پرش به محتوا

حزب بعث: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۳
خط ۷۷: خط ۷۷:


== سیاست‌ داخلی‌ ==
== سیاست‌ داخلی‌ ==
احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، در بخش‌ اقتصادی‌، طرفدار ایجاد نوعی‌ سوسیالیسم‌ بودند و از این‌رو، به‌ اصلاحاتی‌ مانند تقسیم‌ قسمتی‌ از زمین‌های‌ مالکان‌ بزرگ‌ میان‌ زارعان‌ فاقد زمین‌، و تعیین سقفی برای‌ مالکیت‌ اراضی‌ کشاورزی‌ و ملی‌ کردن‌ صنایع‌ دست‌ زدند <ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی‌308</ref>. حزب‌ بعث‌ سوریه‌ با این‌همه‌، برای‌ بازگرداندن‌ سرمایه‌هایی‌ که‌ از کشور خارج‌ شده‌ بود، تدابیری‌ اندیشید و به‌ علاوه‌، از لحاظ توسعه کشاورزی‌ به‌ موفقیت‌های‌ چشم‌گیری‌ دست‌ یافت‌ <ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در بُعد سیاسی‌، حزب‌ بعث‌ عراق‌ به‌ حل‌ مسأله کردها علاقه نشان داد و در 1349ش‌ / 1970م عراق را کشوری‌ عربی ـ کردی خواند و خودمختاری <ref>کردستان عراق</ref> را پذیرفت <ref>لنچوفسکی‌، 309؛ شیمونی‌ 116</ref> در سوریه‌ نیز اسد به‌ گسترش‌ روابط با سایر کشورها پرداخت‌ و به‌ همکاری‌ وسیعی‌ به‌ ویژه‌ با جهان‌ عرب‌ مبادرت‌ کرد <ref> لنچوفسکی‌ 358-359</ref>
احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، در بخش‌ اقتصادی‌، طرفدار ایجاد نوعی‌ [[سوسیالیسم|سوسیالیسم‌]] بودند و از این‌رو، به‌ اصلاحاتی‌ مانند تقسیم‌ قسمتی‌ از زمین‌های‌ مالکان‌ بزرگ‌ میان‌ زارعان‌ فاقد زمین‌، و تعیین سقفی برای‌ مالکیت‌ اراضی‌ کشاورزی‌ و ملی‌ کردن‌ صنایع‌ دست‌ زدند<ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی‌308</ref>. حزب‌ بعث‌ سوریه‌ با این‌همه‌، برای‌ بازگرداندن‌ سرمایه‌هایی‌ که‌ از کشور خارج‌ شده‌ بود، تدابیری‌ اندیشید و به‌ علاوه‌، از لحاظ توسعه کشاورزی‌ به‌ موفقیت‌های‌ چشم‌گیری‌ دست‌ یافت‌<ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در بعد سیاسی‌، حزب‌ بعث‌ عراق‌ به‌ حل‌ مسأله کردها علاقه نشان داد و در 1349ش‌ / 1970م عراق را کشوری‌ عربی ـ کردی خواند و خودمختاری<ref>کردستان عراق</ref> را پذیرفت<ref>لنچوفسکی‌، 309؛ شیمونی‌ 116</ref>. در سوریه‌ نیز اسد به‌ گسترش‌ روابط با سایر کشورها پرداخت‌ و به‌ همکاری‌ وسیعی‌ به‌ ویژه‌ با [[جهان‌ عرب‌]] مبادرت‌ کرد<ref> لنچوفسکی‌ 358-359</ref>.
==
سیاست‌ خارجی‌ ==
مسأله مبارزه‌ با [[استعمار]] و به‌ ویژه‌ مسأله [[فلسطین‌]] خطوط کلی‌ سیاست‌ احزاب‌ بعث‌ را تعیین‌ می‌کرد<ref>رزاز، 77</ref>؛ به‌ همین‌ دلیل‌، دول‌ قدرتمند [[اروپا]] و [[شوروی‌]] را استعمارگر و عامل‌ تقسیم‌ فلسطین‌ می‌شمرد<ref>نک‌: ابراش‌، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با این‌همه‌، بعث‌ عراق‌ که‌ تا 1359ش‌ / 1980م‌، چپ‌گرایی‌ می‌کرد، به‌ انعقاد پیمان‌های‌ نظامی‌ و اقتصادی‌ با شوروی‌ مبادرت‌ کرد و حتی‌ به‌ پیمان‌ اقتصادی‌ بلوک‌ شرق‌ پیوست‌<ref>شیمونی‌، 229</ref>؛ اما بعداً به غرب متمایل شد و در 1363ش‌ / 1984م‌ با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] نیز رابطه‌ برقرار کرد. دولت‌ بعث‌ سوریه‌ با شوروی‌ ارتباط نزدیک‌ داشت‌ و از پشتیبانی‌ این‌ دولت‌ در جنگ‌ با اسرائیل‌ برخوردار بود<ref>لاکور، 90-88؛ لنچوفسکی‌ 350-351</ref> روابط بعث‌ سوریه‌ با آمریکا نیز پس‌ از حمله عراق‌ به‌ [[کویت|کویت‌]]، نزدیک‌تر شد و دولت‌ بعث‌ سوریه‌ در نیروهای‌ بین‌المللی‌ برضد عراق‌ مشارکت‌ جست‌<ref>کیلانی‌، 18</ref>.


