۸۷٬۷۷۵
ویرایش
محمد بن حنفیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مدینه منوره' به 'مدينه منوره') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
}} | }} | ||
'''محمد بن حنفیه''' (م ۸۱ قمری) فرزند [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] از همسرش [[خوله بنت جعفر]] است. او از شخصیت هاى برجسته [[صدر اسلام]] به شمار می‌رود. فرقه [[کیسانیه]] در نتیجۀ اعتقاد به [[امامت]] محمد حنفیه به وجود آمدند. | '''محمد بن حنفیه''' (م ۸۱ قمری) فرزند [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] از همسرش [[خوله بنت جعفر]] است. او از شخصیت هاى برجسته [[صدر اسلام]] به شمار می‌رود. فرقه [[کیسانیه]] در نتیجۀ اعتقاد به [[امامت]] محمد حنفیه به وجود آمدند. | ||
محمد بن حنفیه از شخصیت هاى | محمد بن حنفیه از شخصیت هاى علوى است که ابهامات و اشکالاتى در تاریخ زندگى وى به چشم مى خورد. از جمله علت شرکت نکردن او در قیام کربلا و عدم همراهى او با [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین(علیه‌السلام)]]. | ||
علما و [[رجال |رجال شناسان]] [[مذهب شیعه|شیعه]] براى روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلى را مطرح کرده‌اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانى و مخالفت با امام (علیه‌السلام) نبوده و او در عدم همراهى با امام (علیه‌السلام) دلایل موجهى داشته است، از جمله: بیمارى در موقع حرکت امام (علیه‌السلام) از [[مدینه]] و [[مکه]]. مامور بودن محمدبن حنفیه از جانب امام (علیه‌السلام) براى ماندن در مدینه، مکلف نشدن محمدبن حنفیه از جانب امام حسین (علیه‌السلام) به شرکت در قیام و همراهى با آن حضرت. گرچه محمدبن حنفیه از طرف امام به شرکت در قیام مکلف نشده، ولى عدم شرکت او در قیام امام شاید تخلف محسوب شده و وى به درجهى «فتح» نایل نشده است. | علما و [[رجال |رجال شناسان]] [[مذهب شیعه|شیعه]] براى روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلى را مطرح کرده‌اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانى و مخالفت با امام (علیه‌السلام) نبوده و او در عدم همراهى با امام (علیه‌السلام) دلایل موجهى داشته است، از جمله: بیمارى در موقع حرکت امام (علیه‌السلام) از [[مدینه]] و [[مکه]]. مامور بودن محمدبن حنفیه از جانب امام (علیه‌السلام) براى ماندن در مدینه، مکلف نشدن محمدبن حنفیه از جانب امام حسین (علیه‌السلام) به شرکت در قیام و همراهى با آن حضرت. گرچه محمدبن حنفیه از طرف امام به شرکت در قیام مکلف نشده، ولى عدم شرکت او در قیام امام شاید تخلف محسوب شده و وى به درجهى «فتح» نایل نشده است. | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
محمد بن حنفیه پسر [[علی بن ابی طالب|حضرت امیر(علیه‌السلام)]] بود که مادر وی خویله دخترجعفر ابن قیس حنفیه می‌باشد و او به نام قبیله مادر خویش ملقب گشت به ([[حنفیه]]). متولد سال 21 و متوفای سال81 ه ق. | محمد بن حنفیه پسر [[علی بن ابی طالب|حضرت امیر(علیه‌السلام)]] بود که مادر وی خویله دخترجعفر ابن قیس حنفیه می‌باشد و او به نام قبیله مادر خویش ملقب گشت به ([[حنفیه]]). متولد سال 21 و متوفای سال81 ه ق. | ||
گروهی از | گروهی از شیعیان معتقدشدند که پس از امام حسن و امام حسین، [[امامت]] به برادر ایشان محمد بن حنفیه و پس از وی به پسرانش می‌رسد، این گروه را کیسانیه می‌گویند. منسوب به کیسان غلام آزادشدۀ محمدبن حنفیه<ref>تاریخ ابن خلدون / ترجمه محمدپروین گنابادی/ ج1ص379</ref>. | ||
کیسانیه درباره درگذشت محمد بن حنفیه دچار اختلاف شدند؛ بعضی از آنها معتقد به مرگ او شدند و برخی دیگر پنداشتند که او نمرده و در کوه‌های رضوی زنده است<ref>مروج الذهب / ترجمه ابوالقاسم پاینده/ ج2ص82</ref>. | کیسانیه درباره درگذشت محمد بن حنفیه دچار اختلاف شدند؛ بعضی از آنها معتقد به مرگ او شدند و برخی دیگر پنداشتند که او نمرده و در کوه‌های رضوی زنده است<ref>مروج الذهب / ترجمه ابوالقاسم پاینده/ ج2ص82</ref>. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
