confirmed، مدیران
۳۷٬۴۵۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''جعفر بن ابیطالب''' با کنیه ابوعبداللّه و ملقب به طیّار پسرعموی [[پیامبر ( | '''جعفر بن ابیطالب''' با کنیه ابوعبداللّه و ملقب به طیّار پسرعموی [[پیامبر (صلی الله علیه)]] و برادر [[امام علی|حضرت علی (ع)]] و از شهدای بزرگ صدر اسلام است. او از شخصیتهای برجسته اسلام بوده و به عنوان الگوی ایمان، عمل و جهاد و شهادت مطرح است. | ||
=مختصری از زندگینامه جعفر طیار= | =مختصری از زندگینامه جعفر طیار= | ||
جعفر فرزند [[ابوطالب|ابوطالب]] و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه بنت اسد]]، معروف به <big>جعفر طیار</big>، کنیهاش <big>ابوعبدالله</big> بود. <ref>ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق، البجاوی، علی محمد، ج 1، ص 242، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، 1412ق</ref> پیامبر اسلام( | جعفر فرزند [[ابوطالب|ابوطالب]] و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه بنت اسد]]، معروف به <big>جعفر طیار</big>، کنیهاش <big>ابوعبدالله</big> بود. <ref>ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق، البجاوی، علی محمد، ج 1، ص 242، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، 1412ق</ref> پیامبر اسلام(صلی الله علیه) نیز لقب <big>ابوالمساکین</big> را به وی داده بود به دلیل آنکه نشست و برخاست بسیاری با فقرا داشت. <ref>ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق، عبدالموجود، عادل احمد، معوض، علی محمد، ج 7، ص 309، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق</ref> | ||
جعفر برادر [[امام علی(ع)]]، [[عقیل]]، طالب و پسر عموی [[پیامبر اسلام( | جعفر برادر [[امام علی(ع)]]، [[عقیل]]، طالب و پسر عموی [[پیامبر اسلام(صلی الله علیه)]] بود. براساس گزارشهای تاریخی وی 20 سال قبل از [[بعثت]] متولد شد، در حالی که ده سال از عقیل کوچکتر و ده سال از علی(ع) بزرگتر بود. <ref>الاستیعاب، ج 1، ص 242</ref> | ||
جعفر از شهدای بزرگ صدر اسلام است که بعد از قطع شدن دو دستش در [[جنگ موته]] <ref>جنگ موته، جنگی بود که در سال هشتم هجری و در زمان حیات [[رسول خدا( | جعفر از شهدای بزرگ صدر اسلام است که بعد از قطع شدن دو دستش در [[جنگ موته]] <ref>جنگ موته، جنگی بود که در سال هشتم هجری و در زمان حیات [[رسول خدا(صلی الله علیه)]] بین [[مسلمانان]] و [[امپراطوری روم]] روی داد. ر. ک: «فرمانده سپاه جنگ موته»، 44912</ref> و شهادتش به «ذوالجناحین» <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 242</ref> و جعفر طیار <ref> ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق، السقا، مصطفی، الأبیاری، ابراهیم، شلبی، عبدالحفیظ، ج 1، ص 505، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، بیتا</ref> شناخته میشود. | ||
هنگامی که در [[مکه]] خشکسالی اتفاق افتاد و ابوطالب دچار تنگدستی شد، پیامبر( | هنگامی که در [[مکه]] خشکسالی اتفاق افتاد و ابوطالب دچار تنگدستی شد، پیامبر(صلی الله علیه) به [[عباس بن عبدالمطلب]] پیشنهاد داد تا نزد برادرش ابوطالب برود و جعفر را به خانه خود بیاورد و سرپرستی وی را بر عهده گیرد. عباس این پیشنهاد را پذیرفت، نزد ابوطالب رفت و جعفر را به منزل خود آورد. جعفر تحت سرپرستی عمویش بزرگ شد تا زمانی که اسلام را پذیرفت، پس از آن مستقل شد. <ref>طبری، أبوجعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبوالفضل، ج 2، ص 313، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق</ref> | ||
=همسر و فرزندان= | =همسر و فرزندان= | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
=اسلام آوردن= | =اسلام آوردن= | ||
در زمان اسلام آوردن وی اختلاف است. بر اساس گزارشی، وی در کمتر از بیست سالگی اسلام آورد <ref>مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج 5، ص 99، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بیتا</ref> گفته شده او دومین فردی بود که پس از امام علی(ع) مسلمان شد و به همراه برادرش اولین [[نماز جماعت]] را به امامت پیامبر( | در زمان اسلام آوردن وی اختلاف است. بر اساس گزارشی، وی در کمتر از بیست سالگی اسلام آورد <ref>مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج 5، ص 99، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بیتا</ref> گفته شده او دومین فردی بود که پس از امام علی(ع) مسلمان شد و به همراه برادرش اولین [[نماز جماعت]] را به امامت پیامبر(صلی الله علیه) برپا کردند. <ref> ابن اثیر جزری، علی بن محمد، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج 1، ص 341، بیروت، دار الفکر، 1409ق</ref> | ||
