پرش به محتوا

اخوان المسلمین سوریه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳: خط ۲۳:
'''اخوان‌المسلمین سوریه''' شاخه‌ای از جنبش اسلام‌گرای سنی اخوان‌المسلمین به شمار می‌رود. اخوان سوریه بسیار به [[اخوان‌المسلمین مصر|اخوان‌المسلمین مصر]] وابسته است و باید قوی‌‌‌ترین و سازمان‌‌‌ یافته‌‌ترین گروه معارض سوری دانست. گروهی که با وجود تبعید رهبران و اعضای مهم آن یکی از گروه‌های تاثیرگذار در تحولات سوریه بوده است. تنها با گذشت یک سال از آغاز بحران اخوان‌المسلمین توانست در تشکیل «شورای ملی سوریه» نقش بارزی ایفا کند و عنصر اساسی این شورا شود.
'''اخوان‌المسلمین سوریه''' شاخه‌ای از جنبش اسلام‌گرای سنی اخوان‌المسلمین به شمار می‌رود. اخوان سوریه بسیار به [[اخوان‌المسلمین مصر|اخوان‌المسلمین مصر]] وابسته است و باید قوی‌‌‌ترین و سازمان‌‌‌ یافته‌‌ترین گروه معارض سوری دانست. گروهی که با وجود تبعید رهبران و اعضای مهم آن یکی از گروه‌های تاثیرگذار در تحولات سوریه بوده است. تنها با گذشت یک سال از آغاز بحران اخوان‌المسلمین توانست در تشکیل «شورای ملی سوریه» نقش بارزی ایفا کند و عنصر اساسی این شورا شود.


=شکل‌گیری=
== شکل‌گیری ==
 
درباره سابقه تاریخی فعالیت اخوان باید توجه داشت که این جنبش به ابتکار مصطفی السباعی در سال 1942 تاسیس شد و این به معنی گسترش اخوان‌المسلمین مصر است که توسط حسن البنا در سال 1928 تأسیس شد. موقعیت ناظر عمومی آن و مهمترین سنگرهای آن شهرهای حماه، حمص و دمشق است. اخوان از سال 1946 وارد فعالیت‌های سیاسی در سوریه شد و آنها وارد پارلمان شدند و آنها تا سال 1963 در دولت حضور داشتند. هرچند اکنون یک گروه معارض و غیرقانونی به شمار می‌‌رود اما پیش از این سابقه حضور در فرآیند قانون‌مند سیاسی در سوریه را داشته است تا آنجا که نمایندگانی از آن به مجلس راه یافتند و تا 1963 حتی در دولت هم حضور داشت. با این حال پس از روی کار آمدن حزب بعث، فعالیت اخوان ممنوع اعلام شد و نزاعی جدی میان این جنبش و دولت شدت گرفت که در برهه‌‌‌هایی شاهد تقابل خونین مسلحانه هم بودیم. محافل اخوانی، دخالت دولت در جنگ داخلی لبنان، وخامت اوضاع معیشتی و تمرکز پست‌‌‌های مهم حاکمیتی در دست خانواده اسد و علویان را عامل این رویارویی عنوان کردند. ابتدا از ۱۹۷۶ رهبران علوی و ماموران امنیتی هدف قرار گرفتند و در ژوئن ۱۹۷۹ با قتل ۳۹ دانشجوی علوی دانشکده افسری و حمله به مراکز حزب بعث و ساختمان‌های دولتی توسط گروه الطلیعة المقاتله، [[حافظ اسد]] دستور جرم بودن عضویت در اخوان را صادر کرد. مدتی بعد سو قصدی به حافظ اسد صورت گرفت که ناکام ماند. این اتفاقات، اعدام و تبعید بسیاری از عناصر اخوان به خارج از کشور را در پی داشت. اروپا و برخی کشورهای منطقه بخصوص [[عربستان]] مقصد عمده رهبران و عناصر تبعیدی بودند. مسئله‌‌ای که به مرور زمان در تاثیرپذیری گفتمان اخوانی از سلفگرایی سعودی بی‌‌تاثیر نبود. با این همه، نقطه اوج تقابل دولت و اخوان در ماجرای شهر حماة صورت گرفت. این نزاع تا زمان درگذشت حافظ اسد ادامه داشت. به طور خلاصه از سال‌‌های پایانی دهه هشتاد، دو خط متمایز در اخوان شکل گرفت:
درباره سابقه تاریخی فعالیت اخوان باید توجه داشت که این جنبش به ابتکار مصطفی السباعی در سال 1942 تاسیس شد و این به معنی گسترش اخوان‌المسلمین مصر است که توسط حسن البنا در سال 1928 تأسیس شد. موقعیت ناظر عمومی آن و مهمترین سنگرهای آن شهرهای حماه، حمص و دمشق است. اخوان از سال 1946 وارد فعالیت‌های سیاسی در سوریه شد و آنها وارد پارلمان شدند و آنها تا سال 1963 در دولت حضور داشتند. هرچند اکنون یک گروه معارض و غیرقانونی به شمار می‌‌رود اما پیش از این سابقه حضور در فرآیند قانون‌مند سیاسی در سوریه را داشته است تا آنجا که نمایندگانی از آن به مجلس راه یافتند و تا 1963 حتی در دولت هم حضور داشت. با این حال پس از روی کار آمدن حزب بعث، فعالیت اخوان ممنوع اعلام شد و نزاعی جدی میان این جنبش و دولت شدت گرفت که در برهه‌‌‌هایی شاهد تقابل خونین مسلحانه هم بودیم. محافل اخوانی، دخالت دولت در جنگ داخلی لبنان، وخامت اوضاع معیشتی و تمرکز پست‌‌‌های مهم حاکمیتی در دست خانواده اسد و علویان را عامل این رویارویی عنوان کردند. ابتدا از ۱۹۷۶ رهبران علوی و ماموران امنیتی هدف قرار گرفتند و در ژوئن ۱۹۷۹ با قتل ۳۹ دانشجوی علوی دانشکده افسری و حمله به مراکز حزب بعث و ساختمان‌های دولتی توسط گروه الطلیعة المقاتله، [[حافظ اسد]] دستور جرم بودن عضویت در اخوان را صادر کرد. مدتی بعد سو قصدی به حافظ اسد صورت گرفت که ناکام ماند. این اتفاقات، اعدام و تبعید بسیاری از عناصر اخوان به خارج از کشور را در پی داشت. اروپا و برخی کشورهای منطقه بخصوص [[عربستان]] مقصد عمده رهبران و عناصر تبعیدی بودند. مسئله‌‌ای که به مرور زمان در تاثیرپذیری گفتمان اخوانی از سلفگرایی سعودی بی‌‌تاثیر نبود. با این همه، نقطه اوج تقابل دولت و اخوان در ماجرای شهر حماة صورت گرفت. این نزاع تا زمان درگذشت حافظ اسد ادامه داشت. به طور خلاصه از سال‌‌های پایانی دهه هشتاد، دو خط متمایز در اخوان شکل گرفت:


خط ۳۰: خط ۲۹:


خط معتدل که خشونت را تجویز نمی‌‌کرد و بیشتر اعضای آن نیز در خارج از سوریه حضور داشتند.
خط معتدل که خشونت را تجویز نمی‌‌کرد و بیشتر اعضای آن نیز در خارج از سوریه حضور داشتند.
 
==
=اخوان در دوره بشار اسد=
اخوان در دورۀ بشار اسد ==


از 1996 و با انتخاب «علی صدرالدین البیانونی» به رهبری اخوان، مذاکراتی محرمانه با نظام شکل گرفت که گفته می‌‌شود در نتیجه آن صدها نفر از اعضای اخوان پس از روی کار آمدن [[بشار اسد]] آزاد شدند. با این حال اخوان خواسته‌‌های بیشتری همچون آزادی کل زندانیان اخوانی، بازگشت تبعیدی‌ها و لغو ممنوعیت فعالیت اخوان داشت که به سرانجام نرسید.
از 1996 و با انتخاب «علی صدرالدین البیانونی» به رهبری اخوان، مذاکراتی محرمانه با نظام شکل گرفت که گفته می‌‌شود در نتیجه آن صدها نفر از اعضای اخوان پس از روی کار آمدن [[بشار اسد]] آزاد شدند. با این حال اخوان خواسته‌‌های بیشتری همچون آزادی کل زندانیان اخوانی، بازگشت تبعیدی‌ها و لغو ممنوعیت فعالیت اخوان داشت که به سرانجام نرسید.
خط ۴۳: خط ۴۲:
تعیین میزان تاثیرگذاری و جایگاه واقعی اخوان در افکار عمومی سوریه، جریان‌‌‌های معارض و گروه‌های مسلح کار آسانی نیست. حتی با مراجعه به پایگاه رسمی ائتلاف ملی معارضان، نامی از اخوان‌المسلمین در بخش گروه‌های زیرمجموعه دیده نمی‌‌‌شود. در تحولات میدانی نیز گروهی را نخواهیم یافت که بگوید شاخه نظامی اخوان است و این در حالی است که برای همه واضح است که بسیاری از این گروه‌ها یا از افکار اخوان متاثر بوده و یا سابقه ارتباط و حضور در محافل اخوانی داشته‌اند.
تعیین میزان تاثیرگذاری و جایگاه واقعی اخوان در افکار عمومی سوریه، جریان‌‌‌های معارض و گروه‌های مسلح کار آسانی نیست. حتی با مراجعه به پایگاه رسمی ائتلاف ملی معارضان، نامی از اخوان‌المسلمین در بخش گروه‌های زیرمجموعه دیده نمی‌‌‌شود. در تحولات میدانی نیز گروهی را نخواهیم یافت که بگوید شاخه نظامی اخوان است و این در حالی است که برای همه واضح است که بسیاری از این گروه‌ها یا از افکار اخوان متاثر بوده و یا سابقه ارتباط و حضور در محافل اخوانی داشته‌اند.


