پرش به محتوا

ملک حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'امریکا' به 'آمریکا'
جز (جایگزینی متن - 'بنی هاشم' به 'بنی‌هاشم')
جز (جایگزینی متن - 'امریکا' به 'آمریکا')
خط ۵۵: خط ۵۵:
== تقویت مناسبات با آمریکا ==
== تقویت مناسبات با آمریکا ==


در 1336ش/ 1957، با صدور نظریه آیزنهاور در مورد تقویت کشورهای خاورمیانه در مقابل کمونیسم، حسین‌بن طلال از آن حمایت کرد. او کوشید مناسبات خود را با امریکا مستحکم نماید<ref>دالاس، ص 65</ref>؛ ازاین‌رو دولت امریکا در شهریور 1336/ سپتامبر 1957، تسلیحات فراوانی به اردن فرستاد. نیروهای سوری حاضر در اردن ــ که تحت فرماندهی مشترک سوریه و مصر و اردن بودندــ به درخواست حسین آن کشور را ترک کردند و مناسبات دیپلماتی اردن با مصر تقریباً به حالت تعلیق درآمد، اما روابط خوب اردن با عربستان سعودی همچنان ادامه یافت <ref>رابینز، ص 101ـ102؛ صلیبی، ص 201ـ202؛ تاریخ معاصر کشورهای عربی، ص 122؛ اسعدی، ج 1، ص 17</ref>).  
در 1336ش/ 1957، با صدور نظریه آیزنهاور در مورد تقویت کشورهای خاورمیانه در مقابل کمونیسم، حسین‌بن طلال از آن حمایت کرد. او کوشید مناسبات خود را با آمریکا مستحکم نماید<ref>دالاس، ص 65</ref>؛ ازاین‌رو دولت آمریکا در شهریور 1336/ سپتامبر 1957، تسلیحات فراوانی به اردن فرستاد. نیروهای سوری حاضر در اردن ــ که تحت فرماندهی مشترک سوریه و مصر و اردن بودندــ به درخواست حسین آن کشور را ترک کردند و مناسبات دیپلماتی اردن با مصر تقریباً به حالت تعلیق درآمد، اما روابط خوب اردن با عربستان سعودی همچنان ادامه یافت <ref>رابینز، ص 101ـ102؛ صلیبی، ص 201ـ202؛ تاریخ معاصر کشورهای عربی، ص 122؛ اسعدی، ج 1، ص 17</ref>).  


در 25 بهمن 1336/ 14 فوریه 1958 حسین‌بن طلال و ملک فیصل دوم، پادشاه [[عراق]]، در واکنش به تأسیس جمهوری متحد عربی و دستیابی به پیوندهای مشترک خارجی و دفاعی و گمرکی و آموزشی، فدراسیون عربی (الاتحادالعربی) را در امّان تشکیل دادند. این فدراسیون، که مورد تأیید دولت امریکا و انگلیس بود، در پی کودتای عبدالکریم قاسم در عراق، در مرداد 1337/ اوت 1958 به فرمان حسین‌بن طلال منحل شد<ref>حسین‌بن طلال، 1987، ص 133ـ135؛ رابینز، ص103ـ104؛ تاریخ معاصر کشورهای عربی، ص122ـ123؛ اسعدی، ج 1، ص 17ـ18</ref>.
در 25 بهمن 1336/ 14 فوریه 1958 حسین‌بن طلال و ملک فیصل دوم، پادشاه [[عراق]]، در واکنش به تأسیس جمهوری متحد عربی و دستیابی به پیوندهای مشترک خارجی و دفاعی و گمرکی و آموزشی، فدراسیون عربی (الاتحادالعربی) را در امّان تشکیل دادند. این فدراسیون، که مورد تأیید دولت آمریکا و انگلیس بود، در پی کودتای عبدالکریم قاسم در عراق، در مرداد 1337/ اوت 1958 به فرمان حسین‌بن طلال منحل شد<ref>حسین‌بن طلال، 1987، ص 133ـ135؛ رابینز، ص103ـ104؛ تاریخ معاصر کشورهای عربی، ص122ـ123؛ اسعدی، ج 1، ص 17ـ18</ref>.


