد وبه دولت همنشینی همراهی همدمی با آنها بهره های فراوان برد و از دامن گستران خوان فقه وفقهات جان تشنه کامش را سیراب ساخت.


مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حکیم (قدس سره) که شاهد فراست واستعداد بالا وفکر واندیشه والای ایشان گردید امیدها به او بست وگهگاه از آینده روشن وتابناک ایشان سخن ها گفت وبدان درجه از اعتماد اخلاقی ومعنوی واعتقاد علمی ایشان رسید که دست نوشته‌های مجموعه علمی وموسوعـه فقهی عمیق ودقیـق ((مستمسک العروه الوثقی)) را به ایشان سپرد تا پس از بررسی و نقد و نظر درباره مباحث آنها به تنقیح وتصحیح آنها پرداخته وآنرا به چاپ برسانند. ایشان نیز ضمن بررسی ان مباحث فقهی ونکته سنجی و دقت دقیق خود گهگاهی با استاد ومرید خود نیز به بحث عالمانه ناقدانه مباحث مستمسک می‌پرداخت. و از سوئی دیگر پیوند ورابطه ایشان با استاد ومراد خویش حضرت آیت‌الله العظمی حلّی (قدس سره) که نمونه‌ای کم‌نظیر در زهد وتقوا وفرزانه ای توانمند ومتبحّری اندیشمند در مسائل وپیچیدگیهای علمی بود بسایر طولانی بود وتا آخرین لحظه های عمر این استاد بزرگوار ادامه داشت بگونه ای که در میان شاگردان دانش پژوهان خویش بیشتر از ایشان با افتخار وتکریم واجلال سخن می گفت و از برجستگی های اخلاقی ومعنوی وعلمی ایشان همیشه یاد می‌کرد.
=دوران مرجعیت و دیدگاه ایشان درباره مرجعیت=
=دوران مرجعیت و دیدگاه ایشان درباره مرجعیت=
در دوران درخشنده وتابناک مرجعیت پر افتخار مرجع جهان تشیّع مرحوم آیت‌الله العظمی حکیم ? ایشان تلاش گسترده وجدّی وپیگیری مستمر در بهره برداری از فرصت های بدست آمده پرداختند وهمزمان با درس وتحقیق به تدریس طلاب وفضلاء پرداختند واز هیچ کوششی دریغ نکردند وآنچنان در این راه تلاش کردند و از عمر وعلم واندیشه واخلاق خویش برای طلاب وفضلاء نثار کردند که رشد علمی وموفقیت در دروس حوزه ای وتعالی ورح وخرد واندیشه وپربار نمودن آنها همزمان با آموزش تقوا وپرهیزگاری پایداری در برابر مشکلات وسختیها بردباری در برابر فراز ونشیب زندگی بیش از همه مرهون تلاش وکوشش بیدریغ وسخاوتمندانه صمیمانه ایشان است.
در دوران درخشنده وتابناک مرجعیت پر افتخار مرجع جهان تشیّع مرحوم آیت‌الله العظمی حکیم ? ایشان تلاش گسترده وجدّی وپیگیری مستمر در بهره برداری از فرصت های بدست آمده پرداختند وهمزمان با درس وتحقیق به تدریس طلاب وفضلاء پرداختند واز هیچ کوششی دریغ نکردند وآنچنان در این راه تلاش کردند و از عمر وعلم واندیشه واخلاق خویش برای طلاب وفضلاء نثار کردند که رشد علمی وموفقیت در دروس حوزه ای وتعالی ورح وخرد واندیشه وپربار نمودن آنها همزمان با آموزش تقوا وپرهیزگاری پایداری در برابر مشکلات وسختیها بردباری در برابر فراز ونشیب زندگی بیش از همه مرهون تلاش وکوشش بیدریغ وسخاوتمندانه صمیمانه ایشان است.
خط ۲۹: خط ۲۹:
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مد ظله) در عرضه مباحث نظری، عدالت وتقوا را بنیادی‌ترین شرط مرجعیت می‌داند و در رساله احکام فقهیه ـ که بهترین گواه این دیدگاه است ـ وقتی سخن از عدالت می‌شود میفرماید: مجتهدی که انسان از او تقلید میکند باید به مرحله ای بالا وولائی از عدالت رسیده باشد وتقوای الهی را پیشه کند، واز هرگونه معصیت برزگ وکوچک پرهیز کند وهر آینه اگر از او گناهی هر چند اگر یک مورد هم باشد ـ از او سرزند بیدرنگ توبه کند تا نفس خویش را از آن گناه بیالاید (۷).
حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد سعید الحکیم (مد ظله) در عرضه مباحث نظری، عدالت وتقوا را بنیادی‌ترین شرط مرجعیت می‌داند و در رساله احکام فقهیه ـ که بهترین گواه این دیدگاه است ـ وقتی سخن از عدالت می‌شود میفرماید: مجتهدی که انسان از او تقلید میکند باید به مرحله ای بالا وولائی از عدالت رسیده باشد وتقوای الهی را پیشه کند، واز هرگونه معصیت برزگ وکوچک پرهیز کند وهر آینه اگر از او گناهی هر چند اگر یک مورد هم باشد ـ از او سرزند بیدرنگ توبه کند تا نفس خویش را از آن گناه بیالاید (۷).


هنگامی که از مراجعه دو نفر برای حل وفصل اختلافات خود به قاضیان حاکمیت جور وستم مطرح می‌شود با جرأت وجسارت تمام وشهامتی کم نظیر ـ با در نظر گرفتن شرایط سخت و دشوار ایشان ـ می فرمانید: مراجعه به اینها برای حل وفصل اختلافات هر چند که به حق وحقیقت هم حکم کنند گرچه حق را به صاحب حق هم بدهند جایز نیست وتصرف در آن مال هم حرام وجایز  نمی‌باشد (۸). بهنگامی که از ایشان درباره عضویت ویا کارمند دولت ستم پیشه طغیانگر وویرانگر وضددین ـ حتی پلیس راهنمائی ـ می پرسند با صراحت وجرأت پاسخ می دهند.
هنگامی که از مراجعه دو نفر برای حل وفصل اختلافات خود به قاضیان حاکمیت جور وستم مطرح می‌شود با جرأت وجسارت تمام وشهامتی کم‌نظیر ـ با در نظر گرفتن شرایط سخت و دشوار ایشان ـ می فرمانید: مراجعه به اینها برای حل وفصل اختلافات هر چند که به حق وحقیقت هم حکم کنند گرچه حق را به صاحب حق هم بدهند جایز نیست وتصرف در آن مال هم حرام وجایز  نمی‌باشد (۸). بهنگامی که از ایشان درباره عضویت ویا کارمند دولت ستم پیشه طغیانگر وویرانگر وضددین ـ حتی پلیس راهنمائی ـ می پرسند با صراحت وجرأت پاسخ می دهند.


هرگونه همکاری ویا حضور در این چنین نظامهائی حرام وتصرف در حقوق بدست آمده نیز حرام وخوردن مال باطل است!!
هرگونه همکاری ویا حضور در این چنین نظامهائی حرام وتصرف در حقوق بدست آمده نیز حرام وخوردن مال باطل است!!
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۹۳۹

ویرایش