آسیا: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:آسیا.jpg|بندانگشتی|آسیا]]

!نام قاره

|مساحت قاره

|44.58 میلیون کیلومتر

|جمعیت

|امید به زندگی

|۷۶.۴

'''آسیا''' پهناورترین و پرجمعیت‌ترین قاره کره زمین است. این قاره ۸٫۷٪ از مساحت سطح زمین و ۳۰٪ از مساحت خشکی‌های این سیاره را دربر می‌گیرد. ۶۰٪ جمعیت کره زمین نیز در این قاره زندگی می‌کنند.

 

قاره آسیا آثاری از کهن‌ترین تمدن‌های بشری را در دل خود دارد. از تمدن‌های بین النهرین، عیلامیان، اورارتوها و آریایی ها در مناطق خاورمیانه ی امروزی تا تمدن های شرق دور در آسیای شرقی، امروز آثار باستانی بسیاری بجا مانده است و در واقع در جای جای این قاره کهن آثاری متنوع از اجتماع‌های شهری انسان و تمدن‌های بزرگ بجا مانده است.

 

طبق افسانه‌های یونان، آسیا نام الهه‌ای بود که اطلس (Atlas) را به دنیا آورد، تیتان (Titan) وظیفه داشت تا کره‌های آسمانی (the celestial spheres) را تا ابد حفظ کند. آسا (Asa) همچنین کلمه‌ای فینیقی بوده که برای «شرق» استفاده می‌شده است.<ref>

</ref>

جغرافیای و مکان آسیا به ویژگی‌های جغرافیایی قاره آسیا - بخش شرقی و مرکزی آسیا با حدود پنجاه کشور- اشاره دارد. ابتدا اروپایی‌های سده‌های میانه، آسیا یک قاره شناخته شد. در مورد مشخصات هر یک از بخش‌های آسیا معین نیست و به این بستگی دارد که چه کسی و با چه هدفی این مرزها را مشخص کند (مثلا اندازه خاورمیانه به منبع تعیین‌کننده وابسته است) این تعاریف متفاوت در انتها در نقشه آسیا منعکس می‌شوند. برای مثال معمولاً مصر -که کشوری آفریقایی و در نتیجه غیرآسیایی است - را جزوی از خاورمیانه برمی‌شمارند، در حالی که خاورمیانه قسمتی از آسیا است.

منابع مختلف برآوردهای متفاوتی از مساحت این قاره ذکر کرده‌اند: اطلس جهان نیویورک تایمز ۴۳٬۶۰۸٬۰۰۰ کیلومترمربع، جهان فرهنگ جغرافیایی ۴۴٬۰۰۰٬۰۰۰ کیلومترمربع و دانشنامه مختصر کلمبیا هم ۴۴٬۳۹۰٬۰۰۰ کیلومترمربع را گزارش کرده‌اند.

در بررسی که شرکت میپل‌کرافت (Maplecroft) دربارهٔ آسیب‌پذیری ۱۶ کشور آسیایی انجام داده، این کشورها بسیار در برابر تغییرات آب و هوایی آسیپ‌پذیر تشخیص داده شدند. آسیب‌پذیری هر قاره با ۴۲ شاخص اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در مورد تغییرات احتمالی آب و هوا در سی سال آینده بررسی شد که کشورهای بنگلادش، هند، ویتنام، تایلند، پاکستان و سری لانکا در میان این شانزده کشور بیشتر از مابقی در معرض خطر این تغییرات هستند. برخی از این تغییرات در گذشته رخ داده‌اند. برای مثال در ناحیه گرمسیری هند، که اقلیم نیمه‌خشک دارد، تغییر دمای ۰٫۴ درجه‌ای از ۱۹۰۱ تا ۲۰۰۳ رخ داده‌است.<ref>"Asia". eb.com, Encyclopædia Britannica. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc. 2006</ref>

 

دربرگیرندهٔ قزاقستان، [[ازبکستان]]، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان.

شرق آسیا دربرگیرندهٔ<ref>"East Asia". Retrieved 6 May 2015</ref> چین، هنگ کنگ، ماکائو، کره شمالی، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، مغولستان.

