شاهقلی: تفاوت میان نسخه‌ها

شاهقلی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۴

۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - 'جنگها' به 'جنگ‌ها'

Hadifazl

Writers، confirmed، مدیران

۸۷٬۷۸۰

ویرایش

@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 == شورش علویان آناتولی به رهبری شاهقلی بابا ==
 بعد از سال‌ها درگیری‌هایی میان [[شیعه]] و [[سنی]] در منطقه تکه (آنتالیا) به پا خواست که رهبر [[شیعیان]] در این درگیری‌ها شاهقلی بابا بود که امتداد این درگیری‌ها سبب شورش شاهقلی بابا در تِکه شد. در این درگیری‌ها شاهقلی بابا به پیروزی‌های بزرگی دست یافته بود<ref>[https://www.alevibektasi.eu/index.php?Itemid=69&catid=46:aratrmalar-ingilizce&id=690:sahkulu-rebellion&option=com_content&view=article سایت بکتاسی]</ref> و شاهزاده کرکوت را در قلعه‌ای در تکه به اسارت گرفته بود و اموال او را مصادره کرده بود. در سال ۱۵۱۱میلادی گروهی از شیعیان آناتولی به رهبری شاه قلی بابا تکلواز ایل ترکمان تکلو علیه حکومت عثمانی شورش کردند<ref>.و در آن سال شمار زیادی از افراد ایل تکلو (پانزده هزار نفر)«نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی» پروفسور فاروق سومر ترجمه دکتر احسان اشراقی، دکتر محمد تقی امامی. ص 58</ref> برای تقویت سپاه شاه اسماعیل صفوی از آناتولی عثمانی به ایران آمدند<ref>ایران در عصر صفوی راجر سیوری چاپ نوزدهم صفحهٔ ۳۸</ref>. بسیاری از تکلوها پس از شورش وسیع مریدان و پیروان شاه اسماعیل صفوی، به ایران آمدند. رهبر این شورش شاهقلی بابا، پسر و جانشین حسن خلیفه تکلو، بود که مورخان عثمانی به وی لقب شیطانقلی داده‌اند.<ref>روملو، ج 12، ص 164 .166</ref>
-شورشیان در مسیر خود به ایران، سپاه قره‌گُز پاشا، بیگلربیگی عثمانی، را در هم شکستند و سپس سپاهیان صدراعظم عثمانی، خادم‌علی پاشا (به انگلیسی: Hadım Ali Pasha) را مغلوب کردند. در این جنگ، شاهقلی بابا و خادم‌علی پاشا نیز به قتل رسیدند. سپس حدود بیست هزار جنگجوی تکلو به رهبری میرعلی خلیفه، جانشین شاهقلی بابا، در اطراف آماسیه و قره حصار به جنگ و گریز با سپاهیان عثمانی پرداختند<ref>هامر پورگشتال، ج 1، ص 773 .774، 777 .778</ref>.در پی همین شورشها، سلطان سلیم اول به شناسایی شیعیان ساکن در قلمرو عثمانی پرداخت و چهل هزار تن از آنان را کشت یا زندانی کرد<ref>هامر پورگشتال، ج 2، ص 832 833</ref>.با این حال، سران تکلو در دوره شاه اسماعیل از امرای بزرگ قزلباش شدند، از جمله ساروعلی مهردار، برون سلطان حاکم مشهد، چوهه سلطان حاکم کلهر و بعدها حاکم [[اصفهان]]، قراجه سلطان حاکم همدان، علی سلطان حاکم قزوین و یکان بیگ<ref>تاریخ قزلباشان، ص 27، 29</ref><ref>جهانگشای خاقان، ص 518، 569، 595</ref><ref>روملو، ج 12، ص 245، 252</ref>.در سال ۱۵۲۷میلادی صدها تن از ایل تکلو برای جنگ با فرخ یسار شروانشاه، همراه سایر قزلباشان در اطراف ارزنجان به شاه اسماعیل اول پیوستند<ref>خواندمیر، ص 52</ref>و تا پایان عمر او در اغلب جنگها یاری اش دادند.<ref>جهانگشای خاقان، ص 138، 243، 543 ـ544،روملو، ج 12، ص 81، 121، 212،تاریخ قزلباشان، نویدی، ص 50</ref>
+شورشیان در مسیر خود به ایران، سپاه قره‌گُز پاشا، بیگلربیگی عثمانی، را در هم شکستند و سپس سپاهیان صدراعظم عثمانی، خادم‌علی پاشا (به انگلیسی: Hadım Ali Pasha) را مغلوب کردند. در این جنگ، شاهقلی بابا و خادم‌علی پاشا نیز به قتل رسیدند. سپس حدود بیست هزار جنگجوی تکلو به رهبری میرعلی خلیفه، جانشین شاهقلی بابا، در اطراف آماسیه و قره حصار به جنگ و گریز با سپاهیان عثمانی پرداختند<ref>هامر پورگشتال، ج 1، ص 773 .774، 777 .778</ref>.در پی همین شورشها، سلطان سلیم اول به شناسایی شیعیان ساکن در قلمرو عثمانی پرداخت و چهل هزار تن از آنان را کشت یا زندانی کرد<ref>هامر پورگشتال، ج 2، ص 832 833</ref>.با این حال، سران تکلو در دوره شاه اسماعیل از امرای بزرگ قزلباش شدند، از جمله ساروعلی مهردار، برون سلطان حاکم مشهد، چوهه سلطان حاکم کلهر و بعدها حاکم [[اصفهان]]، قراجه سلطان حاکم همدان، علی سلطان حاکم قزوین و یکان بیگ<ref>تاریخ قزلباشان، ص 27، 29</ref><ref>جهانگشای خاقان، ص 518، 569، 595</ref><ref>روملو، ج 12، ص 245، 252</ref>.در سال ۱۵۲۷میلادی صدها تن از ایل تکلو برای جنگ با فرخ یسار شروانشاه، همراه سایر قزلباشان در اطراف ارزنجان به شاه اسماعیل اول پیوستند<ref>خواندمیر، ص 52</ref>و تا پایان عمر او در اغلب جنگ‌ها یاری اش دادند.<ref>جهانگشای خاقان، ص 138، 243، 543 ـ544،روملو، ج 12، ص 81، 121، 212،تاریخ قزلباشان، نویدی، ص 50</ref>
 == فرزندان شاهقلی بابا در ایران و تشکیل ایل شاهسون ==