پرش به محتوا

سلفیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جز (جایگزینی متن - 'بنیانگذار' به 'بنیان‌گذار')
خط ۲: خط ۲:


== معنای لغوی ==
== معنای لغوی ==
«سلف» در لغت به معنی «پیشین» است. به گفته «ابن فارس» سلف اصلی است که بر تقدم و سبقت دلالت دارد. پس سلف کسانی هستند که در گذشته بوده‌اند.<ref>احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص95.</ref>
«سلف» در لغت به معنی «پیشین» است. به گفته «ابن فارس» سلف اصلی است که بر تقدم و سبقت دلالت دارد. پس سلف کسانی هستند که در گذشته بوده‌اند<ref>احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص95.</ref>. «جوهری» نیز معتقد است که سلف به معنی «مضی»؛ یعنی گذشته آمده است<ref>الجوهری، اسماعیل بن حماد، «الصالح تاج اللغة والصحاح العربیة»، تحقیق: احمد عبدالغفور عطار، ماده سلف، ج۴، ص1376.</ref>.
«جوهری» نیز معتقد است که سلف به معنی «مضی» - یعنی گذشته آمده است.<ref>الجوهری، اسماعیل بن حماد، «الصالح تاج اللغة والصحاح العربیة»، تحقیق: احمد عبدالغفور عطار، ماده سلف، ج۴، ص1376.</ref>


== ابن تیمیه، بنیان‌گذار سلفیت ==
== ابن تیمیه، بنیان‌گذار سلفیت ==
معنی اصطلاحی سلف، در بدعتی ریشه دارد که ابن تیمیه در قرن هفتم ایجاد کرد. وی بر خلاف گذشتگان (سلف)، به مفهوم پردازی واژه سلف پرداخت و آن را در معنایی به کار برد که تا آن زمان، اندیشمندان اسلامی چنین معنایی را درباره سلف اراده نکرده بودند. به گفته این تیمیه: «سلف کسانی هستند که در سه قرن بهتر اسلام زندگی می‌کردند و دارای تمامی فضایل بودند و آنان برای حل هر مشکلی، شایسته‌تر از سایرین هستند...بر شما باد به آثار سلف. آنان آنچه را موجب شفا و کفایت است آورده‌اند و پس از آنها کسی چیزی که آنان ندانند، نیاورده است»<ref>احمد بن عبدالحلیم این تیمیه، مجموعة الفتاوی، ج۴، ص96.</ref>
معنی اصطلاحی سلف، در بدعتی ریشه دارد که [[ابن تیمیه]] در قرن هفتم ایجاد کرد. وی بر خلاف گذشتگان (سلف)، به مفهوم پردازی واژه سلف پرداخت و آن را در معنایی به کار برد که تا آن زمان، اندیشمندان اسلامی چنین معنایی را درباره سلف اراده نکرده بودند. به گفته [[ابن تیمیه]]: «سلف کسانی هستند که در سه قرن بهتر اسلام زندگی می‌کردند و دارای تمامی فضایل بودند و آنان برای حل هر مشکلی، شایسته‌تر از سایرین هستند...بر شما باد به آثار سلف. آنان آنچه را موجب شفا و کفایت است آورده‌اند و پس از آنها کسی چیزی که آنان ندانند، نیاورده است»<ref>احمد بن عبدالحلیم این تیمیه، مجموعة الفتاوی، ج۴، ص96.</ref>
او همچنین روش اهل سنت را جدا از پیروی از پیامبر گرامی اسلام(ص)، پیروی کامل از سلف می‌شمارد.<ref>احمد بن عبدالحلیم این تیمیه، مجموعة الفتاوی، ج۴، ص103</ref>
او همچنین روش اهل سنت را جدا از پیروی از [[پیامبر اسلام(ص)|پیامبر اسلام(صل الله علیه وآله)]]، پیروی کامل از سلف می‌شمارد<ref>احمد بن عبدالحلیم این تیمیه، مجموعة الفتاوی، ج۴، ص103</ref>.
ابن تیمیه مذهب سلفی‌گری را در قرن هفتم احیا کرد و آتش اختلاف را میان جهان اسلام شعله‌ور ساخت. پس از وی، شاگردش ابن قیم برای زنده نگه داشتن این اندیشه بسیار کوشید، اما وی نیز کاری از پیش نبرد.<ref>علیزاده موسوی، سیدمهدی، سلفی‌گری و وهابیت، جلد۱، ص32.</ref>  
ابن تیمیه مذهب سلفی‌گری را در قرن هفتم احیا کرد و آتش اختلاف را میان [[جهان اسلام]] شعله‌ور ساخت. پس از وی، شاگردش ابن قیم برای زنده نگه داشتن این اندیشه بسیار کوشید، اما وی نیز کاری از پیش نبرد<ref>علیزاده موسوی، سیدمهدی، سلفی‌گری و وهابیت، جلد۱، ص32.</ref>.


