confirmed
۳۸٬۰۱۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== عقاید نصیریه چیست == | == عقاید نصیریه چیست == | ||
در اکثر کتابهای منتشره که پیرامون فرقهها و [[مذاهب]] نوشته شده است، نصیریه را گروهی از [[ | در اکثر کتابهای منتشره که پیرامون فرقهها و [[مذاهب]] نوشته شده است، نصیریه را گروهی از [[غلاه (فرقه)|غلاه]] [[مذهب شیعه|شیعه]] محسوب داشتهاند که به [[الوهیت]] [[ائمه اطهار]] خصوصاً [[امام علی|مولی الموحَدین]] اعتقاد دارند و در بیان وجه تسمیه آنها به نصیریه انتساب آنها به محمد بن نصیر نمیری را عامل این نامگذاری دانستهاند<ref>خالق داد عباسی، توضیح الملل، ترجمه ملل و نحل شهرستانی، ص 251؛ مشكور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی انتشارات آستان قدس رضوی، ص444؛ عبدالرحمن بدوی، مقالات الاسلامیین، ج 2، ص 65</ref>. یا به قول دکتر عبدالرحمن بدوی، بعضی آنان را به نصیر که غلام [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیهالسلام)]] بود، منسوب میدانند<ref>عبدالرحمن بدوی، تاریخ اندیشههای کلامی در اسلام، ترجمه حسین صابری، انتشارات آستان قدس رضوی، ص 395</ref>. | ||
هاشم عثمان دانشمند علوی سوری سخنان فوق را رد کرده و میگوید: | هاشم عثمان دانشمند علوی سوری سخنان فوق را رد کرده و میگوید: | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
# منسوب به غلام [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیهالسلام)]] به نام نصیر میباشند که این قول هم صحیح نیست؛ زیرا اساساً [[امیر المؤمنین]] غلامی بنام نصیر نداشته است. | # منسوب به غلام [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیهالسلام)]] به نام نصیر میباشند که این قول هم صحیح نیست؛ زیرا اساساً [[امیر المؤمنین]] غلامی بنام نصیر نداشته است. | ||
# | # | ||
# منسوب به کوهی به نام «النصیریه» «Nasarie» میباشند که گروهی با عقاید خاص در اطراف این کوه زندگی میکردند و از نظر تاریخی بعد از سال 488 وجود داشتهاند. که با توجه به قراین، وجه تسمیه اخیر مناسب تر به نظر میرسد<ref>هاشم عثمانی، العلویون بین | # منسوب به کوهی به نام «النصیریه» «Nasarie» میباشند که گروهی با عقاید خاص در اطراف این کوه زندگی میکردند و از نظر تاریخی بعد از سال 488 وجود داشتهاند. که با توجه به قراین، وجه تسمیه اخیر مناسب تر به نظر میرسد<ref>هاشم عثمانی، العلویون بین الاسطوره و الحقیقه، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ص 30، 31، 32</ref>: | ||
فرقه نصیریه که افراد آن دوست دارند، [[علویان|علوی]] خوانده شوند، بنابر آنچه از کتب دانشمندان معاصر علوی بدست میآید، تمام عقایدشان همانند [[عقاید]] شیعیان اثنی عشریه است. شیخ عزیز ابراهیم علوی میگوید: | فرقه نصیریه که افراد آن دوست دارند، [[علویان|علوی]] خوانده شوند، بنابر آنچه از کتب دانشمندان معاصر علوی بدست میآید، تمام عقایدشان همانند [[عقاید]] شیعیان اثنی عشریه است. شیخ عزیز ابراهیم علوی میگوید: | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
# فلیس للامام محمد المهدی باب | # فلیس للامام محمد المهدی باب | ||
حضرت | حضرت آیه الله سبحانی در ادامه مینویسد: | ||
