۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' بر گرفته ' به ' برگرفته '
جز (جایگزینی متن - 'کوهها' به 'کوهها') |
جز (جایگزینی متن - ' بر گرفته ' به ' برگرفته ') |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''جزیرة العرب''' یاشبه جزیره [[عربستان]] را از سه جهت آب احاطه کرده؛ اما عرب، از باب تشبیه، بر آن نام جزیره، اطلاق می‌کنند. این شبه جزیره، به صورت مستطیلی غیر متوازی‌الاضلاع، مساحتی بالغ بر سه میلیون کیلومتر مربع را در جنوب غربی [[آسیا]]، در | '''جزیرة العرب''' یاشبه جزیره [[عربستان]] را از سه جهت آب احاطه کرده؛ اما عرب، از باب تشبیه، بر آن نام جزیره، اطلاق می‌کنند. این شبه جزیره، به صورت مستطیلی غیر متوازی‌الاضلاع، مساحتی بالغ بر سه میلیون کیلومتر مربع را در جنوب غربی [[آسیا]]، در برگرفته است. این منطقه، از آب و هوایی گرم و خشک، برخوردار بوده و بارش در آن، جز در جنوب و شمال غرب که تحت تأثیر بادهای تابستانی و زمستانی باران زیاد می‌بارد، کم است. از این رو بیشتر این منطقه، از بیابان‌ها و صحرا‌های بی‌آب و علف، پوشیده شده است. | ||
== حدود جزیرة العرب == | == حدود جزیرة العرب == | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
نجد، منطقه وسیعی از شبه جزیره عربستان، را شامل می‌شود. این ناحیه از جنوب به یمن و از شرق به بحرین و از شمال به بادیه عراق و بادیه شام و بادیه جزیره محدود می‌شود<ref>همان.</ref>. نجد به جهت بلندای ارتفاعش، به این نام، موسوم شده است<ref> همان، ص44 و معجم البلدان، پیشین، ص138.</ref> و ارتفاع آن، از غرب به شرق (تا سرزمن عروض) کاسته می‌شود<ref>عصر جاهلی، پیشین، ص 25.</ref>؛ عرب قسمت بلند نجد را که مجاور حجاز است، «عالیه» و قسمت پشت آن را که به عراق می‌رسد، «سافله» می‌نامد<ref>همان.</ref>. | نجد، منطقه وسیعی از شبه جزیره عربستان، را شامل می‌شود. این ناحیه از جنوب به یمن و از شرق به بحرین و از شمال به بادیه عراق و بادیه شام و بادیه جزیره محدود می‌شود<ref>همان.</ref>. نجد به جهت بلندای ارتفاعش، به این نام، موسوم شده است<ref> همان، ص44 و معجم البلدان، پیشین، ص138.</ref> و ارتفاع آن، از غرب به شرق (تا سرزمن عروض) کاسته می‌شود<ref>عصر جاهلی، پیشین، ص 25.</ref>؛ عرب قسمت بلند نجد را که مجاور حجاز است، «عالیه» و قسمت پشت آن را که به عراق می‌رسد، «سافله» می‌نامد<ref>همان.</ref>. | ||
شرق نجد را که با یمامه مجاور است، «وشوم» و شمال آن را که به دو کوه اجا و سلمی، در سرزمین طی می‌رسد، «قصیم» نامیده‌اند. قصیم، شنزاری است که در آن «غضا» که نوعی چوب گز است، می‌روید<ref> معجم البلدان، پیشین، ج1، ص 513 و ابن فقیه، البلدان، تحقیق یوسف الهادی، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول، 1996، ص84.</ref>. از این رو، مردم نجد را «اهل الغضا» نامیده‌اند<ref>همان و عصر جاهلی، پیشین، ص25.</ref>. در شمال نجد، نفود قرار دارد که مساحت عظیمی را در | شرق نجد را که با یمامه مجاور است، «وشوم» و شمال آن را که به دو کوه اجا و سلمی، در سرزمین طی می‌رسد، «قصیم» نامیده‌اند. قصیم، شنزاری است که در آن «غضا» که نوعی چوب گز است، می‌روید<ref> معجم البلدان، پیشین، ج1، ص 513 و ابن فقیه، البلدان، تحقیق یوسف الهادی، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول، 1996، ص84.</ref>. از این رو، مردم نجد را «اهل الغضا» نامیده‌اند<ref>همان و عصر جاهلی، پیشین، ص25.</ref>. در شمال نجد، نفود قرار دارد که مساحت عظیمی را در برگرفته است، این بیابان از «وادی تیماء» شروع شده و تا سیصد میل به سمت شرق ادامه می‌یابد و از پشته‌های شن قرمز انباشته است<ref> عصر جاهلی، پیشین، ص25.</ref>. نفود در نزدیکی عراق، به سمت جنوب می‌پیچد و نجد و بحرین را از هم جدا می‌سازد. این فاصله را «دهناء» یا «رملة العالج» نامیده‌اند که در زمان [[جاهلیت]] و [[اسلام]] مسکن تمیم و ضبه بود<ref> همان و معجم البلدان، پیشین، ج2، ص 493.</ref>. کویر ربع‌الخالی نیز با وسعتی بالغ بر پنجاه هزار میل مربع، یمامه و نجد را از عمان و مهره و شحره و حضرموت جدا می‌کند<ref>عصر جاهلی، پیشین، ص26.</ref>. صحرای احقاف، نیز جزء همین بیابان است که در حد فاصل بین یمن تا نجد و حجاز، کشیده شده است<ref> همان.</ref>. | ||
'''عروض''' | '''عروض''' | ||