[[امام صادق(ع)]] نیز در این زمینه میفرماید: اولین نماز جماعتی که رسول خدا( | [[امام صادق(ع)]] نیز در این زمینه میفرماید: اولین نماز جماعتی که رسول خدا(صلی الله علیه) برقرار فرمود، تنها امیرالمؤمنین(ع) با حضرتشان بود و ابوطالب به جعفر گفت که او نیز در نماز جماعت آنان شرکت نماید. <ref>شیخ صدوق، امالی، ص 508، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق</ref> | ||
با این وجود، برخی معتقدند که وی سومین، <ref>ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق و ذکر فضلها و تسمیة من حلها من الأماثل أو اجتاز بنواحیها من واردیها و أهلها، محقق، شیری، علی، ج 72، ص 125، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1415ق</ref> بیست و ششمین، <ref> الإصابة، ج 1، ص 592</ref> یا سی و دومین نفری بود که مسلمان شد. <ref> أسد الغابة، ج 1، ص 341</ref> | با این وجود، برخی معتقدند که وی سومین، <ref>ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق و ذکر فضلها و تسمیة من حلها من الأماثل أو اجتاز بنواحیها من واردیها و أهلها، محقق، شیری، علی، ج 72، ص 125، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1415ق</ref> بیست و ششمین، <ref> الإصابة، ج 1، ص 592</ref> یا سی و دومین نفری بود که مسلمان شد. <ref> أسد الغابة، ج 1، ص 341</ref> | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
=فضایل و ویژگیهای جعفر طیار= | =فضایل و ویژگیهای جعفر طیار= | ||
جعفر در زمان خودش از جهت زیبایی و اخلاق، شبیهترین مردم به رسول خدا( | جعفر در زمان خودش از جهت زیبایی و اخلاق، شبیهترین مردم به رسول خدا(صلی الله علیه) بود. <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 244</ref> علی(ع) به برادرش جعفر ارادتی ویژه داشت به گونهای که اگر عبدالله بن جعفر درخواستی از آنحضرت داشت و او را به جان جعفر قسم میداد، درخواستش را رد نمیکرد. <ref>ابونعیم احمد بن عبدالله الاصبهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، محقق، مصحح، شفیعی کدکنی، محمد رضا، ج 1، ص 114، قاهره، دار ام القراء للطباعة و النشر، چاپ اول، بیتا</ref> | ||
جعفر مردی خطیب، دلیر و شجاع، عارف، سخاوتمند و بخشندهای بود که دایره جودش شامل همه میشد. او حقوق را رعایت میکرد. <ref>ابونعیم احمد بن عبدالله الاصبهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، محقق، مصحح، شفیعی کدکنی، محمد رضا، ج 1، ص 114، قاهره، دار ام القراء للطباعة و النشر، چاپ اول، بیتا</ref> | جعفر مردی خطیب، دلیر و شجاع، عارف، سخاوتمند و بخشندهای بود که دایره جودش شامل همه میشد. او حقوق را رعایت میکرد. <ref>ابونعیم احمد بن عبدالله الاصبهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، محقق، مصحح، شفیعی کدکنی، محمد رضا، ج 1، ص 114، قاهره، دار ام القراء للطباعة و النشر، چاپ اول، بیتا</ref> | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
[[نماز جعفر طیار]] که از نمازهای مستحب مؤکد و سفارش شده است هدیهای است که پیامبر به جعفر داده بود. <ref> «نماز جعفر طیار»، 47577</ref> | [[نماز جعفر طیار]] که از نمازهای مستحب مؤکد و سفارش شده است هدیهای است که پیامبر به جعفر داده بود. <ref> «نماز جعفر طیار»، 47577</ref> | ||
از [[امام علی(ع)]] نقل میکنند که رسول خدا( | از [[امام علی(ع)]] نقل میکنند که رسول خدا(صلی الله علیه) فرمود: پیامبران قبل از من هفت وزیر و نقیب و حواری داشتند، اما خداوند به من چهارده حواری و نقیب داد: حمزه، جعفر، امام علی(ع)، [[امام حسن]](ع)، [[امام حسین(ع)]]، و ... <ref>أسدالغابة، ج 1، ص 342</ref> | ||
جعفر دارای چنان جایگاهی است که بعد از [[اهلبیت]](ع) و [[امامان معصوم(ع)]] از اولین کسانی خواهد بود که در کنار [[حوض کوثر]] بر پیامبر( | جعفر دارای چنان جایگاهی است که بعد از [[اهلبیت]](ع) و [[امامان معصوم(ع)]] از اولین کسانی خواهد بود که در کنار [[حوض کوثر]] بر پیامبر(صلی الله علیه) وارد میشود. <ref> مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 36، ص 295، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق</ref> | ||