 

دربرگیرندهٔ<ref>"South Asia". Retrieved 6 May 2015</ref> [[افغانستان]]، [[پاکستان]]<ref>روک:مقاله پاکستان</ref>، [[هند]]، مالدیو، سری‌لانکا، نپال، بوتان، بنگلادش. یا به عبارتی دربرگیرندهٔ شبه‌قاره هند، به اضافه افغانستان.

 

دربرگیرندهٔ<ref>"Southeast Asia". Retrieved 6 May 2015</ref> برونئی، کامبوج، [[اندونزی]]، لائوس، [[مالزی]]، میانمار، فیلیپین، [[سنگاپور]]، تایلند، تیمور شرقی، ویتنام.

دربرگیرندهٔ<ref>"West Asia/Middle East". Retrieved 6 May 2015</ref> ارمنستان، جمهوری آذربایجان، بحرین، گرجستان، [[ایران]]، [[عراق]]، [[اسرائیل]]، [[اردن]]، [[کویت]]، [[لبنان]]، نوار غزه، [[عمان]]، [[قطر]]، [[عربستان سعودی]]، [[سوریه]]، [[ترکیه]]، [[امارات متحده عربی]]، [[یمن]]، قبرس

تعداد کشورهای آسیا: ۴۹ کشور مستقل و همچنان مستعمره پرتغال و انگلیس نیز وجود دارند.

گودترین نقطه و پست‌ترین نقطه و ساحل جهان: دریاچه مرده (بحرالمیت) به عمق ۲۰۰ متر پایینتر از سطح دریا.

متراکم‌ترین نقطه زمین از نظر جمعیت: جزیره جاوه در کشور اندونزی است.<ref>کتاب جغرافی سال دوم راهنمایی</ref>

احتمالا بعد از آن عدد، دیگر جای تعجب نیست اگر بگوییم که تراکم جمعیت آسیا با 387 شهروند در هر مایل مربع بیشترین تراکم در میان تمام قاره‌های جهان است. سه کشور از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان را در آسیا قرار دارند: چین (‏۱.۴۴۰.۱۲۳.۰۰۰)‏، هند (‏۱.۳۸۱.۸۹۳.۶۰۰) ‏و اندونزی (‏۲۷۳.۹۱۹.۰۰۰)‏. این قاره همچنین میزبان هفت شهر بزرگ جهان از جمله شانگهای، پکن و گوانگجو چین، دهلی و بمبئی هند و کراچی پاکستان است.<ref>۵ چیزی که باید در مورد آسیا بدانید! | لست سکند</ref>

سرمایگذاری این کشور بعد از قرن۲۰ در زمینه گردشگری و بانکداری باعث سود بسیاری برای این کشور گردید. پایتخت این کشور منامه به عنوان مقصد ساختارهای مالی در نظر گرفته شده و یکی از موفق‌ترین صنعت های مالی جهان را دارا می‌باشد.

بانکداری اسلامی و صنعت نفت، سود زیادی را برای این کشور آورد تا ثروتمند‌ترین کشور آسیا باشد.

به دلیل صنعت بزرگ خصوصی این کشور، صادرات تایوان روز به روز در حال افزایش است و به خاطر همه این دلایل، تایوان یکی از کشورهای ثروتمند آسیا است و نامی بزرگ در بازار جهانی پیدا کرده است.<ref>آسیا را بیشتر بشناسید و با نا امن‌ترین شهرها از نزدیک در آسیا...

</ref>

 

تعدادی از وسیع‌ترین کشورهای جهان در قاره آسیا واقع شده‌اند. بزرگ‌ترین کشور جهان، [[روسیه]] است که با مساحتی معادل 17.1 میلیون کیلومتر مربع توانسته است 38.63 درصد از خاک قاره آسیا را به خود اختصاص دهد. کشور [[چین]]، دومین کشور بزرگ قاره کهن است که 9.597 میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد. سومین کشور وسیع آسیایی نیز کشور [[هند]] است که مساحتی معادل 3.287 میلیون کیلومتر مربع را به خود اختصاص داده. پنج کشور فلسطین، برونئی (Brunei)، [[بحرین]]، سنگاپور و مالدیو نیز کوچکترین کشورهای قاره آسیا می‌باشند. مالدیو، در میان این پنج کشور کوچک از همه کوچک تر است و این جزیره کوچک، مساحتی در حدود 298 کیلومتر مربع را به خود اختصاص داده است.<ref>آیا می دانید چند کشور، با چه مساحت و جمعیتی در آسیا وجود دارد...

</ref>

 

آسیا با ارائه نمونه‌هایی از هوموارکتوس نه تنها نمایانگر دوره‌ای زندگی آغازین انسان است، بلکه بعدها صحنه روندهای تکامل جامعه‌های انسانی بوده است. قدیمی‌ترین یافته‌های مربوط به زندگی انسان، از آسیا بوده است.

در برخی نواحی آسیای نزدیک (خاورمیانه)، انسان از مرحله جمع‌آوری و شکار به مرحله کشت و اهلی کردن برخی جانوران، انتقال یافت. <ref>بلنیتسکی، آ، ج۱، ص۶۲، خراسان و ماوراءالنهر (آسیای میانه)، ترجمه پرویز ورجاوند، تهران، نشر گفتار، ۱۳۶۴ش</ref>

تاریخ آسیا، تاریخ فرهنگهای گوناگون است. تأثیر دستاوردهای فرهنگ‌های آسیایی در تکامل اندیشه‌های فلسفی و علمی اروپا ـ به‌ویژه در سده‌های میانه ـ غیرقابل انکار است. <ref> دورانت، ویل، ج۱، ص۹۹۰-۹۹۴، تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام و دیگران، ج ۱</ref>

 

آسیا مهد و خاستگاه اکثر ادیان جهان است. در کنار ادیان بزرگ، گرایش‌های مذهبی فرقه‌ای متعددی در این قاره وجود دارند که برخی از آنها بومی و بعضی دیگر توسط مهاجرین و مهاجمین انتشار یافته‌اند. گرایش‌های مذهبی آسیا از معتقدات مبتنی بر انیمیسم و شینتوبیسم براساس اعتقاد به ارواح گوناگون تا مذاهب جهانی مانند [[اسلام]]، مسیحیت و یهودیت براساس ایمان به آفریدگار یکتا، تفاوت می‌کنند. آیین زرتشت، مانی، آیین‌های مذهبی برهمنی، هندویی، بودایی، لامایی و کنفوسیوسی نیز از دیگر نظام‌های دینی آسیا به شمار می‌روند. <ref>گروسه، رنه، ج۱، ص۲۸، تاریخ آسیا، ترجمه مصطفی فرزانه، تهران، علمی، ۱۳۲۹ش</ref>

 

هندوئیسم یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین ادیان در آسیا می‌باشد.

 

۲۵درصد، یعنی بیش از یک میلیارد نفر از ساکنان قاره بزرگ آسیا از پیروان هندوئیسم هستند.

 

این آیین از منبع واحدی سرچشمه نمی‌گیرد، بلکه تلفیقی است از آداب و عقاید و رسوم و سنن بسیار متنوع که در در طول قرن‌‌ها آمده‌اند و هر یک به گونه‌ای جایگاه خود را در این دین بزرگ یافته‌اند.

 

این دین، خود به مذاهب کوچکتر تقسیم می‌شود که مهمترین آن‌‌ها شاکتیسم، اسمارتیسم، شیویسم و ویشنوئیسم می‌باشند.

 

دو مذهب مهم دیگر در هندوستان با نام‌‌های سیکیسم و جینیسم نیز وجود دارند که منشا آن‌‌ها را نیز می‌توان با هندوئیسم مرتبط دانست.

 

پیروان هندوئیسم در کشور‌هایی چون بالی ۸۳.۵%، نپال ۸۱% و هند ۸۰% ساکن هستند.

 

همچنین اقلیت‌‌هایی از این دین در عربستان سعودی، روسیه، بنگلادش، مالزی، اندونزی و بوتان وجود دارند.

 

اسلام برجسته‌ترین دین آسیا است.

 

در واقع آسیا به عنوان مهد اسلام و دربرگیرنده مهمترین بخش‌‌های جغرافیای جهان اسلام است.

 

اسلام در سده هفتم میلادی در شبه جزیره عربستان آغاز شد و پس از آن طی ۱۴ قرن به اقصا نقاط دنیا گسترش یافت.

 

اکنون تعداد مسلمانان در آسیا به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر می‌رسد.

 

اسلام یکی از ادیان ابراهیمی دنیاست که پیروانش به تعالیم محمد (ص) آخرین پیامبر خدا پایبندند.

