پرش به محتوا

بعثت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ۲۷ فوریه
جز (جایگزینی متن - 'روح الامین' به 'روح‌الامین')
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:مبعث 3.jpg|بی‌قاب|چپ]]
[[پرونده:بعثت.jpg|بندانگشتی|بعثت]]
'''بعثت''' به معنای برگزیدن فردی به پیامبری از سوی [[خدا]] و آغاز دوره [[نبوت|نبوتش]] است. هرچند بعثت درباره برگزیدن همه پیامبران به نبوت کاربرد دارد اما از آن برگزیدن [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)]] به پیامبری متبادر می‌شود<ref>مطیع، «بعثت»، ص۷۹-۲۸۰</ref>. از این‌رو در فرهنگ اسلامی روز مبعث به روزی گفته می‌شود که حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) به [[رسالت انبیاء|رسالت]] مبعوث شده است<ref>همایی، «مبحث بعثت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)»، ص۴۴</ref>. بعثت در لغت به معنای برانگیختن است<ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۸ش، ج۱، ص۲۹۶</ref>. همچنین به معنای ارسال<ref>فراهیدی، کتاب العین، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۱۲.</ref>. و روانه کردن نیز آمده است<ref>راغب اصفهانی، معجم مفردات الفاظ القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>.
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
!نام
|مَبْعَث
|-
|اهمیت
|گرامیداشت آغاز رسالت پیامبر
|-
|جشن‌ها
|خواندن مدیحه
|-
|مراسم
|دعا، نماز و غسل مستحب
|-
|تاریخ
|۲۷ رجب
|-
|مرتبط به
|دعوت عشیرةالاقربین
|-
|}
</div>


'''بعثت''' به معنای برگزیدن فردی به پیامبری از سوی خدا و آغاز دوره نبوتش است. هرچند بعثت درباره برگزیدن همه پیامبران به نبوت کاربرد دارد اما از آن برگزیدن [[حضرت محمد]] به پیامبری متبادر می‌شود. <ref>مطیع، «بعثت»، ص۷۹-۲۸۰</ref> از این‌رو در فرهنگ اسلامی روز مبعث به روزی گفته می‌شود که حضرت محمد(ص) به رسالت مبعوث شده است.<ref>همایی، «مبحث بعثت رسول اکرم(ص)»، ص۴۴</ref> بعثت در لغت به معنای برانگیختن است <ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۸ش، ج۱، ص۲۹۶</ref> همچنین به معنای ارسال<ref>فراهیدی، کتاب العین، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۱۲.</ref> و روانه کردن نیز آمده است.<ref>راغب اصفهانی، معجم مفردات الفاظ القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>
بعثت در [[قرآن|قرآن کریم]] به معنای برانگیختن و فرستادن پیامبران برای هدایت مردم<ref> سوره بقره، آیه ۲۱۳؛ سوره نحل، آیه ۳۶؛ سوره اسراء، آیه ۱۷</ref> و نیز حشر مردگان به کار رفته است<ref>سوره یس، آیه ۵۲؛ سوره بقره، آیه ۵۶؛ سوره حج، آیه۷.</ref>. '''مبعث حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)''' روزی است که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] از سوی [[خدا]] برای هدایت بشر و راهنمایی همیشگی انسان‌ها برانگیخته شد. مطابق با نظر [[مذهب شیعه|شیعه]] بعثت آن حضرت در ۲۷ [[رجب]] سال چهلم [[عام الفیل]] (مطابق با سال ۶۱۰ میلادی) در چهل سالگی ایشان واقع شد.
مبعث پیامبر گرامی اسلام، [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)]] از بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] به شمار می‌رود.


بعثت در قرآن کریم به معنای برانگیختن و فرستادن پیامبران برای هدایت مردم <ref> سوره بقره، آیه ۲۱۳؛ سوره نحل، آیه ۳۶؛ سوره اسراء، آیه ۱۷</ref> و نیز حشر مردگان به کار رفته است. <ref>سوره یس، آیه ۵۲؛ سوره بقره، آیه ۵۶؛ سوره حج، آیه۷.</ref>'''مبعث حضرت محمد (ص)''' روزی است که [[پیامبر اسلام]] از سوی [[خدا]] برای هدایت بشر و راهنمایی همیشگی انسان‌ها برانگیخته شد. مطابق با نظر [[شیعه]] بعثت آن حضرت در ۲۷ رجب سال چهلم [[عام الفیل]] (مطابق با سال ۶۱۰ میلادی) در چهل سالگی ایشان واقع شد.  
== تاریخ بعثت پیامبر اکرم ==
مبعث پیامبر گرامی اسلام، [[حضرت محمد (ص)]] از بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] به شمار می‌رود.
به روایت [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] آن حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) روز دوشنبه هفدهم یا هجدهم یا نوزدهم [[ماه مبارک رمضان]]، به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبری]] مبعوث گردیده‌اند. اما [[اجماع]] شیعه بر آن است که مبعث آن حضرت در روز بیست و هفتم [[رجب|ماه رجب]] سال چهلم [[عام الفیل]] (مطابق با سال ۶۱۰ میلادی) در چهل سالگی ایشان صورت گرفت. روایات دال بر این مطلب در منابع شیعه بسیار است از آن جمله مرحوم [[کلینی]] با سند خود از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق (علیه السلام)]] روایت کرده است که فرمود: روزه بیست و هفتم رجب را فراموش نکن، زیرا آن روزی است که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد]] به [[نبوت|نبوّت]] گماشته شده است. [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]] و [[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]] هم این را روایت کرده ‏اند. و نیز روایات دیگری که دال بر این موضوع است از سایر [[ائمه]] یا [[صحابه|صحابیان]] پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است<ref> تاریخ تحقیقی اسلام(موسوعة التاریخ الاسلامی)، ج‏1، ص: 315</ref>.


== تاریخ بعثت پیامبر اکرم(ص) ==
== چگونگی بعثت پیامبر اکرم ==
آن حضرت در حالی که در [[غار حرا]] در حوالی [[مکه|مکه معظمه]] به [[عبادت]] و نیایش می‌پرداخت، [[جبرئیل|جبرئیل امین]] بر وی نازل شد و بر وی آیاتی از [[قرآن|قرآن مجید]] را به عنوان طلیعه و آغاز کتاب هدایت و سعادت بخواند و وی را به کسوت نبوت مفتخر ساخت. نخستین آیاتی که بر آن حضرت فرود آمد، آیه‌های سوره 96 قرآن مجید یعنی [[سوره علق]] بود<ref> فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 93؛ تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 385</ref>.


به روایت [[اهل سنت]] آن حضرت (ص) روز دوشنبه هفدهم یا هجدهم یا نوزدهم ماه مبارک رمضان، به [[پیامبری]] مبعوث گردیده‌اند. اما اجماع شیعه بر آن است که مبعث آن حضرت در روز بیست و هفتم ماه رجب سال چهلم [[عام الفیل]] (مطابق با سال ۶۱۰ میلادی) در چهل سالگی ایشان صورت گرفت. روایات دال بر این مطلب در منابع شیعه بسیار است از آن جمله مرحوم [[کلینی]] با سند خود از [[امام صادق(ع)]] روایت کرده است که فرمود: روزه بیست و هفتم رجب را فراموش نکن، زیرا آن روزی است که محمد به [[نبوّت]] گماشته شده است. [[شیخ صدوق]]<ref>ر. ک:مقاله امام صادق (ع)</ref> و [[شیخ طوسی]]<ref>ر. ک:مقاله شیخ طوسی</ref> هم این را روایت کرده ‏اند. و نیز روایات دیگری که دال بر این موضوع است از سایر ائمه یا صحابیان پیامبر اکرم (ص) نقل شده است. <ref> تاریخ تحقیقی اسلام(موسوعة التاریخ الاسلامی)، ج‏1، ص: 315</ref>
روایت شده است که [[حسن بن علی (عسکری) |امام حسن عسکری (علیه السلام)]] که در حال توصیف بعثت نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، فرمود: «... تا این که به چهل سالگی رسید، و [[خداوند]] قلب کریمش را بهترین و والاترین و خاشع‏‌ترین و مطیع ‏ترین قلب ‏ها یافت. پس به درهای آسمان اجازه داد و آن‌ها بازشدند و به [[ملائکه]] اجازه داد و آنها نازل شدند و در این حال محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) به آن‌ها می‏ نگریست. پس رحمت از طرف عرش بر وی نازل شد و او به روح‌الامین، جبرئیل- طاووس ملائکه- نگاه می‏‌کرد، جبرئیل نزد او فرود آمد و دستش را گرفت و تکان داد و گفت: ای محمد! بخوان، محمد فرمود: چه چیزی را بخوانم؟ گفت: ای محمد!{{متن قرآن| اِقْرَاْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ * خَلَقَ الْاِنسانَ مِنْ عَلَقَ * اِقْرَا وَ رَبُّکَ الْاَکْرَمُ * اَلَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ....|سوره = علق |آیه = 1-3 }} (قرآن را) به نام پروردگارت- که هستی را آفرید- بخوان همو که انسان را از خون بسته آفرید. بخوان که پروردگارت از همه ارجمندتر است. همو که با قلم تعلیم داد و آن چه را که انسان نمی‏‌دانست به او آموخت.
 
