۵۹
ویرایش
یمن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵۵: | خط ۲۵۵: | ||
اتحاد دو یمن جنوبی و شمالی كه به ائتلاف حزب كنگره حاكم و حزب سوسیالیست انجامید، باعث شد كه جنبش‌های اسلامی از این روند جدید احساس خطر كنند و خود را از سایه حزب كنگره ملی حاكم در شمال خارج نمایند. در اوایل دهه 90 جنبش‌های اسلامی با استفاده از فضای آزاد پیش آمده به فعالیت‌های خود عمق و شتاب بیشتری دادند و با دنبال كردن برنامه‌‌های فرهنگی نظیر چاپ و انتشار كتب، تأسیس مدارس و مراكز علمی و... سعی در اشاعه افكار و اندیشه‌های خود داشتند.<ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 317-319</ref> | اتحاد دو یمن جنوبی و شمالی كه به ائتلاف حزب كنگره حاكم و حزب سوسیالیست انجامید، باعث شد كه جنبش‌های اسلامی از این روند جدید احساس خطر كنند و خود را از سایه حزب كنگره ملی حاكم در شمال خارج نمایند. در اوایل دهه 90 جنبش‌های اسلامی با استفاده از فضای آزاد پیش آمده به فعالیت‌های خود عمق و شتاب بیشتری دادند و با دنبال كردن برنامه‌‌های فرهنگی نظیر چاپ و انتشار كتب، تأسیس مدارس و مراكز علمی و... سعی در اشاعه افكار و اندیشه‌های خود داشتند.<ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 317-319</ref> | ||
==جنبش‌های اسلامی یمن== | |||
مهم‌ترین گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرای یمنی که در فضای فکری و سیاسی این کشور حضور و فعالیت تأثیرگذار دارند عبارتند از: | |||
1. جنبش اخوان المسلمین (التجمع الیمنی للاصلاح) | |||
سازمان اخوان المسلمین یمن، تحت تأثیر جمعیت اخوان المسلمین مصر به وجود آمد. در اوایل دهه 1940 میلادی سازمان مركزی اخوان مصر به منظور ترویج اهداف خود در كشورهای اسلامی، گروه‌های دانشجویی یمنی حاضر در قاهره را به فعالیت ایدئولوژیك و تبلیغی فراخواند و بلافاصله پس از فراخوانی اخوان المسلمین، جمعیت‌ها و گروه‌های اسلامی در یمن فعال شدند.<ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 321</ref> | |||
با فروپاشی حكومت امامان زیدی در یمن در سال 1962 سازمان اخوان المسلمین یمن به طور رسمی تأسیس و فعالیت‌های آن وارد مرحله جدیدی شد و به خصوص در اوایل دهه 70 میلادی اوج گرفت. این جنبش با ایجاد یك جبهه فعال، به مقابله با فعالیت‌های احزاب سوسیالیست و ناسیونالیست در یمن شمالی و جنوبی پرداخت و هدف نهایی‌اش را تشكیل دولت اسلامی اعلام كرد. اخوان با تکیه بر حمایت‌های مالی عربستان سعودی توانست با رسوخ در نظام آموزشی‌ـ‌فرهنگی یمن، به تبلیغ باورهای مذهبی در برابر تحركات روز افزون سوسیالیست‌ها بپردازد و كم‌كم با قبضه كردن كامل مراكز دینی و فرهنگی اهداف خود را به پیش ببرد. البته این همكاری دو جانبه با عربستان سعودی تدریجاً زمینه را برای بروز گرایش‌های سلفی در میان اعضا فراهم نمود كه به تدریج، به افتراق آنها از جریان اخوان المسلمین مصر انجامید. <ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 322</ref> | |||
اخوان المسلمین در 1990 با تأسیس حزبی به نام «جمعیت اصلاح‌طلبان یمن» دور جدیدی از فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. به رغم آن كه برخی رهبران این جمعیت ارتباط آن را با اخوان انكار می‌كنند، اما بی‌تردید اخوان المسلمین اساسی‌ترین عامل تأسیس این جمعیت است، به گونه‌ای که سران برجسته اخوان سمت‌های حساسی را در این جمعیت تصاحب كردند. در این دوره اخوان یكی از تاثیرگذارترین جریان‌ها و احزاب اسلام‌گرای یمنی بوده است. قوت و نفوذ آنها به اعتقاد كارشناسان، حاصل به هم پیوستن اندیشه روشنفكری دینی و روحیات قبایلی بوده است و البته نقش بازرگانان و شركت‌های تجاری به همراه عربستان سعودی را نیز نباید نادیده گرفت زیرا نیازهای مالی گروه اخوان را به خوبی پوشش می‌دهند. <ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 323</ref> | |||
حزب جمعیت اصلاح‌طلبان یمن از آغاز تشكیل خود، وارد كشمكش با احزاب سوسیالیستی و جنبش‌های اسلامی زیدی شد و در این راه به اتحاد با حزب دولتی رئیس سابق یمن، علی عبدالله صالح، تن داد كه به قوی‌تر شدن آن انجامید. جمعیت اصلاح‌طلبان در درون خود دارای جناح بندی‌های پیچیده‌ای است، اما همه آنها در لزوم تلاش برای تشكیل یك دولت اسلامی بر اساس آموزه‌های روشنفكری اسلامی هم‌داستان‌اند. | |||
حزب جمعیت اصلاح‌طلبان از پنج رکن اصلی تشکیل می‌شود که ستون اصلی آن كنگره عام (المؤتمر العام) است. قوانینی كه در این كنگره تصویب می‌شود برای سایر اعضا و ارکان دیگر حزب لازم‌الاجرا می‌باشد. كنگره هر چهار سال دو بار تشكیل جلسه می‌دهد و شورای نخبگان، شورای مركزی، هیأت اجرائی و هیأت قضایی را که دیگر ارکان این حزب هستند، انتخاب می‌كند. <ref>راجح، عبدالرحمن، جنبش‌های اسلامی یمن، در «دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی»، ج5، ص 324 | |||
</ref> | |||
=چهره های (دینی، سیاسی) شاخص= | =چهره های (دینی، سیاسی) شاخص= | ||