'''سیاست‌ خارجی‌''':
از آنجا که‌ یکی‌ از اهداف‌ حزب‌ بعث‌ توسعه ارتباط میان‌ کشورهای‌ عربی‌ و بلکه ایجاد وحدتی سراسری در تمام سرزمین‌های‌ عربی‌ بود، حزب‌ بعث‌ نزدیکی‌ با [[جمال عبدالناصر]] را پی‌ گرفت‌ و در بهمن‌ 1336 / فوریه 1958 مصر و سوریه بعثی‌ متحد شدند و اندکی‌ بعد عراق‌ هم‌ خواستار پیوستن‌ به‌ [[جمهوری‌ متحده عربی‌]] شد<ref>جرجس‌،125,90؛پرتز،415</ref>، ولی‌ وقایع‌ بعدی‌ این‌ اتفاق‌ را به‌ هم‌ ریخت‌ و تلاش‌های‌ سوریه‌، عراق‌ و مصر برای‌ تجدید اتحاد به‌ جایی نرسید<ref>جرجس‌،169-163</ref>؛ به‌ویژه‌ که‌ عراق‌ از 1354ش‌ / 1975م‌ می‌کوشید رهبری‌ جهان‌ عرب‌ را در دست‌ گیرد<ref>منسفیلد، 431</ref>؛ بعضی‌ از ناظران‌ معتقدند که‌ حمله [[عراق|عراق‌]] به‌ [[جمهوری اسلامی ایران|ایران‌]] یکی‌ از روش‌های‌ تحقق‌ این‌ هدف‌ بود<ref>پرتز، 455 </ref>که‌ البته‌ با شکست‌ روبه‌رو شد. پس‌ از [[جنگ ایران و عراق|جنگ‌ ایران‌ و عراق‌]] حزب‌ بعث‌ سوریه‌ که‌ با بعث‌ عراق‌ اختلاف‌های‌ بنیادین‌ داشت‌، به‌ دلیل‌ تمایل‌ به‌ همکاری‌ با کشورهای‌ عربی‌، کوشید به‌ رفع‌ اختلاف‌ با عراق‌ بپردازد، ولی‌ حمله عراق‌ به‌ کویت‌، موجب‌ روی‌گردانی‌ سوریه‌ از این‌ دولت‌ گردید<ref>دیاب‌، 87 - 88؛ پرادس‌، 59</ref>.
مسأله مبارزه‌ با استعمار و به‌ ویژه‌ مسأله [[فلسطین‌]] خطوط کلی‌ سیاست‌ احزاب‌ بعث‌ را تعیین‌ می‌کرد <ref>رزاز، 77</ref>؛ به‌ همین‌ دلیل‌، دول‌ قدرتمند اروپا و [[شوروی‌]] را استعمارگر و عامل‌ تقسیم‌ فلسطین‌ می‌شمرد <ref>نک‌: ابراش‌، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با این‌همه‌، بعث‌ عراق‌ که‌ تا 1359ش‌ / 1980م‌، چپ‌گرایی‌ می‌کرد، به‌ انعقاد پیمانهای‌ نظامی‌ و اقتصادی‌ با شوروی‌ مبادرت‌ کرد و حتی‌ به‌ پیمان‌ اقتصادی‌ بلوک‌ شرق‌ پیوست‌ <ref>شیمونی‌، 229</ref>؛ اما بعداً به غرب متمایل شد و در 1363ش‌ / 1984م‌ با آمریکا نیز رابطه‌ برقرار کرد. دولت‌ بعث‌ سوریه‌ با شوروی‌ ارتباط نزدیک‌ داشت‌ و از پشتیبانی‌ این‌ دولت‌ در جنگ‌ با اسرائیل‌ برخوردار بود <ref>لاکور، 90-88؛ لنچوفسکی‌ 350-351</ref> روابط بعث‌ سوریه‌ با آمریکا نیز پس‌ از حمله عراق‌ به‌ کویت‌، نزدیک‌تر شد و دولت‌ بعث‌ سوریه‌ در نیروهای‌ بین‌المللی‌ برضد عراق‌ مشارکت‌ جست‌ <ref>کیلانی‌، 18</ref>.
 
