confirmed، مدیران
۳۷٬۳۰۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
تأثیر عمیق شخصیت دینی و فکری حسن البناء، بذر رهبری را در وجود وی بر جا نهاد. جهتگیری ایدئولوژیک او به حسن البناء بسیار نزدیک بود و ریشههای روشنفکرانهی مصری سباعی به دانشگاه الاظهر و دوستیش با حسن البناء باز میگشت. او دربارهی حسن البناء گفته است: «سوگند به خدا که انسانی فداکارتر، صادقتر، سخاوتمندتر و تأثیر گذارتر از البناء ندیدم» همچنین امام بنا از وی خواسته بود در مصر بماند و جانشین او در اخوان المسلملین باشد. | تأثیر عمیق شخصیت دینی و فکری حسن البناء، بذر رهبری را در وجود وی بر جا نهاد. جهتگیری ایدئولوژیک او به حسن البناء بسیار نزدیک بود و ریشههای روشنفکرانهی مصری سباعی به دانشگاه الاظهر و دوستیش با حسن البناء باز میگشت. او دربارهی حسن البناء گفته است: «سوگند به خدا که انسانی فداکارتر، صادقتر، سخاوتمندتر و تأثیر گذارتر از البناء ندیدم» همچنین امام بنا از وی خواسته بود در مصر بماند و جانشین او در اخوان المسلملین باشد. | ||
== دیدگاهها == | |||
=== اصلاحات سیاسی اجتماعی === | |||
سباعی اصلاح وضع جوامع اسلامی در همهی زمینهها را رسالت خود و به طور کلی دعوت و جنبش اسلامی میدانست. از همین رو اخوان المسلمین را حزبی سیاسی - به معنای مصطلح حزب - نمیدانست، بلکه: | |||
«اخوان المسلمین، دعوت به سوی اسلام است. رسالتی است که هدف آن آزادی مردم، نیروبخشیدن به آنها و اعتلای تمدن اسلام است. از این حیث سیاست با حرکت سیاسی جزئی از ابزار آنها است... از نظر اخوان، اسلام دین و سیاست، عبادت و قیادت است، و کتاب و شمشیر است، نظامی کامل است که تمام جوانب حیات را در مدنظر دارد...». | |||
سباعی نیز همچون حسن البنا، اهداف اساسی اخوان را در موارد سه گانهی زیر خلاصه میکرد: | |||
# تربیت نسلی که نمایندهی اخلاق و عقیدهی اسلامی و در پی تحقق نظام اسلامی باشد؛ | |||
# دفاع از اسلام به عنوان دین و دولت و دفع دشمنیها و حملات علیه وطن اسلامی؛ | |||
# بالا بردن سطح کیفی و کمی عقیده، تربیت، فرهنگ و معیشت مردم تا به کرامت انسانی و سعادت دست یابند. | |||
این اهداف سه گانه با اصلاح فرد، خانواده و جامعه ممکن است و در کنار آن، مبارزه با استعمار و تلاش برای وحدت امت اسلامی نیز ضروری است. سباعی در اصلاح فرد و خانواده، به زن نقش اساسی میدهد و معتقد است زن باید به گونهای تربیت شود که برای رسالت خود در سالم نگه داشتن جامعه و ایجاد فضایی مناسب برای شوهر و فرزندان آماده باشد. محافظت از بنیان خانواده و تقویت روابط میان زن، شوهر و فرزندان از دیگر لوازم اصلاح است. اصول اسلامی در اصلاح جامعه و تقویت بنیان آن از دیدگاه سباعی به قرار زیر است: | |||
* رهایی از جهل، ترس، رذایل، سستی، گرسنگی و امراض (که سباعی این را همان اشتراکیت اصیل اسلامی میداند که از سایر اشتراکیتها متمایز است)؛ | |||
* تأسیس نظام اجتماعی بر اساس شورا و ایجاد توازن قوا از سوی حکومت میان قدرت و رحمت، عدالت و تسامح و رعایت حقوق فردی و جمعی (اگر میان این دو حق تعارض پیش آمد، مصلحت و حق جمعی بر فردی اولویت دارد)؛ | |||
* وجود نیروی مادی برای حفاظت از وحدت و امنیت جامعه و دفاع در برابر نیروی خارجی متجاوز. | |||
تحقق اصول سه گانهی فوق، از نظر سباعی، تنها از راه دعوت و اصلاح ممکن است و انقلاب و کودتا چیزی را اصلاح نمیکند. وی برای رسیدن به شرایط یک جامعهی مطلوب، اصلاحات را در سه زمینهی فکری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی لازم میداند و عقیده دارد در میدان فرهنگ و اندیشه، اصلاح عقیدهی اسلامی مردم و زدودن خرافات و جهالتها از جامعه لازم است: | |||
«حقیقت اسلام، حسن همکاری، راستی گفتار، تلاش برای پیشبرد جامعه، شمولیت نظام دین و اصلاح فرد، خانواده، مردم و حکومت است». | |||
در کنار این، باید آموزش از سلطهی استعمار خارج شود تا هدف آن تربیت نسلی باشد که مؤمن، مجاهد، عالم و متخلق به اسلام است. وی در حوزهی اجتماع، اقدامات زیر را ضروری میداند: | |||
1. رسیدن به وضع کارگران و کارمندان جامعه و تعلیم آنها و رفع بی سوادی کامل و آشنا کردن آنها به حقوق و وظایف خود و برآوردن مطالبات آنها بر اساس عدالت؛ | |||
2. رسیدگی به امور روستاها و بالابردن سطح کشاورزی؛ | |||
3. اجرای احکام مالی و اقتصادی اسلام و رسیدگی به طبقات مظلوم؛ | |||
4. تأسیس نظام تعاونی در امور خیر و کمیتههای خیریه برای کمک به سالمندان، مریضان و درماندگان و بالا بردن سطح معیشت مردم؛ | |||
5. پرداختن به وضع تفریحی مردم و تأسیس باشگاههای ورزشی و تقویت روح جوانمردی در مردم. سباعی در حوزهی سیاست؛ اصلاحات خاصی را مطرح میکند و مهم ترین اقدام در این زمینه را دعوت برای برپایی یک حکومت صالح میداند که با انحرافات مبارزه کند. حکومت صالح از نظر سباعی میتواند یک نظام جمهوری باشد، وی تأکید میکند که دعوت برای حکومت، صرفاً جنبهی اصلاحی و تدریجی دارد و رسیدن به حکومت از طریق کودتا و ابزارهای نظامی و خشن را نه تنها توصیه نمیکند بلکه از اخوان میخواهد که در مقابل کسانی که دست به کودتا و توطئه میزنند، ایستادگی کنند. این مسئله، دیدگاه سباعی را در خصوص وفاداری او به آزادی، دموکراسی و نظام پارلمانی نشان میدهد. سباعی که خود شاهد کودتای شیشکلی علیه دولت بود، از این عمل بسیار به ستوه آمد. او در عین حال تأکید میکند که در رویارویی با دشمن خارجی و مبارزه با استعمار، استفاده از سلاح و نیروی زور لازم است و اگر طرفداران و یاران استعمار، به واسطهی ظلم و استبداد، حامی استعمار شدند مبارزه با آنها نیز لازم و ضروری است. | |||
== آثار == | == آثار == |