۸۷٬۱۹۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[موسی بن جعفر (کاظم) (کاظم)' به '[[موسی بن جعفر (کاظم)') |
|||
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== خاندان صفوی = | == خاندان صفوی = | ||
خاستگاه صفویه شهر اردبیل است. اولین نفر از این خاندان، فیروز شاه زرین کلاه در قرن پنجم قمری در اردبیل میزیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[ | خاستگاه صفویه شهر اردبیل است. اولین نفر از این خاندان، فیروز شاه زرین کلاه در قرن پنجم قمری در اردبیل میزیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[موسی بن جعفر (کاظم)|امام کاظم (علیه السلام)]] میرسد<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به سادات بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوه الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref>. برخی پژوهشگران معاصر در [[سادات|سیادت]] این خاندان و تشیع شیخ صفیالدین تردید کردهاند<ref>نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>. | ||
ظهور [[شیخ صفیالدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>. | ظهور [[شیخ صفیالدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
== دین و مذهب == | == دین و مذهب == | ||
زمانی که صفویان به قدرت رسیدند، مردم ایران بیشتر [[اهل | زمانی که صفویان به قدرت رسیدند، مردم ایران بیشتر [[اهل سنت و جماعت|اهلتسنن]] بودند. [[مذهب شیعه|شیعیان]] بیشتر در شهرهای [[مشهد]]، [[سبزوار]]، [[قم]]، [[کاشان]]، مناطق شمالی ایران و در میان قوم لر ساکن بودند. با به قدرت رسیدن شاه اسماعیل و اعلام رسمیت [[مذهب شیعه|تشیع]]، بیشتر مردم ایران به این مذهب شیعه روی آوردند و تسنن، بیشتر به مناطق مرزی تبدیل شد. از دلایل رسمیکردن مذهب تشیع به وسیله صفویان، ایجاد [[وحدت اسلامی|وحدت]] و یگانگی میان مردم، مشخص کردن ایران از دیگر [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] و تأمین استقلال کشور بود<ref>شکری، یدالله (۱۳۵۰). عالم آرای صفوی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ص. صفحه ۱۳۰</ref>. | ||
در دوره صفوی کتابها و رسالههای متعددی به زبان فارسی ساده نوشته شد. با این اقدام، درک اصول دین و مسائل | در دوره صفوی کتابها و رسالههای متعددی به زبان فارسی ساده نوشته شد. با این اقدام، درک [[اصول دین]] و مسائل [[شریعت|شرعی]]، از انحصار عربی دانان خارج شد و بسیاری از گروههای متوسط و پایین جامعه که سواد خواندن و نوشتن فارسی را داشتند هم، توانستند از این اطلاعات استفاده کنند.<ref> نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۲ و ۴۳</ref> | ||
در عصر صفوی پادشاهان به ساخت و تعمیر [[مسجد]]، مدرسه و بناهای مذهبی توجه داشتند. پادشاهان صفوی در شهرهایی مشهد و قم نیز بناهایی احداث کردند. در آن زمان بزرگان و ثروتمندان هم، مسجد و مدرسههای زیادی ساختند<ref>نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۳</ref>. | در عصر صفوی پادشاهان به ساخت و تعمیر [[مسجد]]، مدرسه و بناهای مذهبی توجه داشتند. پادشاهان صفوی در شهرهایی مشهد و قم نیز بناهایی احداث کردند. در آن زمان بزرگان و ثروتمندان هم، مسجد و مدرسههای زیادی ساختند<ref>نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۳</ref>. | ||
سوگواری برای کشتهشدگان شیعه که در زمان حکومت صفویه، رونق بسیار یافت. روضه خوانی و مداحی در ایام [[محرم]] معمول شد. دیگر فعالیتهای مذهبی رایج عبارت بودند از: شبیه خوانی، راه افتادن هیئت (دسته) با علم و کتل در معبرها، تکیهها و مسجدها، جشن گرفتن روزهای ولادت ائمه شیعه و عزاداری در ایام درگذشت آنان. شاعران نیز، تحت تأثیر این جو مذهبی، موضوع اشعار خود را تغییر دادند و به ستایش و مدح ائمه و سرودن مرثیه برای آنان پرداختند. از جمله شعرهای معروف در این زمینه میتوان به اشعار محتشم کاشانی در این زمینه معروف است<ref>نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۳</ref>. | سوگواری برای کشتهشدگان شیعه که در زمان حکومت صفویه، رونق بسیار یافت. روضه خوانی و مداحی در ایام [[محرم]] معمول شد. دیگر فعالیتهای مذهبی رایج عبارت بودند از: شبیه خوانی، راه افتادن هیئت (دسته) با علم و کتل در معبرها، تکیهها و مسجدها، جشن گرفتن روزهای ولادت [[ائمه]] شیعه و عزاداری در ایام درگذشت آنان. شاعران نیز، تحت تأثیر این جو مذهبی، موضوع اشعار خود را تغییر دادند و به ستایش و مدح ائمه و سرودن مرثیه برای آنان پرداختند. از جمله شعرهای معروف در این زمینه میتوان به اشعار [[محتشم کاشانی]] در این زمینه معروف است<ref>نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۳</ref>. | ||
صفویان مردم را برای زیارت کردن تشویق میکردند. در این دوره، به دلیل جنگهای دائمی با | صفویان مردم را برای [[زیارت]] کردن تشویق میکردند. در این دوره، به دلیل جنگهای دائمی با [[عثمانی|عثمانیان]]، به جای زیارت اماکن متبرکهای که در [[عراق]] قرار داشت، زیارت مشهد و قم رواج یافت. در آن زمان شاه عباس اول، برای زیارت مرقد [[علی بن موسی (رضا)|امام هشتم]]، مسیر [[اصفهان]] تا مشهد را پیاده طی کرد<ref>نوروزی، تمدن ایران در دورهٔ صفویه، ۴۳</ref>. | ||
== صفویه و تشیع == | == صفویه و تشیع == | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده:ایران]] | |||
[[رده:جریانها و جنبشها]] | |||
[[رده:حکومتها]] | [[رده:حکومتها]] | ||