== سلفیت، بعد از ابن تیمیه ==
== سلفیت، بعد از ابن تیمیه ==
ابن قیم، شاگرد ابن تیمیه، این مسیر را ادامه مید‌هد و فصلی را با عنوان «فی جواز الفتوی بالآثار السلفیة والتفاوی الصحابیة» می‌گشاید.<ref>ابن قیم، اعلام الموقعین، ج۵، ص543.</ref>
[[ابن قیم جوزیه|ابن قیم]]، شاگرد [[ابن تیمیه]]، این مسیر را ادامه مید‌هد و فصلی را با عنوان «فی جواز الفتوی بالآثار السلفیة والتفاوی الصحابیة» می‌گشاید.<ref>ابن قیم، اعلام الموقعین، ج۵، ص543.</ref>
پایان این زنجیره به وهابیان می‌رسد که می‌گویند: «ما معتقدیم که بدعت – و آن جیزی که پس از سه قرن اول رخ داده است – بر خلاف کسانی که آن را به خوب و بد یا پنج نوع تقسیم می‌کنند، مطلقا نکوهیده است».<ref>سلیمان بن سهمان النجدی، الهدیة السنیة، الرسالة الثانیة، ص51.</ref>
پایان این زنجیره به وهابیان می‌رسد که می‌گویند: «ما معتقدیم که بدعت – و آن جیزی که پس از سه قرن اول رخ داده است – بر خلاف کسانی که آن را به خوب و بد یا پنج نوع تقسیم می‌کنند، مطلقا نکوهیده است»<ref>سلیمان بن سهمان النجدی، الهدیة السنیة، الرسالة الثانیة، ص51.</ref>.


== حدیث خیره و مشروعیت سلف ==
== حدیث خیره و مشروعیت سلف ==
مهمترین دلیلی که سلفیان برای مشروعیت سلف ارائه کرده‌اند، حدیثی منسوب به پیامبر اکرم(ص) است:
مهمترین دلیلی که سلفیان برای مشروعیت سلف ارائه کرده‌اند، حدیثی منسوب به [[پیامبر اکرم (ص)|پیامبر اکرم (صل الله علیه وآله)]] است:
«خیر الناس قرنی، ثم الذین یلونهم، ثم الذین یلونهم، ثم یجیء اقوام تسبق شهادة احدهم یمینه و یمینه شهادته»<ref>بخاری، الصحیح الجامع، ص645، و احمد بن حنبل، المسند، ج۷، ص۱۹۹و۲۰۰.</ref>
«خیر الناس قرنی، ثم الذین یلونهم، ثم الذین یلونهم، ثم یجیء اقوام تسبق شهادة احدهم یمینه و یمینه شهادته»<ref>بخاری، الصحیح الجامع، ص645، و احمد بن حنبل، المسند، ج۷، ص۱۹۹و۲۰۰.</ref>
ترجمه: بهترین مردم، (مردمان) قرن من هستند، سپس کسانی که در پی ایشان می‌آیند و سپس دیگرانی که در پی آنان می‌آیند. پس از ایشان، مردمانی می‌آیند که گواهی هر یک، سوگندشان و سوگند هر کدام، گواهی‌شان را نقض می‌کند.
ترجمه: بهترین مردم، (مردمان) قرن من هستند، سپس کسانی که در پی ایشان می‌آیند و سپس دیگرانی که در پی آنان می‌آیند. پس از ایشان، مردمانی می‌آیند که گواهی هر یک، سوگندشان و سوگند هر کدام، گواهی‌شان را نقض می‌کند.
سلفیان با تکیه بر این حدیث سه قرن نخستین اسلام را بهترین قرون اسلام می‌شمارند و به همین سبب، برای کسانی که در این سه قرن زندگی کرده‌اند، مرجعیت در ابعاد مختلف قائلند. به عقیده آنان نه تنها پیامبر گرامی اسلام(ص) در این حدیث به «بهترین بودن» مسلمانان سه قرن نخست اسلام گواهی داده، بلکه مردمان قرون بعدی را مذمت کرده است و چنین وضعیتی نشانگر ضرورت پیروی نسل‌های بعدی از این سه قرن است که در اصطلاح به آن «قرون مفضله» می‌گویند.
سلفیان با تکیه بر این حدیث سه قرن نخستین اسلام را بهترین قرون اسلام می‌شمارند و به همین سبب، برای کسانی که در این سه قرن زندگی کرده‌اند، مرجعیت در ابعاد مختلف قائلند. به عقیده آنان نه تنها [[پیامبر اکرم (ص)|پیامبر اکرم (صل الله علیه وآله)]]<nowiki/>در این حدیث به «بهترین بودن» مسلمانان سه قرن نخست اسلام گواهی داده، بلکه مردمان قرون بعدی را مذمت کرده است و چنین وضعیتی نشانگر ضرورت پیروی نسل‌های بعدی از این سه قرن است که در اصطلاح به آن «قرون مفضله» می‌گویند.


== مذهب سلفی‌گری ==
== مذهب سلفی‌گری ==
خط ۲۵: خط ۲۴:


== حمایت استعمار از سلفیت ==
== حمایت استعمار از سلفیت ==
در قرن دوازدهم، جریان‌های سلفی‌گری در نجد و حجاز و شبه قاره با تفاوت‌هایی آغاز شد که به دلیل حمایت‌های انگلستان، به ویژه در نجد و حجاز توانست رشد کند. در دوران کنونی نیز جریان سلفی‌گری به اهرمی در دست آمریکا برای پیشبرد هدف‌های خود در کشورهای اسلامی تبدیل شده است.<ref>علیزاده موسوی، سیدمهدی، سلفی‌گری و وهابیت، جلد۱، ص33.</ref>
در قرن دوازدهم، جریان‌های سلفی‌گری در نجد و حجاز و شبه قاره با تفاوت‌هایی آغاز شد که به دلیل حمایت‌های [[انگلستان]]، به ویژه در نجد و [[حجاز]] توانست رشد کند. در دوران کنونی نیز جریان سلفی‌گری به اهرمی در دست آمریکا برای پیشبرد هدف‌های خود در کشورهای اسلامی تبدیل شده است<ref>علیزاده موسوی، سیدمهدی، سلفی‌گری و وهابیت، جلد۱، ص33.</ref>.


== ویژگی‌های مذهب سلفیت ==
== ویژگی‌های مذهب سلفیت ==
confirmed، مدیران
۱۷٬۸۹۹

ویرایش