پرش به محتوا

نکیر و منکر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
   
   
== توصیف چهره نکیر و منکر ==
== توصیف چهره نکیر و منکر ==
به استناد منابع روایی، نکیر و منکر در در مواجهه با کافران و ظالمان چنین توصیف شدند: صدای‌شان چون رعد غرّنده و چشمهای‌شان چون برق خیره کننده است و از آنها آتش می‌جهد. دندان‌های بلند و وحشتناکی دارند که تا زمین می‌رسد، فریاد آنها مو بر تن شخص از دنیا رفته راست می‌کند و سپس آن شخص لال می‌شود.  
به استناد منابع روایی، نکیر و منکر در مواجهه با کافران و ظالمان چنین توصیف شدند: صدای‌شان چون رعد غرّنده و چشم‌های‌شان چون برق خیره کننده است و از آنها آتش می‌جهد. دندان‌های بلند و وحشتناکی دارند که تا زمین می‌رسد، فریاد آنها مو بر تن شخص از دنیا رفته راست می‌کند و سپس آن شخص لال می‌شود.  
<ref>مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، سال 1362 شمسی، ج۶، باب احوال القبر و البرزخ</ref>
<ref>مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، سال 1362 شمسی، ج۶، باب احوال القبر و البرزخ</ref>


خط ۱۲: خط ۱۲:
شیخ مفید نقل می‌کند: در برخی از روایات، نام دو ملکی که بر کافران نازل می‌شوند، ناکر و نکیر و نام دو ملکی که بر مؤمنان نازل می‌شوند، مبشر و بشیر ذکر شده است و به این دلیل نام دو ملک کافران نکیر و ناکر است زیرا که کافران منکر حق و منکر ملائکه بوده و از آمدن آنها ناخشنود اند و نام دو ملکی که بر مومن نازل می‌شود مؤمن مبشر و بشیر است چون آن دو رضایت خداوند و ثواب او را به مومنان بشارت می‌دهند. <ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، (شرح عقاید صدوق،) ص ۲۲۰،</ref> <ref>فیض کاشانی ملامحسن، علم الیقین، ج۲، ص۱۰۷۳</ref> و در جایی دیگر نوشته‌اند: نامیده شدن ملائکه الهی به نکیر و منکر که در ظاهر اسم زشتی است، به این دلیل نیست که زشتی در ذات آنها باشد، چون ملائکه الهی از هر پلیدی به‌دورند، بلکه به این دلیل است که کافران و فاسقان از دیدن آنها منقلب و ناخشنود می‌شوند. مانند عنوان برخی ملائک به نگهبانان جهنم که خزنة الجهنم نام دارند و یا فرشتگان موکِل بر آتش که نام‌شان زبانیة است. <ref>حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج 2، ص 197</ref>
شیخ مفید نقل می‌کند: در برخی از روایات، نام دو ملکی که بر کافران نازل می‌شوند، ناکر و نکیر و نام دو ملکی که بر مؤمنان نازل می‌شوند، مبشر و بشیر ذکر شده است و به این دلیل نام دو ملک کافران نکیر و ناکر است زیرا که کافران منکر حق و منکر ملائکه بوده و از آمدن آنها ناخشنود اند و نام دو ملکی که بر مومن نازل می‌شود مؤمن مبشر و بشیر است چون آن دو رضایت خداوند و ثواب او را به مومنان بشارت می‌دهند. <ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، (شرح عقاید صدوق،) ص ۲۲۰،</ref> <ref>فیض کاشانی ملامحسن، علم الیقین، ج۲، ص۱۰۷۳</ref> و در جایی دیگر نوشته‌اند: نامیده شدن ملائکه الهی به نکیر و منکر که در ظاهر اسم زشتی است، به این دلیل نیست که زشتی در ذات آنها باشد، چون ملائکه الهی از هر پلیدی به‌دورند، بلکه به این دلیل است که کافران و فاسقان از دیدن آنها منقلب و ناخشنود می‌شوند. مانند عنوان برخی ملائک به نگهبانان جهنم که خزنة الجهنم نام دارند و یا فرشتگان موکِل بر آتش که نام‌شان زبانیة است. <ref>حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج 2، ص 197</ref>


