confirmed
۳٬۹۰۲
ویرایش
محمد علی جناح: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class="wikiInfo"> پرونده:Jenah.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|محمد علی جناح بنیانگذار پاکستا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=تولد و درگذشت= | =تولد و درگذشت= | ||
محمدعلی جناح در ۸ ذی‌الحجه ۱۲۹۳ق برابر با ۲۵ دسامبر ۱۸۷۶ در کراچی به دنیا آمد. | محمدعلی جناح در ۸ ذی‌الحجه ۱۲۹۳ق برابر با ۲۵ دسامبر ۱۸۷۶ در کراچی به دنیا آمد<ref>احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۳؛ برک و قریشی، برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۳۲</ref>.پدر و مادر محمدعلی، پیش از تولد او، از روستای پانلی در کاتیاوار ایالت گجرات به بندر کراچی مهاجرت کردند. پدر جناح بازرگان و خوجه اسماعیلی بود. پدربزرگ او اهل پنجاب بود و با دختری از خوجه‌های اسماعیلی ازدواج کرده بود. فاطمه جناح، خواهر محمدعلی، خاندان خود را ایرانی‌‌تبار دانسته است <ref>رک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۳۲؛ احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۳ـ۴</ref>. محمدعلی جناح در ۲۰ شهریور ۱۳۲۷ق برابر با ۱۱ سپتامبر ۱۹۴۸م بر اثر بیماری درگذشت. در تشییع جنازه او حدود یک میلیون تن حضور داشتند و ۴۰ روز عزای عمومی در پاکستان اعلام شد<ref>برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۲۳ـ۲۶؛ احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۱۰ـ ۱۱؛ گریوال، محمدعلی جناح، قائد اعظم، ص۲۲ـ۲۳؛ لودی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۹۷م، ص۱۵ـ۱۶</ref>. مراسم تدفینش را سید انیس الحسنین براساس سنت شیعیان اثناعشری انجام داد<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۳۶۱</ref>. | ||
. جنازه او را در کراچی به خاک سپردند. آرامگاهش به مزار قائد معروف است. | |||
=تحصیلات= | =تحصیلات= | ||
محمدعلی جناح در دسامبر ۱۸۸۷ م در مدرسه الاسلام سند،[یادداشت ۱] تحصیل را آغاز کرد. او به آموزش رسمی علاقه نشان نمیداد. پدرش به این امید که تغییر محیط سبب علاقمندی او به درس شود، مدتی او را به مدرسه انجمن اسلام در بمبئی فرستاد. | محمدعلی جناح در دسامبر ۱۸۸۷ م در مدرسه الاسلام سند،[یادداشت ۱] تحصیل را آغاز کرد. او به آموزش رسمی علاقه نشان نمیداد. پدرش به این امید که تغییر محیط سبب علاقمندی او به درس شود، مدتی او را به مدرسه انجمن اسلام در بمبئی فرستاد<ref>برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۳۴</ref>. | ||
محمدعلی در ژانویه ۱۸۹۱م مدرسه را ترک کرد و نزد پدرش به بازرگانی پرداخت. ولی اندکی بعد این کار را رها کرد و به مدرسه بازگشت. سال بعد، پدرش او را برای تکمیل زبان انگلیسی به مدرسه تبلیغی کلیسا فرستاد. جناح تا پایان اکتبر آن سال در این مدرسه درس خواند و آغاز نوامبر ۱۸۹۲م راهی لندن شد. او مدتی در شرکت تجاری گراهام کارآموزی کرد؛ اما چون موافق طبع او نبود، آنجا را رها کرد و به تحصیل در رشته حقوق و فراگیری وکالت در کانون وکلای لندن (کانون لینکلن)، روی آورد و آوریل ۱۸۹۵ تحصیلات خود را به پایان رساند. در این سال‌ها، او عضو فعال جامعه مسلمانان نیز انگلستان بود<ref>برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۳۴-۳۵، ۳۷-۳۸، ۴۲؛ احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۴</ref>. | |||