== چگونگی بعثت پیامبر اکرم (ص) ==
 
آن حضرت در حالی که در [[غار حرا]] در حوالی مکه معظمه به عبادت و نیایش می‌پرداخت، جبرئیل امین بر وی نازل شد و بر وی آیاتی از [[قرآن مجید]] را به عنوان طلیعه و آغاز کتاب هدایت و سعادت بخواند و وی را به کسوت نبوت مفتخر ساخت. نخستین آیاتی که بر آن حضرت فرود آمد، آیه‌های سوره 96 قرآن مجید یعنی سوره علق بود. <ref> فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 93؛ تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 385</ref>
 
روایت شده است که [[امام حسن عسکری(ع)]] که در حال توصیف بعثت نبی اکرم (ص) بود، فرمود: «... تا این که به چهل سالگی رسید، و خداوند قلب کریمش را بهترین و والاترین و خاشع‏‌ترین و مطیع ‏ترین قلب ‏ها یافت. پس به درهای آسمان اجازه داد و آنها بازشدند و به ملائکه اجازه داد و آنها نازل شدند و در این حال محمد (ص) به آنها می‏ نگریست. پس رحمت از طرف عرش بر وی نازل شد و او به روح‌الامین، جبرئیل- طاووس ملائکه- نگاه می‏‌کرد، جبرئیل نزد او فرود آمد و دستش را گرفت و تکان داد و گفت: ای محمد! بخوان، محمد فرمود: چه چیزی را بخوانم؟ گفت: ای محمد!<big>اِقْرَاْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ * خَلَقَ الْاِنسانَ مِنْ عَلَقَ * اِقْرَا وَ رَبُّکَ الْاَکْرَمُ * اَلَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ....</big> <ref> (علق: 1-3)</ref> (قرآن را) به نام پروردگارت- که هستی را آفرید- بخوان همو که انسان را از خون بسته آفرید. بخوان که پروردگارت از همه ارجمندتر است. همو که با قلم تعلیم داد و آن چه را که انسان نمی‏دانست به او آموخت.


سپس آنچه را که می‏‌بایست بر او نازل کرد و خودش به سوی پروردگارش بالا رفت.
سپس آنچه را که می‏‌بایست بر او نازل کرد و خودش به سوی پروردگارش بالا رفت.


محمد (ص) از کوه پایین آمد در حالی که عظمت خداوند و جلالت ابّهت الهی او را مدهوش خود کرده بود و به تب و لرز دچار شده بود. چیزی که اضطرابش را بیشتر می‏‌کرد، این بود که می‏ترسید، قریشیان او را تکذیب کرده و او را به دیوانگی نسبت دهند، در حالی که او عاقل‏‌ترین مردم و گرامی‏ترین آنان بود و مبغوض ‏ترین چیزها در نظر او شیاطین و اعمال دیوانگان بود؛ بنابراین، خداوند اراده کرد که قلبش را مملوّ را شجاعت نماید و به او فراخی دل عنایت فرماید. برای همین از کنار هر سنگ و درختی که ردّ می‏شد، می‏شنید که می‌گفتند:
محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) از کوه پایین آمد در حالی که عظمت خداوند و جلالت ابّهت الهی او را مدهوش خود کرده بود و به تب و لرز دچار شده بود. چیزی که اضطرابش را بیشتر می‏‌کرد، این بود که می‏ترسید، قریشیان او را تکذیب کرده و او را به دیوانگی نسبت دهند، در حالی که او عاقل‏‌ترین مردم و گرامی‏ترین آنان بود و مبغوض ‏ترین چیزها در نظر او شیاطین و اعمال دیوانگان بود؛ بنابراین، خداوند اراده کرد که قلبش را مملوّ را شجاعت نماید و به او فراخی دل عنایت فرماید. برای همین از کنار هر سنگ و درختی که ردّ می‏شد، می‌‏شنید که می‌گفتند:


'''السّلام علیک یا رسول اللّه'''. <ref> تاریخ تحقیقی اسلام(موسوعة التاریخ الاسلامی)، ج‏1، ص: 316، به نقل از بحار الانوار، ج 18، ص 206</ref>
'''السّلام علیک یا رسول اللّه'''<ref> تاریخ تحقیقی اسلام(موسوعة التاریخ الاسلامی)، ج‏1، ص: 316، به نقل از بحار الانوار، ج 18، ص 206</ref>.


به روایتی، جبرئیل امین با هفتاد هزار فرشته و میکائیل با هفتاد هزار فرشته فرود آمدند و برای آن حضرت، کرسی عزت و کرامت آوردند و تاج نبوت و [[رسالت]] را بر سر آن بزرگوار گذاشتند و لوای حمد را به دستش داده و گفتند بر فراز این کرسی برو و خدایت را سپاس گو. به روایت دیگر آن کرسی از یاقوت سرخ و پایه‌ای از آن از زبرجد و پایه‌ای از مروارید بود و چون فرشتگان به سوی آسمان صعود کردند، آن حضرت از کوه حرا پایین آمد و انوار جلال او را فراگرفته بود، به طوری که کسی توان نظر کردن به چهره مبارکش را نداشت و بر هر درخت گیاه و سنگی که می‌گذشت، وی را [[سجده]] می‌کردند و با زبان فصیح می‌گفتند:  
به روایتی، جبرئیل امین با هفتاد هزار فرشته و میکائیل با هفتاد هزار فرشته فرود آمدند و برای آن حضرت، کرسی عزت و کرامت آوردند و تاج نبوت و [[رسالت]] را بر سر آن بزرگوار گذاشتند و لوای حمد را به دستش داده و گفتند بر فراز این کرسی برو و خدایت را سپاس گو. به روایت دیگر آن کرسی از یاقوت سرخ و پایه‌ای از آن از زبرجد و پایه‌ای از مروارید بود و چون فرشتگان به سوی آسمان صعود کردند، آن حضرت از کوه حرا پایین آمد و انوار جلال او را فراگرفته بود، به طوری که کسی توان نظر کردن به چهره مبارکش را نداشت و بر هر درخت گیاه و سنگی که می‌گذشت، وی را [[سجده]] می‌کردند و با زبان فصیح می‌گفتند:  
خط ۴۸: خط ۲۳:
'''السلام علیک یا نبی الله، السلام علیک یا رسول الله'''.
'''السلام علیک یا نبی الله، السلام علیک یا رسول الله'''.


همین که وارد خانه شد از نور چهره مبارکش خانه [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه کبری (س)]] منور شد و آن بانوی پرهیزکار پرسید: ای محمد! این چه نوری است که در تو مشاهده می‌کنم؟ حضرت فرمود: این نور پیامبری است، بگو:  
همین که وارد خانه شد از نور چهره مبارکش خانه [[خدیجه بنت خویلد|خدیجه کبری (سلام الله علیها)]] منور شد و آن بانوی پرهیزکار پرسید: ای محمد! این چه نوری است که در تو مشاهده می‌کنم؟ حضرت فرمود: این نور پیامبری است، بگو:<big>لا اله الله، محمد رسول الله</big>.
<big>لا اله الله، محمد رسول الله</big>.  
 
خدیجه گفت: من سال‌هاست که پیامبری تو را می‌دانم و هم اکنون نیز شهادت می‌دهم که خدایی جز خداوند یکتا نیست و تو رسول و پیامبر خدایی. بدین گونه خدیجه نخستین کسی بود که به همسرش حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ایمان آورد<ref> منتهی الآمال، ج 1، ص 47</ref>.


خدیجه گفت: من سال‌هاست که پیامبری تو را می‌دانم و هم اکنون نیز شهادت می‌دهم که خدایی جز خداوند یکتا نیست و تو رسول و پیامبر خدایی. بدین گونه خدیجه نخستین کسی بود که به همسرش حضرت محمد (ص) ایمان آورد. <ref> منتهی الآمال، ج 1، ص 47</ref>
از میان مردان نیز [[علی بن ابی طالب|امام علی بن ابی‌طالب (علیه السلام)]]، به محض دیدن چهره نورانی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به وی ایمان آورد و شهادتین را بر زبان جاری کرد. از آن پس پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در کنار [[کعبه|خانه خدا]] [[نماز]] می‌گذارد و خدیجه (سلام الله علیها) و [[علی بن ابی طالب|علی (علیه السلام)]] بر او اقتدا می‌کردند و نماز می‌خواندند<ref> فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 95</ref>. این سه نفر، با جان و مال و هستی خویش اسلام را پرورانده و فراگیر نمودند.


از میان مردان نیز [[امام علی بن ابی‌طالب (ع)]]، به محض دیدن چهره نورانی پیامبر (ص) به وی ایمان آورد و شهادتین را بر زبان جاری کرد. از آن پس پیامبر (ص) در کنار [[خانه خدا]] [[نماز]] می‌گذارد و خدیجه (س) و [[علی (ع)]]<ref>ر. ک:مقاله امام علی (ع)</ref> بر او اقتدا می‌کردند و نماز می‌خواندند. <ref> فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 95</ref> این سه نفر، با جان و مال و هستی خویش اسلام را پرورانده و فراگیر نمودند.  
مبعث پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) از بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمان|مسلمانان]] به شمار می‌رود.


مبعث پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد (ص) از بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] به شمار می‌رود.
== جستارهای وابسته ==
* [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]]
* [[رجب|ماه رجب]]
* [[سوره علق]]
* [[27 رجب]]


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۶۱: خط ۴۱:




[[رده:مفاهیم]]
[[رده:مفاهیم اسلامی]]
[[رده:تاریخ اسلام]]
[[رده:تاریخ اسلام]]
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]]
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات دینی‏]]