از آنجا که تاریخ درگذشت محمد حنفیه درسال ۸۱ق است و در آن هنگام ۶۵ سال داشته به دست می‌آید که او در سال۱۶ق به دنیا آمده است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، دار الکتب العلمیة، ج۵، ص۸۷</ref>. | از آنجا که تاریخ درگذشت محمد حنفیه درسال ۸۱ق است و در آن هنگام ۶۵ سال داشته به دست می‌آید که او در سال۱۶ق به دنیا آمده است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، دار الکتب العلمیة، ج۵، ص۸۷</ref>. | ||
برخی عنوان کرده‌اند که | برخی عنوان کرده‌اند که حضرت رسول(صلی الله علیه) پیش از وفات به علی (علیه‌السلام) گفت که اگر از خوله پسری برای تو متولد شد، او را هم‌نام و هم‌کنیه من نام‌گذاری کن<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۰۰-۲۰۱</ref>. | ||
== ابن حنفیه در کنار امام علی == | == ابن حنفیه در کنار امام علی == | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
== ابن حنفیه و فرقه کیسانیه == | == ابن حنفیه و فرقه کیسانیه == | ||
چنان‌که گفته شد برخى از شیعیان پس از شهادت امام حسین (علیه‌السلام) اعتقاد به امامت محمد حنفیه پیدا کرده و به <big>کیسانیه</big> معروف شدند. این مذهب نخستین انشعابى بود که در میان شیعیان [[علی بن ابی طالب|امیرمؤمنان (علیه‌السلام)]] و پیروان | چنان‌که گفته شد برخى از شیعیان پس از شهادت امام حسین (علیه‌السلام) اعتقاد به امامت محمد حنفیه پیدا کرده و به <big>کیسانیه</big> معروف شدند. این مذهب نخستین انشعابى بود که در میان شیعیان [[علی بن ابی طالب|امیرمؤمنان (علیه‌السلام)]] و پیروان اهل‌بیت (علیه‌السلام) به وجود آمد. | ||
کیسانیه معتقد بودند که محمد حنفیه امام چهارم شیعیان و همان [[مهدى موعود]] است که در کوه‌هاى رضوى (کوهستانى در [[یمن]]) جاى کرده است و روزى ظهور خواهد نمود<ref>شیعه در اسلام، ص ۳۳</ref>. گرچه مدتى براى این مذاهب انحرافى پیروانى در عالم اسلام به وجود آمد ولى خوشبختانه هم اکنون این مذهب منقرض شده و اثرى از آن نیست. | کیسانیه معتقد بودند که محمد حنفیه امام چهارم شیعیان و همان [[حجت بن حسن (مهدی)|مهدى موعود]] است که در کوه‌هاى رضوى (کوهستانى در [[یمن]]) جاى کرده است و روزى ظهور خواهد نمود<ref>شیعه در اسلام، ص ۳۳</ref>. گرچه مدتى براى این مذاهب انحرافى پیروانى در عالم اسلام به وجود آمد ولى خوشبختانه هم اکنون این مذهب منقرض شده و اثرى از آن نیست. | ||
== وفات محمد حنفیه == | == وفات محمد حنفیه == | ||
محمد بن حنفیه در اول ماه [[ماه محرم الحرام|محرم]] سال ۸۱ [[سال قمری|هجری قمرى]] در سن ۶۵ سالگى در خلافت [[عبدالملک بن مروان]] بدرود حیات گفت. پس از درگذشت او فرزندش ابوهاشم و بنا به روایتى | محمد بن حنفیه در اول ماه [[ماه محرم الحرام|محرم]] سال ۸۱ [[سال قمری|هجری قمرى]] در سن ۶۵ سالگى در خلافت [[عبدالملک بن مروان]] بدرود حیات گفت. پس از درگذشت او فرزندش ابوهاشم و بنا به روایتى ابان بن عثمان والى مدینه بر وى [[نماز میت|نماز]]گزارد. [[بلاذرى]] به نقل از [[واقدى]] سال وفات محمد حنفیه را ۸۲ قمرى ذکر کرده است<ref>تهذیب الکمال، ج۱۰، ص۲۸۵</ref>. | ||
درباره محل وفاتش نیز اختلاف است. برخى ایله، برخى [[طائف]] و گروهى مدینه را محل درگذشتش مى دانند. ولى ظاهرا همه اتفاق دارند بر این که مدفنش در [[قبرستان بقیع]] <ref>اعیان الشیعه، ج۱۴، ص۲۷۰</ref>، واقع در [[مدینه|مدينه منوره]] است. | درباره محل وفاتش نیز اختلاف است. برخى ایله، برخى [[طائف]] و گروهى مدینه را محل درگذشتش مى دانند. ولى ظاهرا همه اتفاق دارند بر این که مدفنش در [[قبرستان بقیع]] <ref>اعیان الشیعه، ج۱۴، ص۲۷۰</ref>، واقع در [[مدینه|مدينه منوره]] است. | ||