غالیان: تفاوت میان نسخه‌ها

غالیان گروه‌هایی بودند که پس از درگذشت [[پیامبر]] گرامی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) درباره آن حضرت و پیشوایان [[معصوم]] از مرز حق تجاوز کرده و مقاماتی را برای آنان قائل شدند که از آن خداست.

«غلو» در لغت به معنی تجاوز از حد است. [[قرآن]] در خطاب به [[اهل کتاب]] می‌فرماید: «یا اهل الکتاب لا تغلوا فی دینکم و لا تقولوا علی الله الاّ الحقّ؛<ref>نساء/سوره۴، آیه۱۷۱. </ref> ای اهل کتاب (مقصود مسیحیان است) در دین خود از حد تجاوز نکنید و درباره خدا جز سخن حق نگویید». آنان را از این جهت از غلو نهی می‌کند که در حق حضرت [[مسیح]] از مرز حق تجاوز کرده و او را خدا یا فرزند خدا دانسته‌اند.

پس از درگذشت پیامبر گرامی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) گروه‌هایی درباره آن حضرت و پیشوایان معصوم، از مرز حق تجاوز کرده و مقاماتی را برای آنان قائل شدند که از آن خداست، از این جهت آنان «غالی» یا «غالیان» نامیده شدند.

[[شیخ مفید]] می‌گوید: غالیان گروه‌هایی هستند که به [[اسلام]] تظاهر نموده ولی برای [[امیرالمؤمنین|امیر مؤمنان]] و پیشوایان از فرزندان او، الوهیت و نبوت ثابت نموده‌اند، و آنان را با صفاتی معرفی کرده‌اند که مرز حقیقت فراتر است.<ref>مفید، محمد بن محمد، تصحیح اعتقادات الإمامیة، ص۱۳۱. </ref>

[[علامه مجلسی]] می‌گوید: «غلو» درباره پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و پیشوایان این است که آنها را خدا بنامیم یا در [[عبادت]] و پرستش شریک [[خدا]] بینگاریم، و یا آفرینش و روزی را از آن آنها بدانیم، و یا معتقد شویم خدا در آنها حلول کرده است و یا بگوییم آنان بدون الهام از جانب خدا از غیب آگاهند و یا امامان (علیهم‌السلام) را پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیندیشیم یا تصور کنیم که شناخت و معرفت آنان، ما را از هر نوع عبادت خدا بی‌نیاز می‌سازد و تکالیف را از ما برمی‌دارد.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۲۵، ص۳۴۶.</ref>

امیر مؤمنان و فرزندان پاک او (علیه‌السّلام) پیوسته از غالیان دوری جسته و بر آنها لعنت فرستاده‌اند ما در اینجا به نقل یک حدیث بسنده می‌کنیم. [[امام صادق]] (علیه‌السّلام) به پیروانش چنین دستور می‌دهد: «احذروا علی شبابکم الغلاة لا یفسدوهم فانّ الغلاة شرّ خلق الله یصغّرون عظمة الله و یدّعون الربوبیّة لعباد الله؛<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵، ص۲۶۵.</ref> بر جوانان خود از غالیان بترسید مبادا باورهای دینی آنها را فاسد سازند حقا که غالیان بدترین مردمند، کوشش می‌کنند از عظمت خدا بکاهند و برای بندگان خدا ربوبیت ثابت کنند».

از این جهت تظاهر آنها به اسلام بی‌ارزش می‌باشد و بزرگان اسلام آنها را کافر می‌دانند و یادآور می‌شویم که در عین این که باید از غلو پرهیز نمود ولی نباید هر نوع عقیده و ‌اندیشه درباره پیامبران و اولیاء الهی را غلو‌اندیشید و همچنین شیخ صدوق در «اعتقادات» خود می‌نویسد: اعتقاد ما درباره غالیان این است که آنان کافر به خدایند و بدتر از یهود و نصاری و مجوس و قدریه و حروریه‌اند و بدتر از کل اهل بدعت‌ها هستند.

[http://pajoohe.ir/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%BA%D9%8F%D9%84%D8%A7%D8%A9-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D9%86%D9%87%D8%A7-%D9%86%DB%8C%D8%B2-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%A8-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%9F__a-36512.aspx سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «غالیان»، تاریخ بازیابی17-5-1400]