علویان به [[رسالت انبیاء|رسالت]] [[حضرت محمد (ص)|محمد بن عبدالله]] [[ایمان]] دارند و شکی در امامت پسر عموی پیامبر علی بن ابیطالب و یازده امام از صلب ایشان ندارند، گوینده شهادتین از روی ایمان هستند و اعتقادات شان گواهی به <big>لا اله الا الله، محمَد رسول الله</big> و موالات اهلبیت رسول خداو [[نماز]] و [[روزه]] و [[حج]] و [[زكات|زکات]] و [[جهاد]] در راه خدا و [[معاد]] [[روز قیامت]] است. کتابشان قرآن و راهی جز [[شریعت]] [[قرآن]] ندارند. بزرگان دینی دارند که بوسیله آنان دین را شناختهاند و شعائر دینی خود را بر پا میدارند. هر سخنی که قرآن بر آن اشاره نکرده رها میکنند....عصیان رسول را در عمل نمیکنند و کلامش را مخالف نمینمایند و علم را در اهل بیت منحصر میدانند، و اعتمادشان به جعفر بن محمد الصادق است. در بحثهای دینی و [[تفسیر قرآن]] و فقه و فتوی....عبادت خدای تعالی را میکنند، و در عبادتش کسی را شریک نمیدانند<ref>سبحانی، جعفر، بحوث فی الملل و النحل، قم، موسسه امام صادق ـ علیه السّلام ـ، چاپ اول، ج 8، ص 409</ref>. | علویان به [[رسالت انبیاء|رسالت]] [[حضرت محمد (ص)|محمد بن عبدالله]] [[ایمان]] دارند و شکی در امامت پسر عموی پیامبر علی بن ابیطالب و یازده امام از صلب ایشان ندارند، گوینده شهادتین از روی ایمان هستند و اعتقادات شان گواهی به <big>لا اله الا الله، محمَد رسول الله</big> و موالات اهلبیت رسول خداو [[نماز]] و [[روزه]] و [[حج]] و [[زكات|زکات]] و [[جهاد]] در راه خدا و [[معاد]] [[روز قیامت]] است. کتابشان قرآن و راهی جز [[شریعت]] [[قرآن]] ندارند. بزرگان دینی دارند که بوسیله آنان دین را شناختهاند و شعائر دینی خود را بر پا میدارند. هر سخنی که قرآن بر آن اشاره نکرده رها میکنند....عصیان رسول را در عمل نمیکنند و کلامش را مخالف نمینمایند و علم را در اهل بیت منحصر میدانند، و اعتمادشان به جعفر بن محمد الصادق است. در بحثهای دینی و [[تفسیر قرآن]] و فقه و فتوی....عبادت خدای تعالی را میکنند، و در عبادتش کسی را شریک نمیدانند<ref>سبحانی، جعفر، بحوث فی الملل و النحل، قم، موسسه امام صادق ـ علیه السّلام ـ، چاپ اول، ج 8، ص 409</ref>. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
امَا [[فروع دین]] زیادند که مهمترین آنها نماز و روزه و زکات و حج و جهاد است. | امَا [[فروع دین]] زیادند که مهمترین آنها نماز و روزه و زکات و حج و جهاد است. | ||
== بزرگان | == بزرگان فرقه نصیریه از ابتدا تاکنون == | ||
درباره فرقه نصیریه دیدگاههای مختلف و متعارض بیان شده است. عدّهای این فرقه را پیروان محمّد بن نصیر نمیری دانسته و اعتقاد دارند که آنها [[امامان معصوم |امامان معصوم (علیهالسلام)]] را خدا دانسته و به تناسخ و [[حلال]] بودن محارم اعتقاد دارند و بنیانگذار آن را محمد بن نصیر نمیری میدانند، نمیری به امامان [[امامیه]] تا امام دهم اعتقاد داشته و درباره امام حسن عسکری (علیهالسلام) غلو کرده و او را خدا دانسته و خود را [[پیامبر]] میدانست. او در سال 395 هـ .ق درگذشت<ref>ربّانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، نجف، حیدریه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160</ref>. | |||
ولی امروزه کسانی که از نصیریه در سوریه و [[لبنان]] زندگی میکنند، خود را | ولی امروزه کسانی که از نصیریه در سوریه و [[لبنان]] زندگی میکنند، خود را شیعه دوازده امامىدانسته و خود را [[علویان|علویّون]] معرفی کرده و موارد بالا مثل [[تناسخ]] و [[غلات|غلو]] را ردّ کرده و اعتقادات شیعه امامیّه را کاملاً قبول داشته و میگویند: محمد بن نصیر نمیری، رئیس فرقه نمیریه بوده و در میان نصیریه و علویّون فقط عدّه کمی غلو کرده و [[ائمه]] را خدا دانسته و به تناسخ اعتقاد دارند. آنها تأسیس علویّون را در سال 488 تا 690 دانستهاند، این در حالی است که محمد بن نمیر در سال 359 درگذشته بود<ref>ربّانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، نجف، حیدریه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160</ref>. | ||
از بزرگان این فرقه در گذشته اطّلاعات زیادی در دست نیست. علویّون سوریه و لبنان در ضمن کتابی که<ref>شیرازی، سید حسن مهدی، العلویون شیعه اهل بیت، بیروت، دار الصادق، 1392، ص30</ref> در ردّ غلوّ و تناسخ و معرفی خود نگاشتهاند عدّهای از بزرگان خود را نام بردهاند. از این کتاب و منابع دیگر بزرگان آنها را در دو قسمت میتوان نام برد: | از بزرگان این فرقه در گذشته اطّلاعات زیادی در دست نیست. علویّون سوریه و لبنان در ضمن کتابی که<ref>شیرازی، سید حسن مهدی، العلویون شیعه اهل بیت، بیروت، دار الصادق، 1392، ص30</ref> در ردّ غلوّ و تناسخ و معرفی خود نگاشتهاند عدّهای از بزرگان خود را نام بردهاند. از این کتاب و منابع دیگر بزرگان آنها را در دو قسمت میتوان نام برد: | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
# شیخ سلیمان عیسی مصطفی | # شیخ سلیمان عیسی مصطفی | ||
# | # | ||
# استاد علی صالح علی صالح و | # استاد علی صالح علی صالح و عدّه زیادی که ذکر همه آنها موجب اطالهکلام است. پیروان و بزرگان آنها معمولاً در [[سوریه]] و [[لبنان]] ساکن هستند<ref>العلویون، شیعه اهل البیت، ص 30 و 31</ref>. | ||
=== از بزرگان سیاسی === | === از بزرگان سیاسی === | ||
خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
# محمّد عمران وشّاح بابی اقدس | # محمّد عمران وشّاح بابی اقدس | ||
# | # | ||
# [[حافظ اسد]]، که در ابتدا به لقب و | # [[حافظ اسد]]، که در ابتدا به لقب و رتبه «نجیب» رسیده و بعد به وزارت دفاع منسوب و سپس با تشکیل [[حزب بعث]] در سال 1965 م در سوریه به حکومت رسیده و مدّت زیادی رئیسجمهور سوریه بوده و در آنجا از محبوبیّت والائی برخوردار بود. | ||
# | # | ||
# ابراهیم ماخوس، قبل از ریاستجمهوری حافظ اسد، رئیس وزرای دولت بود. | # ابراهیم ماخوس، قبل از ریاستجمهوری حافظ اسد، رئیس وزرای دولت بود. | ||
# | # | ||
# احمد سویدانی که از بزرگان و مبارزین نصیریه در سیاست و حکومت بود<ref>شرف الدّین، تقی، النصیریه | # احمد سویدانی که از بزرگان و مبارزین نصیریه در سیاست و حکومت بود<ref>شرف الدّین، تقی، النصیریه دراسه التحلیلیه، بیروت، 1983 م، ص 169</ref>. | ||
# | # | ||
هم اکنون در سوریه [[بشار اسد]] رئیسجمهور میباشد. او و پدرش از فرقه نصیریه بوده و قبل از تشکیل حکومت، حافظ اسد را از مبارزین این فرقه نام بردهاند. تمام فعالیّتهای این فرقه سرّی بوده و قبل از تشکیل حکومت کاملاً سرّی عمل میکردند<ref> النصیریه، | هم اکنون در سوریه [[بشار اسد]] رئیسجمهور میباشد. او و پدرش از فرقه نصیریه بوده و قبل از تشکیل حکومت، حافظ اسد را از مبارزین این فرقه نام بردهاند. تمام فعالیّتهای این فرقه سرّی بوده و قبل از تشکیل حکومت کاملاً سرّی عمل میکردند<ref> النصیریه، دراسه التحلیلیه، ص 171</ref>. | ||
== انتقادات وارده بر فرقه نصیریه == | == انتقادات وارده بر فرقه نصیریه == | ||
