confirmed، مدیران
۳۷٬۳۵۲
ویرایش
بحار الانوار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←شیوه تألیف بحارالانوار
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== شیوه تألیف بحارالانوار == | == شیوه تألیف بحارالانوار == | ||
عزم مؤلف بر نگاشتن این کتاب از ۱۰۷۰ق، پس از نگارش کتاب فهرس مصنفات الاصحاب جزم شده است و اولین تاریخ ثبت شده در خود کتاب ۱۰۷۲ق است <ref>مجلسی، بحارالانورا، ج۱۰۳، ص۲۵۵</ref> و پیش‌نویس آن در ۱۱۰۴ یا ۱۱۰۶ق به پایان رسیده است، هر چند پاک‌نویس کتاب تا پس از فوت مؤلف و توسط شاگردان او همچنان ادامه داشته است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>. | عزم مؤلف بر نگاشتن این کتاب از ۱۰۷۰ق، پس از نگارش کتاب فهرس مصنفات الاصحاب جزم شده است و اولین تاریخ ثبت شده در خود کتاب ۱۰۷۲ق است<ref>مجلسی، بحارالانورا، ج۱۰۳، ص۲۵۵</ref>. و پیش‌نویس آن در ۱۱۰۴ یا ۱۱۰۶ق به پایان رسیده است، هر چند پاک‌نویس کتاب تا پس از فوت مؤلف و توسط شاگردان او همچنان ادامه داشته است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>. | ||
مجلسی برای تألیف این کتاب، بسیاری از شاگردانش را به شهرها و کشورهای مختلف فرستاد تا کتب و نسخه‌های موجود روایی را پیدا کنند<ref> قمی، الکنی و الالقاب، ج۳، ص۱۴۷</ref>. برای مثال او گزارش داده حتی برای به دست آوردن کتاب مدینة العلم [[شیخ صدوق]] که تصور می‌شد در یمن وجود دارد، گروهی را با هدایای فراوان به سوی حاکم آنجا فرستاد تا کتاب را به دست آورد<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>. | مجلسی برای تألیف این کتاب، بسیاری از شاگردانش را به شهرها و کشورهای مختلف فرستاد تا کتب و نسخه‌های موجود روایی را پیدا کنند<ref> قمی، الکنی و الالقاب، ج۳، ص۱۴۷</ref>. برای مثال او گزارش داده حتی برای به دست آوردن کتاب مدینة العلم [[شیخ صدوق]] که تصور می‌شد در [[یمن]] وجود دارد، گروهی را با هدایای فراوان به سوی حاکم آنجا فرستاد تا کتاب را به دست آورد<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>. | ||
در تألیف بحار، بعضی از شاگردان مجلسی شامل [[میرزا عبدالله افندی]] [[محمدصالح خاتون آبادی]] [[ملا عبدالله بن نورالدین بحرینی]] [[سید نعمت الله جزایری]] و [[آمنه خاتون]] خواهر علامه مجلسی با او همکاری کردند<ref>مهدوی، زندگی‌نامه علامه مجلسی، ج۲، ص۲۲۶</ref>. | در تألیف بحار، بعضی از شاگردان مجلسی شامل [[میرزا عبدالله افندی]] [[محمدصالح خاتون آبادی]] [[ملا عبدالله بن نورالدین بحرینی]] [[سید نعمت الله جزایری]] و [[آمنه خاتون]] خواهر علامه مجلسی با او همکاری کردند<ref>مهدوی، زندگی‌نامه علامه مجلسی، ج۲، ص۲۲۶</ref>. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
مجلسی بر همه مراحل کار تسلط کامل داشت و شاگردانش فقط به جمع‌آوری و نگارش آیات و احادیث، ذیل عنوان‌های طراحی شده توسط خود او می‌پرداختند و کلیه گزینش‌ها از متن، سند و نیز تنظیم متن توسط خود او صورت می‌گرفته است<ref> المعجم المفهرس لالفاظ احایث بحارالانوار، ج۱، ص۷-۸</ref>. با این حال اتمام کامل کتاب به معنای پاک نویسی آن، بعد از وفات مجلسی و توسط شاگردان اوانجام گرفته است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳. بحراین، لؤلؤ البحرین، ص۵۷</ref>. | مجلسی بر همه مراحل کار تسلط کامل داشت و شاگردانش فقط به جمع‌آوری و نگارش آیات و احادیث، ذیل عنوان‌های طراحی شده توسط خود او می‌پرداختند و کلیه گزینش‌ها از متن، سند و نیز تنظیم متن توسط خود او صورت می‌گرفته است<ref> المعجم المفهرس لالفاظ احایث بحارالانوار، ج۱، ص۷-۸</ref>. با این حال اتمام کامل کتاب به معنای پاک نویسی آن، بعد از وفات مجلسی و توسط شاگردان اوانجام گرفته است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳. بحراین، لؤلؤ البحرین، ص۵۷</ref>. | ||
مجلسی عنوانی را برای هر جلد کتاب برمی‌گزید و در ذیل هر عنوان ابوابی را قرار می‌داد. او هر باب را با آیاتی از قرآن کریم که صریحاً یا به مدد قراین گوناگون تاریخی، حدیثی و تفسیری با موضوع تناسب داشته آغاز کرده، سپس اقوال مفسّران (غالباً [[امین الاسلام طبرسی]] و [[فخر رازی]]) را در حدّ لزوم نقل کرده و آنگاه احادیثِ ناظر بر هر عنوان را با ذکر سند، به ترتیب شماره آورده است. گاه فقط بخشی از یک حدیث را نقل کرده و کامل آن را در بابی مناسب تر آورده است (گاهی به محل اصلی نقل حدیث در بحار اشاره می‌کند) و همچنین، در صورت لزوم، برای تبیین معنای حدیث توضیحاتی داده است. این توضیحات در جلدهایی که توسط شاگردان او پاک نویس شده وجود ندارد. | مجلسی عنوانی را برای هر جلد کتاب برمی‌گزید و در ذیل هر عنوان ابوابی را قرار می‌داد. او هر باب را با آیاتی از [[قرآن کریم]] که صریحاً یا به مدد قراین گوناگون تاریخی، حدیثی و تفسیری با موضوع تناسب داشته آغاز کرده، سپس اقوال مفسّران (غالباً [[امین الاسلام طبرسی]] و [[فخر رازی]]) را در حدّ لزوم نقل کرده و آنگاه احادیثِ ناظر بر هر عنوان را با ذکر سند، به ترتیب شماره آورده است. گاه فقط بخشی از یک حدیث را نقل کرده و کامل آن را در بابی مناسب تر آورده است (گاهی به محل اصلی نقل حدیث در بحار اشاره می‌کند) و همچنین، در صورت لزوم، برای تبیین معنای حدیث توضیحاتی داده است. این توضیحات در جلدهایی که توسط شاگردان او پاک نویس شده وجود ندارد. | ||
مجلسی هرچند در تألیف بحار در نیمۀ دوم عمر و بعد از تکمیل مدارج علمی و تألیف بیشتر کتاب‌هایش از همکاری بعضی فضلا و حمایت مالی [[حکومت صفوی]] و تسهیلات و امکانات در گردآوری منابع برخوردار بود، به شهادت نسخه‌های موجود و قراین دیگر، کار اصلی را شخصاً انجام می‌داد. | مجلسی هرچند در تألیف بحار در نیمۀ دوم عمر و بعد از تکمیل مدارج علمی و تألیف بیشتر کتاب‌هایش از همکاری بعضی فضلا و حمایت مالی [[حکومت صفوی]] و تسهیلات و امکانات در گردآوری منابع برخوردار بود، به شهادت نسخه‌های موجود و قراین دیگر، کار اصلی را شخصاً انجام می‌داد. | ||
== اعتبار کتاب بحارالانوار == | == اعتبار کتاب بحارالانوار == | ||