confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
از جهت پیشینه داشتن این حکم در بین مردم یا پیشینه نداشتن آن، حکم بر دو قسم است. | از جهت پیشینه داشتن این حکم در بین مردم یا پیشینه نداشتن آن، حکم بر دو قسم است. | ||
=== حکم تأسیسی === | |||
حکمی است که شارع مقدس آن را برای نخستین بار، بدون هیچ پیشینهای نزد مردم اختراع و تشریع کرده است، مانند بسیاری از احکام پنج گانۀ تکلیفی همچون نماز، [[روزه]] و [[ارث]] و نیز احکام کیفری، همچون قطع انگشتان دست دزد. تمام عبادات را شارع اختراع و ابداع کرده است و بههمین جهت، تمام عبادات تأسیسیاند. | |||
=== حکم امضایی === | |||
حکم و دلیلی است که قبل از بیان شارع، در عرف و بین عقلا وجود داشته و شارع آنرا تأیید کرده است. این قبیل احکام، مقرراتی هستند که پیش از ظهور اسلام، برای تنظیم مناسبات حقوقی، معاملاتی، اقتصادی و نیز مراسم عبادی، میان مردم وجود داشته است. این مقررات، اگر به صورت مستقل تأیید شود یا دست کم، از آن نهی نشده باشد، به همان صورت مورد تأیید شارع نیز قرار گرفته است. مانند وجوب ختنه یا صحت عقد و ایقاعات. احکام امضایی بیشتر در میان احکام وضعی است و در مقابل، بیشتر احکام تکلیفی، تأسیسی است. بیشتر معاملات و عقودی که بین مردم رواج دارد، و احکام حقوقیای که مردم نسبت به یکدیگر دارند مانند زوجیت و ملکیت و زندگی اجتماعی وابسته به رعایت آنهاست، از امور امضایی است که در بین مردم بوده و شارع، تمام آن یا بخشی از آن را تأیید کرده است. | |||
در حکم تأسیسی، شرایط، قلمرو و مقصود و منظور از حکم، از آیات و روایات بهدست آمده است؛ در حالیکه در حکم امضایی با مراجعه به عرف مردم و سیره عقلاء و نحوۀ اجرای حکم توسط آنان در زمان امضای آن، میتوان به مقصود شارع و شرایط حکم دست یافت. | در حکم تأسیسی، شرایط، قلمرو و مقصود و منظور از حکم، از آیات و روایات بهدست آمده است؛ در حالیکه در حکم امضایی با مراجعه به عرف مردم و سیره عقلاء و نحوۀ اجرای حکم توسط آنان در زمان امضای آن، میتوان به مقصود شارع و شرایط حکم دست یافت. |