پرش به محتوا

مقداد: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
| محل تولد = [[حضرموت]]
| محل تولد = [[حضرموت]]
| سال درگذشت =  
| سال درگذشت =  
| تاریخ درگذشت = ۳۳.ق
| تاریخ درگذشت = ۳۳ ق
| محل درگذشت = [[مدینه]]
| محل درگذشت = [[مدینه]]
| استادان =  
| استادان =  
خط ۱۸: خط ۱۸:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''مقداد بن عمرو معروف به مقداد بن اسود''' سیزدهمین نفری است‌که [[مسلمان]] شد. از این رو جزء سابقین در [[اسلام]] است و هم‌چنین جزء هفت نفری است که نخستین بار [[اسلام]] خود را اظهار نمودند، او دو دفعه [[هجرت]] نمود و معروف به (هاجر الهجرتین) است. یک‌بار بر اساس دستور [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]] همراه عده‌ای از مسلمانان به [[حبشه]] هجرت کرد و مرتبه دوم به [[مدینه]] هجرت نموده است.
'''مقداد بن عمرو معروف به مقداد بن اسود''' سیزدهمین نفری است‌که [[مسلمان]] شد. از این رو جزء سابقین در [[اسلام]] است و هم‌چنین جزء هفت نفری است که نخستین بار [[اسلام]] خود را اظهار نمودند، او دو دفعه [[هجرت]] نمود و معروف به (هاجر الهجرتین) است. یک‌بار بر اساس دستور [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] همراه عده‌ای از مسلمانان به [[حبشه]] هجرت کرد و مرتبه دوم به [[مدینه]] هجرت نموده است.
مقداد پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه) از جانشینی [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] حمایت کرد و با [[ابوبکر]] [[بیعت]] نکرد و از معدود افرادی بود که در تشییع [[حضرت فاطمه زهرا|حضرت زهرا(سلام الله علیها)]] حضور داشت. مقداد را از مخالفان سرسخت [[خلافت]] [[عثمان]] برشمرده‌اند.  
مقداد پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) از جانشینی [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] حمایت کرد و با [[ابوبکر]] [[بیعت]] نکرد و از معدود افرادی بود که در تشییع [[حضرت فاطمه زهرا|حضرت زهرا(سلام الله علیها)]] حضور داشت. مقداد را از مخالفان سرسخت [[خلافت]] [[عثمان]] برشمرده‌اند.  
در [[روایات]] [[اهل بیت]] از مقداد به نیکی یاد شده و از رجعت‌ کنندگان در زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف)]] معرفی شده است. نقل روایاتی از پیامبر(صلی الله علیه) به مقداد منسوب شده است.  
در [[روایات]] [[اهل بیت]] از مقداد به نیکی یاد شده و از رجعت‌ کنندگان در زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف)]] معرفی شده است. نقل روایاتی از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به مقداد منسوب شده است.  


== مقداد کیست ==
== مقداد کیست ==
مقداد فرزند «اسود بن عمرو بن ثعلبه کندی بهرائی» معروف به مقداد بن اسود و مقداد کندی است.
مقداد فرزند «اسود بن عمرو بن ثعلبه کندی بهرائی» معروف به مقداد بن اسود و مقداد کندی است.
مقداد از پیش‏گامان در اسلام و از [[اصحاب]] جلیل‌القدر [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] بود. وی از مهاجرین به [[حبشه]] است که به [[مكه|مکه]] بازگشت ولی نتوانست با پیامبر خدا (صلی الله علیه) به مدینه هجرت نماید و بعدها با عبیده بن حارث که به نمایندگی پیامبر (صلی الله علیه) به مکه آمد و با [[مشرکان]] ملاقات داشت، توانست با او به مدینه مهاجرت نماید<ref>اسدالغابه, ج 4, ص 409؛ الغدیر, ج 9, ص 116.</ref>.  
مقداد از پیش‏گامان در اسلام و از [[اصحاب]] جلیل‌القدر [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] بود. وی از مهاجرین به [[حبشه]] است که به [[مكه|مکه]] بازگشت ولی نتوانست با پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به مدینه هجرت نماید و بعدها با عبیده بن حارث که به نمایندگی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به مکه آمد و با [[مشرکان]] ملاقات داشت، توانست با او به مدینه مهاجرت نماید<ref>اسدالغابه, ج 4, ص 409؛ الغدیر, ج 9, ص 116.</ref>.  


وی در جنگ‏‌های [[بدر]] و [[احد]] و سایر غزوه‏‌های اسلام شرکت کرد و در دیانت و [[ایمان]] بسیار محکم و ثابت قدم بود.  
وی در جنگ‏‌های [[بدر]] و [[احد]] و سایر غزوه‏‌های اسلام شرکت کرد و در دیانت و [[ایمان]] بسیار محکم و ثابت قدم بود.  
[[ابن مسعود]] نقل می‏‌کند: نخستین مسلمانانی که اسلام خود را اظهار کردند، هفت نفر بودند که مقداد بن اسود، [[عمار یاسر|عمار]] و [[بلال حبشی|بلال]] از جمله آنان هستند<ref>مستدرك حاكم, ج 3, ص 393.</ref>.
[[ابن مسعود]] نقل می‏‌کند: نخستین مسلمانانی که اسلام خود را اظهار کردند، هفت نفر بودند که مقداد بن اسود، [[عمار یاسر|عمار]] و [[بلال حبشی|بلال]] از جمله آنان هستند<ref>مستدرك حاكم, ج 3, ص 393.</ref>.


پیامبر خدا (صلی الله علیه) در مدینه میان او و جبّار بن صخر عقد برادری بست و ضباعه دختر [[زبیر |زبیر بن عبدالمطلب]] (دختر عموی خود را) به ازدواج او در آورد.
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در مدینه میان او و جبّار بن صخر عقد برادری بست و ضباعه دختر [[زبیر |زبیر بن عبدالمطلب]] (دختر عموی خود را) به ازدواج او در آورد.
او پسر و دختری به نام عبداللَّه و کریمه به دنیا آورد، عبداللَّه در [[جنگ جمل]] در لشکر [[عایشه]] بود و به قتل رسید. و چون امیرمؤمنان (علیه‌السلام) بر کشته ‏اش عبور کرد فرمود: «بئس ابن الأخت أنت؛ تو بد خواهرزاده ‏ای بودی<ref>طبقات الكبری, ج 8, ص 46</ref>.»
او پسر و دختری به نام عبداللَّه و کریمه به دنیا آورد، عبداللَّه در [[جنگ جمل]] در لشکر [[عایشه]] بود و به قتل رسید. و چون امیرمؤمنان (علیه‌السلام) بر کشته ‏اش عبور کرد فرمود: «بئس ابن الأخت أنت؛ تو بد خواهرزاده ‏ای بودی<ref>طبقات الكبری, ج 8, ص 46</ref>.»


مقداد از [[خلفای اربعه|ارکان اربعه]]<ref>طبقات, ج 1, ص 81</ref> است که پس از رحلت پیامبر خدا (صلی الله علیه) در صراط مستقیم باقی ماند و هرگز به انحراف نرفت و از [[صحابه|اصحاب]] باوفا و یاران مخلص [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)]] گردید<ref>رجال طوسی ,ص 57, ش 1</ref>. و تا عصر [[عثمان]] که زنده بود در خلافت بلافصل آن حضرت تلاش بی‏ وقفه می‏‌نمود و در ماجرای خلافت [[ابوبكر|ابوبکر]] در [[سقیفه]] و خلافت عمر و عثمان صریحاً به مخالفت برخاست و از ولایت [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیه‌السلام)]] دفاع نمود.
مقداد از [[خلفای اربعه|ارکان اربعه]]<ref>طبقات, ج 1, ص 81</ref> است که پس از رحلت پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در صراط مستقیم باقی ماند و هرگز به انحراف نرفت و از [[صحابه|اصحاب]] باوفا و یاران مخلص [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)]] گردید<ref>رجال طوسی ,ص 57, ش 1</ref>. و تا عصر [[عثمان]] که زنده بود در خلافت بلافصل آن حضرت تلاش بی‏ وقفه می‏‌نمود و در ماجرای خلافت [[ابوبكر|ابوبکر]] در [[سقیفه]] و خلافت عمر و عثمان صریحاً به مخالفت برخاست و از ولایت [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیه‌السلام)]] دفاع نمود.