از آنجا که‌ یکی‌ از اهداف‌ حزب‌ بعث‌ توسعه ارتباط میان‌ کشورهای‌ عربی‌ و بلکه ایجاد وحدتی سراسری در تمام سرزمین‌های‌ عربی‌ بود، حزب‌ بعث‌ نزدیکی‌ با [[جمال عبدالناصر]] را پی‌ گرفت‌ و در بهمن‌ 1336 / فوریه 1958 مصر و سوریه بعثی‌ متحد شدند و اندکی‌ بعد عراق‌ هم‌ خواستار پیوستن‌ به‌ جمهوری‌ متحده عربی‌ شد <ref>جرجس‌،125,90؛پرتز،415</ref>، ولی‌ وقایع‌ بعدی‌ این‌ اتفاق‌ را به‌ هم‌ ریخت‌ و تلاش‌های‌ سوریه‌، عراق‌ و مصر برای‌ تجدید اتحاد به‌ جایی نرسید <ref>جرجس‌،169-163</ref>؛ به‌ویژه‌ که‌ عراق‌ از 1354ش‌ / 1975م‌ می‌کوشید رهبری‌ جهان‌ عرب‌ را در دست‌ گیرد <ref>منسفیلد، 431</ref>؛ بعضی‌ از ناظران‌ معتقدند که‌ حمله عراق‌ به‌ ایران‌ یکی‌ از روش‌های‌ تحقق‌ این‌ هدف‌ بود <ref>پرتز، 455 </ref>که‌ البته‌ با شکست‌ روبه‌رو شد. پس‌ از جنگ‌ ایران‌ و عراق‌ حزب‌ بعث‌ سوریه‌ که‌ با بعث‌ عراق‌ اختلاف‌های‌ بنیادین‌ داشت‌، به‌ دلیل‌ تمایل‌ به‌ همکاری‌ با کشورهای‌ عربی‌، کوشید به‌ رفع‌ اختلاف‌ با عراق‌ بپردازد، ولی‌ حمله عراق‌ به‌ کویت‌، موجب‌ روی‌گردانی‌ سوریه‌ از این‌ دولت‌ گردید <ref>دیاب‌، 87 - 88؛ پرادس‌، 59</ref>.  


== حزب بعث‌ و فلسطین ==
== حزب بعث‌ و فلسطین ==
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش