confirmed، مدیران
۳۶٬۲۴۶
ویرایش
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات سوره قرآن | |||
'''سوره صافات''' سی و هفتمین سوره است که [[مکی]] و 182آیه دارد. مشابه این سوره از نظر نام، [[سوره صف]] است که اشاره به صفوف محکم رزمندگان در صحنههای [[جنگ]] دارد. این سوره نخستین سوره از [[قرآن کریم]] است که با [[قسم|سوگند]] آغاز میشود. همانند دیگر [[سورههای مکی|سورههای مکی]]، بیشتر [[آیات]] این سوره نیز درباره مبدأ و [[معاد]] و با تذکر و انذار همراه است. | | عنوان = سوره صافات | ||
همچنین به تاریخ پیامبرانی همچون [[نوح]]، [[ابراهیم]]، [[اسحاق]]، [[موسی]]، [[هارون]]، [[الیاس]]، [[لوط]] و [[یونس]]، اشاره شده و در این میان زندگی [[حضرت ابراهیم]] مشروحتر آمده است. عقاید باطل [[مشرکان]] در مورد رابطه [[خداوند]] با [[جن]] یا [[فرشتگان]] به شدّت محکوم شده و پیروزی نهایی حق بر [[کفر]] و [[شرک]] و نفاق مطرح گردیده است. | | تصویر = سوره صافات.jpg | ||
| نامهای دیگر سوره = سوره ذبیح | |||
| شماره سوره = ۳۷ | |||
|محل نزول = مکه(مکی) | |||
| جزء = ۲۳ | |||
| تعداد آیات = ۱۸۲ | |||
}} | |||
'''سوره صافات''' سی و هفتمین سوره است که [[مکه|مکی]] و 182آیه دارد. مشابه این سوره از نظر نام، [[سوره صف]] است که اشاره به صفوف محکم رزمندگان در صحنههای [[جنگ]] دارد. این سوره نخستین سوره از [[قرآن کریم]] است که با [[قسم|سوگند]] آغاز میشود. همانند دیگر [[سورههای مکی|سورههای مکی]]، بیشتر [[آیات]] این سوره نیز درباره مبدأ و [[معاد]] و با تذکر و انذار همراه است. | |||
همچنین به تاریخ پیامبرانی همچون [[حضرت نوح|نوح]]، [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، [[اسحاق]]، [[حضرت موسی|موسی]]، [[هارون الرشید|هارون]]، [[الیاس]]، [[لوط]] و [[یونس]]، اشاره شده و در این میان زندگی [[حضرت ابراهیم]] مشروحتر آمده است. عقاید باطل [[مشرکان]] در مورد رابطه [[خداوند]] با [[جن]] یا [[فرشتگان]] به شدّت محکوم شده و پیروزی نهایی حق بر [[کفر]] و [[شرک]] و نفاق مطرح گردیده است. | |||
بر قرائت سوره صافّات در روزهای [[جمعه]] تأکید شده و تلاوت آن موجب گشایش در رزق و بیمه شدن مال و فرزندان از [[شیطان]] میشود. | بر قرائت سوره صافّات در روزهای [[جمعه]] تأکید شده و تلاوت آن موجب گشایش در رزق و بیمه شدن مال و فرزندان از [[شیطان]] میشود. | ||
خط ۱۰: | خط ۱۸: | ||
* یادآوری [[توحيد|توحید]] و نفی شرک؛ | * یادآوری [[توحيد|توحید]] و نفی شرک؛ | ||
* [[معاد]] و گفت وگوی [[جهنم|دوزخیان]] و [[بهشت|بهشتیان]]؛ | * [[معاد]] و گفت وگوی [[جهنم|دوزخیان]] و [[بهشت|بهشتیان]]؛ | ||
* داستان [[پیامبران]] الهی ( | * داستان [[پیامبران]] الهی ([[حضرت نوح|نوح]]، [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، اسحاق، الیاس، لوط و ...).<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 201.</ref> | ||
=اسامی سوره= | == اسامی سوره == | ||
# صافات، | # صافات، | ||
# ذبیح<ref>ترجمه الإتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص198.</ref>. | # ذبیح<ref>ترجمه الإتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص198.</ref>. | ||
== علت نامگذاری == | == علت نامگذاری == | ||
* [[سوره صافات]]؛ این نام از آیۀ اول این سوره گرفته شده که [[خدا]] به صف کشیدگان (یعنی [[ملائکه|فرشتگان]] صف کشیده یا مجاهدان یا نمازگزاران صف کشیده) [[قسم|سوگند]] یادکرده است<ref>همان، ص 203.</ref>. | |||
* «سوره ذبیح»؛ این اسم هم در برخی منابع تفسیری آمده است ولی مستند خاصی برای آن ذکر نشده است. [[محمد سید طنطاوی]] هم در تفسیرش این اسم را در تفسیر سوره صافات از برخی از علماء نقل کرده است و علت آن را وجود قصۀ ذبیح در این سوره عنوان کرده است<ref>التفسير الوسيط للقرآن الكريم، ج 12، ص 63.</ref>. | |||
== تعداد آیات و کلمات و حروف == | |||
* سوره صافات صدوهشتادودو آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 8، ص 138.</ref>. | |||
=تعداد آیات و کلمات و حروف= | * سوره صافات هشتصدوشصت کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است.) | ||
سوره صافات صدوهشتادودو آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 8، ص 138.</ref>. | * سوره صافات سههزاروهشتصدوبیستوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است.) | ||
