۱٬۵۶۹
ویرایش
قاهره: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
</div> | </div> | ||
=قاهره= | =قاهره= | ||
قاهره در سال ۹۶۹ میلادی ساخته شد. در طول تاریخ پایتخت خاندان‌های بزرگ مصر بوده است و از مهم‌ترین مراکز تمدن اسلامی در سده‌های میانه به شمار می‌رفته است. | قاهره در سال ۹۶۹ میلادی ساخته شد. در طول تاریخ پایتخت خاندان‌های بزرگ مصر بوده است و از مهم‌ترین مراکز تمدن [[اسلامی]] در سده‌های میانه به شمار می‌رفته است. | ||
<br> | <br> | ||
در سده‌ی دهم به جز شهر‌های نیشابور و | در سده‌ی دهم به جز شهر‌های [[نیشابور]] و [[بغداد]]، شهر دیگری در دنیا مانند قاهره نبود. | ||
<br> | <br> | ||
به همین دلیل این شهر امروز پر از مساجد تاریخی، موزه‌های مصر باستان و تاریخ اسلامی، کتابخانه‌ها و موسسات نشر است و مرکز گسترش فکری اسلامی و عربی شمرده می‌شود. | به همین دلیل این شهر امروز پر از مساجد تاریخی، موزه‌های [[مصر]] باستان و تاریخ اسلامی، کتابخانه‌ها و موسسات نشر است و مرکز گسترش فکری اسلامی و عربی شمرده می‌شود. | ||
<br> | <br> | ||
این شهر همچنین دارای قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین صنعت فیلم‌سازی و موسیقی در جهان عرب است. به سبب دانشگاه | این شهر همچنین دارای قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین صنعت فیلم‌سازی و موسیقی در جهان عرب است. به سبب دانشگاه [[الازهر]]، که به عنوان یک مدرسه در سال ۹۷۰ میلادی ساخته شد، دومین بنیاد کهن آموزش عالی در جهان است. | ||
<br> | <br> | ||
در حال حاضر این شهر به عنوان مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر و نخستین مقصد برای گردشگران محسوب می‌شود. | در حال حاضر این شهر به عنوان مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر و نخستین مقصد برای گردشگران محسوب می‌شود. | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==اسلام در مصر== | ==اسلام در مصر== | ||
<br> | <br> | ||
مصر در سال ۲۰ هجری قمری و به فرماندهی عمرو بن عاص به دست مسلمانان فتح شد. با گسترش اسلام در مصر و ورود قبایل بزرگ عرب به آن، به‌تدریج فرهنگ یونانی آن به فرهنگ اسلامی تبدیل شد و زبان عربی در آن پذیرفته شد. | مصر در سال ۲۰ هجری قمری و به فرماندهی [[عمرو بن عاص]] به دست مسلمانان فتح شد. با گسترش [[اسلام]] در مصر و ورود قبایل بزرگ عرب به آن، به‌تدریج فرهنگ یونانی آن به فرهنگ اسلامی تبدیل شد و زبان عربی در آن پذیرفته شد. | ||
<br> | <br> | ||
از صدر اسلام تا دوران خلافت امویان و سده‌های نخست خلافت عباسی، مصر یکی از سرزمین‌های تحت تسلط خلافت اسلامی بود که حاکم آن از سوی مرکز خلافت منصوب می‌شد، تا آنکه در سال ۲۵۴ هجری، اولین دولت مستقل در مصر تأسیس شد. | از صدر اسلام تا دوران خلافت امویان و سده‌های نخست خلافت عباسی، مصر یکی از سرزمین‌های تحت تسلط خلافت اسلامی بود که حاکم آن از سوی مرکز خلافت منصوب می‌شد، تا آنکه در سال ۲۵۴ هجری، اولین دولت مستقل در مصر تأسیس شد. | ||
<br> | <br> | ||
نخستین بار ابن | نخستین بار [[ابن طولون]]، فرمانداری که در زمان خلافت معتز عباسی، به مصر فرستاده شد، در اداره مصر استقلالی به دست آورد و افزون بر مصر، شامات را نیز به قلمرو خود افزود. | ||
<br> | <br> | ||
بعد از مرگ ابن طولون در سال ۲۷۰ق، فرزندانش بر جای او نشستند تا اینکه در سال ۲۹۲ق، بار دیگر عباسیان بر مصر غلبه یافتند. | بعد از مرگ ابن طولون در سال ۲۷۰ق، فرزندانش بر جای او نشستند تا اینکه در سال ۲۹۲ق، بار دیگر عباسیان بر مصر غلبه یافتند. | ||
<br> | <br> | ||
محمد بن | [[محمد بن طغج]]، معروف به اخشید، دومین حاکمی بود که مصر را مستقل ساخت؛ او در سال ۳۲۳ق به عنوان فرماندار عباسیان وارد مصر شده بود. | ||
<br> | <br> | ||
پس از درگذشت اخشید در سال ۳۳۴ق، ابوالمِسک کافور، ابتدا به عنوان سرپرست پسران اخشید و سپس به شکل مستقل و به عنوان حاکم مصر، قدرت را تا زمان مرگش در ۳۵۷ق در دست داشت. | پس از درگذشت اخشید در سال ۳۳۴ق، ابوالمِسک کافور، ابتدا به عنوان سرپرست پسران اخشید و سپس به شکل مستقل و به عنوان حاکم مصر، قدرت را تا زمان مرگش در ۳۵۷ق در دست داشت. | ||
<br> | <br> | ||
فاطمیان اسماعیلی‌مذهب که پیش‌تر در افریقیه، تونس امروزی، حکومت قدرتمندی تاسیس کرده بودند، در سال ۳۵۸ق بر مصر غلبه کردند. | فاطمیان اسماعیلی‌مذهب که پیش‌تر در افریقیه، [[تونس]] امروزی، حکومت قدرتمندی تاسیس کرده بودند، در سال ۳۵۸ق بر مصر غلبه کردند. | ||
<br> | <br> | ||
سلسله فاطمیان، حدود دویست سال بعد، در سال ۵۶۷ق، به دست صلاح‌الدین ایوبی از میان رفت. ایوبیان که مصر و شام را زیر سلطه داشتند، در سال ۶۴۸ توسط حکومت ممالیک از میان رفتند. | سلسله فاطمیان، حدود دویست سال بعد، در سال ۵۶۷ق، به دست صلاح‌الدین ایوبی از میان رفت. ایوبیان که مصر و شام را زیر سلطه داشتند، در سال ۶۴۸ توسط حکومت ممالیک از میان رفتند. | ||
<br> | <br> | ||
حکومت ممالیک سرانجام در سال ۹۲۳ق، به دست سلطان سلیم عثمانی شکست خوردند و مصر به قلمرو سلطنت عثمانی افزوده شد. | حکومت ممالیک سرانجام در سال ۹۲۳ق، به دست سلطان سلیم عثمانی شکست خوردند و مصر به قلمرو سلطنت [[عثمانی]] افزوده شد. | ||
<br> | <br> | ||
حاکمان مصر در دوران عثمانی تا اواخر قرن هجدهم میلادی، نایب‌السلطنه‌هایی بودند که از سوی سلطان عثمانی گماشته می‌شدند و در قلمرو خود از استقلال زیادی برخوردار بودند. | حاکمان مصر در دوران عثمانی تا اواخر قرن هجدهم میلادی، نایب‌السلطنه‌هایی بودند که از سوی سلطان عثمانی گماشته می‌شدند و در قلمرو خود از استقلال زیادی برخوردار بودند. | ||
<br> | <br> | ||
همزمان با افول امپراتوری عثمانی در قرن نوزدهم میلادی، ارتش فرانسه به فرماندهی ناپلئون بناپارت در سال ۱۷۹۸م وارد مصر شد، اما سرانجام در سال ۱۸۰۱م، خاک مصر را ترک کرد. اشغال سه ساله مصر توسط فرانسه موجب بروز هرج و مرج در آن شد. | همزمان با افول امپراتوری عثمانی در قرن نوزدهم میلادی، ارتش [[فرانسه]] به فرماندهی ناپلئون بناپارت در سال ۱۷۹۸م وارد مصر شد، اما سرانجام در سال ۱۸۰۱م، خاک مصر را ترک کرد. اشغال سه ساله مصر توسط فرانسه موجب بروز هرج و مرج در آن شد. | ||
<br> | <br> | ||
با این حال گروهی آلبانیایی توانستند در سال ۱۸۱۱م بر مصر حاکم شوند و حدود ۱۴۰ سال بر آن مسلط شوند، تا آنکه در سال ۱۹۵۲م، فاروق، آخرین فرد این خاندان، با انقلابی که به برپایی جمهوری مصر و ریاست جمهوری جمال عبدالناصر (۱۹۱۸-۱۹۷۰م) انجامید، از حکومت برکنار شد.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%B5%D8%B1 بر گرفته از مقاله مصر]</ref> | با این حال گروهی آلبانیایی توانستند در سال ۱۸۱۱م بر مصر حاکم شوند و حدود ۱۴۰ سال بر آن مسلط شوند، تا آنکه در سال ۱۹۵۲م، فاروق، آخرین فرد این خاندان، با انقلابی که به برپایی جمهوری مصر و ریاست جمهوری [[جمال عبدالناصر]] (۱۹۱۸-۱۹۷۰م) انجامید، از حکومت برکنار شد.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%B5%D8%B1 بر گرفته از مقاله مصر]</ref> | ||
