پرش به محتوا

حدیث صحیح از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت'
جز (جایگزینی متن - 'رده:مقالات' به 'رده:مقاله‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت')
خط ۱: خط ۱:
هر چند حدیث صحیح برترین نوع از احادیث بوده و مورد قبول فریقین می‌باشد اما در تعریف و شاخصه‌های آن بینشان اختلافاتی وجود دارد. در این مقاله ضمن بیان دیدگاه فریقین نسبت به حدیث صحیح موارد اشتراک و افتراق آنان در این مساله تبیین گردیده است.  
هر چند حدیث صحیح برترین نوع از احادیث بوده و مورد قبول فریقین می‌باشد اما در تعریف و شاخصه‌های آن بینشان اختلافاتی وجود دارد. در این مقاله ضمن بیان دیدگاه فریقین نسبت به حدیث صحیح موارد اشتراک و افتراق آنان در این مساله تبیین گردیده است.  


== الف - حدیث صحیح در نگاه اهل‌سنت ==  
== الف - حدیث صحیح در نگاه اهل سنت ==  


از منظر محدثان [[اهل سنت|اهل‌سنت]] حدیث صحیح به حدیثی گفته می‌شود که از ویژگی‌های پنجگانه ذیل برخوردار باشد:
از منظر محدثان [[اهل سنت|اهل سنت]] حدیث صحیح به حدیثی گفته می‌شود که از ویژگی‌های پنجگانه ذیل برخوردار باشد:


1-مسند باشد  
1-مسند باشد  
خط ۲۹: خط ۲۹:
ونعنی بالمتصل ما لم یکن مقطوعًا بأی وجه کان فخرج المنقطع والمعضل والمرسل علی رأی من لا یقبله وبالعدل من لم یکن مستور العدالة ولا مجروحًا فخرج ما نقله مجهول عینًا أو حالًا أو معروف بالضعیف وبالضابط من یکون حافظًا متیقظًا فخرج ما نقله مغفل کثیر الخطأ. وبالشذوذ ما یرویه الثقة مخالفًا لروایة الناس. وبالعلة ما فیه أسباب خفیة قادحة فخرج الشاذ والمعلل – انتهی – <ref>قواعد التحدیث من مصطلح فنون الحدیثالحلاق القاسمی، ج1ص79</ref>
ونعنی بالمتصل ما لم یکن مقطوعًا بأی وجه کان فخرج المنقطع والمعضل والمرسل علی رأی من لا یقبله وبالعدل من لم یکن مستور العدالة ولا مجروحًا فخرج ما نقله مجهول عینًا أو حالًا أو معروف بالضعیف وبالضابط من یکون حافظًا متیقظًا فخرج ما نقله مغفل کثیر الخطأ. وبالشذوذ ما یرویه الثقة مخالفًا لروایة الناس. وبالعلة ما فیه أسباب خفیة قادحة فخرج الشاذ والمعلل – انتهی – <ref>قواعد التحدیث من مصطلح فنون الحدیثالحلاق القاسمی، ج1ص79</ref>


مولف کتاب علوم الحدیث و مصطلحه در تعریفی جامع نسبت به حدیث صحیح از دیدگاه اهل‌سنت می‌گوید:  
مولف کتاب علوم الحدیث و مصطلحه در تعریفی جامع نسبت به حدیث صحیح از دیدگاه اهل سنت می‌گوید:  
عرفوا الحدیث الصحیح بانه الحدیث المسند الذی یتصل اسناده بنقل العدل الضابط حتی ینتهی الی رسول الله ص او الی منتهاه من صحابی او من دونه ولا یکون شاذا و لا معللا – انتهی –<ref>علوم الحدیث و مصطلحه الصالح ،1977، ص 145</ref>
عرفوا الحدیث الصحیح بانه الحدیث المسند الذی یتصل اسناده بنقل العدل الضابط حتی ینتهی الی رسول الله ص او الی منتهاه من صحابی او من دونه ولا یکون شاذا و لا معللا – انتهی –<ref>علوم الحدیث و مصطلحه الصالح ،1977، ص 145</ref>
ایشان در تبیین بیشتر حدیث صحیح می‌نویسد:
ایشان در تبیین بیشتر حدیث صحیح می‌نویسد:
خط ۵۱: خط ۵۱:
5- عدم الإعلال: ومعناه سلامة الحدیث من علة تقدح فی صحته، أی خلوه من وصف خفی قادح فی صحة الحدیث والظاهر السلامة منه، فخرج بهذا الشرط الحدیث المعلل، فلا یکون صحیحا. ، - انتهی- <ref>منهج النقد فی علوم الحدیث عتر الحلبی 1418ص242 - 243</ref>  
5- عدم الإعلال: ومعناه سلامة الحدیث من علة تقدح فی صحته، أی خلوه من وصف خفی قادح فی صحة الحدیث والظاهر السلامة منه، فخرج بهذا الشرط الحدیث المعلل، فلا یکون صحیحا. ، - انتهی- <ref>منهج النقد فی علوم الحدیث عتر الحلبی 1418ص242 - 243</ref>  


بنابر‌این حدیث صحیح در نزد اهل‌سنت مشتمل بر سه شرط وجودی و دو شرط عدمی است: شروط وجودی آن عبارتند از: اتصال سند، عدالت راوی و ضابط بودن آن و دو شرط عدمی که عبارتند از: شاذ نبودن و معلل نبودن حدیث  
بنابر‌این حدیث صحیح در نزد اهل سنت مشتمل بر سه شرط وجودی و دو شرط عدمی است: شروط وجودی آن عبارتند از: اتصال سند، عدالت راوی و ضابط بودن آن و دو شرط عدمی که عبارتند از: شاذ نبودن و معلل نبودن حدیث  


بنابراین حدیثی که فاقد شروط پنجگانه فوق باشد اطلاق صحیح بر آن تمام نیست.  
بنابراین حدیثی که فاقد شروط پنجگانه فوق باشد اطلاق صحیح بر آن تمام نیست.  
خط ۹۲: خط ۹۲:
شروط مشترک بین فریقین در تعریف حدیث صحیح عبارتند از: 1-مسند بودن - 2-عدالت روات در همه طبقات 3-مروی عنه پیامبر ص باشد.  
شروط مشترک بین فریقین در تعریف حدیث صحیح عبارتند از: 1-مسند بودن - 2-عدالت روات در همه طبقات 3-مروی عنه پیامبر ص باشد.  


لازم به ذکر است که عدالت گرچه شرط مشترک فریقین در تحقق حدیث صحیح می‌باشد اما در مفهوم و مصداقش بین آنان تفاوت وجود دارد بدین معنا که از منظر برخی اعلام اهل‌سنت پیروان مذهب امامیه اهل بدعت شمرده شده از اینرو نمی‌توان آنرا از مصادیق عدل قرار داد چنانکه از منظر برخی از اعلام امامیه نیز روایات راویان اهل‌سنت بدلیل عدم عدالت مقبول نمی‌باشد.  
لازم به ذکر است که عدالت گرچه شرط مشترک فریقین در تحقق حدیث صحیح می‌باشد اما در مفهوم و مصداقش بین آنان تفاوت وجود دارد بدین معنا که از منظر برخی اعلام اهل سنت پیروان مذهب امامیه اهل بدعت شمرده شده از اینرو نمی‌توان آنرا از مصادیق عدل قرار داد چنانکه از منظر برخی از اعلام امامیه نیز روایات راویان اهل سنت بدلیل عدم عدالت مقبول نمی‌باشد.  


== موارد افتراق فریقین با یکدیگر در تعریف حدیث صحیح ==  
== موارد افتراق فریقین با یکدیگر در تعریف حدیث صحیح ==  
خط ۹۸: خط ۹۸:
این موارد عبارتند از:
این موارد عبارتند از:


1- از منظر اهل‌سنت مروی عنه در حدیث اعم از پیامبر ص و صحابه و تابعین – طبق دیدگاه برخی از اهل‌سنت – می‌باشد در حالی که مروی عنه از منظر امامیه فقط پیامبر ص و اهل بیتش – امامان معصوم - می‌باشند.
1- از منظر اهل سنت مروی عنه در حدیث اعم از پیامبر ص و صحابه و تابعین – طبق دیدگاه برخی از اهل سنت – می‌باشد در حالی که مروی عنه از منظر امامیه فقط پیامبر ص و اهل بیتش – امامان معصوم - می‌باشند.


2-از منظر اهل‌سنت عدالت راویان شرط صحت روایت است بدیهی است این امر پیروان همه مذاهب را شامل می‌شود - در صورتی که عادل باشند – در حالی که از منظر امامیه لازم است روات در همه طبقات عادل امامی مذهب باشند.  
2-از منظر اهل سنت عدالت راویان شرط صحت روایت است بدیهی است این امر پیروان همه مذاهب را شامل می‌شود - در صورتی که عادل باشند – در حالی که از منظر امامیه لازم است روات در همه طبقات عادل امامی مذهب باشند.  


3- از منظر اهل‌سنت شذوذ روائی و عدم‌العله از شرائط صحت حدیث می‌باشد در حالی که از منظر امامیه این‌دو شرط صحت نمی‌باشد. <ref>دانش رجال از دیدگاه اهل سنت ،جدیدی نژاد 1381ص 15 </ref>
3- از منظر اهل سنت شذوذ روائی و عدم‌العله از شرائط صحت حدیث می‌باشد در حالی که از منظر امامیه این‌دو شرط صحت نمی‌باشد. <ref>دانش رجال از دیدگاه اهل سنت ،جدیدی نژاد 1381ص 15 </ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش