ابومسلمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[محمد بن اسحاق الندیم]] در کتاب '''«الفهرست»''' می‏‌نویسد: از جمله اعتقاداتی که پس از اسلام در [[خراسان]] رایج شد، عقیده به امامت ابومسلم از سوی ابومسلمیه بود و می‌گفتند که او زنده و جاودان است و در وقت معینی که خود می‌داند، ظهور خواهد کرد. اسحاق ترک از طائفه اسحاقیه که شاخه ابومسلمیه بود به [[ترکستان]] و بلاد [[ماوراء النهر]] رفت و در آنجا مردم را دعوت به ابومسلم می‏‌کرد و می‌گفت که او در کوه‌های ری زندانی است و به زودی ظهور خواهد کرد.

[[ابوالقاسم بلخی]] می‌گوید: گروهی از مسلمیه را «[[خرم‌دینیه]]» نامند و شنیده‏‌ام که در نزد ما فرقه‏‌ای از ایشان هستند که در دهکده خرم‌باد ( احتمالا خرم‏‌آباد) زندگی می‌کنند و از [[مسلمانان]] در حال ترس و بیم هستند. مسعودی می‌نویسد: «[[حریانیه]]» فرقه‌ای بودند که نخست قائل به امامت [[محمد بن حنفیه]] بودند و سپس به «[[راوندیه]]» پیوستند و پس از آن پیرو «[[ابومسلمیه]]» شدند و گویند که ابومسلم صاحب دعوت بنی‌عباس ملقّب به حریان بودند و از این جهت این فرقه را «[[حریانیه]]» گفته ‏اند.<br>

ظاهرا کلمه حریانیه باید تصحیف حیانیّه باشد که اصحاب حیّان سراج بودند که از «[[کیسانیه]]» و طرفداران امامت [[محمد بن حنفیه]] به شمار می‌رفتند و برای [[حسن بن علی|حسن‌بن‌علی (علیه‌ا‌لسلام)]] و [[امام حسین|حسین بن علی (علیه‌السلام)]] حقی در امامت قائل نبودند.  

[[عبدالقاهر بغدادی]] گوید: ابومسلمیه دربارۀ ابومسلم سخن به گزاف گفته‌اند و پنداشتند که او در اندر آمدن روح خدا در وی، خدا باشد و او را به از [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] و دیگر فرشتگان دانند و گفتند که ابومسلم زنده است و نمرده و چشم به راه اویند. ایشان را در [[مرو]] و [[هرات]] «[[برکوکیه]]» خوانند و هرگاه از ایشان از آن کسی که منصور او را کشته است پرسند گویند که: او شیطان بود که به‌صورت ابومسلم و به دست منصور کشته شد. صاحب '''«تبصره العوام»''' می‌نویسد: این فرق را به [[شیعه]] بندند از بهر آنکه ابومسلم خروج کرد و خلق بسیار از اعداء اللّه و اعداء آل محمّد (صلی‌الله علیه وآله وسلم) و غیرهم را بکشت بدان که این خطاست و ابومسلمیه از [[شیعه]] نیستند و نه از فرق [[سنیان]]؛ زیرا اعتقاد ابومسلم آن بود که امامت به «میراث» است نه به «نص» چنانکه [[شیعیان]] گویند و نه به «اختیار» چنانکه سنیان گویند. ابومسلمیه گویند که بعد از رسول «[[امامت]]» از آن عباس بود، [[ابوبکر]] و [[عثمان]] بر وی ظلم کردند، و آن خروج بهر آن کرد که [[بنی‌امیه]] را براندازد و امارت به بنی‌عباس دهد چنانکه کرد. و اگر او را اعتقاد آن بودی که امامت از آن امیرالمؤمنین [[علی (ع)|علی (علیه‌السلام)]] بود، بعد از هلاک بنی‌امیه به [[حضرت صادق (ع)|حضرت صادق (علیه‌السلام)]] دادی نه به سفاح، و «[[راوندیه]]» در این مذهب تابع ابومسلم بودند. قومی از ایشان گویند: ابومسلم زنده است و هیچ چیز از تکالیف و [[نماز]] و [[روزه]] و [[زکات]] و [[حج]] واجب نیست و [[ایمان]] و [[دین]] در دو چیز است: اول معرفت امام، دوم معرفت نگهداشتن.