جناح در ۱۸۹۶م، در بیست سالگی، به‌‌عنوان جوان‌ترین فارغ‌التحصیل هندی، به مقام وکالت دست یافت <ref>احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۴؛ اقبال لاهوری، مقدمه سروش، ص‌سی‌وسه</ref>. وی در همان سال به هند بازگشت و در کراچی اقامت کرد و در ۲۴ اوت ۱۸۹۶م، به‌‌عنوان تنها وکیل مدافع مسلمان، همکاری با دادگاه عالی بمبئی را آغاز کرد. او به سبب شایستگی‌هایش در حرفه وکالت، در ۱۹۰۰م به عنوان قاضی عالی‌رتبه دیوان عالی بمبئی انتخاب شد، اما این مسئولیت را نپذیرفت و به وکالت ادامه داد<ref>برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۴۲-۴۳؛ منصوری، روز تولد قائد اعظم، ص۱۱۸</ref>. | |||
جناح در ۱۸۹۶م، در بیست سالگی، به‌‌عنوان جوان‌ترین فارغ‌التحصیل هندی، به مقام وکالت دست یافت. | |||
=فعالیت سیاسی= | =فعالیت سیاسی= | ||
جناح، هم زمان با بازگشت به هند، عضو کنگره ملی شد و از این طریق به عرصه سیاست هند راه یافت. او در ۱۹۰۶م نخستین بار به عنوان منشی مخصوص رئیس کنگره ملی هند (دادا بهای ناروجی) در نشست سالانه کنگره در کلکته شرکت کرد | جناح، هم زمان با بازگشت به هند، عضو کنگره ملی شد و از این طریق به عرصه سیاست هند راه یافت. او در ۱۹۰۶م نخستین بار به عنوان منشی مخصوص رئیس کنگره ملی هند (دادا بهای ناروجی) در نشست سالانه کنگره در کلکته شرکت کرد<ref>احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۶؛برک و قریشی، قاعد اعظم محمدعلی جناح، ۱۹۸۵م، ص۵۲</ref> در ۱۹۰۹م و به نمایندگی از طرف شورای مسلمانان بمبئی در شورای قانونگذاری هند انتخاب شد <ref>منصوری، روز تولد قائد اعظم، ص۱۱۸</ref>. جناح اکتبر ۱۹۱۳م، با حفظ عضویت در کنگره، به مسلم لیگ(جامعه مسلمانان سراسر هند) پیوست و در رده بالای این حزب فعالیت کرد و با ایفای نقش میانجی، به برقراری سازش میان هندوها و مسلمانان پرداخت. در ۱۹۱۴م وی در رأس هیئت نمایندگی کنگره عازم انگلستان شد و پس از بازگشت، چند سالی برای ایجاد حسن‌تفاهم و همکاری بین حزب مسلم‌لیگ و کنگره کوشش کرد و در مذاکراتی که بین مسلم‌لیگ و کنگره در جریان بود و به پیمان لکهنو انجامید، نقش مؤثری ایفا کرد و با تلاش او برنامه اصلاح قانون اساسی، که شامل ضمانت‌هایی برای حقوق جامعه مسلمانان بود، پذیرفته شد<ref>احمد، جناح، ۱۹۹۷م، ص۶ـ۷؛ اظهر، قائد اعظم پاکستان، در پاکستان، ص۱۱۵؛ منصوری، روز تولد قائد اعظم، ص۱۱۸</ref>. این پیمان از آن‌رو که رهبران هندو، مسلمانان را به عنوان موجودیتی سیاسی به رسمیت شناختند، برای مسلمانان شبه‌قاره نقطه عطفی بود[۱۲] در نتیجه تلاش‌های جناح برای اتحاد هندوها و مسلمانان، به او لقبِ سفیر وحدت هندو ـ مسلمان‌داده شد.[۱۳] | ||
==استقلال پاکستان== | ==استقلال پاکستان== | ||