== نحوه پاسخگویی میت در قبر به سوالات نکیر و منکر ==
== نحوه پاسخ‌گویی میت در قبر به سوال‌های نکیر و منکر ==
می‌بایستی گفت که چگونگی برخورد نکیر و منکر با شخص مرده بر اساس ایمان یا انحراف او خواهد بود. بنابراین، چهرۀ آنها در برخورد با افراد تفاوت دارد.
باید گفت که چگونگی برخورد نکیر و منکر با شخص مرده بر اساس ایمان یا انحراف او خواهد بود. بنابراین، چهرۀ آنها در برخورد با افراد متفاوت است.
چنان که ابوبصیر از امام صادق(ع) پرسید: «آیا این دو فرشته بر مؤمن و کافر به یک صورت وارد می‌شوند؟» امام فرمود: «خیر». <ref>شیخ کلینی، فروع کافی، ج۳ ص ۲۳۸</ref> توانایی میت در پاسخ به سؤالات نکیر و منکر بر اساس همان روحیه و باطنی است که او در دنیا داشته است و مؤمنین گناهکار ممکن است در پاسخ به برخی از سؤال‌های آنها ناتوان بوده و گرفتار عذاب شوند.<ref>تهرانی، سید محمد حسین، معادشناسی، ج۲، ص۲۵۵</ref>
چنان‌که ابوبصیر از امام صادق(ع) می‌پرسد: «آیا این دو فرشته بر مؤمن و کافر به یک صورت وارد می‌شوند؟» امام پاسخ می‌دهد: «نه». <ref>شیخ کلینی، فروع کافی، ج۳ ص ۲۳۸</ref> توانایی میت در پاسخ به سؤالات نکیر و منکر بر اساس همان روحیه و باطنی است که او در دنیا داشته است و مؤمنین گناه‌کار ممکن است در پاسخ به برخی از سؤال‌های آنها ناتوان بوده و گرفتار عذاب شوند.<ref>تهرانی، سید محمد حسین، معادشناسی، ج۲، ص۲۵۵</ref>


