۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده:مقالات' به 'رده:مقالهها') |
جز (جایگزینی متن - 'جمال الدین' به 'جمالالدین') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
پروژهای که زبان خود را نشناسد موفق نخواهد شد. از این رو باید اصطلاح را جلا داد و بیشتر روشن کرد تا پس از آن بهاوضاع آرامش بیشتری ببخشد، نهاین که در داخل طرح عناصر سقوط یا عناصر شکست عملی خود را تولید نماید.<br> | پروژهای که زبان خود را نشناسد موفق نخواهد شد. از این رو باید اصطلاح را جلا داد و بیشتر روشن کرد تا پس از آن بهاوضاع آرامش بیشتری ببخشد، نهاین که در داخل طرح عناصر سقوط یا عناصر شکست عملی خود را تولید نماید.<br> | ||
شک و تردید مذاهب اسلامی در مشروعیت طرح وحدت، یا دستکم نگرانی آنها از آن، نقش بسیار بالایی در ناکامی این طرح و توقف از فعل و انفعال آن در جامعه دارد و باعث پیچیدگی امور در برابر طرح مجدد هر پروژه مشابهان خواهد بود.<br> | شک و تردید مذاهب اسلامی در مشروعیت طرح وحدت، یا دستکم نگرانی آنها از آن، نقش بسیار بالایی در ناکامی این طرح و توقف از فعل و انفعال آن در جامعه دارد و باعث پیچیدگی امور در برابر طرح مجدد هر پروژه مشابهان خواهد بود.<br> | ||
تلاش طرفداران وحدت را در تشریح خواست آنها از اصطلاح وحدت نادیده نمیگیریم، چراکهآنها بارها و بارها چه در گذشته و چه در حال، تصریح کردهاند که نمیخواهند شیعه سنی یا سنی شیعه شود. هیچ یک از اینها نیست، بلکه هدف دسترسی به فصل مشترک است نسبت بهان چه طرفین دست یافته و پذیرفتهاند و در مواردی که طرفین نسبت به برخی مسائل اختلاف دارند از یکدیگر گذشت کنند. این گفتهاز طرف نسل اول طرفداران تقریب همچون | تلاش طرفداران وحدت را در تشریح خواست آنها از اصطلاح وحدت نادیده نمیگیریم، چراکهآنها بارها و بارها چه در گذشته و چه در حال، تصریح کردهاند که نمیخواهند شیعه سنی یا سنی شیعه شود. هیچ یک از اینها نیست، بلکه هدف دسترسی به فصل مشترک است نسبت بهان چه طرفین دست یافته و پذیرفتهاند و در مواردی که طرفین نسبت به برخی مسائل اختلاف دارند از یکدیگر گذشت کنند. این گفتهاز طرف نسل اول طرفداران تقریب همچون جمالالدین، محمد عبده، قمی، شلتوت، امین، شرف الدین، عبدالمجید سلیم و... و از سوی نسل بعدی همچون تسخیری، قرضاوی، واعظزاده خراسانی، محمدمهدی شمس الدین، محمد حسین فضلالله و... نیز تکرار شدهاست. هدف ما، مورد تحلیل قرار دادن ساختار این اصطلاح یعنی وحدت و اتحاد است، نه محاکمه نیتهای وحدت خواهان و یا دست کم برخی از آنها. چون گروه دیگری از آنها طرفدار اسلام بدون مذهب بودهاند کهاین ایدهاز سوی برخی طرفداران وحدت مورد نقد قرار گرفت. | ||
'''ایراد دوم:''' واژه وحدت در ذات خود اشکال داخلی دارد، چون به جای تعدد و کثرت به فرهنگ وحدتگرایش دارد. کسی کهاصطلاح وحدت را بررسی میکند در نظر دارد که مسلمانان با هم همزیستی مسالمتآمیز یا نزدیکی سیاسی داشته باشند و این از نظر ساختار معرفتی اتحاد را بر تعدد و وحدت را بر کثرت ترجیح میدهد. ما از نظر «[[ایبستوبیولوجی]]» یا معرفتی، ایرادهایی بر این موضوع داریم. مفهوم وحدت غیر مقدور بلکهاصلا مطلوب نیست. منظور ما از این مطلب این است که ما از تعدد و کثرت استقبال میکنیم و نهاز وحدت، چرا که در کثرت، تنوع نقطه نظر و مظاهر اجتماعی آنها وجود دارد، و این تنوع خود ضامن وجود تحرک دینامیکی داخلی در جامعهاسلامی خواهد بود. به عبارت دیگر، ما در نظر نداریم که مسلمانان را به رنگ واحدی از نظر اندیشه و رفتار در بیاوریم، چرا که چنین چیزی توهم است و تجربههای زندگی و تاریخ ادیان، عدم وجود چنین چیزی را از نظر میدانی بهاثبات رساندهاست. بنابراین هیچ معنایی برای مصرف کردن وجود انسانی در راه رسیدن بهآرمانهای موهوم وجود ندارد و چنین چیزی فراتر از یک آرزوی در حال تعلیق نخواهد بود.<br> | '''ایراد دوم:''' واژه وحدت در ذات خود اشکال داخلی دارد، چون به جای تعدد و کثرت به فرهنگ وحدتگرایش دارد. کسی کهاصطلاح وحدت را بررسی میکند در نظر دارد که مسلمانان با هم همزیستی مسالمتآمیز یا نزدیکی سیاسی داشته باشند و این از نظر ساختار معرفتی اتحاد را بر تعدد و وحدت را بر کثرت ترجیح میدهد. ما از نظر «[[ایبستوبیولوجی]]» یا معرفتی، ایرادهایی بر این موضوع داریم. مفهوم وحدت غیر مقدور بلکهاصلا مطلوب نیست. منظور ما از این مطلب این است که ما از تعدد و کثرت استقبال میکنیم و نهاز وحدت، چرا که در کثرت، تنوع نقطه نظر و مظاهر اجتماعی آنها وجود دارد، و این تنوع خود ضامن وجود تحرک دینامیکی داخلی در جامعهاسلامی خواهد بود. به عبارت دیگر، ما در نظر نداریم که مسلمانان را به رنگ واحدی از نظر اندیشه و رفتار در بیاوریم، چرا که چنین چیزی توهم است و تجربههای زندگی و تاریخ ادیان، عدم وجود چنین چیزی را از نظر میدانی بهاثبات رساندهاست. بنابراین هیچ معنایی برای مصرف کردن وجود انسانی در راه رسیدن بهآرمانهای موهوم وجود ندارد و چنین چیزی فراتر از یک آرزوی در حال تعلیق نخواهد بود.<br> | ||
وجود مظاهر اتحاد در رفتار و اجتماع و دیدگاهها، یک هدف ضروری برای ایجاد وحدت اجتماعی است که میتواند در زندگی نقش داشته باشد. ولی سخن گفتن از وحدت اسلامی در زمانی که در تحلیل این اصطلاح متعهدانه توجه کنیم بیمعنا خواهد بود. اصطلاحی که به ما خبر میدهد برخی از سازندگان آن معتقد بودند زدودن اختلاف یک اصل اصیل است که طرحهای تقریب جهت حل مشکلات مسلمانان روی آن بنا نهاده شدهاست، بی آن که توجه داشته باشند اختلافات مشکل اصلی نیستند بلکه مشکل اصلی در جای دیگری است که باید در جستوجوی آن بود. در آینده نزدیک انشاءالله بهان اشاره خواهیم کرد.<br> | وجود مظاهر اتحاد در رفتار و اجتماع و دیدگاهها، یک هدف ضروری برای ایجاد وحدت اجتماعی است که میتواند در زندگی نقش داشته باشد. ولی سخن گفتن از وحدت اسلامی در زمانی که در تحلیل این اصطلاح متعهدانه توجه کنیم بیمعنا خواهد بود. اصطلاحی که به ما خبر میدهد برخی از سازندگان آن معتقد بودند زدودن اختلاف یک اصل اصیل است که طرحهای تقریب جهت حل مشکلات مسلمانان روی آن بنا نهاده شدهاست، بی آن که توجه داشته باشند اختلافات مشکل اصلی نیستند بلکه مشکل اصلی در جای دیگری است که باید در جستوجوی آن بود. در آینده نزدیک انشاءالله بهان اشاره خواهیم کرد.<br> |