۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' اگر چه' به ' اگرچه') |
جز (جایگزینی متن - 'توسعه طلب' به 'توسعهطلب') |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
در سال ۱۹۴۵ ایگور گوزنکو که به عنوان یک کارمند رده پایین در سفارت شوروی در [[کانادا]] واقع در شهر اتاوا کار میکرد، با ارائه ۱۰۹ سند که نشاندهنده فعالیت جاسوسی شوروی در کانادا، بریتانیا و ایالات متحده بود، تقاضای پناهندگی نمود. ماجرای گوزنکو چهره شوروی را در نظر غرب تغییر داده و از دوست به دشمن تبدیل کرد. افراد زیادی این حادثه را به عنوان آغاز جنگ سرد میدانند. | در سال ۱۹۴۵ ایگور گوزنکو که به عنوان یک کارمند رده پایین در سفارت شوروی در [[کانادا]] واقع در شهر اتاوا کار میکرد، با ارائه ۱۰۹ سند که نشاندهنده فعالیت جاسوسی شوروی در کانادا، بریتانیا و ایالات متحده بود، تقاضای پناهندگی نمود. ماجرای گوزنکو چهره شوروی را در نظر غرب تغییر داده و از دوست به دشمن تبدیل کرد. افراد زیادی این حادثه را به عنوان آغاز جنگ سرد میدانند. | ||
تحلیل گران اقتصادی مانند ویلیام اپلمن ویلیامز بر | تحلیل گران اقتصادی مانند ویلیام اپلمن ویلیامز بر توسعهطلبی اقتصادی ایالات متحده به عنوان ریشه جنگ سرد تاکید میکنند. | ||
یک عامل سوم که در جنگ جهانی دوم به عنوان مساله جدید در امور جهان مطرح شد، مساله کنترل موثر انرژی هستهای در سطح دنیا بود؛ در سال ۱۹۴۶ شوروی پیشنهاد ایالات متحده برای چنین کنترلی را رد کرد؛ این پیشنهاد توسط برنارد باروش وبر اساس نسخه اولیه گزارش که توسط دین آنکسون و دیوید لیلینتال نوشته شده بود، تنظیم شد؛ دلیل رد آن این بود که این گزارش اصل حاکمیت ملی را تضعیف میکند. | یک عامل سوم که در جنگ جهانی دوم به عنوان مساله جدید در امور جهان مطرح شد، مساله کنترل موثر انرژی هستهای در سطح دنیا بود؛ در سال ۱۹۴۶ شوروی پیشنهاد ایالات متحده برای چنین کنترلی را رد کرد؛ این پیشنهاد توسط برنارد باروش وبر اساس نسخه اولیه گزارش که توسط دین آنکسون و دیوید لیلینتال نوشته شده بود، تنظیم شد؛ دلیل رد آن این بود که این گزارش اصل حاکمیت ملی را تضعیف میکند. | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== طرح مارشال == | == طرح مارشال == | ||
پس از جنگ، اروپای ویران شده گرفتار خشکسالی و زمستان شدیدی نیز شد. چون از نابسامانی وضع اقتصادی و روحی اروپای پس از جنگ، کمونیستها استفاده فراوانی میکردند، جورج مارشال وزیر خارجه ایالات متحده که برای مقابله با | پس از جنگ، اروپای ویران شده گرفتار خشکسالی و زمستان شدیدی نیز شد. چون از نابسامانی وضع اقتصادی و روحی اروپای پس از جنگ، کمونیستها استفاده فراوانی میکردند، جورج مارشال وزیر خارجه ایالات متحده که برای مقابله با توسعهطلبی شوروی، احیای اقتصاد اروپای غربی را لازم میدانست طرحی پیشنهاد کرد که به طرح مارشال معروف شد. هدف از طرح مارشال آمریکا این بود که اقتصاد اروپا را پس از ویرانیهای [[جنگ جهانی دوم]] بازسازی کند تا از محبوبیت سیاسی چپهای تندرو جلوگیری نماید. | ||
براساس طرح مزبور دول اروپایی میتوانستند از کمکهای اقتصادی و فنی آمریکا برای احیای اقتصاد خود استفاده کنند. روسها [[طرح مارشال]] را طرح [[امپریالیستی]] ایالات متحده نامیدند و دولتهای اروپای شرقی را از استفاده از آن منع کردند. | براساس طرح مزبور دول اروپایی میتوانستند از کمکهای اقتصادی و فنی آمریکا برای احیای اقتصاد خود استفاده کنند. روسها [[طرح مارشال]] را طرح [[امپریالیستی]] ایالات متحده نامیدند و دولتهای اروپای شرقی را از استفاده از آن منع کردند. | ||
متعاقب اعلام طرح مارشال شانزده کشور اروپای غربی با هدایت ایالات متحده برنامه مشترکی را که شامل کمکهای مورد نیاز هر یک از کشورها بود تهیه کردند و بدنبال آن ایالات متحده سیل کالاهای خویش را روانه اروپای غربی کرد. | متعاقب اعلام طرح مارشال شانزده کشور اروپای غربی با هدایت ایالات متحده برنامه مشترکی را که شامل کمکهای مورد نیاز هر یک از کشورها بود تهیه کردند و بدنبال آن ایالات متحده سیل کالاهای خویش را روانه اروپای غربی کرد. | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== پیدایش ناتو == | == پیدایش ناتو == | ||
چند سال پس از جنگ جهانی دوم خطر | چند سال پس از جنگ جهانی دوم خطر توسعهطلبی اتحاد شوروی جای خطر آلمان نازی را برای اروپای غربی گرفت. برای مقابله با چنین خطری در سال 1948 م کشورهای انگلیس، فرانسه، [[هلند]]، بلژیک و لوکزامبورگ برای دستیابی به امنیت دفاع مشترک پیمان دفاعی بروکسل را امضاء نمودند. در ماه آوریل 1949 با پیوستن آمریکا، [[ایتالیا]]، [[پرتقال]]، [[نروژ]]، [[دانمارک]]، [[ایسلند]] و کانادا به این پیمان موسوم به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بوجود آمد. | ||
در سال 1953 آیزنهاور از حزب جمهوریخواه به ریاستجمهوری ایالات متحده برگزیده شد. در همین سال آمریکا طرح امنیت مشترک را جایگزین طرح مارشال نمود. | در سال 1953 آیزنهاور از حزب جمهوریخواه به ریاستجمهوری ایالات متحده برگزیده شد. در همین سال آمریکا طرح امنیت مشترک را جایگزین طرح مارشال نمود. | ||
در سال 1953 استالین مرد و مالنکف نخستوزیر شد. مرگ استالین توام با انجام یکسری تغییرات صوری در سیاست داخلی و خارجی اتحاد شوروی بود. اقداماتی در داخل برای کاهش اختناق صورت گرفت و در سیاست خارجی نیز فعالیتهای بیشتری معمول گردید، تا جایی که سران اتحاد شوروی به کشورهای مختلفی سفر نمودتد. در عین حال در این دوره در داخل بلوک کمونیست نیز شکافها و اختلافها وسیع تر شد. | در سال 1953 استالین مرد و مالنکف نخستوزیر شد. مرگ استالین توام با انجام یکسری تغییرات صوری در سیاست داخلی و خارجی اتحاد شوروی بود. اقداماتی در داخل برای کاهش اختناق صورت گرفت و در سیاست خارجی نیز فعالیتهای بیشتری معمول گردید، تا جایی که سران اتحاد شوروی به کشورهای مختلفی سفر نمودتد. در عین حال در این دوره در داخل بلوک کمونیست نیز شکافها و اختلافها وسیع تر شد. |