 

این تعالیم در کتاب مقدس مسلمانان «قرآن» و طی ۲۳ سال از سوی خدا بر محمد (ص) نازل شد.

 

در جنوب و جنوب شرق آسیا پرجمعیت‌ترین کشور‌های اسلامی‌مانند بنگلادش، هند، پاکستان و اندونزی قرار دارند که هر کدام بیش از ۱۰۰ میلیون مسلمان را در خود جای داده‌اند.

 

در آسیای مرکزی ازبکستان و افغانستان بیشترین تعداد مسلمانان زندگی می‌کنند در حالی که کشور‌های غیر عربی چون ایران و ترکیه بالاترین تعداد جمعیت مسلمانان غرب آسیا را به خود اختصاص داده‌اند.

 

از دیگر کشور‌های بزرگ مسلمان در قاره آسیا لبنان، عمان، یمن، بحرین، عراق و قطر اشاره کرد. در این میان بنگلادش ۹۰%، پاکستان ۹۷% و اندونزی ۸۷%، بیشترین جمعیت مسلمان را دارا هستند.

 

 

بودیسم سومین دین بزرگ آسیا است که پیروانش تقریباً ۱۱.۹% از کل جمعیت مردم این قاره را شامل می‌شوند. پیروان بودا در جهان به بیش از ۵۲۰ میلیون نفر یعنی ۷ درصد از کل جمعیت دنیا می‌رسند، لذا چهارمین دین بزرگ دنیا پس از مسیحیت، اسلام و هندوئیسم محسوب می‌شود.

 

«گوتاما بودا» بنیان‌گذار و شخصیت محوری در آیین بودایی است.

 

پیش از ظهور اسلام این مذهب بودایی بود که به عنوان مذهب اصلی در اندونزی، فیلیپین، مالزی، افغانستان و آسیای میانه شناخته می‌شد. بیشترین پیروان این آیین در کره جنوبی ۲۲.۹%، هنگ کنگ ۱۵%، ویتنام ۱۰%، نپال ۱۰.۷%، تایوان ۳۵%، ژاپن۳۶.۲% و چین ۱۸.۲% ساکن هستند.

 

پیروان آیین بودا همچنین با جمعیتی کمتر در کشور‌های دیگری چون تایلند، سریلانکا، مغولستان، لائوس، تبت، برمه و بوتان پراکنده هستند.

 

حدود ۲۱% از مردم آسیا یعنی از هر پنج نفر یک نفر از هیچ دین و آیینی پیروی نمی‌کنند، در حدود ۱% مسیحی هستند و سایر مذاهب کوچکتر کمتر از ۱% از جمعیت این قاره پهناور را تشکیل می‌دهند.<ref>ادیان اصلی در آسیا کدامند؟ | خبری تحلیلی ردنا (ادیان‌ نیوز)

</ref>

توانست تمامی امپراتوری ساسانی و تمامی ولایات امپراتوری بیزانس (بجز قسمت‌های غربی آسیای صغیر) را به زیر نفوذ خود درآورد.<ref> آرنولد، توماس، ج۱، ص۳۵، تاریخ گسترش اسلام، ترجمه ابوالفضل عزتی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸ش</ref>

توضیح این که بعد از وفات [[پیامبر]] (ص) مسلمانان به طرف شرق به فرماندهی سعد وقاص، و به طرف شام و فلسطین به فرماندهی گروهی (عمرو بن العاص و یزید بن ابی سفیان و ابوعبیدة بن الجراح و شرحبیل بن حسنة به فلسطین و خالد بن الولید به شام لشکر کشیدند، و لشکر مسلمانان به فارس رسید ولی لشکر غرب نتوانست پیشروی خود را ادامه دهد چون معاویه بن ابی سفیان در زمان حکومتش با لشکر غرب (روم) معاهده بست و عدم پیشرفت مسلمانان به طرف غرب، به دلیل این معاهده معاویه است.<ref>کوفی، احمد بن علی بن اعثم، الفتوح، ص182 - 305 ترجمه مستوفی هروی، محمد بن احمد، انتشارات علمی و فرهنگی 1374</ref>

