پرش به محتوا

سید محمدباقر حکیم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام'
جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه')
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
خط ۴۷: خط ۴۷:


== خاندان عالم پرور حکیم ==
== خاندان عالم پرور حکیم ==
خاندان حکیم یکی از طوایف اصیل عراقی می باشند که نسبشان از طریق حسن مثنی، به [[امام حسن]] بن علی بن ابی طالب(علیه السلام) می‌رسد. <ref> نسب شهید سیّد محمّد باقر حکیم با سی واسطه به [[حسن بن علی|امام حسن مجتبی(‌علیه‌السلام)]] میرسد. این نسب نامه به ترتیب زیر است:
خاندان حکیم یکی از طوایف اصیل عراقی می باشند که نسبشان از طریق حسن مثنی، به [[امام حسن]] بن علی بن ابی طالب(علیه‌السلام) می‌رسد. <ref> نسب شهید سیّد محمّد باقر حکیم با سی واسطه به [[حسن بن علی|امام حسن مجتبی(‌علیه‌السلام)]] میرسد. این نسب نامه به ترتیب زیر است:


سید محمّد باقر حکیم بن محسن بن سیّد صالح بن سیّد احمد بن سیّد محسن بن سیّد ابراهیم طبیب بن امیر سیّد علی حکیم طباطبایی نجفی بن امیر سیّد مرا بن امیر سیّد اسدالله بن سیّد جلال الدّین امیر بن امیر سیّد حسن بن امیر مجدالدّین بن امیر قوام الدّین بن امیر اسماعیل ابن ابی الکارم، میر عباد بن ابی المجد علی بن امیر عباد بن امیر علی بن سیّد حمزه بن امیر اسحاق بن امیر طاهر بن امیر علی بن امیر مجد بن امیر احمد بن مجد ابن امیر احمد رئیس بن ابراهیم طباطبا (ملقّب به زین‌العابدین) بن اسماعیل دیباج بن ابراهیم غمر بن حسن مثنی بن امام حسن بن امام امیر المومنین، علی بن ابی طالب.</ref>
سید محمّد باقر حکیم بن محسن بن سیّد صالح بن سیّد احمد بن سیّد محسن بن سیّد ابراهیم طبیب بن امیر سیّد علی حکیم طباطبایی نجفی بن امیر سیّد مرا بن امیر سیّد اسدالله بن سیّد جلال الدّین امیر بن امیر سیّد حسن بن امیر مجدالدّین بن امیر قوام الدّین بن امیر اسماعیل ابن ابی الکارم، میر عباد بن ابی المجد علی بن امیر عباد بن امیر علی بن سیّد حمزه بن امیر اسحاق بن امیر طاهر بن امیر علی بن امیر مجد بن امیر احمد بن مجد ابن امیر احمد رئیس بن ابراهیم طباطبا (ملقّب به زین‌العابدین) بن اسماعیل دیباج بن ابراهیم غمر بن حسن مثنی بن امام حسن بن امام امیر المومنین، علی بن ابی طالب.</ref>
خط ۶۴: خط ۶۴:
وی آموخته های علمی و تحقیقی خود را با قدرت استدلال قوی و منطق عمیق در جلسه تدریس درس‌های سطح عالی، در [[مسجد]] هندی نجف اشرف به زیباترین شکل عرضه نمود و فرهیختگان و نخبگان عمق نگر حوزوی را گرد آورد. شهید حکیم تنها به علوم رایج حوزوی اکتفا نکرد، بلکه کرسی درس خود را از حوزه نجف به [[دانشگاه اصول دین]] [[بغداد]] توسعه داد، او خود این دانشگاه را با همکاری شهید صدر، [[علامه سید مرتضی عسکری]] و سید مهدی حکیم بنیان نهاده بود.
وی آموخته های علمی و تحقیقی خود را با قدرت استدلال قوی و منطق عمیق در جلسه تدریس درس‌های سطح عالی، در [[مسجد]] هندی نجف اشرف به زیباترین شکل عرضه نمود و فرهیختگان و نخبگان عمق نگر حوزوی را گرد آورد. شهید حکیم تنها به علوم رایج حوزوی اکتفا نکرد، بلکه کرسی درس خود را از حوزه نجف به [[دانشگاه اصول دین]] [[بغداد]] توسعه داد، او خود این دانشگاه را با همکاری شهید صدر، [[علامه سید مرتضی عسکری]] و سید مهدی حکیم بنیان نهاده بود.


علوم قرآنی، معارف اهل بیت(علیه السلام)، [[فلسفه]]، تحلیل سیاسی و تاریخی رخدادها و پی گیری تحولات روز، از جمله موضوعات جلسات علمی اش در این دانشگاه بودند. شهید حکیم در مدت 25 سال تدریس در حوزه نجف و دانشگاه بغداد، فضای جدیدی را در حوزه و دانشگاه گشود و عالمان و دانشمندان برجسته ای را به عالم علم و دین تقدیم کرد.
علوم قرآنی، معارف اهل بیت(علیه‌السلام)، [[فلسفه]]، تحلیل سیاسی و تاریخی رخدادها و پی گیری تحولات روز، از جمله موضوعات جلسات علمی اش در این دانشگاه بودند. شهید حکیم در مدت 25 سال تدریس در حوزه نجف و دانشگاه بغداد، فضای جدیدی را در حوزه و دانشگاه گشود و عالمان و دانشمندان برجسته ای را به عالم علم و دین تقدیم کرد.


سید محمّد باقر حکیم، افزون بر تربیت شاگردان و تألیف آثار سودمند دینی، اجتماعی و سیاسی، احساس کرد که در زمان معاصر، نیاز به مبلغان آگاه و بیدارگری است که بر علوم جدید تسلّط داشته باشند و به همین جهت، در سال 1384 ق. مدرسه علوم اسلامی را در شهر نجف تأسیس کرد.  
سید محمّد باقر حکیم، افزون بر تربیت شاگردان و تألیف آثار سودمند دینی، اجتماعی و سیاسی، احساس کرد که در زمان معاصر، نیاز به مبلغان آگاه و بیدارگری است که بر علوم جدید تسلّط داشته باشند و به همین جهت، در سال 1384 ق. مدرسه علوم اسلامی را در شهر نجف تأسیس کرد.  
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
== آثار و تألیفات ==
== آثار و تألیفات ==


آیت‌الله شهید سیّد محمّد باقر حکیم، با این که در عالم سیاست از چهره‌های درخشان جهان تشیّع به شمار می رفت، اما فعالیّت های فرهنگی و علمی اش تا حدودی ناشناخته مانده است و مبارزات فرهنگی آن بزرگوار در عرصه علم و فرهنگ، اگر مهم‌تر از مبارزات سیاسی اش نباشد، مطمئناً کمتر نبوده است که با نگاهی به فهرست تألیفات آن یگانه علم و سیاست، می‌توان به حقیقت پی برد. آثار او در زمینه های علوم قرآنی، سیره [[اهل‌بیت(علیه السلام)]]، حقوق، شرح حال بزرگان دینی، [[حکومت اسلامی]] و اندیشه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، نشانگر شخصیت برجسته علمی و عملی اوست. آثار پژوهشی و تحقیقی وی عبارتند از:
آیت‌الله شهید سیّد محمّد باقر حکیم، با این که در عالم سیاست از چهره‌های درخشان جهان تشیّع به شمار می رفت، اما فعالیّت های فرهنگی و علمی اش تا حدودی ناشناخته مانده است و مبارزات فرهنگی آن بزرگوار در عرصه علم و فرهنگ، اگر مهم‌تر از مبارزات سیاسی اش نباشد، مطمئناً کمتر نبوده است که با نگاهی به فهرست تألیفات آن یگانه علم و سیاست، می‌توان به حقیقت پی برد. آثار او در زمینه های علوم قرآنی، سیره [[اهل‌بیت(علیه‌السلام)]]، حقوق، شرح حال بزرگان دینی، [[حکومت اسلامی]] و اندیشه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، نشانگر شخصیت برجسته علمی و عملی اوست. آثار پژوهشی و تحقیقی وی عبارتند از:


الف) [[قرآن]]
الف) [[قرآن]]
خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
8. روش تزکیه در قرآن.
8. روش تزکیه در قرآن.


ب) سیره اهل بیت(علیه السلام)
ب) سیره اهل بیت(علیه‌السلام)


9. اهل البیت(علیه السلام) و دورهم فی الدّفاع الاسلام که نقش اهل‌بیت(علیه السلام) را در دفاع از [[اسلام]] بیان کرده است.
9. اهل البیت(علیه‌السلام) و دورهم فی الدّفاع الاسلام که نقش اهل‌بیت(علیه‌السلام) را در دفاع از [[اسلام]] بیان کرده است.


10. دور اهلبیت(علیه السلام) فی بناء الجماعة الصالحه که پیرامون نقش اهل‌بیت(علیه السلام) در ساختار جامعه صالح است و در دو جلد تألیف یافته است.
10. دور اهلبیت(علیه‌السلام) فی بناء الجماعة الصالحه که پیرامون نقش اهل‌بیت(علیه‌السلام) در ساختار جامعه صالح است و در دو جلد تألیف یافته است.


این دو اثر، از ارزشمندترین تألیفات او در زمینه سیره اجتماعی - سیاسی اهل بیت(علیه السلام)در رهبری امّت می‌باشد.
این دو اثر، از ارزشمندترین تألیفات او در زمینه سیره اجتماعی - سیاسی اهل بیت(علیه‌السلام)در رهبری امّت می‌باشد.


11. ثورة الامام الحسین(علیه السلام)در این کتاب، اندیشه‌ها، موضع‌گیری ها، جایگاه اجتماعی و مذهبی و دست آوردهای انقلاب حسینی(علیه السلام)مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
11. ثورة الامام الحسین(علیه‌السلام)در این کتاب، اندیشه‌ها، موضع‌گیری ها، جایگاه اجتماعی و مذهبی و دست آوردهای انقلاب حسینی(علیه‌السلام)مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.


12. زندگانی [[امام کاظم]] و [[امام جواد]](علیهم سلام).
12. زندگانی [[امام کاظم]] و [[امام جواد]](علیهم سلام).
خط ۱۶۳: خط ۱۶۳:
د) شرح حال
د) شرح حال


24. [[دعبل الخزاعی]] شاعر اهل البیت(علیه السلام).
24. [[دعبل الخزاعی]] شاعر اهل البیت(علیه‌السلام).


25. لمعة عن مرجعیّة الامام الحکیم.
25. لمعة عن مرجعیّة الامام الحکیم.
خط ۱۹۷: خط ۱۹۷:
36. افکار و آراء جماعة العلماء. <ref>کتاب هفته، مقاله محمّدرضا زائری، ش 136، ص 21نشریه سیاست روز، 17/6/82ش</ref>
36. افکار و آراء جماعة العلماء. <ref>کتاب هفته، مقاله محمّدرضا زائری، ش 136، ص 21نشریه سیاست روز، 17/6/82ش</ref>


آن مجتهد فرزانه، علاوه بر تالیفاتی که منتشر شده‌اند، مجموعه ای بسیار حجیم از سخنرانی‌ها و مقالاتی که در کنفرانس های اندیشه اسلامی، اقتصاد اسلامی، همایش های [[حج]]، [[وحدت اسلامی]] و [[مجمع جهانی اهل بیت|مجمع جهانی اهل‌بیت(علیه السلام)]] ارائه کرده، از خود به یادگار گذاشته که در سطح برترین و عالمانه‌ترین مقالات ارائه شده بوده و دارای نوآوری ها و مطالب سودمند بسیاری است.
آن مجتهد فرزانه، علاوه بر تالیفاتی که منتشر شده‌اند، مجموعه ای بسیار حجیم از سخنرانی‌ها و مقالاتی که در کنفرانس های اندیشه اسلامی، اقتصاد اسلامی، همایش های [[حج]]، [[وحدت اسلامی]] و [[مجمع جهانی اهل بیت|مجمع جهانی اهل‌بیت(علیه‌السلام)]] ارائه کرده، از خود به یادگار گذاشته که در سطح برترین و عالمانه‌ترین مقالات ارائه شده بوده و دارای نوآوری ها و مطالب سودمند بسیاری است.


بسیاری از این آثار هنوز به عرصه نشر راه نیافته است.
بسیاری از این آثار هنوز به عرصه نشر راه نیافته است.
خط ۲۰۹: خط ۲۰۹:
3. مرجعیّت، وحدت، جهاد.
3. مرجعیّت، وحدت، جهاد.


4. سیّد نقوی و مدرسه اهل بیت(علیه السلام).
4. سیّد نقوی و مدرسه اهل بیت(علیه‌السلام).


5. شهید سیّد مهدی حکیم و جنبش حزب الله.
5. شهید سیّد مهدی حکیم و جنبش حزب الله.
خط ۲۲۸: خط ۲۲۸:


== تربیت یافتگان مکتب شهیدحکیم ==
== تربیت یافتگان مکتب شهیدحکیم ==
شهید محراب نجف، در طول عمر 66 ساله خویش، انسان‌های وارسته زیادی را تربیت کرد و به جامعه اسلامی تحویل داد. بسیاری از طلاّب، دانشجویان و جویندگان معارف عالی اسلامی از محضر وی بهره ها برده و جرعه های حیات بخش علمی نوشیدند. او در دانشگاه اصول دین بغداد، مسجد هندی نجف، در جلسات عزاداری مواکب الطلبة الجامعات و در دیگر عرصه‌های علمی و فرهنگی، در عراق و دیگر شهرهای اسلامی، همواره شیفتگان مکتب اهل بیت(علیه السلام) را سیراب می‌کرد. تعدادی از معروفترین شاگردان وی عبارتنداز:
شهید محراب نجف، در طول عمر 66 ساله خویش، انسان‌های وارسته زیادی را تربیت کرد و به جامعه اسلامی تحویل داد. بسیاری از طلاّب، دانشجویان و جویندگان معارف عالی اسلامی از محضر وی بهره ها برده و جرعه های حیات بخش علمی نوشیدند. او در دانشگاه اصول دین بغداد، مسجد هندی نجف، در جلسات عزاداری مواکب الطلبة الجامعات و در دیگر عرصه‌های علمی و فرهنگی، در عراق و دیگر شهرهای اسلامی، همواره شیفتگان مکتب اهل بیت(علیه‌السلام) را سیراب می‌کرد. تعدادی از معروفترین شاگردان وی عبارتنداز:


1. [[سیّد مرتضی کشمیری]].
1. [[سیّد مرتضی کشمیری]].
خط ۲۴۲: خط ۲۴۲:
6. شیخ عدنان زلغوط.
6. شیخ عدنان زلغوط.


7. [[سیّد صدرالدّین قبانچی]]، فرزند علاّمه سیّد حسن قبانچی، صاحب مسند الامام علی(علیه السلام).
7. [[سیّد صدرالدّین قبانچی]]، فرزند علاّمه سیّد حسن قبانچی، صاحب مسند الامام علی(علیه‌السلام).