با یکه‌‌‌تازی اخوان در میان معارضه، بار دیگر اخوان در صف اول اتهامات قرار گرفت. بویژه آنکه گروه‌های مسلح که عقاید تکفیری و عملکرد خشونت‌‌باری در سوریه داشتند توانسته بودند طیف غالب در تحولات میدانی این کشور باشند.
با یکه‌‌‌تازی اخوان در میان معارضه، بار دیگر اخوان در صف اول اتهامات قرار گرفت. به‌ویژه آنکه گروه‌های مسلح که عقاید [[تکفیری]] و عملکرد خشونت‌‌باری در سوریه داشتند توانسته بودند طیف غالب در تحولات میدانی این کشور باشند.
 
=اخوان‌المسلمین و مذاکرات سیاسی=


== اخوان‌المسلمین و مذاکرات سیاسی ==
طی سال‌‌های اخیر تلاش‌‌هایی برای مذاکره میان معارضه و نظام سوریه صورت گرفت که مذاکرات ژنو و سپس گفتگوهای «آستانه» مهمترین آن بود و اعضایی از اخوان نیز در تیم مذاکره‌‌کننده معارضان حضور داشتند. در آخرین نمونه یعنی مذاکرات روسی-ترکی-ایرانی، اخوان تلویحاً با اصل این مذاکرات موافقت کرد. اخوان اعلام کرد که با هر راه حل سیاسی که «مطالبات ملت سوریه را محقق کرده و به تشکیل یک دولت انتقالی بیانجامد» موافق است. با این حال این جنبش همچنان نسبت به حضور رسمی در مذاکرات، محافظه‌کارانه عمل می‌‌کند<ref>[https://carnegie-mec.org/syriaincrisis/?fa=48396 جماعة الإخوان المسلمین فی سوریة]</ref>.تیپ توحید، شاخه نظامی اخوان سوریه در جنگ داخلی سوریه است.
طی سال‌‌های اخیر تلاش‌‌هایی برای مذاکره میان معارضه و نظام سوریه صورت گرفت که مذاکرات ژنو و سپس گفتگوهای «آستانه» مهمترین آن بود و اعضایی از اخوان نیز در تیم مذاکره‌‌کننده معارضان حضور داشتند. در آخرین نمونه یعنی مذاکرات روسی-ترکی-ایرانی، اخوان تلویحاً با اصل این مذاکرات موافقت کرد. اخوان اعلام کرد که با هر راه حل سیاسی که «مطالبات ملت سوریه را محقق کرده و به تشکیل یک دولت انتقالی بیانجامد» موافق است. با این حال این جنبش همچنان نسبت به حضور رسمی در مذاکرات، محافظه‌کارانه عمل می‌‌کند<ref>[https://carnegie-mec.org/syriaincrisis/?fa=48396 جماعة الإخوان المسلمین فی سوریة]</ref>.تیپ توحید، شاخه نظامی اخوان سوریه در جنگ داخلی سوریه است.


خط ۵۲: خط ۵۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:جریان‌ها و جنبش‌ها]]
[[رده:اخوان‌المسلمین]]
[[رده:اخوان‌المسلمین]]
[[رده:سوریه]]
[[رده:سوریه]]