صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

در برخی از منابع آمده است که تعداد اصحاب پیامبر هنگام وفات 114 هزار نفر بوده است.<ref>شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة پیشین، ص۳۴۵.</ref>  

یاران پیامبر به سه گروه تقسیم می شدند.گروه اول مسلمانانی بودند که در [[مکه]] اسلام آوردند و در ادامه به مدینه مهاجرت کردند. گروه دوم  مسلمانانی از قبیله [[اوس و خزرج]] بودند که در مدینه حضور داشتند و به پیامبر و [[مهاجرین]] همراه حضرت پناه دادند.گروه سوم افرادی بودند که بعد از [[فتح مکه]] مسلمان شدند. با این حال افرادی بودند که در [[مدینه]] خدمت پیامبر رسیدند و در همان جا مسلمان شدند، اما با این سه گروه ارتباطی ندشتند. در بین آن ها می شود به [[سلمان فارسی]] اشاره کرد.

پایان دوره صحابه را می شوداز زمان رحلت پیامبر صلوات الله علیه تا سال های پایانی [[قرن اول هجری]] دانست.زیرا برخی از صحابه تا آن زمان در قید حیات بودند.<ref>شهابی، [[ادوار فقه]]، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۹۲.</ref> مثلا آخرین صحابی‌ای که در [[کوفه]] از دنیا رفت، [[عبدالله بن ابی اوفی]] (۸۶ق)، و آخرین کسی که در مدینه از دنیا رفت، [[سهل بن سعد ساعدی]] (۹۱ق.) در ۱۰۰ سالگی، و آخرین فردی که در [[بصره]] درگذشت، [[انس بن مالک]] در سال ۹۱ق یا ۹۳ق بوده است و آخرین صحابی ای که در [[شام]] وفات کرد نیز [[عبدالله بن یسر]] در سال ۸۸ قمری بوده است.<ref>همان، ص۳۹۳.</ref> و اما در بین افرادی که پیامبر صلوات الله علیه را دیده‌اند، آخرین تاریخ درگذشت برای [[عامر بن واثله]] ثبت شده است.<ref>ابن‌ حجر عسقلانی، الإصابة پیشین، ج۳، ص۲۴۳.</ref>وی در دولت [[مختار بن ابی عبید ثقفی]] پرچمدار بوده و بعد از سال ۱۰۰ قمری درگذشته است.شهابی،ادوار فقه پیشین، ص۳۹۳.

[[اهل سنت]] در باره صحابه تعریف موسعی دارند و معتقدند هر مسلماني كه پیامبر صلوات الله علیه را حتی اگر در زمان کوتاهی مثلا  يك ‏ساعت ديده باشد، می تواند به عنوان صحابه حضرت معرفی شود.<ref>[[صحيح مسلم]]، شرح نووي، ج 1، ص 5.</ref>

از نظر آنان، همه صحابه عادل اند<ref>.همان، ج 1، صص 1 ـ 22</ref> و [[مسلمانان]] مي ‏توانند احكام دين و [[معارف اسلام]] را از آنان بگيرند و تمام احادیث آن ها را  بدون چون و چرا بپذيرند؛ زيرا آنان در دوره رسالت حضرت و زمان وحی حضور داشته و آن زمان را درک کرده اند و نیز با [[تفسير و تأويل قرآن]] كريم آشنا شدند و به طور مستقیم از زبان حضرت  احكام دین را  فراگرفتند‏ و هر آن چه فرموده حفظ کردند و توفیق همراهی و یاری پیامبر صلوات الله علیه را داشتند.  به همین دلیل، خداوند در برخی از آیات قرآن آنان را ستوده است. پس كسي حق ندارد به «تنقيص» صحابه بپردازد يا روايات آنان را رد كند.

[[امامیه]] نیز معتقدند که مصاحبت و همراهی با پیامبر صلوات الله علیه،افتخار بزرگي است.<ref>ر.ك، [[لسان العرب]] و [[مفردات راغب]]، ماده «صحب</ref>بسياري از صحابه پیامبر، جهت گسترش احکام اسلام و تثبیت مبانی دین  بسيار كوشيدند و با ايثار مال و جان خود، اهداف بلند رسول ‏خدا را پي‏ گرفتند. قرآن كريم در توصیف اين گروه كه  پروانه وار گرد حضرت بوده و در رکابش جان فشانی کردند، این گونه مي‌فرمايد:{وَ السَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِينَ وَ الأَنْصارِ وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسانٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ} <ref>سوره توبه، آیه 100</ref>پيشگامان نخستين از [[مهاجرين و انصار]] و كساني كه به نيكی از آن ها پيروی كردند، خداوند از آن ها خشنود گشت و آن ها (نيز) از او خشنود شدند و [[باغ ‏های بهشتی]] برای آنان آماده ساخته كه نهرها از پای درختانش جاری است، جاودانه در آن خواهند ماند و اين است رستگاری و پيروزی بزرگ.همچنین در شأن صحابه مهاجری که به عشق اسلام و پیامبر صلوات الله علیه از دیار خود و  همه آن چیزی که داشتند دست کشیدند، می فرماید: {لِلْفُقَراءِ الْمُهاجِرِينَ الَّذِينَ اُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أَمْوالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللهِ وَ رِضْواناً وَ يَنْصُرُونَ اللهَ وَ رَسُولَهُ اُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ} <ref>[[سوره حشر]]، آیه 8</ref>[اين اموال] براي مهاجران نيازمند است كه از خانه و كاشانه و اموال خود بيرون رانده شدند. درحالی كه فضل الهی و رضای او را مي‏ طلبند و خدا و پيامبرش را ياری می‏ كنند و آن ها راست گويان اند.در ضمن، آيات ديگری نيز مانند آيه 18 و 29 [[سوره فتح]] به ستايش و تعريف برخی از صحابه فداكار و مؤمن می ‏پردازد.