۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جنبش مهدی سودانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
محمد أحمد المهدی بن عبدالله یا محمد احمد سودانی مشهور به مهدی سودانی و مهتدی سودانی متولد ۱۲ اوت ۱۸۴۴ رهبر مذهبی طریقت سمانیه بود که در ۲۹ ژوئن ۱۸۸۱ ادعا نمود مهدی موعود است. او علیه حکومت بریتانیا در سودان شورش نمود و در ۲۶ ژانویه ۱۸۸۵ خارطوم را به تصرف خود درآورد و ژنرال چارلز جرج گوردون، حاکم بریتانیایی سودان را به هلاکت رساند. | '''محمد أحمد المهدی بن عبدالله''' یا '''محمد احمد سودانی''' مشهور به مهدی سودانی و مهتدی سودانی متولد ۱۲ اوت ۱۸۴۴ رهبر مذهبی طریقت سمانیه بود که در ۲۹ ژوئن ۱۸۸۱ ادعا نمود مهدی موعود است. او علیه حکومت بریتانیا در سودان شورش نمود و در ۲۶ ژانویه ۱۸۸۵ خارطوم را به تصرف خود درآورد و ژنرال چارلز جرج گوردون، حاکم بریتانیایی سودان را به هلاکت رساند. | ||
== شرایط سودان در سیطره مصر == | == شرایط سودان در سیطره مصر == | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
«مهدی سودانی» شاگرد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] بوده لذا ریشه‌های فکری وی به شیوه‌های تصوف، با گرایش‌های اصلاحی در جامعه و خطوط فکری سید جمال برمی‌گردد و نیز از جنبش اصلاحی و ضد استعماری محمد بن علی سنوسی الهام گرفته است همچنین این گروه از نظر تعصب در پیکارجویی متأثر از جنبش وهابیت بود با وجود این، تفاوت‌های زیادی با آنها داشت، نه مثل وهابیون به قشری گرایی رو آورد و نه خود را به یک جنبش سیاسی محدود کرد؛ بلکه افزون بر انجام اصلاحات فکری و دینی، به اصلاحات اجتماعی و سیاسی نیز توجه ویژه داشت. | «مهدی سودانی» شاگرد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] بوده لذا ریشه‌های فکری وی به شیوه‌های تصوف، با گرایش‌های اصلاحی در جامعه و خطوط فکری سید جمال برمی‌گردد و نیز از جنبش اصلاحی و ضد استعماری محمد بن علی سنوسی الهام گرفته است همچنین این گروه از نظر تعصب در پیکارجویی متأثر از جنبش وهابیت بود با وجود این، تفاوت‌های زیادی با آنها داشت، نه مثل وهابیون به قشری گرایی رو آورد و نه خود را به یک جنبش سیاسی محدود کرد؛ بلکه افزون بر انجام اصلاحات فکری و دینی، به اصلاحات اجتماعی و سیاسی نیز توجه ویژه داشت. | ||
== خطوط فکری و اندیشه‌های سیاسی جنبش «مهدی سودانی» == | == خطوط فکری و اندیشه‌های سیاسی جنبش «مهدی سودانی» == | ||
1 ـ «مهدی سودانی» مشکلات جوامع اسلامی را در نابودی فکری و فساد اخلاقی و نبود برابری و عدالت اجتماعی می‌دانست؛ به همین دلیل می‌خواست با آگاه کردن مردم و نشر فرامین اسلامی در سراسر جهان اسلام، بر این مشکلات پیروز شود. | 1 ـ «مهدی سودانی» مشکلات جوامع اسلامی را در نابودی فکری و فساد اخلاقی و نبود برابری و عدالت اجتماعی می‌دانست؛ به همین دلیل می‌خواست با آگاه کردن مردم و نشر فرامین اسلامی در سراسر جهان اسلام، بر این مشکلات پیروز شود. | ||
2 ـ او استعمارگران اروپایی و ترکان مصری را عامل بدبختی مردم و ستمگری‌ها در سودان می‌دانست؛ ازاین‌رو، خواهان قیام عمومی علیه آنان شد. | 2 ـ او استعمارگران اروپایی و ترکان مصری را عامل بدبختی مردم و ستمگری‌ها در سودان می‌دانست؛ ازاین‌رو، خواهان قیام عمومی علیه آنان شد. | ||
3 ـ «مهدی» با [[امپراتوری عثمانی]] رابطه دوستانه داشت، ولی مستقل از آن عمل می‌کرد و حتی از علمایی که از دانشگاه الازهر به سودان آمده بودند و به سود دولت مصر تبلیغ می‌کردند، بیزار بود. | 3 ـ «مهدی» با [[امپراتوری عثمانی]] رابطه دوستانه داشت، ولی مستقل از آن عمل می‌کرد و حتی از علمایی که از دانشگاه الازهر به سودان آمده بودند و به سود دولت مصر تبلیغ می‌کردند، بیزار بود. | ||