سوره صافات هشتصدوشصت کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است.) | |||
سوره صافات سههزاروهشتصدوبیستوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است.) | |||
== اهداف و آموزهها == | == اهداف و آموزهها == | ||
هدفهای اساسی سوره صافات عبارت انداز: | هدفهای اساسی سوره صافات عبارت انداز: | ||
# یادآوری [[توحید]] با نفی [[شرک]]؛ | |||
# یادآوری توحید با نفی | # یادآوری [[قیامت]]؛ | ||
# یادآوری | # گزارش از تاریخ [[پیامبران]] بزرگ به صورت فشرده و مؤثر<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 204.</ref>. | ||
# گزارش از تاریخ پیامبران بزرگ به صورت فشرده و مؤثر<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 204.</ref>. | |||
== محتوا و موضوعات == | == محتوا و موضوعات == | ||
سوره صافات نیز به حکم آنکه از سورههای مکی است ویژگیهای کلی سورههای مکی را در بر دارد و بیشتر از هر چیز روی اصول معارف و عقائد اسلامی در ناحیه مبدأ و معاد تکیه میکند و ضمن تعبیرات قاطع و آیات کوتاه و کوبنده، مشرکان را مورد شدیدترین سرزنشها قرار میدهد و با دلائل روشن و گویا بطلان عقائد آنها را برملا میسازد. | سوره صافات نیز به حکم آنکه از سورههای مکی است ویژگیهای کلی سورههای مکی را در بر دارد و بیشتر از هر چیز روی اصول معارف و عقائد اسلامی در ناحیه مبدأ و [[معاد]] تکیه میکند و ضمن تعبیرات قاطع و آیات کوتاه و کوبنده، [[شرک|مشرکان]] را مورد شدیدترین سرزنشها قرار میدهد و با دلائل روشن و گویا بطلان عقائد آنها را برملا میسازد. | ||
=== محتوای این سوره بطور خلاصه === | |||
بحثی پیرامون گروههایی از ملائکه و فرشتگان خداوندو در مقابل آنها گروهی از شیاطین سرکش و سرنوشت آنها مطرح میسازد. | ==== بخش اول ==== | ||
بحثی پیرامون گروههایی از [[ملائکه]] و [[ملائکه|فرشتگان]] خداوندو در مقابل آنها گروهی از [[شیطان|شیاطین]] سرکش و سرنوشت آنها مطرح میسازد. | |||
بخش دوم | ==== بخش دوم ==== | ||
از کفار و انکارشان نسبت به [[نبوت]] و [[معاد]] و عاقبت کار آنها در قیامت سخن میگوید و در همین رابطه بحث آنها را با یکدیگر در [[ | از [[کافر|کفار]] و انکارشان نسبت به [[نبوت]] و [[معاد]] و عاقبت کار آنها در قیامت سخن میگوید و در همین رابطه بحث آنها را با یکدیگر در [[قیامت|روز قیامت]] و انداختن [[گناه]] به گردن هم و گرفتاری تمام آنها در چنگال عذاب الهی و نیز بخشی از نعمتهای مهم بهشتی و لذات و زیبائیها و شادکامیهای [[بهشت|بهشتیان]] را شرح میدهد. | ||
==== بخش سوم ==== | |||
قسمتی از تاریخ انبیای بزرگی، مانند نوح، ابراهیم، اسحاق، موسی، هارون، الیاس، لوط و یونس علیهمالسلام را به صورت فشرده و در عین حال بسیار مؤثر و نافذ بازگو میکند ولی در این میان بحث درباره ابراهیم قهرمان | قسمتی از تاریخ انبیای بزرگی، مانند نوح، ابراهیم، اسحاق، موسی، هارون، الیاس، لوط و یونس(علیهمالسلام) را به صورت فشرده و در عین حال بسیار مؤثر و نافذ بازگو میکند ولی در این میان بحث درباره ابراهیم قهرمان بتشکن و مواقف مختلف زندگی او مشروحتر آمده است و هدف اصلی آن است که بیانات گذشته با ذکر این شواهد عینی از تاریخ انبیاء به صورت محسوس و ملموس مطرح گردد و حقائق کلی عقلی در قالبهای حسی مجسم شود. | ||
==== بخش چهارم ==== | |||
از یکی از انواع شرک که میتوان آن را بدترین نوع شرک دانست یعنی اعتقاد به رابطه خویشاوندی میان خداوند و [[جن]] و خداوند و فرشتگان بحث میکند و در جملههای کوتاهی چنان این عقیده پوشالی را در هم میکوبد که کمترین بهایی برای آن باقی نمیماند. | از یکی از انواع شرک که میتوان آن را بدترین نوع شرک دانست یعنی اعتقاد به رابطه خویشاوندی میان خداوند و [[جن]] و خداوند و فرشتگان بحث میکند و در جملههای کوتاهی چنان این عقیده پوشالی را در هم میکوبد که کمترین بهایی برای آن باقی نمیماند. | ||
==== بخش پنجم ==== | |||
که آخرین بخش این سوره است و در چند آیه کوتاه مطرح شده، پیروزی لشکر حق را بر لشکر کفر و شرک و نفاق و گرفتار شدن آنها را در چنگال عذاب الهی، ضمن تنزیه و تقدیس پروردگار از نسبتهای ناروایی که مشرکان به او میدهند بیان میکند و سوره را با حمد و ستایش پروردگار پایان میدهد<ref>تفسير نمونه، ج 19، ص 4-3.</ref>. | که آخرین بخش این سوره است و در چند آیه کوتاه مطرح شده، پیروزی لشکر حق را بر لشکر کفر و شرک و [[نفاق]] و گرفتار شدن آنها را در چنگال عذاب الهی، ضمن تنزیه و تقدیس پروردگار از نسبتهای ناروایی که [[شرک|مشرکان]] به او میدهند بیان میکند و سوره را با حمد و ستایش پروردگار پایان میدهد<ref>تفسير نمونه، ج 19، ص 4-3.</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] گوید: [[ | [[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] گوید: [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم)]] فرمود: «کسی که سوره و الصافات را بخواند [[خدا]] به او ده حسنه عطا فرماید به عدد هر [[جن]] و [[شیطان|شیطانهای]] دورو از شرک بری شود و دو [[ملائکه|فرشته]] حافظ او برایش در [[روز قيامت|روز قیامت]] [[شهید|شهادت]] دهند که او مؤمن به [[پیامبران]] بوده است». | ||
[[حسينبنابیالعلاء|حسینبنابیالعلاء]] از [[ | [[حسينبنابیالعلاء|حسینبنابیالعلاء]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|حضرت صادق(علیهالسلام)]] روایت کرده که فرمود: «هر کس سوره الصافات را در [[هر جمعه]] بخواند همیشه از هر آفت و بلائی محفوظ خواهد بود و هر بلیّه از او در زندگانی دنیا رفع خواهد شد و در دنیا به وسیعترین روزیها روزی داده خواهد شد و [[خدا|خداوند]] نمیرساند در مال و فرزند و بدنش هیچ بدی از [[شيطان|شیطان]] پلید رانده شده و از هیچ ستمکار لجوجی به او صدمه نخواهد رسید و اگر در روز و یا شب آن بمیرد خداوند او را [[شهید]] مبعوث فرماید و شهید بمیراند و با شهیدان داخل [[بهشت]] کند در درجه از بهشت»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 20، ص 447.</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
سوره | * سوره صافات در [[مكه|مکه]] بر [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله وسلم)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است<ref>همان.</ref>. | ||
* تاریخ نزول سوره صافات در ما بین [[سوره اسراء]] و [[هجرت]] پیامبر به [[مدينه|مدینه]] است و بعد از [[سوره لقمان]] نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص 24.</ref>. | |||
تاریخ نزول سوره صافات در ما بین اسراء و [[هجرت]] پیامبر به [[مدينه|مدینه]] است و بعد از سوره لقمان نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص 24.</ref>. | |||
== فضای نزول == | == فضای نزول == | ||
خط ۷۱: | خط ۷۳: | ||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره صافات نخستین سوره از [[قرآن | سوره صافات نخستین سوره از [[قرآن|قرآن مجید]] است که اولین آیات آن با سوگندها شروع میشود، سوگندهایی پر معنا و اندیشهانگیز، سوگندهایی که فکر [[انسان]] را همراه خود به جوانب مختلف این جهان میکشاند و آمادگی برای پذیرش حقایق میدهد. | ||
آیات این سوره کوتاه و دارای سرعت و آهنگ و کثرت عرصهها و چشماندازها و پر از داستانهای پیامبران است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 204.</ref>. | |||
همچنین این سوره بنابر یکی از دو قول جزو [[سور مئین]] (صد آیهایها) است [[ابن قتیبه]] میگوید سور مئین سورههایی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمدهاند علت نامگذاری این سورهها به مئین نزدیک بودن تعداد آیههای این سورهها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141.</ref>. گفته شده این سورهها عبارتند از «[[بني إسرائيل|بنی إسرائیل]]، [[كهف|کهف]]، [[مريم|مریم]]، [[طه]]، أنبیاء، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکریم، ص ۳۷.</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سورههای «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کردهاند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | |||
روایتی است که از رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سورههای مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و سورههای مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[قسم|سوگند]] | |||
* [[جن]] | |||
* [[کفر]] | |||
* [[شرک]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۸۳: | خط ۹۰: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/37/ برگرفته از سایت معرفی سوره صافات - پایگاه جامع | * [https://quran.inoor.ir/fa/surah/37/ برگرفته از سایت معرفی سوره صافات - پایگاه جامع قرآن]quran.inoor.ir. | ||
{{سورههای مکی و مدنی}} | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |