پرش به محتوا

کاربر:Rahmani/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۳۴: خط ۲۳۴:


==مـدخـل‌==
==مـدخـل‌==
سرزمين‌ آفريقائی نيجريه‌ كه‌ در بخش‌ غربی قاره آفريقا در كنار خليج‌ گينه‌ واقع‌ شده‌، بيش‌ از نيمی از جمعيت‌ مسلمان‌ آفريقای سياه‌ را در خود جای داده‌ است‌. شمال‌ اين‌ كشور با اكثريت‌ تقريباً مطلق‌ مسلمانان‌ با مناطق‌ جنوبی كشور كه‌ از‌ درصد بيشتری از مسيحيان‌ برخوردار بوده، از نظر پراکندگی مذهبی قابل توجه است. در تاریخ نیجریه، شیخ عثمان دان فودیو  ، نامی مشهور و محبوب‌ و مبارزات‌ او از اهميّت‌ و ويژگی خاصی برخوردار است‌. تأسيس‌ و تشكيل‌ خلافت‌ سوكوتو كه‌ با جهاد شيخ‌ عثمان‌ شروع‌ شد و از سال‌ 1804 الي‌ 1903 ميلادی در ناحيه‌ شمالی کشور به طول انجامید، و نیز ضرورت بازشناسی این قیام تاریخی و احیاء آن در اذهان مسلمانان و نیز در بسترتاریخ تحولات سياسی و اجتماعی اين‌ كشور بايستی همواره‌ مورد ملاحظه‌ قرار گيرد.
سرزمين‌ آفريقائی [[نيجريه‌]] كه‌ در بخش‌ غربی [[قاره آفريقا]] در كنار [[خليج‌ گينه‌]] واقع‌ شده‌، بيش‌ از نيمی از جمعيت‌ مسلمان‌ [[آفريقای سياه‌]] را در خود جای داده‌ است‌. شمال‌ اين‌ كشور با اكثريت‌ تقريباً مطلق‌ مسلمانان‌ با مناطق‌ جنوبی كشور كه‌ از‌ درصد بيشتری از مسيحيان‌ برخوردار بوده، از نظر پراکندگی مذهبی قابل توجه است. در تاریخ نیجریه، [[شیخ عثمان دان فودیو]] ، نامی مشهور و محبوب‌ و مبارزات‌ او از اهميّت‌ و ويژگی خاصی برخوردار است‌. تأسيس‌ و تشكيل‌ [[خلافت‌ سوكوتو]] كه‌ با جهاد شيخ‌ عثمان‌ شروع‌ شد و از سال‌ 1804 الي‌ 1903 ميلادی در ناحيه‌ شمالی کشور به طول انجامید، و نیز ضرورت بازشناسی این قیام تاریخی و احیاء آن در اذهان مسلمانان و نیز در بسترتاریخ تحولات سياسی و اجتماعی اين‌ كشور بايستی همواره‌ مورد ملاحظه‌ قرار گيرد.
اسلام‌ كه‌ از قرن‌ سيزدهم‌ وارد كشور نيجريه‌ شده‌ بود، به‌ مردم‌ امكان‌ داد تا با تمدن‌ و جهان‌ معاصر آشنا شوند و دولتی نيرومند تشكيل‌ دهند. انگلستان‌ پس‌ از مشاهده‌ چنين‌ وضعيتی در امور داخلی شمال‌ نيجريه‌ ابتدا دخالت‌ نكرده‌ و تنها به‌ تسلط‌ اقتصادی و نظارت‌ بر سياست‌ خارجی آن‌ ناحيه‌ اكتفا كرد. سرانجام‌ در قسمت‌ غرب‌ و جنوب‌ نيجريه‌ كه‌ مردم‌ آن‌ دارای مذهب‌ آنيميسم‌ بودند، و قبيله‌ ايبو نيز در آن‌ منطقه‌ سكونت‌ داشت‌، استعمار توانست‌ با بكارگرفتن‌ ميسيونرهای مسيحی، در سال‌ 1903 ميلادی بر تمام‌ منطقه نيجريه‌ تسلّط‌ يابد.
اسلام‌ كه‌ از قرن‌ سيزدهم‌ وارد كشور نيجريه‌ شده‌ بود، به‌ مردم‌ امكان‌ داد تا با تمدن‌ و جهان‌ معاصر آشنا شوند و دولتی نيرومند تشكيل‌ دهند. انگلستان‌ پس‌ از مشاهده‌ چنين‌ وضعيتی در امور داخلی شمال‌ نيجريه‌ ابتدا دخالت‌ نكرده‌ و تنها به‌ تسلط‌ اقتصادی و نظارت‌ بر سياست‌ خارجی آن‌ ناحيه‌ اكتفا كرد. سرانجام‌ در قسمت‌ غرب‌ و جنوب‌ نيجريه‌ كه‌ مردم‌ آن‌ دارای مذهب‌ [[آنيميسم‌]] بودند، و [[قبيله‌ ايبو]] نيز در آن‌ منطقه‌ سكونت‌ داشت‌، استعمار توانست‌ با بكارگرفتن‌ ميسيونرهای مسيحی، در سال‌ 1903 ميلادی بر تمام‌ منطقه نيجريه‌ تسلّط‌ يابد.
