۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'جانبداری' به 'جانبداری') |
جز (جایگزینی متن - ' العظمی' به 'العظمی') |
||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==4ـ پیشینه تحقیق == | ==4ـ پیشینه تحقیق == | ||
'''الف) پیشینه پژوهشی:''' گرچه در باب تقریب مذاهب اسلامی، علمای بزرگ فرقههای اسلامی بهویژه علمای اهل سنت الازهر مصر و علمای [[حوزه علمیه نجف اشرف]] و [[حوزه علمیه قم|قم]] آثار ارزشمندی را خلق کردهاند و نهادهای پژوهشی و تحقیقی نیز در این خصوص تأسیس شده است، اما در مورد موضوع نوشتار، یعنی «نقش حوزههای علمیه در تقریب مذاهب اسلامی» متأسفانه تمرکز چندانی نشده و میتوان گفت نهادی به نام حوزههای علمیه در گذر موضوع تقریب مذاهب، تحتالشعاع اندیشههای عالمان بزرگ قرار گرفته است، غافل از اینکه همین علما در دامان حوزه پرورش یافتهاند. نگارنده پس از تفحص در این خصوص به دو اثر مکتوب مرتبط با موضوع دست یافت؛ اول کتاب «دورالحوزات العلمیه فی وحده الاسلامیه» نوشته محمد جعفر نوری که عمده مباحث آن مرتبط با کشور [[عراق]] و پیوند یافته با موضوعات سیاسی است و دوم مباحث پراکندهای که [[آصف محسنی|آیتالله آصف محسنی]] در قالب مقالاتی، درباره نقش حوزهها در تقریب مذاهب در کشور افغانستان مطرح نموده است. <br> | '''الف) پیشینه پژوهشی:''' گرچه در باب تقریب مذاهب اسلامی، علمای بزرگ فرقههای اسلامی بهویژه علمای اهل سنت الازهر مصر و علمای [[حوزه علمیه نجف اشرف]] و [[حوزه علمیه قم|قم]] آثار ارزشمندی را خلق کردهاند و نهادهای پژوهشی و تحقیقی نیز در این خصوص تأسیس شده است، اما در مورد موضوع نوشتار، یعنی «نقش حوزههای علمیه در تقریب مذاهب اسلامی» متأسفانه تمرکز چندانی نشده و میتوان گفت نهادی به نام حوزههای علمیه در گذر موضوع تقریب مذاهب، تحتالشعاع اندیشههای عالمان بزرگ قرار گرفته است، غافل از اینکه همین علما در دامان حوزه پرورش یافتهاند. نگارنده پس از تفحص در این خصوص به دو اثر مکتوب مرتبط با موضوع دست یافت؛ اول کتاب «دورالحوزات العلمیه فی وحده الاسلامیه» نوشته محمد جعفر نوری که عمده مباحث آن مرتبط با کشور [[عراق]] و پیوند یافته با موضوعات سیاسی است و دوم مباحث پراکندهای که [[آصف محسنی|آیتالله آصف محسنی]] در قالب مقالاتی، درباره نقش حوزهها در تقریب مذاهب در کشور افغانستان مطرح نموده است. <br> | ||
'''ب) پیشینه تاریخی:''' گرچه در تاریخ مراکز علمی اهل سنت و تشیع رگههایی از مراودات و تعاملات علمی دیده میشود اما در مورد تاریخ پروسه تقریب مذاهب، باید تعامل حوزه علمیه قم و الازهر مصر در سال 1947 را نقطه عطف محسوب نمود. | '''ب) پیشینه تاریخی:''' گرچه در تاریخ مراکز علمی اهل سنت و تشیع رگههایی از مراودات و تعاملات علمی دیده میشود اما در مورد تاریخ پروسه تقریب مذاهب، باید تعامل حوزه علمیه قم و الازهر مصر در سال 1947 را نقطه عطف محسوب نمود. آیتاللهالعظمی بروجردی در این سالها به عنوان موسس پروژه تقریب مذاهب شناخته میشود. ایشان اولین کسی است که با اهل سنت ارتباط پیدا میکند و در دوران معاصر فکر تقریب بین مذاهب اسلامی را ترویج مینماید. علامه محمد تقی قمی با تأیید مرحوم آیتالله بروجردی از حوزه علمیه قم به قاهره عزیمت نمود و او با همکاری شخصیتهای بزرگ الازهر و بعضی از علمای بلاد اسلامی دیگر در قاهره حرکت تقریب بین مذاهب اسلامی را تشکیل داده و با نشر فصلنامه وزین و علمی «رساله الاسلام» در تحکیم اندیشه تقریب و نشر اصول و مبادی همکاری بین مذاهب اسلامی تلاش جهانی گستردهای را آغاز کرد. در پیدایش این حرکت با عنوان «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» شخصیتهایی چون شیخ المراغی، شیخ عبدالمجید سلیم، شیخ محمد شلتوت، شیخ حسنالبنا، شیخ محمدالمدنی، شیخ عبدالعزیز عیسی، شیخ مصطفی عبدالرازق از علمای مصر و الازهر و آیتالله بروجردی، آیتالله شیخ عبدالحسین کاشفالغطا، آیتالله سید محسن امین عاملی، آیتالله سید عبدالحسین شرفالدین، آیتالله سید هبهالدین شهرستانی، آیتالله شیخ محمد جواد مغنیه، آیتالله شیخ محمد تقی قمی از علمای شیعه ایران، عراق، لبنان و همچنین شیخ امجد الزهاوی و شیخ آلوسی از عراق و حاج امین الحسینی مفتی فلسطین و شیخ علی مؤید (امام مذهب زیدی یمن) شرکت داشتند و در مدت فعالیت خود توانستند در ایجاد حسن تفاهم بین بزرگان و علمای مذاهب اسلامی گامهایی مفید و جاودانه بردارند.<ref>خسروشاهی، پیشین، ص9.</ref> <br> | ||
==5ـ چارچوب نظری؛ وحدت در عین کثرت == | ==5ـ چارچوب نظری؛ وحدت در عین کثرت == |