۸۷٬۷۷۵
ویرایش
صدر اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'پژوهشگران' به 'پژوهشگران') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
کاربرد اصطلاح رایج «صدرالاسلام» و اصطلاح‌های مشابهی چون «الصدرالاول»، «الصدرالاول للاسلام» یا «الصدرالاول فی الاسلام» پیشینۀ درازی در کتاب‌های تاریخ، [[تراجم]]، [[رجال]] و حتّی دانش [[فقه]] و [[کلام]] دارد. | کاربرد اصطلاح رایج «صدرالاسلام» و اصطلاح‌های مشابهی چون «الصدرالاول»، «الصدرالاول للاسلام» یا «الصدرالاول فی الاسلام» پیشینۀ درازی در کتاب‌های تاریخ، [[تراجم]]، [[رجال]] و حتّی دانش [[فقه]] و [[کلام]] دارد. | ||
منظور از این اصطلاحات، غالباً بازه زمانی دوران [[بعثت]] تا [[عصر تابعین]] (=دوران [[پیامبر]] تا [[عصر امویان]]) یا عصر بعثت تا دوره [[اَتباع تابعین]] (=دوران بعثت تا عصر اول [[عباسیان|خلافت عباسی]]) است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در گذشته، از این اصطلاح جز یک یا دو مورد، در «عنوان» هیچ کتاب و رساله‌ای استفاده نشده و رواج آن در نام‌گذاری کتاب‌ها، رساله‌ها و مقالاتِ انگلیسی، فارسی و عربی، به بیش از یک قرنِ و نیم اخیر نمی‌رسد. این اصطلاح به رغم فراوانی‌اش در آثار جدید، دارای ابهام و گاه تعارض است و در هیچ اثرِ پژوهشی، توضیحی در بارة معنیِ آن داده نشده است. | منظور از این اصطلاحات، غالباً بازه زمانی دوران [[بعثت]] تا [[عصر تابعین]] (=دوران [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] تا [[عصر امویان]]) یا عصر بعثت تا دوره [[اَتباع تابعین]] (=دوران بعثت تا عصر اول [[عباسیان|خلافت عباسی]]) است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در گذشته، از این اصطلاح جز یک یا دو مورد، در «عنوان» هیچ کتاب و رساله‌ای استفاده نشده و رواج آن در نام‌گذاری کتاب‌ها، رساله‌ها و مقالاتِ انگلیسی، فارسی و عربی، به بیش از یک قرنِ و نیم اخیر نمی‌رسد. این اصطلاح به رغم فراوانی‌اش در آثار جدید، دارای ابهام و گاه تعارض است و در هیچ اثرِ پژوهشی، توضیحی در بارة معنیِ آن داده نشده است. | ||
== اشتراک لفظی == | == اشتراک لفظی == | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
این در حالی است که کاربرد گستردهٔ این اصطلاح یا اصطلاحات مشابه آن در کتاب‌های تاریخ، تراجم، رجال و حتی در منابع فقهی و حدیثی، چنانکه اشاره خواهیم کرد، سابقهٔ طولانی و بیش از هزارساله دارد؛ از این رو می‌تواند راهگشای فهم صحیح ما از این اصطلاح باشد. | این در حالی است که کاربرد گستردهٔ این اصطلاح یا اصطلاحات مشابه آن در کتاب‌های تاریخ، تراجم، رجال و حتی در منابع فقهی و حدیثی، چنانکه اشاره خواهیم کرد، سابقهٔ طولانی و بیش از هزارساله دارد؛ از این رو می‌تواند راهگشای فهم صحیح ما از این اصطلاح باشد. | ||
«صدر اسلام دوره‌ای از اوایل تاریخ اسلام است که حدود کاملاً مشخصی ندارد؛ ولی بیشتر، آن را زمان پیغمبر و [[خلفای اربعه]] می‌شمارند». گویا مصاحب، تنها کسی است که معادلِ انگلیسیِ (sadre eslam) را در برابر آن نهاده است و در هیچ اثر دیگری این معادل به چشم نمی‌خورد. <ref>دائرةالمعارف فارسیِ مُصاحب، ذیل واژه</ref> | «صدر اسلام دوره‌ای از اوایل تاریخ اسلام است که حدود کاملاً مشخصی ندارد؛ ولی بیشتر، آن را زمان پیغمبر و [[خلفای راشدین|خلفای اربعه]] می‌شمارند». گویا مصاحب، تنها کسی است که معادلِ انگلیسیِ (sadre eslam) را در برابر آن نهاده است و در هیچ اثر دیگری این معادل به چشم نمی‌خورد. <ref>دائرةالمعارف فارسیِ مُصاحب، ذیل واژه</ref> | ||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||
لغت‌شناسان گفته‌اند که صدر هر وسیله‌ای آغاز آن است؛ از این رو نوک نیزه را صدرِ نیزه می‌گویند؛ چنانکه به پیشران تیر نیز صدرِ تیر گویند و سینهٔ انسان و چیزهای دیگر را صدرِ آنها می‌نامند. نیز به همین علت به پیش‌گفتار کتاب تصدیر گفته می‌شود. <ref>جوهری، 1407:2/مدخل صدر؛ ابن‌فارس، بی‌تا، 3/مدخل صدر</ref> | لغت‌شناسان گفته‌اند که صدر هر وسیله‌ای آغاز آن است؛ از این رو نوک نیزه را صدرِ نیزه می‌گویند؛ چنانکه به پیشران تیر نیز صدرِ تیر گویند و سینهٔ انسان و چیزهای دیگر را صدرِ آنها می‌نامند. نیز به همین علت به پیش‌گفتار کتاب تصدیر گفته می‌شود. <ref>جوهری، 1407:2/مدخل صدر؛ ابن‌فارس، بی‌تا، 3/مدخل صدر</ref> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۵: | ||
'''2. عصر پیامبر (ص) و [[خلفای راشدین]]''' (13 تا 40 ق/610 تا 660 م) | '''2. عصر پیامبر (ص) و [[خلفای راشدین]]''' (13 تا 40 ق/610 تا 660 م) | ||
'''3. صدر اسلام را از عصر پیامبر (ص) تا پایان [[خلافت]] [[ | '''3. صدر اسلام را از عصر پیامبر (ص) تا پایان [[خلیفه|خلافت]] [[علی بن ابی‌طالب|امام علی]] (ع)''' | ||
'''4. عصر پیامبر (ص) تا پایان [[بنی امیه|عصر اموی]]''' (13 تا 132 ق/610 تا 750 م) | '''4. عصر پیامبر (ص) تا پایان [[بنی امیه|عصر اموی]]''' (13 تا 132 ق/610 تا 750 م) | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۳: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* ابن ابی یعلی، محمد بن ابی یعلی (بی تا)، طبقات الحنابلة، بیروت، دار المعرفة. | * ابن ابی یعلی، محمد بن ابی یعلی (بی تا)، طبقات الحنابلة، بیروت، دار المعرفة. | ||
* ابن‌خلکان، احمدبن‌محمد، (بی‌تا)، وفیات‌الأعیان و أنباء أبناءالزمان، تحقیق احسان عباس، بیروت: دارالفکر. | * ابن‌خلکان، احمدبن‌محمد، (بی‌تا)، وفیات‌الأعیان و أنباء أبناءالزمان، تحقیق احسان عباس، بیروت: دارالفکر. | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۰: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:تاریخ اسلام]] | [[رده:تاریخ اسلام]] | ||