8. سیّد حسن نوری.
8. سیّد حسن نوری.
خط ۲۵۱: خط ۲۵۱:


== شهادت؛ پایان خونین سید محمدباقر حکیم ==
== شهادت؛ پایان خونین سید محمدباقر حکیم ==
آیت‌الله سید محمّد‌باقر حکیم پس از سقوط رژیم صدام به رغم بی‌میلی مقامات اشغالگر و کارشکنی آنان به عراق بازگشت و به تبلیغ و فعالیت سیاسی و اقامه‌ [[نماز جمعه]] در صحن علوی پرداخت. هنگام ورود وی در 10 می 2003 م/ 20 اردیبهشت 1382 ش به عراق مورد استقبال بی‌نظیر مردم و عشایر [[بصره]] و دیگر شهرها واقع شد، امّا هنوز سه ماه و نیم از ورودش به زادگاه خویش نگذشته بود که در یکم [[رجب]] 1424 ق/ 7 شهریور 1382 مقارن میلاد [[امام محمد باقر|امام محمد‌ باقر(علیه السلام)]]، پس از اقامه چهاردهمین نماز جمعه در حرم علوی در حالی که از حرم خارج می‌شد، در پی انفجار دو خودروی بمب‌گذاری شده همراه بیش از یکصد نفر از نمازگزاران به [[شهادت]] رسید. در این انفجار بیش از یکصد تن نیز زخمی شدند. اجساد بسیاری از افراد که در این جنایت هولناک به فیض [[شهادت]] نایل آمدند، قابل شناسایی نبود.
آیت‌الله سید محمّد‌باقر حکیم پس از سقوط رژیم صدام به رغم بی‌میلی مقامات اشغالگر و کارشکنی آنان به عراق بازگشت و به تبلیغ و فعالیت سیاسی و اقامه‌ [[نماز جمعه]] در صحن علوی پرداخت. هنگام ورود وی در 10 می 2003 م/ 20 اردیبهشت 1382 ش به عراق مورد استقبال بی‌نظیر مردم و عشایر [[بصره]] و دیگر شهرها واقع شد، امّا هنوز سه ماه و نیم از ورودش به زادگاه خویش نگذشته بود که در یکم [[رجب]] 1424 ق/ 7 شهریور 1382 مقارن میلاد [[امام محمد باقر|امام محمد‌ باقر(علیه‌السلام)]]، پس از اقامه چهاردهمین نماز جمعه در حرم علوی در حالی که از حرم خارج می‌شد، در پی انفجار دو خودروی بمب‌گذاری شده همراه بیش از یکصد نفر از نمازگزاران به [[شهادت]] رسید. در این انفجار بیش از یکصد تن نیز زخمی شدند. اجساد بسیاری از افراد که در این جنایت هولناک به فیض [[شهادت]] نایل آمدند، قابل شناسایی نبود.


بنا بر آنچه آخرین رئیس شاخه [[موساد]] در ایران در خاطرات خود روایت می‌کند، [[رژیم صهیونیستی]] بسیار نگران از قدرت‌گیری شیعیان انقلابی در پی سرنگونی صدام و حزب بعثش بود و حسب همین یادمانده‌ها از تولد "خمینی دیگری" بیمناک و مضطرب شد و لذا با هماهنگی بقایای حزب بعث و با همکاری سرویس‌های امنیتی برخی از کشورهای مرتجع منطقه و حامی تفکر [[سلفی]] مبادرت به تصفیه فیزیکی آن بزرگوار ورزید.
بنا بر آنچه آخرین رئیس شاخه [[موساد]] در ایران در خاطرات خود روایت می‌کند، [[رژیم صهیونیستی]] بسیار نگران از قدرت‌گیری شیعیان انقلابی در پی سرنگونی صدام و حزب بعثش بود و حسب همین یادمانده‌ها از تولد "خمینی دیگری" بیمناک و مضطرب شد و لذا با هماهنگی بقایای حزب بعث و با همکاری سرویس‌های امنیتی برخی از کشورهای مرتجع منطقه و حامی تفکر [[سلفی]] مبادرت به تصفیه فیزیکی آن بزرگوار ورزید.
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۰۷۸

ویرایش