==جمعیت== | ==جمعیت== | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
اما آنچه که مهم تر از فلسفه نام گذاری می‌باشد، محوریت این مسجد در تشکیل بزرگ‌ترین دانشگاه جهان اسلام است. مسجد الازهر هیچگاه یک عبادتگاه عادی نبود، بلکه محلی برای تبلیغ مذهب اسماعیلی، تجمع و تفقه اساتید و علمای اسلامی، و از سوی دیگر محل خطابه خلفای فاطمی نسبت به امراء و دبیران خود و همچنین مرکز نگهداری اسناد مهم حکومتی بوده است. | اما آنچه که مهم تر از فلسفه نام گذاری می‌باشد، محوریت این مسجد در تشکیل بزرگ‌ترین دانشگاه جهان اسلام است. مسجد الازهر هیچگاه یک عبادتگاه عادی نبود، بلکه محلی برای تبلیغ مذهب اسماعیلی، تجمع و تفقه اساتید و علمای اسلامی، و از سوی دیگر محل خطابه خلفای فاطمی نسبت به امراء و دبیران خود و همچنین مرکز نگهداری اسناد مهم حکومتی بوده است. | ||
<br> | <br> | ||
اما عصر طلایی الازهر با غلبه صلاح الدین ایّوبی بر مصر، و رواج مذهب شافعی پایان یافت و آموزش های علمی آن نیز، به | اما عصر طلایی الازهر با غلبه صلاح الدین ایّوبی بر مصر، و رواج مذهب شافعی پایان یافت و آموزش های علمی آن نیز، به [[حدیث]]، [[قرآن]]، فقه و علوم محدود گشت. با سقوط ایوبیان و آغاز حکومت ممالیک، بار دیگر رونق به الازهر بازگشت و سه مدرسه در جوار آن تأسیس شد اما این دوره نیز عمر زیادی نیافت، زیرا با تسلط عثمانیان بر مصر که [[حنفی]] مذهب بودند، مجدداً از تعالیم و نفوذ معنوی الازهر کاسته شد. | ||
<br> | <br> | ||
با سپری شدن چند دهه سیاهی و فترت بر الازهر، سرانجام سلاطین عثمانی به منظور توجیه ایدئولوژیک سلطنت خود با قدرت یافتن الازهر موافقت کردند و دخالت های خود را در آن کاهش دادند و در قرن یازدهم هجری، با تعیین یکی از اساتید به عنوان شیخ الازهر و مفتی سرزمین مصر تغییر رویه دادند. | با سپری شدن چند دهه سیاهی و فترت بر الازهر، سرانجام سلاطین عثمانی به منظور توجیه ایدئولوژیک سلطنت خود با قدرت یافتن الازهر موافقت کردند و دخالت های خود را در آن کاهش دادند و در قرن یازدهم هجری، با تعیین یکی از اساتید به عنوان شیخ الازهر و مفتی سرزمین مصر تغییر رویه دادند. | ||
<br> | <br> | ||
نخستین طلایه های مبدل گشتن الازهر به یک محفل آکادمیک در قرن 19 میلادی ظهور کرد. در این زمان شیخ الازهر به درخواست سید جمال الدین اسد آبادی از استادان الازهر، مقرّراتی را برای امتحان جهت گزینش اساتید و صدور گواهی رسمی برای فارغ التحصیلان صادر نمود. | نخستین طلایه های مبدل گشتن الازهر به یک محفل آکادمیک در قرن 19 میلادی ظهور کرد. در این زمان شیخ الازهر به درخواست [[سید جمال الدین]] اسد آبادی از استادان الازهر، مقرّراتی را برای امتحان جهت گزینش اساتید و صدور گواهی رسمی برای فارغ التحصیلان صادر نمود. | ||
<br> | <br> | ||
پس از این اقدام نیز در اواخر قرن 19میلادی در الازهر مرکزی با نام دارالعلوم برای تربیت معلّمان و همچنین کتابخانه الازهر با جمع آوری هزاران کتاب تأسیس شدند. علوم جدید مورد نیاز مصر وارد نظام آموزشی الازهر شد، در راستای این تحولات مدرسه قضات نیز ضمیمه الازهر گشت تا در آن به مطالعه قوانین شریعت پرداخته شود. | پس از این اقدام نیز در اواخر قرن 19میلادی در الازهر مرکزی با نام دارالعلوم برای تربیت معلّمان و همچنین کتابخانه الازهر با جمع آوری هزاران کتاب تأسیس شدند. علوم جدید مورد نیاز مصر وارد نظام آموزشی الازهر شد، در راستای این تحولات مدرسه قضات نیز ضمیمه الازهر گشت تا در آن به مطالعه قوانین شریعت پرداخته شود. | ||