بدين‌ ترتيب‌، آخرين‌ ناحيه‌ از متصرفات‌ استعمار انگليس‌، ناحيه‌ شمالی كشور نيجريه‌ بود كه‌ اكثريت‌ مردم‌ آن‌ منطقه‌ مسلمان‌ بودند و هم‌ اكنون‌ نيز اكثريت‌ جمعيت‌ شمال‌ را مسلمانان‌ تشكيل‌ می دهند. بنابراين‌ انگلستان‌، پس‌ از گذشت‌ پنجاه‌ و چهار سال‌ از سلطه‌اش‌ بر شهر لاگوس‌ يعنی در سال‌ 1851، توانست‌ در سال‌ 1903 ميلادی بر شمال‌ نيجريه‌ تسلّط‌ يابد. استعمار كه‌ با جهاد مسلمانان‌ موقعيت‌ خود را در خطر می ديد در سست‌ كردن‌ پايه‌های حكومت‌ در شمال‌، تلاش‌ وسيعی را به‌ عمل‌ آورد و سرانجام‌ توانست‌ باعث‌ فروپاشی حكومت‌ اسلامی در آن‌ منطقه‌ گردد.
بدين‌ ترتيب‌، آخرين‌ ناحيه‌ از متصرفات‌ استعمار انگليس‌، ناحيه‌ شمالی كشور نيجريه‌ بود كه‌ اكثريت‌ مردم‌ آن‌ منطقه‌ مسلمان‌ بودند و هم‌ اكنون‌ نيز اكثريت‌ جمعيت‌ شمال‌ را مسلمانان‌ تشكيل‌ می دهند. بنابراين‌ انگلستان‌، پس‌ از گذشت‌ پنجاه‌ و چهار سال‌ از سلطه‌اش‌ بر شهر [[لاگوس‌]] يعنی در سال‌ 1851، توانست‌ در سال‌ 1903 ميلادی بر شمال‌ نيجريه‌ تسلّط‌ يابد. استعمار كه‌ با جهاد مسلمانان‌ موقعيت‌ خود را در خطر می ديد در سست‌ كردن‌ پايه‌های حكومت‌ در شمال‌، تلاش‌ وسيعی را به‌ عمل‌ آورد و سرانجام‌ توانست‌ باعث‌ فروپاشی حكومت‌ اسلامی در آن‌ منطقه‌ گردد.
صرفنظر از داوری و قضاوت‌ درخصوص‌ قيام‌ و جهاد تاريخی شيخ‌ عثمان‌ و بررسی تحليلی عملكرد و فعاليت‌ اين‌ عالم‌ مذهبی، و باتوجه‌ به‌ اختلاف‌ ماهوی نهضت‌ها و جنبش‌های متعدّد در طول‌ تاريخ‌ كه‌ هيچگاه‌ يكسان‌ و مشابه‌ نبوده‌اند و بايد مستقلاً و با توجه‌ به‌ ويژگی‌های منحصر به‌ فرد خود، مورد مطالعه‌ و ارزيابی قرار گيرند، و وجوه‌ تشابه‌ و افتراق‌ آنها با يكديگر مقايسه‌ شوند، در اين‌ نوشتار تلاش‌ گرديده‌ تا معرّفی و شناخت‌ اجمالی درخصوص‌ جايگاه‌ اين‌ شخصيت‌ تاريخی به‌ عمل‌ آيد.
صرفنظر از داوری و قضاوت‌ درخصوص‌ قيام‌ و جهاد تاريخی شيخ‌ عثمان‌ و بررسی تحليلی عملكرد و فعاليت‌ اين‌ عالم‌ مذهبی، و باتوجه‌ به‌ اختلاف‌ ماهوی نهضت‌ها و جنبش‌های متعدّد در طول‌ تاريخ‌ كه‌ هيچگاه‌ يكسان‌ و مشابه‌ نبوده‌اند و بايد مستقلاً و با توجه‌ به‌ ويژگی‌های منحصر به‌ فرد خود، مورد مطالعه‌ و ارزيابی قرار گيرند، و وجوه‌ تشابه‌ و افتراق‌ آنها با يكديگر مقايسه‌ شوند، در اين‌ نوشتار تلاش‌ گرديده‌ تا معرّفی و شناخت‌ اجمالی درخصوص‌ جايگاه‌ اين‌ شخصيت‌ تاريخی به‌ عمل‌ آيد.
در بررسی و مطالعه مسائل‌ و مباحث‌ مربوط‌ به‌ قاره سياه‌ آفريقا، نام‌ و جهاد شيخ‌ عثمان‌ و خلافت‌ سوكوتو، در كليه منابع‌ و مآخذ فراوان‌ به‌ چشم‌ می خورد. بنابراين‌ شناخت‌ ويژگی های خلافت‌ سوكوتو و ارائه كلياتی درخصوص‌ اقدامات‌ اين‌ عالم‌مذهبی لازم‌ و ضروری بنظر می رسد.  
در بررسی و مطالعه مسائل‌ و مباحث‌ مربوط‌ به‌ قاره سياه‌ آفريقا، نام‌ و جهاد شيخ‌ عثمان‌ و خلافت‌ سوكوتو، در كليه منابع‌ و مآخذ فراوان‌ به‌ چشم‌ می خورد. بنابراين‌ شناخت‌ ويژگی های خلافت‌ سوكوتو و ارائه كلياتی درخصوص‌ اقدامات‌ اين‌ عالم‌مذهبی لازم‌ و ضروری بنظر می رسد.  
confirmed
۵۶۷

ویرایش