۸۷٬۷۸۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | |||
''' | | عنوان = طریقتهای صوفیه در مصر | ||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام = طریقت عزمیه | |||
| نام رایج = | |||
| تاریخ شکل گیری = | |||
| قرن شکل گیری =قرن 20 م | |||
| مبدأ شکل گیری = | |||
| موسس = [[سید محمد ماضی ابوالعزائم]] | |||
| عقیده = | |||
}} | |||
'''طریقت عزمیه''' یکی از شاخههای نوبنیاد «[[ شاذلیه|طریقت شاذلیه]]»، در [[مصر]] است که در اوایل قرن بیستم میلادی، با نام «'''جماعة آل العزائم»''' تأسیس شد. [[سید محمد ماضی ابوالعزائم]] مؤسس این طریقت است. این طریقه از مهمترین طرق [[صوفیه]] مصر به حساب میآید و در شهرهای مختلف این کشور نماینده و مرید دارد. | |||
== بنیانگذار == | == بنیانگذار == | ||
'''[[سید محمد ماضی ابوالعزائم]]،''' در شب دوشنبه 27 [[رجب]] سال 1286 ق برابر با 1869 م، در شهر رشید متولد شد. نسب او از طرف پدر و مادر به [[ | '''[[سید محمد ماضی ابوالعزائم]]،''' در شب دوشنبه 27 [[رجب]] سال 1286 ق برابر با 1869 م، در شهر رشید متولد شد. نسب او از طرف پدر و مادر به [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا (سلامالله علیها)]] میرسد. دانشگاه گُردُن (دانشگاه خرطوم فعلی) در سال 1905 م، از ایشان برای تدریس در رشتۀ ادبیات دعوت کرد. وی در سن 68 سالگی درگذشت<ref>تفصیل زندگینامۀ او را میتوان در کتاب ''خاتم الوارث المحمدیین؛'' نوشتۀ سید علاءالدین ملاحظه کرد.</ref>. | ||
=== مشایخ عزمیه === | === مشایخ عزمیه === | ||
از ابتدای شکلگیری این طریقت، چهار نفر، شیخ این طریقه بوده که به ترتیب عبارتند از: | از ابتدای شکلگیری این طریقت، چهار نفر، شیخ این طریقه بوده که به ترتیب عبارتند از: سید محمد ماضی ابوالعزائم (مؤسس) و بعد از او ''سید احمد ماضی''، سپس ''سید عزالدین ماضی'' و در نهایت ''سید علاءالین ماضی''. | ||
== دورهها == | == دورهها == | ||
خط ۵۰: | خط ۶۱: | ||
=== ذکر === | === ذکر === | ||
«ذکر» نزد صوفیه از مهمترین عبادات است. یکی از آداب صوفیانه که بهخصوص در میان [[اهلسنت]] مرسوم است، مراسم «حضرة» یا همان ذکر دستهجمعی میباشد. | «ذکر» نزد صوفیه از مهمترین عبادات است. یکی از آداب صوفیانه که بهخصوص در میان [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] مرسوم است، مراسم «حضرة» یا همان ذکر دستهجمعی میباشد. | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سماع.jpg|جایگزین=سماع|بندانگشتی|سماع]]</div> | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سماع.jpg|جایگزین=سماع|بندانگشتی|سماع]]</div> | ||
=== سماع === | === سماع === | ||
خط ۵۶: | خط ۶۷: | ||
=== موالید === | === موالید === | ||
برگزاری احتفال (جشن) در مناسبتهایی که برای آنها اهمیت دارد، همچون جشن میلاد [[ | برگزاری احتفال (جشن) در مناسبتهایی که برای آنها اهمیت دارد، همچون جشن میلاد [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم (صل الله علیه وآله)]] که طرق صوفیه از 25 [[صفر المظفر|صفر]] تا [[12 ربیع الاول]] حضور چشمگیری در این جشن دارند. | ||
=== لیالی اهلبیت === | === لیالی اهلبیت === | ||
خط ۸۵: | خط ۹۶: | ||
=== ب. جایگاه اهلبیت === | === ب. جایگاه اهلبیت === | ||
در این طریقه اهلبیت (علیهمالسلام) دارای جایگاه ممتاز هستند. بزرگان این طریقت در کتب، مراسم، اذکار و عقایدشان اهتمام ویژهای به اهلبیت دارند. در بعضی از آثار این طریقه از [[قرآن]] بهعنوان '''«کتاب الله الصامت»''' و از اهلبیت (علیهمالسلام) بهعنوان '''«کتاب الله الناطق»''' یاد شده است<ref>ر. ک: ''لجنة البحوث و الدراسات بالطریقة العزمیه، ام الانوار فاطمه الزهراء''، ص 17.</ref> در طریقت عزمیه از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)]]، سیدالوصیین و وارث علم نبی و از [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن (علیهالسلام)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] سیدا شباب اهل الجنه و از [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا (علیهاالسلام)]] سیدة نساء العالمین یاد میکنند. | در این طریقه اهلبیت (علیهمالسلام) دارای جایگاه ممتاز هستند. بزرگان این طریقت در کتب، مراسم، اذکار و عقایدشان اهتمام ویژهای به اهلبیت دارند. در بعضی از آثار این طریقه از [[قرآن]] بهعنوان '''«کتاب الله الصامت»''' و از اهلبیت (علیهمالسلام) بهعنوان '''«کتاب الله الناطق»''' یاد شده است<ref>ر. ک: ''لجنة البحوث و الدراسات بالطریقة العزمیه، ام الانوار فاطمه الزهراء''، ص 17.</ref>. در طریقت عزمیه از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)]]، سیدالوصیین و وارث علم نبی و از [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن (علیهالسلام)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] سیدا شباب اهل الجنه و از [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا (علیهاالسلام)]] سیدة نساء العالمین یاد میکنند. | ||
