۸۷٬۷۶۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'دولتها' به 'دولتها') |
جز (جایگزینی متن - 'تلاشها' به 'تلاشها') |
||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
حسین در 1362ش/ 1983 از اجرای طرح رونالد ریگان در مورد تشکیل یک کشور خودمختار فلسطینی در کرانه باختری رود اردن و [[نوار غزه]] در اتحاد کنفدراسیونی با اردن، حمایت کرد. وی کوشید با دیدار از کشورهای عربی، روند مذاکرات صلح را در خاورمیانه تسریع نماید <ref>رابینز، ص 159ـ160؛ صلیبی، ص 262ـ264؛ محافظه، ص20ـ22، 25ـ28، 227</ref>. | حسین در 1362ش/ 1983 از اجرای طرح رونالد ریگان در مورد تشکیل یک کشور خودمختار فلسطینی در کرانه باختری رود اردن و [[نوار غزه]] در اتحاد کنفدراسیونی با اردن، حمایت کرد. وی کوشید با دیدار از کشورهای عربی، روند مذاکرات صلح را در خاورمیانه تسریع نماید <ref>رابینز، ص 159ـ160؛ صلیبی، ص 262ـ264؛ محافظه، ص20ـ22، 25ـ28، 227</ref>. | ||
حسینبن طلال در این سالها چندین بار با سازمان آزادیبخش فلسطین و مقامات اسرائیل دیدار و گفتگو کرد. او وقتی | حسینبن طلال در این سالها چندین بار با سازمان آزادیبخش فلسطین و مقامات اسرائیل دیدار و گفتگو کرد. او وقتی تلاشهای خود را برای بستن پیمان صلح با اسرائیل و بازگرداندن کرانه باختری به اردن بینتیجه دید و از سوی دیگر، هنگامی که گروههای فلسطینی وی را به دخالت در امور داخلی خود متهم کردند، در 9 مرداد 1367/ 31 ژوئیه 1988 جدایی ارتباط قانونی و اداری کرانه باختری از اردن را اعلام کرد و اظهار داشت این اقدام او برای تسهیل در تشکیل دولت فلسطین در کرانه باختری و نوارغزه، و برای حمایت از ملت فلسطین است. این تصمیم مورد استقبال سازمان آزادیبخش فلسطین و کشورهای عربی قرار گرفت<ref>دجانیداودی و دجانی، ص 131ـ133؛ محافظه، ص 43؛ نوفل و مخادمه، ص 45</ref>. | ||
== تشدید فضای استبدادی == | == تشدید فضای استبدادی == | ||
خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
== رایزنی های منطقهای در جهت کسب وجهه دیپلماتیک == | == رایزنی های منطقهای در جهت کسب وجهه دیپلماتیک == | ||
بر اثر | بر اثر تلاشهای حسینبن طلال در نشست اتحادیه عرب در دارالبیضاء (کازابلانکا) در اردیبهشت 1368/ مه 1989، مصر مناسبات خود را با دیگر کشورهای عربی از سر گرفت و مقرّ اتحادیه عرب نیز به قاهره بازگشت و اردن به همراه مصر و عراق و [[یمن|یمن شمالی]]، «شورای همکاری عرب» (مجلس التعاون العربی) را در بهمن 1367/ فوریه 1989 تشکیل داد<ref>رابینز، ص 176</ref>.در 1367ـ1368ش/ 1988ـ1989، ارزش دینار اردن در برابر دلار کاهش بسیار یافت و دولت با کسری بودجه شدیدی مواجه شد. از سوی دیگر بدهیهای اردن به شدت بالا بود. این اوضاع زندگی را برای طبقات متوسط و پایین جامعه سخت کرده بود<ref>همان، ص 166ـ170؛ محافظه، ص 58ـ67؛ تلیلان، ص 152ـ153</ref>. ناآرامیها در 29 فروردین 1368/ 18 آوریل 1989 از شهر مَعان در جنوب اردن شروع شد و به شهرهای دیگر گسترش یافت. پس از آن، حسین برای ساماندهی اوضاع، زیدبن شاکر را مأمور تشکیل دولت جدید نمود. دولت جدید با اجرای طرحهای مؤثر و با کمک گرفتن از مؤسسات اقتصادی بینالمللی توانست تا حدودی از شدت بحران بکاهد و بر اوضاع مسلط شود<ref>میلتون ـ ادواردز و هینچکلیف، ص 54ـ 55؛ رابینز، ص 169ـ170؛ محافظه، ص 95ـ 108</ref>. | ||
=== جنگ کویت === | === جنگ کویت === | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
== صلح با اسرائیل == | == صلح با اسرائیل == | ||
حسینبن طلال برای برگزاری کنفرانس صلح مادرید، که راهکار آمریکا برای حل مسئله فلسطین بود، | حسینبن طلال برای برگزاری کنفرانس صلح مادرید، که راهکار آمریکا برای حل مسئله فلسطین بود، تلاشهای زیادی کرد. سرانجام هیئت اردنی در این کنفرانس که در 8 آبان 1370/ 30 اکتبر 1991 برگزار شد، حضور یافت. به این ترتیب، مذاکرات صلح بین اردن و اسرائیل آغاز شد (نوفل و مخادمه، ص 50ـ51؛ محافظه، ص 189ـ191؛ رابینز، ص 184) و پس از مذاکرات فراوان، معاهده صلح بین دو طرف در 4 آبان 1373/ 26 اکتبر 1994 در وادی عربه به امضا رسید. براساس این معاهده، دو طرف متعهد شدند که موجودیت سیاسی یکدیگر را به رسمیت شناخته و بر طبق مرزهای تعیین شده به طور مسالمتآمیز در کنار همدیگر زندگی کنند (حباشنه، ص 78ـ80؛ تلیلان، ص 175؛ رابینز، ص 187). | ||
=اقدامات فرهنگی= | =اقدامات فرهنگی= | ||
عملکرد فرهنگی و اجتماعی. حسینبن طلال بر احیای آموزههای تمدن اسلامی ـ عربی تأکید میکرد. توجه به میراث گذشته در دستور کار او قرار داشت. وی آموزش و پرورش را اجباری کرد و به تأسیس مراکز آموزش عالی اهتمام ورزید. او دستور داد وزارتخانه فرهنگ و جوانان، به منظور گسترش علم و فرهنگ در میان شهروندان اردنی، تأسیس شود. اهداف دیگر او از تأسیس این وزارتخانه، انتشار و گسترش میراث کهن عرب در علوم جدید، توجه به ادبیات و هنرهای گوناگون، تشویق و حمایت از نویسندگان و هنرمندان و بهطور کلی تدوین و انتشار کتاب بود<ref>عمد، ص 12</ref>؛ اما همه این | عملکرد فرهنگی و اجتماعی. حسینبن طلال بر احیای آموزههای تمدن اسلامی ـ عربی تأکید میکرد. توجه به میراث گذشته در دستور کار او قرار داشت. وی آموزش و پرورش را اجباری کرد و به تأسیس مراکز آموزش عالی اهتمام ورزید. او دستور داد وزارتخانه فرهنگ و جوانان، به منظور گسترش علم و فرهنگ در میان شهروندان اردنی، تأسیس شود. اهداف دیگر او از تأسیس این وزارتخانه، انتشار و گسترش میراث کهن عرب در علوم جدید، توجه به ادبیات و هنرهای گوناگون، تشویق و حمایت از نویسندگان و هنرمندان و بهطور کلی تدوین و انتشار کتاب بود<ref>عمد، ص 12</ref>؛ اما همه این تلاشها با محافظهکاری همراه بود و در عمل موفقیت چندانی به دست نیاورد. نبود آزادیهای عمومی، پیشینه نه چندان کهن اردن، اولویت نداشتن مسئله فرهنگ و هنر به صورت عملی در جامعه، انحصاری شدن عرصه دانش در دست وی و برخی دولتمردان و دلالان فرهنگی، و نبود آزادی فکری و فرهنگی، از جمله دلایل شکست برنامههای فرهنگی او بود<ref>شاعر، ص46</ref>. | ||
== کتابها == | == کتابها == |