۸۵٬۸۱۷
ویرایش
ادیان و مذاهب در بنگلادش (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'عهده دار ' به 'عهده‌دار '
جز (جایگزینی متن - 'استقلال طلب' به 'استقلال‌طلب') |
جز (جایگزینی متن - 'عهده دار ' به 'عهده‌دار ') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
از طرفی اتحاد مسلمانان و هندوها در مبارزات علیه استعمارگران بریتانیایی قابل تحسین است، ولی از طرف دیگر درگیریهایی که به تحریک عوامل استعمارگر صورت می‌گرفت، تاسف را بر می‌انگیزد. یکی از تاسف بارترین و دهشتناک‌ترین این درگیریها در1946 در بیهار بود که طی آن هزاران مسلمان توسط افراطیون هندو مذهب به قتل رسیدند. به تلافی کشتار مسلمانان در بیهار، مردم مسلمان نواخالی (یکی از شهرهای مذهبی بنگلادش) به قتل عام هندوها دست زدند تا بدین وسیله آتش خشم خود را فرو بنشانند. اوضاع آن چنان بحرانی و وخیم بود که مهاتما گاندی که به خوبی از نقشه‌ها و تو طئه‌های استعمارگران آگاهی داشت به بیهار و نواخالی مسافرت نمود تا طرفین درگیر را از ادامه نبرد و کشتار باز دارد و آنان را متوجه دشمن اصلی نماید. هند و پاکستان به ترتیب براساس دارا بودن اکثریت هندو و مسلمان مستقل تشکیل شدند. درگیریهای فرقه‌ای در هند و پاکستان کماکان ادامه دارد، ولی این درگیریها در بنگلادش کمتر از دو کشور دیگر است و تقریباً پیروان ادیان و مذاهب مختلف در کنار یکدیگر با مسالمت به سر می‌برند. | از طرفی اتحاد مسلمانان و هندوها در مبارزات علیه استعمارگران بریتانیایی قابل تحسین است، ولی از طرف دیگر درگیریهایی که به تحریک عوامل استعمارگر صورت می‌گرفت، تاسف را بر می‌انگیزد. یکی از تاسف بارترین و دهشتناک‌ترین این درگیریها در1946 در بیهار بود که طی آن هزاران مسلمان توسط افراطیون هندو مذهب به قتل رسیدند. به تلافی کشتار مسلمانان در بیهار، مردم مسلمان نواخالی (یکی از شهرهای مذهبی بنگلادش) به قتل عام هندوها دست زدند تا بدین وسیله آتش خشم خود را فرو بنشانند. اوضاع آن چنان بحرانی و وخیم بود که مهاتما گاندی که به خوبی از نقشه‌ها و تو طئه‌های استعمارگران آگاهی داشت به بیهار و نواخالی مسافرت نمود تا طرفین درگیر را از ادامه نبرد و کشتار باز دارد و آنان را متوجه دشمن اصلی نماید. هند و پاکستان به ترتیب براساس دارا بودن اکثریت هندو و مسلمان مستقل تشکیل شدند. درگیریهای فرقه‌ای در هند و پاکستان کماکان ادامه دارد، ولی این درگیریها در بنگلادش کمتر از دو کشور دیگر است و تقریباً پیروان ادیان و مذاهب مختلف در کنار یکدیگر با مسالمت به سر می‌برند. | ||
=مذهب صوفیان= | =مذهب صوفیان= | ||
اکثریت مردم بنگلادش پیرو فقه سنی و حنفی مذهب‌اند. صوفیان و درویشان سهم مهمی در توسعه اسلام در بنگلادش بر عهده داشتند. مردم تعلیمات آنان در مورد تسلیم به خداوند و تزکیه نفس را پیروی می‌کنند. آرامگاه این صوفیان از قدیم بزرگ‌ترین مراکز دعا و نیایش و تعلیم اصول قرآن و سنت در بنگلادش بوده است. روزانه صدها نفر ازمردم از نقاط مختلف کشور به این آرامگاهها می‌روند و به مناسبتهایی مانند جشن‌ها چند صد هزار نفر در آنجا گردهم می‌آیند. این جشن‌ها نه تنها با حضور مردم عادی، بلکه در حضور رئیس دولت و وزرای کابینه، ژنرالها، ماموران دولتی رده بالا و بسیاری از استادان دانشگاه‌ها اجرا می‌شود. مردم بنگلادش نیز همانند دیگر مسلمانان پایبند اصول و سنن مذهبی خود هستند و درمراسم مختلف مذهبی شرکت می‌نمایند. گسترش مؤسسات اسلامی و مساجد در بنگلادش نمایانگر این امر می‌باشد. علاوه برآن، این مؤسسه‌ها آموزش آداب و سنن مذهبی به مردم را | اکثریت مردم بنگلادش پیرو فقه سنی و حنفی مذهب‌اند. صوفیان و درویشان سهم مهمی در توسعه اسلام در بنگلادش بر عهده داشتند. مردم تعلیمات آنان در مورد تسلیم به خداوند و تزکیه نفس را پیروی می‌کنند. آرامگاه این صوفیان از قدیم بزرگ‌ترین مراکز دعا و نیایش و تعلیم اصول قرآن و سنت در بنگلادش بوده است. روزانه صدها نفر ازمردم از نقاط مختلف کشور به این آرامگاهها می‌روند و به مناسبتهایی مانند جشن‌ها چند صد هزار نفر در آنجا گردهم می‌آیند. این جشن‌ها نه تنها با حضور مردم عادی، بلکه در حضور رئیس دولت و وزرای کابینه، ژنرالها، ماموران دولتی رده بالا و بسیاری از استادان دانشگاه‌ها اجرا می‌شود. مردم بنگلادش نیز همانند دیگر مسلمانان پایبند اصول و سنن مذهبی خود هستند و درمراسم مختلف مذهبی شرکت می‌نمایند. گسترش مؤسسات اسلامی و مساجد در بنگلادش نمایانگر این امر می‌باشد. علاوه برآن، این مؤسسه‌ها آموزش آداب و سنن مذهبی به مردم را عهده‌دار می‌باشند. در دوران شکوفایی اسلام در بنگلادش، ترویج و تبلیغ اسلام در بین مردم بیشتر از طریق صوفیان صورت می‌گرفت. در این دوران عموماً در جوار کاخ پادشاهان و یا سلاطین، محلی موسوم به «مرید خانه» قرار داشت که پیروان مذاهب مختلف به هنگام پذیرش اسلام به این محل آورده می‌شدند. | ||