بنابر آنچه مورخان نوشتهاند: نصیریه نام دیگر علویون میباشد. <ref>هاشم عثمانی، هل العلویون شیعه، بیروت، | بنابر آنچه مورخان نوشتهاند: نصیریه نام دیگر علویون میباشد. <ref>هاشم عثمانی، هل العلویون شیعه، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، 1414ق، ص10</ref> که غالباً در شمال لبنان و ساحل سوریه و کوههای علویین و مناطق اسکندرون و بعضی مناطق جنوبی [[تركیه|ترکیه]] ساکن میباشند. <ref>شریف یحیی الامین، فرهنگنامه فرقههای اسلامی، ترجمه محمد رضا موحدی، تهران، انتشارات باز، چاپ اول، 1378ش، ص202</ref> و لیکن با این وجود میتوان فرقه نصیریه را به دو گروه غلات و شیعیان اثنی عشری تقسیم کرد. <ref>هل العلویون شیعه، همان، ص41</ref> گروه اثنی عشری در مناطق [[شامات]] (سوریه، لبنان و ترکیه) سکونت دارند و نصیریههای غالی غالباً در [[پاكستان|پاکستان]] و اطراف شبه قاره منزل و مأوی دارند. | ||
از این رو برای بهتر شدن مطلب به معرفی اعتقادات هر کدام از این دو گروه به اختصار میپردازیم. | از این رو برای بهتر شدن مطلب به معرفی اعتقادات هر کدام از این دو گروه به اختصار میپردازیم. | ||
خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
# | # | ||
# علی بن ابیطالب خداست یا خدا در او حلول کرده است. | # علی بن ابیطالب خداست یا خدا در او حلول کرده است. | ||
# سلمان فارسی | # سلمان فارسی فرستاده علی (علیهالسلام)است. | ||
# | # کلمه سرّ عبارت است از سه حرف ع (علی)، م (محمد) و س (سلمان فارسی). | ||
# ارادت به [[ابن ملجم|ابن مجلم]]، زیرا او لاهوت را از بند ناسوت رها کرد، از این رو، کسانی را که به ابن ملجم لعنت میفرستند بر خطا میدانند. | # ارادت به [[ابن ملجم|ابن مجلم]]، زیرا او لاهوت را از بند ناسوت رها کرد، از این رو، کسانی را که به ابن ملجم لعنت میفرستند بر خطا میدانند. | ||
# [[شراب]] از نور است، و بر این اساس درخت مو را بزرگ میدارند و کندن آن را [[گناه]] میشمارند. <ref>فرق و مذاهب کلامی، علی ربانی گلپایگانی، ص 326، مركز جهانی علوم اسلامی، ط 3، 1383 ش</ref> | # [[شراب]] از نور است، و بر این اساس درخت مو را بزرگ میدارند و کندن آن را [[گناه]] میشمارند. <ref>فرق و مذاهب کلامی، علی ربانی گلپایگانی، ص 326، مركز جهانی علوم اسلامی، ط 3، 1383 ش</ref> | ||
و اما گروه دوم یا نصیریان که | و اما گروه دوم یا نصیریان که شیعه اثنی عشری هستند. | ||
این گروه همان علویون ساکن در شمال لبنان و ساحل سوریه و کوههای علویین و مناطق اسکندرون و بعضی مناطق جنوبی ترکیه میباشند. <ref>فرهنگنامه فرقههای اسلامی، همان، ص202</ref> | این گروه همان علویون ساکن در شمال لبنان و ساحل سوریه و کوههای علویین و مناطق اسکندرون و بعضی مناطق جنوبی ترکیه میباشند. <ref>فرهنگنامه فرقههای اسلامی، همان، ص202</ref> | ||
این گروه | این گروه شیعه امامیه و پیرو فقه جعفری (مذهب جعفری) هستند. فلذا در اعتقادات، فروع الدین و ادله تشریع چیزی غیر از آنچه شیعیان اثنی عشری میگویند قائل نیستند. <ref> العلویون شیعه اهل البیت ـ علیهم السّلام ـ، گروهی، بیروت، دار الصادق، صفحات 16 الی 26 نیز 78 و 77</ref> و لیکن با این وجود انتقاداتی بر آنها وارد است که ذیلاً به برخی از آنها اشاره میشود. | ||
1. عدم اتحاد و عمل کرد قبیلهای | 1. عدم اتحاد و عمل کرد قبیلهای | ||
خط ۱۷۰: | خط ۱۷۰: | ||
«کسانی که ولایت خدا و پیامبر او و افراد با ایمان را بپذیرند (پیروزند زیرا) حزب و جمعیت [[خداوند]] پیروز میباشند.» <ref> مائده/56</ref> | «کسانی که ولایت خدا و پیامبر او و افراد با ایمان را بپذیرند (پیروزند زیرا) حزب و جمعیت [[خداوند]] پیروز میباشند.» <ref> مائده/56</ref> | ||
از این دو | از این دو آیه شریفه به روشنی میتوان فهمید که: | ||
اولاً آنهایی که دارای یک عقیده و یک دین و مذهب هستند همگی آنها حزب آن دین میباشند. ثانیاً کسانی که پیرو یک دین و مذهب شدند حق ندارند متفرق و گروه، گروه شوند. زیرا شرط پیروزی یک جمعیت و پیروان یک مذهب و آیین، ایمان محکم، تقوا، عمل صالح و از همه مهمتر اتحاد و همبستگی است <ref> مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالكتب الاسلامیه، ج4، ص433ـ434 (ذیل | اولاً آنهایی که دارای یک عقیده و یک دین و مذهب هستند همگی آنها حزب آن دین میباشند. ثانیاً کسانی که پیرو یک دین و مذهب شدند حق ندارند متفرق و گروه، گروه شوند. زیرا شرط پیروزی یک جمعیت و پیروان یک مذهب و آیین، ایمان محکم، تقوا، عمل صالح و از همه مهمتر اتحاد و همبستگی است <ref> مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالكتب الاسلامیه، ج4، ص433ـ434 (ذیل آیه 56 / مائده)</ref> فلذا متحد نبودن و قبیلهای عمل کردن باعث شکست و نابودی میشود. | ||
2. محروم کردن زنان از [[ارث]] و مهر زن را حق ولی او دانستن | 2. محروم کردن زنان از [[ارث]] و مهر زن را حق ولی او دانستن | ||
خط ۱۸۴: | خط ۱۸۴: | ||
3. مشایخ آنها دوست دارند عوام دستشان را ببوسند. | 3. مشایخ آنها دوست دارند عوام دستشان را ببوسند. | ||
ما وقتی به روایات نگاه میکنیم میبینیم که در آموزههای اهل بیت (علیهالسلام) بوسیدن دست بزرگان قبایل بخاطر رئیس قبیله بودنشان مذموم و مطرود است، چرا که [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیهالسلام)]] در حدیثی میفرمایند: هیچ مردی دست مرد دیگری را نبوسد؛ چرا که بوسیدن دست دیگران مانند نماز خواندن به آن شخص است» <ref> مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، | ما وقتی به روایات نگاه میکنیم میبینیم که در آموزههای اهل بیت (علیهالسلام) بوسیدن دست بزرگان قبایل بخاطر رئیس قبیله بودنشان مذموم و مطرود است، چرا که [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیهالسلام)]] در حدیثی میفرمایند: هیچ مردی دست مرد دیگری را نبوسد؛ چرا که بوسیدن دست دیگران مانند نماز خواندن به آن شخص است» <ref> مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، المكتبه الاسلامیه، 1386ق، ج78، ص345، ح46(كتاب الروضه، باب 26 مواعظ الرضا(علیهالسلام)</ref> | ||
4. مشایخ آنها زکات را حق اختصاصی خود میدانند | 4. مشایخ آنها زکات را حق اختصاصی خود میدانند | ||
خط ۲۰۲: | خط ۲۰۲: | ||
«بدرستی که خدای سبحان واجب کرده بر شما فریضهای چند، پس ضایع مگرانید آنها را ...» <ref>محدث، سید جلالالدین، شرح فارسی غرر و درر آمدی، دانشگاه تهران، 1373ش، ج2، ص572، ح3597</ref> | «بدرستی که خدای سبحان واجب کرده بر شما فریضهای چند، پس ضایع مگرانید آنها را ...» <ref>محدث، سید جلالالدین، شرح فارسی غرر و درر آمدی، دانشگاه تهران، 1373ش، ج2، ص572، ح3597</ref> | ||
نتیجه آنکه نصیریههایی که | نتیجه آنکه نصیریههایی که شیعه اثنی عشری هستند اگرچه انتقادات و ایراداتی بر برخی آداب و رسوم آنها وارد است منتها در عقاید و احکام مذهبشان جعفری بوده و همانند سایر شیعیان میباشند. | ||
اما نصیریههایی که غالی هستند، خارج از اسلام و مذهب جعفری میباشند و ما هم به پیروی از ائمه اطهار(علیهالسلام)از آنها بیزاری میجوییم و انتقادات وارد بر غالیان بر آنها وارد است. | اما نصیریههایی که غالی هستند، خارج از اسلام و مذهب جعفری میباشند و ما هم به پیروی از ائمه اطهار(علیهالسلام)از آنها بیزاری میجوییم و انتقادات وارد بر غالیان بر آنها وارد است. | ||