== ملحق شدن مقداد به صف مسلمین ==
== ملحق شدن مقداد به صف مسلمین ==
مقداد در همان اوائل [[بعثت]] به زیر پرچم [[اسلام]] در آمد و در تمام سختی‌ها و شکنجه‌های [[مشرک|مشرکین]] [[قریش]]، در کنار پیامبر(صلی الله علیه) و دیگر مسلمانان بود. مورخین او را از سابقین به اسلام می‌دانند؛ اما درباره‌ی کیفیت اسلام او بحث مفصلی نشده است. از [[عبدالله بن مسعود|ابن مسعود]] نقل شده است که نخستین کسانی که اسلام خود را ظاهر کردند، هفت نفرند که مقداد جزء آنهاست<ref> ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن محمد؛ أسدالغابه، تحقیق محمدابراهیم البنا، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، 1970م. ، ج5،ص253</ref>.
مقداد در همان اوائل [[بعثت]] به زیر پرچم [[اسلام]] در آمد و در تمام سختی‌ها و شکنجه‌های [[مشرک|مشرکین]] [[قریش]]، در کنار پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و دیگر مسلمانان بود. مورخین او را از سابقین به اسلام می‌دانند؛ اما درباره‌ی کیفیت اسلام او بحث مفصلی نشده است. از [[عبدالله بن مسعود|ابن مسعود]] نقل شده است که نخستین کسانی که اسلام خود را ظاهر کردند، هفت نفرند که مقداد جزء آنهاست<ref> ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن محمد؛ أسدالغابه، تحقیق محمدابراهیم البنا، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، 1970م. ، ج5،ص253</ref>.


وی در سال اول هجری در [[شوال|ماه شوال]] در [[سریه]] [[ابوعبیده]] به مسلمانان پیوست. در این سریه پیامبر، [[ابوعبیده بن حارث]] را به سوی سپاه [[قریش]] که به قصد مدینه رهسپار شده بودند، فرستاد و آنها در کنار <big>چاه احیا</big> در راه مدینه اردوگاه زدند. از طرف دیگر علی و <big>عتبه بن غزوان</big> که در صف قریش بودند، فرصت را غنیمت شمرده و از سپاه کفر جدا شدند و به لشگر اسلام پیوستند. بدین ترتیب مقداد به همراه مسلمانان به مدینه مهاجرت کرد<ref>ابن هشام، ابومحمدعبدالملک؛ سیره نبوی، بیروت، دارالمعرفه، 1425، ج2، ص524</ref>.
وی در سال اول هجری در [[شوال|ماه شوال]] در [[سریه]] [[ابوعبیده]] به مسلمانان پیوست. در این سریه پیامبر، [[ابوعبیده بن حارث]] را به سوی سپاه [[قریش]] که به قصد مدینه رهسپار شده بودند، فرستاد و آنها در کنار <big>چاه احیا</big> در راه مدینه اردوگاه زدند. از طرف دیگر علی و <big>عتبه بن غزوان</big> که در صف قریش بودند، فرصت را غنیمت شمرده و از سپاه کفر جدا شدند و به لشگر اسلام پیوستند. بدین ترتیب مقداد به همراه مسلمانان به مدینه مهاجرت کرد<ref>ابن هشام، ابومحمدعبدالملک؛ سیره نبوی، بیروت، دارالمعرفه، 1425، ج2، ص524</ref>.