== تقویت مناسبات با شوروی ==
== تقویت مناسبات با شوروی ==
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
== صلح با اسرائیل ==
== صلح با اسرائیل ==


حسین‌بن طلال برای برگزاری کنفرانس صلح مادرید، که راهکار امریکا برای حل مسئله فلسطین بود، تلاشهای زیادی کرد. سرانجام هیئت اردنی در این کنفرانس که در 8 آبان 1370/ 30 اکتبر 1991 برگزار شد، حضور یافت. به این ترتیب، مذاکرات صلح بین اردن و اسرائیل آغاز شد (نوفل و مخادمه، ص 50ـ51؛ محافظه، ص 189ـ191؛ رابینز، ص 184) و پس از مذاکرات فراوان، معاهده صلح بین دو طرف در 4 آبان 1373/ 26 اکتبر 1994 در وادی عربه به امضا رسید. براساس این معاهده، دو طرف متعهد شدند که موجودیت سیاسی یکدیگر را به رسمیت شناخته و بر طبق مرزهای تعیین شده به طور مسالمت‌آمیز در کنار همدیگر زندگی کنند (حباشنه، ص 78ـ80؛ تلیلان، ص 175؛ رابینز، ص 187).
حسین‌بن طلال برای برگزاری کنفرانس صلح مادرید، که راهکار آمریکا برای حل مسئله فلسطین بود، تلاشهای زیادی کرد. سرانجام هیئت اردنی در این کنفرانس که در 8 آبان 1370/ 30 اکتبر 1991 برگزار شد، حضور یافت. به این ترتیب، مذاکرات صلح بین اردن و اسرائیل آغاز شد (نوفل و مخادمه، ص 50ـ51؛ محافظه، ص 189ـ191؛ رابینز، ص 184) و پس از مذاکرات فراوان، معاهده صلح بین دو طرف در 4 آبان 1373/ 26 اکتبر 1994 در وادی عربه به امضا رسید. براساس این معاهده، دو طرف متعهد شدند که موجودیت سیاسی یکدیگر را به رسمیت شناخته و بر طبق مرزهای تعیین شده به طور مسالمت‌آمیز در کنار همدیگر زندگی کنند (حباشنه، ص 78ـ80؛ تلیلان، ص 175؛ رابینز، ص 187).


=اقدامات فرهنگی=
=اقدامات فرهنگی=
خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
=عملکرد اقتصادی=
=عملکرد اقتصادی=