==== شرافت اهلبیت ==== | ==== شرافت اهلبیت ==== | ||
عزمیه بر این باورند که خداوند اهلبیت (علیهمالسلام) را به واسطۀ [[آیه تطهیر|آیۀ تطهیر]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا|سوره = احزاب|آیه = 33}} شرافت داده و از حقوق اهلبیت (علیهمالسلام) برمومنان این است که بر اساس آیۀ مودت: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ|سوره = شوری|آیه = 23}} محبت و مودت نسبت به آنها داشت. | عزمیه بر این باورند که خداوند اهلبیت (علیهمالسلام) را به واسطۀ [[آیه تطهیر|آیۀ تطهیر]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا|سوره = احزاب|آیه = 33}} شرافت داده و از حقوق اهلبیت (علیهمالسلام) برمومنان این است که بر اساس آیۀ مودت: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ|سوره = شوری|آیه = 23}} محبت و مودت نسبت به آنها داشت. | ||
{{شعر}}{{ب|نعم انتم حصن الأمان وملجأ|لکل فتی وافاکمُ بمعونة | {{شعر}}{{ب|نعم انتم حصن الأمان وملجأ|لکل فتی وافاکمُ بمعونة<ref>ترجمۀ شعر: آری شما دژ امن و پناهگاه کسی هستید که به یاری شما میآید.</ref>.}}{{پایان شعر}} | ||
محبت اهلبیت (علیهمالسلام) و دوری از دشمنانشان بر مسلمانان [[واجب]] است و دشمنی اهلبیت نشانه دوستی [[شیطان]] است و محبتشان نشانۀ موالات رحمن. | محبت اهلبیت (علیهمالسلام) و دوری از دشمنانشان بر مسلمانان [[واجب]] است و دشمنی اهلبیت نشانه دوستی [[شیطان]] است و محبتشان نشانۀ موالات رحمن. | ||
{{شعر}}{{ب|اهلبیت النبی انتم شموس|اشرقت دائما بغیر غروب | {{شعر}}{{ب|اهلبیت النبی انتم شموس|اشرقت دائما بغیر غروب<ref>ترجمۀ شعر: ای خاندان پیامبر، شما خورشیدهایی هستید که هیچگاه از تابیدن باز نمیایستند.</ref>. | ||
}}{{پایان شعر}} | |||
=== ج. تعامل تقریبی با تشیع === | === ج. تعامل تقریبی با تشیع === | ||
روحیۀ حاکم بر طریقۀ عزمیه، تلاش برای [[تقریب مذاهب]] و [[اتحاد]] [[جهان اسلام]] است. طریقه عزمیه با [[تشیع]] در بیشتر مسائل اعتقادی اتفاق نظر دارد. | روحیۀ حاکم بر طریقۀ عزمیه، تلاش برای [[تقریب مذاهب]] و [[اتحاد]] [[جهان اسلام]] است. طریقه عزمیه با [[تشیع]] در بیشتر مسائل اعتقادی اتفاق نظر دارد<ref>ر. ک: مدخل؛ [[عزمیه و شیعه]] در ویکیوحدت.</ref>. | ||
== عزمیه و سلفیت == | |||
[[صوفیان]] همواره توسط سلفیها به [[بدعت]] در [[دین]] و خرافه متهم میشوند. در مقابل، [[تصوف]] از خود دفاع و عقاید سلفیها را برداشتی سطحی و به دور از روح حقیقی دین میداند. بر اساس تحلیلهای پذیرفته شده در [[عزمیه|طریقت عزمیه]]، [[سلفیت]] در مصر یک جریان مصری نیست؛ بلکه در پی دسیسۀ [[انگلستان|انگلیس]] از جانب [[عربستان سعودی]] وارد مصر شده و دلیل این امر نیاز حکومت [[آلسعود]] به افزایش عمق نفوذ استراتژیک در مصر است. پیدایش جنبش سلفی در [[مصر]] به اوایل دهۀ دوم قرن بیستم برمیگردد. گرچه سالها پیش جنبش اصلاح دینی توسط [[سید جمال الدین اسد آبادی|جمالالدین اسدآبادی]] شکل گرفته بود؛ اما جنبش سلفی خود را وامدار این جریان نمیدانست و از آن فاصله میگرفت<ref>ر. ک: مدخل؛ [[عزمیه و سلفیت]] در ویکیوحدت.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[ | * [[سید محمد ماضی ابوالعزائم]] | ||
* [[عزمیه و سلفیت]] | * [[عزمیه و سلفیت]] | ||
* [[عزمیه و شیعه]] | * [[عزمیه و شیعه]] | ||
* [[شاذلیه]] | |||
* [[تصوف]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۲۳: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* ر. ک: کتاب ''جریانهای معاصر تصوف در مصر طریقت عزمیه؛'' نوشتۀ حمید ساجدیان. | * ر. ک: کتاب ''جریانهای معاصر تصوف در مصر طریقت عزمیه؛'' نوشتۀ حمید ساجدیان. | ||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] | ||
[[رده:تصوف]] | [[رده:تصوف]] | ||
[[رده:مصر]] | [[رده:مصر]] |