موضوعی که مهاجرت مقداد به مدینه را در همان اوائل هجرت تأیید می‌کند این است که پیامبر(صلی الله علیه) در جریان اجرای [[عقد اخوت]] میان [[انصار]] و [[مهاجران|مهاجرین]]، بین مقداد و<big>جبار بن صخر</big> عقد اخوت جاری کرد و اجرای عقد اخوت در سال اول هجری رخ داده است<ref>ابن سعد، محمد بن سعد بن منیع؛ طبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1410، چاپ اول، ج3،ص120</ref>.
موضوعی که مهاجرت مقداد به مدینه را در همان اوائل هجرت تأیید می‌کند این است که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در جریان اجرای [[عقد اخوت]] میان [[انصار]] و [[مهاجران|مهاجرین]]، بین مقداد و<big>جبار بن صخر</big> عقد اخوت جاری کرد و اجرای عقد اخوت در سال اول هجری رخ داده است<ref>ابن سعد، محمد بن سعد بن منیع؛ طبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1410، چاپ اول، ج3،ص120</ref>.


== مقداد در روز غدیر ==
== مقداد در روز غدیر ==
بعد از رویداد [[غدیر خم|غدیر]] و نصب [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]] به امارت مسلمانان به وسیله پیامبر(صلی الله علیه)، آن‌حضرت به گروهی که نام‌شان را بردند فرمان دادند: برخیزند و بر [[علی]]، به خاطر امیری اش بر مسلمانان تبریک بگویند و مقداد جزو آنان بود. آنان از جای برخاسته، بر علی(علیه‌السلام) سلام دادند و [[بیعت]] کردند. مقداد در آن روز با علی بیعت کرد و تا آخر عمرش بر این بیعت استوار ماند و پیمان را نشکست.
بعد از رویداد [[غدیر خم|غدیر]] و نصب [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]] به امارت مسلمانان به وسیله پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، آن‌حضرت به گروهی که نام‌شان را بردند فرمان دادند: برخیزند و بر [[علی]]، به خاطر امیری اش بر مسلمانان تبریک بگویند و مقداد جزو آنان بود. آنان از جای برخاسته، بر علی(علیه‌السلام) سلام دادند و [[بیعت]] کردند. مقداد در آن روز با علی بیعت کرد و تا آخر عمرش بر این بیعت استوار ماند و پیمان را نشکست.


[[علی بن ابی طالب|امیر مؤمنان علی(علیه‌السلام)]] خود، ماجرا را این‌گونه توضیح میدهند:
[[علی بن ابی طالب|امیر مؤمنان علی(علیه‌السلام)]] خود، ماجرا را این‌گونه توضیح میدهند:


فقال النبی(صلی الله علیه): قُمْ یا سلمان، قم یا مقداد، قم یا جندب، قم یا عمّار... فبایعوا لأخی علی(علیه‌السلام) و سلّموا علیه بامرة المؤمنین، فقاموا باجمعهم فبایعوا لی وسلّموا علیّ بِإِمْرَة المؤمنین<ref>الهدایة الكبری، حسین بن همدان الخصیبی، مؤسسة ‌البلاغ، بیروت، لبنان، ١٩٩١ م، ص١٠٢</ref>.
فقال النبی(صلی الله علیه و آله و سلم): قُمْ یا سلمان، قم یا مقداد، قم یا جندب، قم یا عمّار... فبایعوا لأخی علی(علیه‌السلام) و سلّموا علیه بامرة المؤمنین، فقاموا باجمعهم فبایعوا لی وسلّموا علیّ بِإِمْرَة المؤمنین<ref>الهدایة الكبری، حسین بن همدان الخصیبی، مؤسسة ‌البلاغ، بیروت، لبنان، ١٩٩١ م، ص١٠٢</ref>.


