confirmed، مدیران
۱۸٬۷۸۵
ویرایش
محور مقاومت: تفاوت میان نسخه‌ها
←مفهوم‌شناسی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== اصطلاح محور مقاومت == | == اصطلاح محور مقاومت == | ||
ترکیب «محور مقاومت» اولین بار پس از آن به کار برده شد که جرج | ترکیب '''«محور مقاومت»''' اولین بار پس از آن به کار برده شد که ''جرج بوش''، رئیس‌جمهور آمریکا در بهمن ۱۳۸۰ش (۲۹ ژانویه ۲۰۰۲ م)، کشورهای ایران، عراق و کره شمالی را '''«محور شرارت»''' خواند<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۲</ref> و ''جان بولتون'' معاون وزیر خارجه وقت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، کشورهای [[سوریه]]، [[لیبی]] و [[کوبا]] را نیز جزو این فهرست دانست<ref>«جان بولتون: لیبی، سوریه و کوبا نیز باید در فهرست محور شرارت قرار گیرند»، در خبرگزاری ایسنا</ref>. مجله لیبیایی الزحف الأخضر در پاسخ به این موضع‌گیری، کشورهای مذکور را نه محور شرارت، بلکه محور مقاومت نامید که در برابر ایالات متحده آمریکا قرار گرفته‌اند<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۲</ref>. | ||
پس از آن نیز سعید | پس از آن نیز ''سعید سعیم''، وزیر کشور [[فلسطین]] در گفتگویی با تلویزیون العالم عبارت '''«محور مقاومت»''' را برای اشاره به اهداف سیاسی مشترک در مبارزه با آمریکا و اسرائیل به کار برد و تأکید کرد که سوریه، ایران، حزب‌الله لبنان و حماس در فلسطین، محور مقاومت را تشکیل داده‌اند تا علیه آمریکا و اسرائیل مبارزه کنند<ref>خسروشاهین، «بازدارندگی محور مقاومت»، در سایت روزنامه سازندگی</ref>. همچنین ''علی‌اکبر ولایتی''، وزیر خارجه اسبق ایران، در مرداد ۱۳۸۹، زنجیره مقاومت علیه اسرائیل را شامل ایران، سوریه، حزب‌الله لبنان، دولت جدید عراق و حماس دانست<ref>خسروشاهین، «بازدارندگی محور مقاومت»، در سایت روزنامه سازندگی</ref>. به باور وی از آنجا که این زنجیره از سوریه می‌گذرد، کشور مذکور نقش طلایی در زنجیره مقاومت علیه اسرائیل دارد<ref>خسروشاهین، «بازدارندگی محور مقاومت»، در سایت روزنامه سازندگی</ref>. در دیدار سعید جلیلی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران با [[بشار اسد]] رئیس‌جمهور سوریه از محور مقاومت سخن گفته شد<ref>خسروشاهین، «بازدارندگی محور مقاومت»، در سایت روزنامه سازندگی</ref>. | ||
سید علی | [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سیدعلی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اولین بار در مرداد ۱۳۷۲ ش، در دیدار با [[سید حسن نصرالله|سیدحسن نصرالله]]، دبیرکل جنبش حزب‌الله لبنان، از جبهه مقاومت اسلامی سخن گفت و آن را نتیجه تجاوزات اسرائیل دانست که با اقدام خود در تجاوز به لبنان، نه‌تنها به اهداف سیاسی و نظامی موردنظر دست نیافته، بلکه موجب همبستگی و اتحاد مردم شده است<ref>خامنه‌ای، «دیدار دبیر کل جنبش حزب‌الله لبنان با رهبر انقلاب»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای</ref>. | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
== حماس == | == حماس == | ||
هویت اشغال‌گرایانه اسرائیل و عدم پایبندی آن به مرزهای تعیین شده در سال | هویت اشغال‌گرایانه اسرائیل و عدم پایبندی آن به مرزهای تعیین شده در سال ۱۹۴۸ م، موجب شد فلسطینیان و از جمله جنبش مقاومت اسلامی حماس، همواره نگاهی خصمانه به اسرائیل داشته و موجودیت آن را به مخاطره اندازند<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. | ||
