۸۷٬۷۷۵
ویرایش
نهضت العلما اندونزی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'سلفی ها' به 'سلفی‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ریاست جمهوری' به 'ریاست‌جمهوری') |
جز (جایگزینی متن - 'سلفی ها' به 'سلفی‌ها') |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
<br> | <br> | ||
فروپاشی امپراتوری عثمانی در ۱۹۲۴ که حافظ سنت رسمی دینداری در میان اهل سنت بود و قدرت گیری تقریبا همزمان آل سعود در شبه جزیره عربستان که مخالف نگاه های سنتی بوده و شکلی تازه از دینداری را در قالب «سلفیت» ترویج می‌داد، بر این هراس هویتی بی تاثیر نبود.<br> | فروپاشی امپراتوری عثمانی در ۱۹۲۴ که حافظ سنت رسمی دینداری در میان اهل سنت بود و قدرت گیری تقریبا همزمان آل سعود در شبه جزیره عربستان که مخالف نگاه های سنتی بوده و شکلی تازه از دینداری را در قالب «سلفیت» ترویج می‌داد، بر این هراس هویتی بی تاثیر نبود.<br> | ||
دو مولفه اساسی که جریانات سنتی اهل سنت را از سلفیون جدا می‌کند، یکی تقلید است و دیگری تصوف. سنتی ها خود را مقلد یکی از مذاهب چهارگانه فقهی حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی می‌دانند، اما | دو مولفه اساسی که جریانات سنتی اهل سنت را از سلفیون جدا می‌کند، یکی تقلید است و دیگری تصوف. سنتی ها خود را مقلد یکی از مذاهب چهارگانه فقهی حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی می‌دانند، اما سلفی‌ها – غالبا و نه تماما - به اجتهاد از طریق رجوع مستقیم به قرآن و سنت معتقدند. سنتی ها معمولا به فرق تصوف گرایش دارند و سلفی‌ها – غالبا نه تماما - متاثر از مبانی ابن تیمیه با جریانات صوفی موجود میانه خوبی ندارند.<br> | ||
بر همین اساس در فصل دوم از اساسنامه نهضت تاکید شده که از ویژگی‌های این جمعیت تمسک به یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت است. مذهب فقهی غالب در اندونزی شافعی است و از نظر کلامی اشعریه و ماتریدیه در آن رواج دارد. نهضتی ها دارای گرایشات صوفیانه قوی بوده و مناسکی چون زیارت قبور و توسل به اولیاالله در میان آنان رواج دارد. همین رویکردهای صوفیانه محبت اهل بیت «ع» و بروزات اجتماعی آن را گسترش داده است. سادات نیز احترام خاصی نزد آنها دارند. نهضتی ها در تصوف و عرفان معمولا از آموزه‌های امام غزالی و شیخ عبدالقادر گیلانی استفاده می‌کنند. | بر همین اساس در فصل دوم از اساسنامه نهضت تاکید شده که از ویژگی‌های این جمعیت تمسک به یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت است. مذهب فقهی غالب در اندونزی شافعی است و از نظر کلامی اشعریه و ماتریدیه در آن رواج دارد. نهضتی ها دارای گرایشات صوفیانه قوی بوده و مناسکی چون زیارت قبور و توسل به اولیاالله در میان آنان رواج دارد. همین رویکردهای صوفیانه محبت اهل بیت «ع» و بروزات اجتماعی آن را گسترش داده است. سادات نیز احترام خاصی نزد آنها دارند. نهضتی ها در تصوف و عرفان معمولا از آموزه‌های امام غزالی و شیخ عبدالقادر گیلانی استفاده می‌کنند. | ||
=جایگاه اجتماعی نهضت العلما= | =جایگاه اجتماعی نهضت العلما= | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