پیامبر(صلی الله علیه) فرمود: به پا خیزید [[سلمان]]، مقداد، [[جندب]] و [[عمار]]! ... با علی، برادرم بیعت کنید و بر او به عنوان [[امیرمؤمنان]] سلام کنید. آنان همگی برخاستند و بر من، به عنوان «امیرمؤمنان» سلام کردند.
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: به پا خیزید [[سلمان]]، مقداد، [[جندب]] و [[عمار]]! ... با علی، برادرم بیعت کنید و بر او به عنوان [[امیرمؤمنان]] سلام کنید. آنان همگی برخاستند و بر من، به عنوان «امیرمؤمنان» سلام کردند.
== حمایت از جانشینی امام علی(علیه السلام) ==
== حمایت از جانشینی امام علی(علیه السلام) ==
پس از رحلت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله ) و انتخاب شدن ابوبکر به عنوان خلیفه و جانشین پیامبر، تعداد‌ اندکی از مسلمانان به علی(علیه السلام) وفادار ماندند و با ابوبکر بیعت نکردند؛ از جمله آنان سلمان، ابوذر و مقداد بودند. مقداد در ماجرای سقیفه شرکت نداشت و به همراه امیرالمومنین(علیه السلام) و چند تن از صحابه مشغول غسل دادن پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله ) و نماز خواندن بر او بود. <ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۳۲۸.</ref>
پس از رحلت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله ) و انتخاب شدن ابوبکر به عنوان خلیفه و جانشین پیامبر، تعداد‌ اندکی از مسلمانان به علی(علیه السلام) وفادار ماندند و با ابوبکر بیعت نکردند؛ از جمله آنان سلمان، ابوذر و مقداد بودند. مقداد در ماجرای سقیفه شرکت نداشت و به همراه امیرالمومنین(علیه السلام) و چند تن از صحابه مشغول غسل دادن پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله ) و نماز خواندن بر او بود. <ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۳۲۸.</ref>
خط ۷۹: خط ۷۹:


== عسرت روزگار و صبر مقداد ==
== عسرت روزگار و صبر مقداد ==
مقداد، به لحاظ معیشت، در سختی روزگار می‌گذراند و بر این عسرت، شاکر و صبور بود؛ چنان‌که نقل است که علی(علیه‌السلام) در دوران پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه)، در خانه چیزی نداشتند.
مقداد، به لحاظ معیشت، در سختی روزگار می‌گذراند و بر این عسرت، شاکر و صبور بود؛ چنان‌که نقل است که علی(علیه‌السلام) در دوران پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)، در خانه چیزی نداشتند.


[[عبدالله بن مسعود]] گوید: علی(علیه‌السلام) به نزد ابیی ثعلبه جهنی رفتند و دیناری برای رفع نیاز زندگی [[حضرت فاطمه زهرا|زهرا(سلام الله علیها)]] تهیه کردند. تا برای خانه چیزی فراهم نمایند؛ زیرا سه روز بود که چیزی در خانه برای رفع گرسنگی نداشتند. حضرت، پول را گرفت و به سمت بازار رفت تا چیزی تهیه کند.
[[عبدالله بن مسعود]] گوید: علی(علیه‌السلام) به نزد ابیی ثعلبه جهنی رفتند و دیناری برای رفع نیاز زندگی [[حضرت فاطمه زهرا|زهرا(سلام الله علیها)]] تهیه کردند. تا برای خانه چیزی فراهم نمایند؛ زیرا سه روز بود که چیزی در خانه برای رفع گرسنگی نداشتند. حضرت، پول را گرفت و به سمت بازار رفت تا چیزی تهیه کند.
خط ۹۱: خط ۹۱:
صبر و بردباری مقداد به حدّی بود که سلمان با آن عظمت و مکانت، به‌پایش نمی‌رسید.
صبر و بردباری مقداد به حدّی بود که سلمان با آن عظمت و مکانت، به‌پایش نمی‌رسید.


[[ابوبصیر]] از [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه‌السلام)]] نقل کرده ‌که پیامبر(صلی الله علیه) خطاب به سلمان فرمود:
[[ابوبصیر]] از [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه‌السلام)]] نقل کرده ‌که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به سلمان فرمود:


یا سلمان! لو عرض علمک علی المقداد لکفر، یا مقداد لو عرض صبرک علی سلمان لکفر<ref>شرح الاخبار، قاضی نعمان المغربی، ج٢، مؤسسة النشر الاسلامی لجماعه المدرسین، بی‌تا، ص٢۶</ref>.
یا سلمان! لو عرض علمک علی المقداد لکفر، یا مقداد لو عرض صبرک علی سلمان لکفر<ref>شرح الاخبار، قاضی نعمان المغربی، ج٢، مؤسسة النشر الاسلامی لجماعه المدرسین، بی‌تا، ص٢۶</ref>.
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۴

ویرایش