به رغم عمق اعتقاد و وفاداری مردم این کشور به اسلام، محتوا و ساخت اجتماعی اسلام در بنگلادش تا حدود زیادی از آیین هندو تاثیر پذیرفته است. نفوذ عادات و آداب هندو در معتقدات و شعائر اسلامی مسلمانان بنگال بسیار نیرومند است و معتقدات و رفتارهای برخی از مسلمانان در نواحی روستایی در بسیاری از موارد، درست مخالف آن چیزی است که دین اسلام ایجاد می‌کند. | به رغم عمق اعتقاد و وفاداری مردم این کشور به اسلام، محتوا و ساخت اجتماعی اسلام در بنگلادش تا حدود زیادی از آیین هندو تاثیر پذیرفته است. نفوذ عادات و آداب هندو در معتقدات و شعائر اسلامی مسلمانان بنگال بسیار نیرومند است و معتقدات و رفتارهای برخی از مسلمانان در نواحی روستایی در بسیاری از موارد، درست مخالف آن چیزی است که دین اسلام ایجاد می‌کند. | ||
=آداب و سنن، مذهب و میزان پایبندی مردم به مذهب= | =آداب و سنن، مذهب و میزان پایبندی مردم به مذهب= | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
ابن بطوطه می‌نویسد: | ابن بطوطه می‌نویسد: | ||
در طول حکومت فخرالدین مبارک شاه، درویش‌ها علاوه بر احترامی که حکمرانان برایشان قائل بودند، از امکانات زیادی از جمله مسافرت رایگان توسط قایق، غذا و غیره بر خوردار بودند. به دستور سلاطین وقت، هنگامی که درویشی وارد شهر می‌شد، حاکم شهر از وی استقبال می‌کرد و نیمی از خزانه دولت در اختیارش قرار می‌گرفت. | در طول حکومت فخرالدین مبارک شاه، درویش‌ها علاوه بر احترامی که حکمرانان برایشان قائل بودند، از امکانات زیادی از جمله مسافرت رایگان توسط قایق، غذا و غیره بر خوردار بودند. به دستور سلاطین وقت، هنگامی که درویشی وارد شهر می‌شد، حاکم شهر از وی استقبال می‌کرد و نیمی از خزانه دولت در اختیارش قرار می‌گرفت. | ||
در دوران مغول نیز صوفیان و درویشان به توسعه نفوذ اسلامی می‌پرداختند. خواجه معین الدین چشتی، معروف به سلطان اولیا هندوستان، در همین ایام می‌زیست. در دوران استیلای انگلیس بر شبه قاره نیز بعضی از رهبران مذهبی | در دوران مغول نیز صوفیان و درویشان به توسعه نفوذ اسلامی می‌پرداختند. خواجه معین الدین چشتی، معروف به سلطان اولیا هندوستان، در همین ایام می‌زیست. در دوران استیلای انگلیس بر شبه قاره نیز بعضی از رهبران مذهبی عهده‌دار هدایت قیام‌ها علیه بریتانیا بودند. از جمله این افراد فکیر منجو شاه (1763- 1787م)، شاه ولی الله (1779- 1831م)، سید احمد برلوی، اسماعیل شاهد، میر نصار علی، حاجی شریعت الله، محسن الدین الیاس و مولانا کرامت علی بودند که با الهام از تعالیم اسلامی روحیه جهاد و مبارزه طلبی را در مسلمانان بنگلادش تبلیغ و تشویق می‌کردند. ابوالقاسم فضل الحق از بریسال بنگلادش و مولانا عبدالحمید خان باشانی از دیگر رهبران سرشناس و مذهبی بنگال می‌باشند که در مبارزات استقلال‌طلبانه شبه قاره و پس از آن در استقلال بنگلادش نقش مهمی‌داشتند. | ||
=روند تأثیر تبلیغ و ترویج مذاهب= | =روند تأثیر تبلیغ و ترویج مذاهب= | ||
پیروان مذهب بودا که مورد نفرت و آزار هندو مذهبان قرار داشتند، با ورود اسلام به بنگال تحت نفوذ این آیین عدالت جو و بشر دوست قرار گرفتند و بسیاری از آنان مسلمان شدند. با تأسیس حکومت ترکان مسلمان در بنگال، برهمن‌ها (طبقه مرفه و درجه اول هندوییسم) نفوذ و استیلای خود را از دست دادند و ارکان اقتدارشان از بین رفت. | پیروان مذهب بودا که مورد نفرت و آزار هندو مذهبان قرار داشتند، با ورود اسلام به بنگال تحت نفوذ این آیین عدالت جو و بشر دوست قرار گرفتند و بسیاری از آنان مسلمان شدند. با تأسیس حکومت ترکان مسلمان در بنگال، برهمن‌ها (طبقه مرفه و درجه اول هندوییسم) نفوذ و استیلای خود را از دست دادند و ارکان اقتدارشان از بین رفت. | ||