بدنه اصلی نهضت با توجه به دو مولفه مهمی که بدان اشاره شد کماکان سنتی است. اما جریانی جدید در درون نهضت شکل گرفته که با در پیش گرفتن اجتهاد به جای تقلید، راه خود را تا حدی از سنت رسمی نهضت جدا کرده است. این جریان «نوسنتی» نامیده شده است. نوسنتی ها که مصطفی بسری رهبر فعلی نهضت نیز جزو آنهاست، توانسته‌اند علیرغم مخالف های بسیار «تقلید روشی» را به جای «تقلید قولی» در نهضت به تصویب برسانند.<br> | بدنه اصلی نهضت با توجه به دو مولفه مهمی که بدان اشاره شد کماکان سنتی است. اما جریانی جدید در درون نهضت شکل گرفته که با در پیش گرفتن اجتهاد به جای تقلید، راه خود را تا حدی از سنت رسمی نهضت جدا کرده است. این جریان «نوسنتی» نامیده شده است. نوسنتی ها که مصطفی بسری رهبر فعلی نهضت نیز جزو آنهاست، توانسته‌اند علیرغم مخالف های بسیار «تقلید روشی» را به جای «تقلید قولی» در نهضت به تصویب برسانند.<br> | ||
نکته مهم در این زمینه تفاوت میان جنس اجتهاد این جریان با اجتهاد در جریانات سلفی است. در حالی که اجتهاد در میان سلفیون وسیله ای است برای وفاداری بیشتر بر نص و اصل گرفتن ظواهر آن، نوسنتی ها اجتهاد را برای دخالت بیشتر عقل و درنظر گرفتن مصالح و شرایط زمانه در صدور احکام شرعی به کار می‌گیرند.<br> | نکته مهم در این زمینه تفاوت میان جنس اجتهاد این جریان با اجتهاد در جریانات سلفی است. در حالی که اجتهاد در میان سلفیون وسیله ای است برای وفاداری بیشتر بر نص و اصل گرفتن ظواهر آن، نوسنتی ها اجتهاد را برای دخالت بیشتر عقل و درنظر گرفتن مصالح و شرایط زمانه در صدور احکام شرعی به کار می‌گیرند.<br> | ||
در واقع می‌توان گفت جریان نوسنتی در اینجا به | در واقع می‌توان گفت جریان نوسنتی در اینجا به نوسلفی‌ها یعنی سلفیت از جنس محمد عبده نزدیک می‌شود نه سلفیت رشیدرضا. آنها همچون عبده سعی دارند با کاربرد عقل در فهم دین، میان مفاهیم دینی و ارزش‌های دنیای مدرن سازگاری ایجاد کرده و شکاف های میان اسلام و مدرنیته را با استفاده از متون دینی پر کنند. نوسنتی های نهضتی اختلافاتی اساسی با سلفی‌ها دارند که مهمترین آنها نقد به ظاهرگرایی سلفی‌هاست. <br> | ||
تکفیرگرایی بعضی از | تکفیرگرایی بعضی از سلفی‌ها موضوع دیگری است که نوسنتی ها آن را برنمی تابند. اصولا نه تنها نهضت العلما، که اسلام اندونزیایی نزد مستشرقان غربی به «چهره خندان اسلام» معروف است.<br> | ||
با همه این احوال، با توجه به رشد موج سلفی‌گری و نوسلفی‌گری و افول همزمان جریانات سنتی در سطح جهان اسلام و نیز به دلیل جایگاه بالای نوسنتی های نزدیک به نوسلفی‌گری در نهضت العلما که به ریاست نهضت نیز انجامیده است، باید منتظر رشد بیشتر نوسنتی ها و گسترش رویکردهای نوسلفی‌گری در نهضت بود. | با همه این احوال، با توجه به رشد موج سلفی‌گری و نوسلفی‌گری و افول همزمان جریانات سنتی در سطح جهان اسلام و نیز به دلیل جایگاه بالای نوسنتی های نزدیک به نوسلفی‌گری در نهضت العلما که به ریاست نهضت نیز انجامیده است، باید منتظر رشد بیشتر نوسنتی ها و گسترش رویکردهای نوسلفی‌گری در نهضت بود. | ||