رسول خدا( | رسول خدا(صلی الله علیه) در ارتباط با جعفر سخنان فراوانی فرموده است: | ||
بهترین مردم [[حمزه]]، جعفر و علی(ع) میباشند. <ref>ابوالفرج، علی بن الحسین الأصفهانی، مقاتل الطالبیین، محقق، صقر، سید احمد، ص 34، بیروت، دار المعرفة، بیتا</ref> | بهترین مردم [[حمزه]]، جعفر و علی(ع) میباشند. <ref>ابوالفرج، علی بن الحسین الأصفهانی، مقاتل الطالبیین، محقق، صقر، سید احمد، ص 34، بیروت، دار المعرفة، بیتا</ref> | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
در نقلی دیگر به جای [[حضرت زهرا(س)]]، نام [[امام مهدی|حضرت مهدی(ع)]]» ذکر شده است. <ref>تاریخ مدینة دمشق، ج 72، ص 127</ref> | در نقلی دیگر به جای [[حضرت زهرا(س)]]، نام [[امام مهدی|حضرت مهدی(ع)]]» ذکر شده است. <ref>تاریخ مدینة دمشق، ج 72، ص 127</ref> | ||
ابن عباس میگوید: نزد پیامبر خدا( | ابن عباس میگوید: نزد پیامبر خدا(صلی الله علیه) بودیم که ایشان جواب سلامی را دادند و سپس به اسماء فرمودند: این جعفر به همراه [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] و [[ملائکه]] بودند که بر من سلام کردند و جوابشان را دادم. | ||
پیامبر( | پیامبر(صلی الله علیه) برای جعفر سالیانه پنجاه خروار از محصول خرمای خیبر را مقرر فرمودند. <ref> الطبقات الکبری، ج 4، ص 30</ref> | ||
=شهادت جعفر طیار= | =شهادت جعفر طیار= | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
او پس از سالها مجاهدت و تلاش در دفاع از اسلام نوپا، سرانجام در سن چهل و یک <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 245</ref> و یا چهل و پنج سالگی <ref>تاریخ مدینة دمشق، ج 72، ص 135</ref> در این نبرد به شهادت رسید. گزارش شده که در نبرد موته جعفر حدود نود جراحت برداشت <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 243</ref> و بر اساس گزارشی دیگر بدن ایشان با ضربه یکی از رومیان به دو نیم تقسیم شد. <ref>مقریزی، تقی الدین، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق، نمیسی، محمد عبدالحمید، ج 1، ص 340، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق؛ الطبقات الکبری، ج 4، ص 29</ref> گفته میشود او اولین فرد از مسلمانان بود که مرکبش را در میدان نبرد پی کرد. <ref> الإصابة، ج 1، ص 593</ref> | او پس از سالها مجاهدت و تلاش در دفاع از اسلام نوپا، سرانجام در سن چهل و یک <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 245</ref> و یا چهل و پنج سالگی <ref>تاریخ مدینة دمشق، ج 72، ص 135</ref> در این نبرد به شهادت رسید. گزارش شده که در نبرد موته جعفر حدود نود جراحت برداشت <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 243</ref> و بر اساس گزارشی دیگر بدن ایشان با ضربه یکی از رومیان به دو نیم تقسیم شد. <ref>مقریزی، تقی الدین، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق، نمیسی، محمد عبدالحمید، ج 1، ص 340، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق؛ الطبقات الکبری، ج 4، ص 29</ref> گفته میشود او اولین فرد از مسلمانان بود که مرکبش را در میدان نبرد پی کرد. <ref> الإصابة، ج 1، ص 593</ref> | ||
به هر حال بعد از شهادت او بود که پیامبر( | به هر حال بعد از شهادت او بود که پیامبر(صلی الله علیه) فرمود: خداوند به جای دو دست جعفر به وی دو بال داد که با آنها در هرکجای بهشت که بخواهد پرواز میکند. <ref>بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق، زکار، سهیل، زرکلی، ج 2، ص 43، ریاض، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق</ref> | ||
با شهادت جعفر پیامبر( | با شهادت جعفر پیامبر(صلی الله علیه) به منزل وی آمد و خبر شهادتش را به همسرش اسماء داد و همراه با او در عزای جعفر گریست. آنگاه حضرت فاطمه(س) با حالتی گریان وارد شد. پیامبر فرمود: سزاست که بر مرگ چشمها گریان باشد. <ref> الاستیعاب، ج 1، ص 243</ref> | ||
از [[امام صادق(ع)]] نقل است که بعد از شهادت جعفر پیامبر( | از [[امام صادق(ع)]] نقل است که بعد از شهادت جعفر پیامبر(صلی الله علیه) به [[فاطمه(س)]] فرمود تا سه روز برای اسماء شام و ناهار تهیه کرده و با سایر بانوان فامیل به دلداری او بروند و در خانه او بمانند؛ از اینجا بود که سنتی شرعی شکل گرفت که تا سه روز برای صاحبان عزا غذا بفرستند. <ref>برقی، ابوجعفر احمد بن محمد بن خالد، محاسن، محقق، مصحح، محدث، جلالالدین، ج 2، ص 419، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق</ref> | ||
=مدفن= | =مدفن= |