علاوه تبدیل خلافت به پادشاهی از سوی معاویه باعث گشت که غرب به ماهیت اسلام پی نبرد و رغبتی برای گرویدن به اسلام نداشته باشد. از همین رو یکی از دانشمندان بزرگ آلمانی گفته است: "شایسته است ما مجسمه معاویة بن ابی سفیان را از طلا بریزیم و در برلین پایتخت آلمان نصب کنیم؛ چرا که اگر ضربه کاری معاویه به پیکره اسلام نبود، اسلام همه جهان را فرا می گرفت و اکنون ما آلمانی ها و سایر کشورهای اروپایی عرب و مسلمان بودیم.<ref>صالحی نجف آبادی، شهید جاوید، ص 313، چاپ هشتم، ابی جا، بی تا</ref>

همچنین از سوی دیگر مسلمانان توانستند از سیحون و جیحون گذشته و پیوسته اسلام را به مردم شهرها و کشورها عرضه می‌کردند و در نهایت امپراطوری بزرگ اسلامی تشکیل شد که مرکز آن شهر دمشق واقع در کشور سوریه بود. <ref> شکیب ارسلان، تاریخ فتوحات اسلامی در اروپا، مترجم: دوانی، علی، ص 37، کتابفروشی بنی‌هاشم، بی تا</ref>

بنابراین در حدود سال 78 هجری تمام قاره اروپا و آفریقا در تحت تصرف اسلام در آمده بود و این سیطره اسلام در اروپا تا سال 398 هجری ادامه داشت که در سال 398 هجری با وفات عبدالملک منصور، برادرش عبدالرحمن ملقب به الناصر لدین الله به حکومت اروپا رسید، او نیز مانند پدر و برادرش بدون اعتقاد به خلیفه وقت (هشام بن حکم)<ref>ین هشام غیر از هشام بن الحکم معروفِ حاکم اموی است بلکه او«المؤید بالله» یکی از حکام اندلس بوده است. الاعلام، ج 2، ص 310</ref> اموی حکومت می‌کرد، و تصمیم گرفت بازمانده رسوم خلافت را از میان بردارد.

به همین سبب از هشام خواست که او را ولیعهد خود کند، ولایت عهدی او اکثر مردم را خشمگین ساخت و باعث وقوع جنگ های خانوادگی شد که مسلمان‌ها را به خود مشغول داشت و مرزها بدون دفاع ماند، در داخل مملکت نیز ملوک الطوائفی به وجود آمد که شب و روز جلو چشم دشمنان اسلام، به جان هم افتاده و سرگرم زد و خورد بودند، این اختلاف بین مسلمین و عملکرد بد حاکمان مسلمان، باعث شد تا مسیحیان از فرصت استفاده کرده و در پی جنگ های متفاوت، مسلمانان را از قاره اروپا بیرون کنند <ref>این هشام غیر از هشام بن الحکم معروفِ حاکم اموی است بلکه او«المؤید بالله» یکی از حکام اندلس بوده است. الاعلام، ج 2، ص 295</ref>ین هشام غیر از هشام بن الحکم معروفِ حاکم اموی است بلکه او«المؤید بالله» یکی از حکام بوده است. اما در سال‌های بعد و مخصوصاً در زمان ما، فرهنگ اسلام به صورت قابل توجهی در تمام سرزمین‌ها و کشورهای و از جمله اروپا نفوذ پیدا کرده است.

در این میان نباید نقش تبلیغات و امکانات پیشرفته کشورهای اروپایی را در وارونه جلوه دادن چهره اسلام و نرسیدن صدای حقیقت به گوش این مردم، نادیده گرفت. و این البته بحث مفصلی را می طلبد که آن را به وقت دیگر موکول می‌کنیم.

افزون بر این شعاع مکتب أهل بیت (علیهم‌السلام) به خاطر حساسیت اموی ها به ایشان نتوانست به آن مناطق پیش برود بر عکس ایران و کشورهای هم‌سوی آن که به خاطر آشنایی با این مکتب پیشرفته اسلامی‌توانست در آن واحد به دو کار دست یابد اول وارد شدن به دین اسلام و گردن نهادن به آن دوم دفاع از آن و انتشار دادن آن و شاید شعاری را که عباسیان در برابر امویان انتخاب کردند (الرضا من آل محمد) بهترین شاهد بر مدعای ما باشد.<ref>چرا اسلام در آسیا بیشتر از اروپا گسترش یافته است؟ - گنجینه...

</ref>