مروری بر اندیشه‌ اقبال لاهوری و اتحاد جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

======<nowiki>==== جایگاه مسلمانان در جهان طی قرون اخیر ====</nowiki>======

مسلمانان پس از قرن‌ها سیادت معنوی و علمی جهانی دچار انحطاط و رکود شدند. این انحطاط، هم در بعد معنوی و روحی و هم در بعد علمی رخ داد. از سوی دیگر، غرب به تدریج بیدار شد و از منابع علمی مسلمین بهره‌ها برد و توسعة علمی حیرت‌انگیزی یافت. اما تمدن غرب از تعالی روحی و معنوی تهی و از انگیزه‌های مادی و دنیا‌پرستی سرشار بود. همین امر سبب تجاوز و تعدی غرب به جهان شرق و به خصوص بلاد اسلامی گردید. مسلمانان نه تنها راکد و ساکن، بلکه مورد ستم و تجاوز و تحقیر واقع و اسیر تمدن غرب گشتند.  

اقبال لاهوری از گذشتة شکوهمند اسلامی به خوبی آگاه بود، همان طور که وضعیت اسفناک مسلمانان را طی قرون اخیر به خوبی حس می‌کرد. او هم‌چنین عصر خود و تمدن غالب، یعنی تمدن غربی، را نیک می‌شناخت. وی به خوبی می‌دانست که تمدن کنونی غرب از سعادت بشری عقیم است و بلکه بر پایة تجاوز و ستم شکل گرفته است. او راه نجات را در بازگشت به هویت معنوی و خودی می‌دید. مسلمانان را نسبت به عظمت دیرینة خود آشنا می‌ساخت و بر آن بود که اسلام و قرآن برای همه عصرها است. بانگ او بانگ بازگشت به قرآن و اتحاد مسلمانان بود.

در این‌جا به مرور اندیشة اقبال در سه محور «علل انحطاط مسلمانان»، «ماهیت تمدن غرب» و «بازگشت به اسلام و احیای تمدن اسلامی» می‌پردازیم.