== حزب‌الله لبنان == | == حزب‌الله لبنان == | ||
جنگ ۲۲ روزه غزه که در دی‌ماه | جنگ ۲۲ روزه غزه که در دی‌ماه ۱۳۸۷ ش، رخ داد، یکی از نمونه‌های تهدید امنیت ملی اسرائیل توسط نیروهای مقاومت اسلامی است<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. علاوه بر آن، سازمان سیاسی-نظامی حزب‌الله لبنان که یک گروه شیعه است، در خرداد ۱۳۷۹، موفق شد به تسلط نظامی ۱۸ ساله اسرائیل بر مناطقی از جنوب لبنان پایان دهد<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. تقابل میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل در جنگ ۳۳ روزه نیز ادامه پیدا کرد که از اواخر تیر ۱۳۸۵، تا اواخر مرداد همان سال در جریان بود<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. | ||
== سوریه == | == سوریه == | ||
میان سوریه و اسرائیل نیز روابط خصمانه‌ای برقرار بوده و از جنگ شش روزه در دی | میان سوریه و اسرائیل نیز روابط خصمانه‌ای برقرار بوده و از جنگ شش روزه در دی ۱۳۴۵ ش، آغاز شده است که طی آن اسرائیل بخش بزرگی از سوریه موسوم به بلندی‌های جولان را اشغال کرد<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. روابط سوریه و اسرائیل پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به‌ویژه با ریاست‌جمهوری بشار اسد در سوریه، خصمانه‌تر شد و به شکل‌گیری اتحادی نزدیک‌تر میان ایران، سوریه، نیروهای جهادی فلسطین و همچنین حزب‌الله لبنان انجامید<ref>کریمی، «نقش ج. ا. ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲</ref>. | ||
== سوریه و عراق == | == سوریه و عراق == | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== گروه‌ها و کشورها == | == گروه‌ها و کشورها == | ||
کشورهای ایران و سوریه و همچنین گروه نظامی حزب‌الله لبنان، به عنوان ارکان محور مقاومت شناخته می‌شوند و جمهوری اسلامی ایران، رهبر آن دانسته می‌شود<ref>جعفری‌پور، «تأثیرات منطقه‌ای دخالت حزب‌الله و اسرائیل در بحران سوریه»، ص۷۸</ref>. اوج همکاری محور مقاومت، پس از ریاست‌جمهوری بشار اسد در سال ۲۰۰۰ میلادی و سپس حمله اسرائیل به جنوب لبنان در سال ۲۰۰۶ ( | کشورهای ایران و سوریه و همچنین گروه نظامی حزب‌الله لبنان، به عنوان ارکان محور مقاومت شناخته می‌شوند و جمهوری اسلامی ایران، رهبر آن دانسته می‌شود<ref>جعفری‌پور، «تأثیرات منطقه‌ای دخالت حزب‌الله و اسرائیل در بحران سوریه»، ص۷۸</ref>. اوج همکاری محور مقاومت، پس از ریاست‌جمهوری بشار اسد در سال ۲۰۰۰ میلادی و سپس حمله اسرائیل به جنوب لبنان در سال ۲۰۰۶ (۱۳۸۵ ش) و حمله به [[غزه]] در سال ۲۰۰۸ صورت گرفت و در کنار عدم واکنش جدی کشورهای خاورمیانه به حملات اسرائیل به لبنان و غزه، به محبوبیت محور مقاومت در میان مسلمانان انجامید<ref>جعفری‌فر، «تأثیرات منطقه‌ای دخالت حزب‌الله و اسرائیل در بحران سوریه»، ص۷۸</ref>. | ||
گروه مقاومت اسلامی حماس در فلسطین و همچنین کشور عراق نیز به دلیل عناصر مشترک تاریخی و فرهنگی و همچنین تهدیدات مشترکی که علیه آنها وجود دارد، جزو محور مقاومت دانسته شده‌اند<ref>مرادی، «بحران سوریه و امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۲۹-۱۳۰</ref>. | گروه مقاومت اسلامی حماس در فلسطین و همچنین کشور عراق نیز به دلیل عناصر مشترک تاریخی و فرهنگی و همچنین تهدیدات مشترکی که علیه آنها وجود دارد، جزو محور مقاومت دانسته شده‌اند<ref>مرادی، «بحران سوریه و امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۲۹-۱۳۰</ref>. | ||