4 ـ از دیگر مواضع فکری «مهدی» این بود که دعوت خود را تنها برای سودان نمی‌دانست بلکه در نظر داشت که تمام جهان را از زیر سلطه استعمارگران، آزاد کند. با این هدف، برای بسیاری از سران کشورهای اسلامی نامه نوشت و آنان را به‌سوی خود فراخواند تا او را در مبارزه با کافران یاری نمایند. | 4 ـ از دیگر مواضع فکری «مهدی» این بود که دعوت خود را تنها برای سودان نمی‌دانست بلکه در نظر داشت که تمام جهان را از زیر سلطه استعمارگران، آزاد کند. با این هدف، برای بسیاری از سران کشورهای اسلامی نامه نوشت و آنان را به‌سوی خود فراخواند تا او را در مبارزه با کافران یاری نمایند. | ||
5 ـ او خود را مهدی موعود می‌دانست و باورداشت که هر کس او را به‌عنوان مهدی قبول نداشته باشد، کافر است. <ref>http://www.shiafrica.com/archive/1009/</ref> | 5 ـ او خود را [[امام مهدی|مهدی موعود]] می‌دانست و باورداشت که هر کس او را به‌عنوان مهدی قبول نداشته باشد، کافر است. <ref>http://www.shiafrica.com/archive/1009/</ref> | ||
== اهداف مهدی سودانی == | == اهداف مهدی سودانی == | ||
1. بازگشت به اصول اولیه اسلام؛ | 1. بازگشت به اصول اولیه اسلام؛ | ||
2. رفع ستم و چپاولگری مصریان، اروپاییان و فرمانروایان محلی بر مردم سودان؛ | 2. رفع ستم و چپاولگری مصریان، اروپاییان و فرمانروایان محلی بر مردم سودان؛ | ||
3. برقراری برابری و عدالت اجتماعی در جامعه؛ | 3. برقراری برابری و عدالت اجتماعی در جامعه؛ | ||
4. تشکیل حکومت اسلامی بر مبنای قرآن و سنت؛ | 4. تشکیل حکومت اسلامی بر مبنای قرآن و سنت؛ | ||
5. خاتمه دادن به نابسامانی‌های داخلی و بیرون راندن اشغالگران از این کشور. | 5. خاتمه دادن به نابسامانی‌های داخلی و بیرون راندن اشغالگران از این کشور. | ||
این شعارها مورد حمایت مردم مسلمان قرار گرفت و عده زیادی به جنبش پیوستند. | این شعارها مورد حمایت مردم مسلمان قرار گرفت و عده زیادی به جنبش پیوستند. | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
== سرگذشت حزب امت == | == سرگذشت حزب امت == | ||
بعد از درگذشت «عبدالرحمن المهدی» در سال 1959، رهبری سیاسی حزب امت را فرزند بزرگ او «[[صادق المهدی]]» به عهده گرفت و رهبری مذهبی آن «گروه انصار» را فرزند دومش «هادی المهدی» عهده‌دار شد. حزب امت با نمیری به‌خاطر چرخش از سوسیالیسم به آمریکا به مخالفت پرداخت؛ وی نیز برای رضایت اربابان خود، با اسلام‌گرایان به شدت برخورد کرد و «صادق المهدی» را به‌عنوان رهبر سیاسی مهدیون و افراد زیادی از پیروانش را به زندان افکند. | بعد از درگذشت «عبدالرحمن المهدی» در سال 1959، رهبری سیاسی حزب امت را فرزند بزرگ او «[[صادق المهدی]]» به عهده گرفت و رهبری مذهبی آن «گروه انصار» را فرزند دومش «هادی المهدی» عهده‌دار شد. حزب امت با نمیری به‌خاطر چرخش از سوسیالیسم به آمریکا به مخالفت پرداخت؛ وی نیز برای رضایت اربابان خود، با اسلام‌گرایان به شدت برخورد کرد و «صادق المهدی» را به‌عنوان رهبر سیاسی مهدیون و افراد زیادی از پیروانش را به زندان افکند. | ||
این اقدامات «[[نمیری]]» باعث خشم و اعتراض مردم شد و در اثر این | این اقدامات «[[نمیری]]» باعث خشم و اعتراض مردم شد و در اثر این اعتراض‌ها حکومت «نمیری» سرنگون و «سوار الذهب» در 4 آوریل 1985 به قدرت رسید. | ||
در انتخابات 1986 حزب امت و دموکراتیک موفق شدند یک دولت ائتلافی را با نخست‌وزیری «صادق المهدی» به وجود بیاورند. دولت ائتلافی «صادق المهدی» در ژوئن 1989 در یک اقدام نظامی، توسط ژنرال «[[عمرالبشیر]]» که یک اسلام‌گرا و عضو جنبش اخوان‌المسلمین در سودان بود، سرنگون شد. <ref>http://mahdi.life/fa/news/14222/</ref> | در انتخابات 1986 حزب امت و دموکراتیک موفق شدند یک دولت ائتلافی را با نخست‌وزیری «صادق المهدی» به وجود بیاورند. دولت ائتلافی «صادق المهدی» در ژوئن 1989 در یک اقدام نظامی، توسط ژنرال «[[عمرالبشیر]]» که یک اسلام‌گرا و عضو جنبش اخوان‌المسلمین در سودان بود، سرنگون شد. <ref>http://mahdi.life/fa/news/14222/</ref> | ||