رویکرد اقتصادی حسین‌بن طلال از همان ابتدای حکومت، برپایه مالکیت فردی و اقتصاد آزاد در چهارچوب قانون اساسی اردن قرار داشت و پیگیری آن سبب خصوصی‌سازی و پرهیز از اقتصاد دولتی شد. این روش اقتصادی بر فرایند توسعه به‌مثابه اولویت نخست و پایدار دولت، به‌ویژه در عرصه‌های خدمات آموزشی و بهداشتی و اجتماعی، تأکید می‌نمود و سپس به فضای باز اقتصادی و دستیابی به معیارهای نو توجه می‌کرد<ref>همان، ص 34</ref>.نظام سیاسی در دوران حسین‌بن طلال به‌گونه‌ای به نظام لیبرالی و سرمایه‌داری متمایل بود. کمکهای ایالات متحده امریکا و انگلیس به این کشور سبب شد حتی در زمان گسترش ایدئولوژی کمونیستی در منطقه و سراسر جهان، حسین‌بن طلال از مالکیت فردی و بخش خصوصی حمایت کند. اتخاذ این رویکرد اقتصادی سبب شد تا بخش خصوصی در مسیر استقلال نسبی از دولت گام بردارد و به‌طور متوازن و مساوی با بخش دولتی در امور اقتصادی اردن تأثیرگذار باشد<ref>شاعر، ص 107؛ شعشع، ص 79</ref>.
رویکرد اقتصادی حسین‌بن طلال از همان ابتدای حکومت، برپایه مالکیت فردی و اقتصاد آزاد در چهارچوب قانون اساسی اردن قرار داشت و پیگیری آن سبب خصوصی‌سازی و پرهیز از اقتصاد دولتی شد. این روش اقتصادی بر فرایند توسعه به‌مثابه اولویت نخست و پایدار دولت، به‌ویژه در عرصه‌های خدمات آموزشی و بهداشتی و اجتماعی، تأکید می‌نمود و سپس به فضای باز اقتصادی و دستیابی به معیارهای نو توجه می‌کرد<ref>همان، ص 34</ref>.نظام سیاسی در دوران حسین‌بن طلال به‌گونه‌ای به نظام لیبرالی و سرمایه‌داری متمایل بود. کمکهای ایالات متحده آمریکا و انگلیس به این کشور سبب شد حتی در زمان گسترش ایدئولوژی کمونیستی در منطقه و سراسر جهان، حسین‌بن طلال از مالکیت فردی و بخش خصوصی حمایت کند. اتخاذ این رویکرد اقتصادی سبب شد تا بخش خصوصی در مسیر استقلال نسبی از دولت گام بردارد و به‌طور متوازن و مساوی با بخش دولتی در امور اقتصادی اردن تأثیرگذار باشد<ref>شاعر، ص 107؛ شعشع، ص 79</ref>.


=مرگ=
=مرگ=


حسین‌بن طلال در تیر 1377/ ژوئیه 1998 برای معالجه به امریکا رفت و حدود شش ماه در آنجا اقامت گزید. وی به دلیل تشدید بیماری و طولانی‌شدن مدت معالجه‌اش، در 21 مرداد 1377/ 12 اوت 1998 اختیار تغییر یا انتخاب دولت را به برادرش، حسن‌بن طلال، سپرد (رابینز، ص 193؛ محافظه، ص 326). در دی 1377/ ژانویه 1999 حسین‌بن طلال با حالی وخیم‌تر به اردن بازگشت و در 5 بهمن/ 25 ژانویه، امیر عبداللّه (پسر ارشدش) را، به جای برادرش، ولیعهد خود کرد و بلافاصله برای ادامه معالجه به امریکا بازگشت تا اینکه در 18 بهمن 1377/ 7 فوریه 1999 از دنیا رفت و در همان روز پسرش، عبداللّه، پادشاه اردن شد (بلیگ، ص 209؛ رابینز، همانجا؛ محافظه، ص 328ـ329).
حسین‌بن طلال در تیر 1377/ ژوئیه 1998 برای معالجه به آمریکا رفت و حدود شش ماه در آنجا اقامت گزید. وی به دلیل تشدید بیماری و طولانی‌شدن مدت معالجه‌اش، در 21 مرداد 1377/ 12 اوت 1998 اختیار تغییر یا انتخاب دولت را به برادرش، حسن‌بن طلال، سپرد (رابینز، ص 193؛ محافظه، ص 326). در دی 1377/ ژانویه 1999 حسین‌بن طلال با حالی وخیم‌تر به اردن بازگشت و در 5 بهمن/ 25 ژانویه، امیر عبداللّه (پسر ارشدش) را، به جای برادرش، ولیعهد خود کرد و بلافاصله برای ادامه معالجه به آمریکا بازگشت تا اینکه در 18 بهمن 1377/ 7 فوریه 1999 از دنیا رفت و در همان روز پسرش، عبداللّه، پادشاه اردن شد (بلیگ، ص 209؛ رابینز، همانجا؛ محافظه، ص 328ـ329).


=پانویس=
=پانویس=
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۶۰

ویرایش