== عوامل آسان‌کننده جواب شب اول قبر ==
== عوامل آسان‌کننده جواب شب اول قبر ==
تعابیری همچون «شرّ نکیر و منکر» یا «هول نکیر و منکر» که در روایات آمده است، نشانگر ترس و اضطرابی است که با دیدن این دو فرشته، به سراغ میت می‌آید. خواندن سوره ملک برای رهایی از ترس و وحشتِ پس از مرگ سفارش شده است. پیامبر صلوات الله علیه فرمود: هر کسی سوره ملک را قرائت کند، نجات‌دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می‌شود و هر کس این سوره را حفظ کند، انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می‌دارد، او را به خدا نزدیک می‌کند تا اینکه وارد بهشت شود، در حالی که از وحشت قبر در امان است.<ref>بحرانی سیدهاشم، تفسیرالبرهان، جلد5، صفحه433</ref> امام باقر(ع) نیز در فضیلت این سوره فرمودند: سوره ملک، سوره مانعه است و مانع از عذاب قبر می‌شود و در تورات نیز سوره ملک نوشته شده است. هر کس در شب‌ها این سوره را قرائت نماید عملی زیاد و پاک و نیکو به جا آورده است. و از گروه غافلان نوشته نمی‌شود. من پس از نماز عشای خود به حالت نشسته آن را قرائت می‌کنم و پدرم امام سجاد(ع) در شب و روز این سوره را قرائت می‌کرد. هر کس آن را قرائت کند هنگامی که نکیر و منکر از جانب پاهایش وارد قبرش می‌شوند پاهایش به این دو فرشته می‌گویند: شما را به بالاتر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به روی ما ایستاد و سوره ملک را در شب و روز قرائت می‌کرد و اگر از جانب شکم و سینه‌اش بیایند به آنها گفته می‌شود که شما را به این بنده راهی نیست؛ زیرا او سینه‌اش را جایگاه سوره ملک قرار داده است و اگر نکیر و منکر از جانب سرش بیایند زبانش به آن دو می‌گوید: شما را به پایین‌تر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به وسیله من سوره ملک را هر شب و روز قرائت می‌کرد. (شیخ کلینی، اصول کافی، ج2، ص633) همچنین به نزدیکان میت سفارش شده پس از خاک‌سپاری میت، او را تنها نگذارند و با تلقین، خواندن قرآن و دعا، مونس او بوده و در پاسخ‌دادن به سئوالات نکیر و منکر یاری‌اش دهند. <ref>شیخ کلینی، اصول کافی، ‌ بیروت؛ نشر دارالکتب الاسلامیه، سال 1407 هجری قمری، باب المسأله فی القبر، ج۲، ص ۶۳۴ و ج۳، ص۲۰۱</ref>
تعابیری همچون «شرّ نکیر و منکر» یا «هول نکیر و منکر» که در روایات آمده است، نشان‌دهنده ترس و اضطرابی است که با دیدن این دو فرشته، به سراغ میت می‌آید. خواندن سوره ملک برای رهایی از ترس و وحشتِ پس از مرگ سفارش شده است. پیامبر صلوات الله علیه فرمود: هر کسی سوره ملک را قرائت کند، نجات‌دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می‌شود و هر کس این سوره را حفظ کند، انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می‌دارد، او را به خدا نزدیک می‌کند تا اینکه وارد بهشت شود، در حالی که از وحشت قبر در امان است.<ref>بحرانی سیدهاشم، تفسیرالبرهان، جلد5، صفحه433</ref> امام باقر(ع) نیز در فضیلت این سوره فرمودند: سوره ملک، سوره مانعه است و مانع از عذاب قبر می‌شود و در تورات نیز سوره ملک نوشته شده است. هر کس در شب‌ها این سوره را قرائت نماید عملی زیاد و پاک و نیکو به جا آورده است. و از گروه غافلان نوشته نمی‌شود. من پس از نماز عشای خود به حالت نشسته آن را قرائت می‌کنم و پدرم امام سجاد(ع) در شب و روز این سوره را قرائت می‌کرد. هر کس آن را قرائت کند هنگامی که نکیر و منکر از جانب پاهایش وارد قبرش می‌شوند پاهایش به این دو فرشته می‌گویند: شما را به بالاتر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به روی ما ایستاد و سوره ملک را در شب و روز قرائت می‌کرد و اگر از جانب شکم و سینه‌اش بیایند به آنها گفته می‌شود که شما را به این بنده راهی نیست؛ زیرا او سینه‌اش را جایگاه سوره ملک قرار داده است و اگر نکیر و منکر از جانب سرش بیایند زبانش به آن دو می‌گوید: شما را به پایین‌تر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به وسیله من سوره ملک را هر شب و روز قرائت می‌کرد. (شیخ کلینی، اصول کافی، ج2، ص633) همچنین به نزدیکان میت سفارش شده پس از خاک‌سپاری میت، او را تنها نگذارند و با تلقین، خواندن قرآن و دعا، مونس او بوده و در پاسخ‌دادن به سئوالات نکیر و منکر یاری‌اش دهند. <ref>شیخ کلینی، اصول کافی، ‌ بیروت؛ نشر دارالکتب الاسلامیه، سال 1407 هجری قمری، باب المسأله فی القبر، ج۲، ص ۶۳۴ و ج۳، ص۲۰۱</ref>
علاوه بر اعتقادات صحیح و اعمال خیر انسان، زیارت اهل بیت به ویژه امام حسین(ع) که باطن آن شفاعت ایشان است نیز در یاری میت تأثیر فراوانی دارد. <ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، قم، نشر داوری، سال 1385 شمسی، ج ۱، ص ۳۶۰</ref>
علاوه بر اعتقادات صحیح و اعمال خیر انسان، زیارت اهل بیت به ویژه امام حسین(ع) که باطن آن شفاعت ایشان است نیز در یاری میت تأثیر فراوانی دارد. <ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، قم، نشر داوری، سال 1385 شمسی، ج ۱، ص ۳۶۰</ref>


confirmed
۵٬۷۴۷

ویرایش