پرش به محتوا

سید بن طاووس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[علامه طباطبایی' به '[[سید محمد حسین طباطبایی')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
}}
}}
'''سید رضی الدین علی بن موسی''' معروف به <big>سید بن طاووس</big> از علمای بزرگ [[شیعه]] در قرن هفتم هجری بود. وی در زمان [[مغولان|حکومت مغولان]] منصب نقابت [[شیعیان]] را به عهده داشت. سید بن طاووس آثار بسیاری دارد که موضوع غالب آن‌ها ادعیه و زیارات است. علمای بزرگی چون [[علامه حلی]]، [[ابن داوود حلی]] و [[شیخ یوسف سدیدالدین]] (پدر علامه حلی) از شاگردان او هستند.  
'''سید رضی الدین علی بن موسی''' معروف به <big>سید بن طاووس</big> از علمای بزرگ [[شیعه]] در قرن هفتم هجری بود. وی در زمان [[مغولان|حکومت مغولان]] منصب نقابت [[شیعیان]] را به عهده داشت. سید بن طاووس آثار بسیاری دارد که موضوع غالب آن‌ها ادعیه و زیارات است. علمای بزرگی چون [[علامه حلی]]، [[ابن داوود حلی]] و [[شیخ یوسف سدیدالدین]] (پدر علامه حلی) از شاگردان او هستند.  
او صاحب [[کتاب لهوف|کتاب لُهوف]] (مقتل [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین(علیه‌السلام)]]) و نقیب شیعیان در زمان حکومت مغول بر [[بغداد]] بود. برخی به سبب تقوا، مراقبه فراوان و حالات عرفانی به او «جمال العارفین» گفته‌اند.
او صاحب [[لهوف (کتاب)|کتاب لُهوف]] (مقتل [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین(علیه‌السلام)]]) و نقیب شیعیان در زمان حکومت مغول بر [[بغداد]] بود. برخی به سبب تقوا، مراقبه فراوان و حالات عرفانی به او «جمال العارفین» گفته‌اند.


گرایش ابن طاووس بیش از هر موضوعی به مسائل اخلاقی و معنوی و بخصوص [[دعا]] و زیارت‌ بود و مجموعه آثاری با عنوان <big>تتمات مصباح المتهجد</big> به رشته تحریر در آورد که تکمیل مصباح المتهجد [[شیخ طوسی]] در موضوع دعاست. کتابخانه سید بن طاووس که بالغ بر ۱۵۰۰ کتاب داشته است یک مجموعه شخصی قابل توجه است.
گرایش ابن طاووس بیش از هر موضوعی به مسائل اخلاقی و معنوی و بخصوص [[دعا]] و زیارت‌ بود و مجموعه آثاری با عنوان <big>تتمات مصباح المتهجد</big> به رشته تحریر در آورد که تکمیل مصباح المتهجد [[شیخ طوسی]] در موضوع دعاست. کتابخانه سید بن طاووس که بالغ بر ۱۵۰۰ کتاب داشته است یک مجموعه شخصی قابل توجه است.
خط ۲۵: خط ۲۵:
== زندگی‌نامه سید بن طاووس ==
== زندگی‌نامه سید بن طاووس ==
در پانزدهم [[محرم الحرام|محرم]] 589 ق. تولد نوزادی خانه سعدالدین ابو ابراهیم موسی بن جعفر را از شادی و نشاط آکنده ساخت. ابو ابراهیم نوزاد نیمه محرم را به یاد نیای ارجمندش علی نامید<ref> فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص 158.</ref>.
در پانزدهم [[محرم الحرام|محرم]] 589 ق. تولد نوزادی خانه سعدالدین ابو ابراهیم موسی بن جعفر را از شادی و نشاط آکنده ساخت. ابو ابراهیم نوزاد نیمه محرم را به یاد نیای ارجمندش علی نامید<ref> فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص 158.</ref>.
همسر ابوابراهیم دختر ورّام بن ابی فراس دانشور شهره [[حله]] بود<ref> روضات الجنات، خوانساری، ج 4، ص 325</ref>. علی اندک اندک در محضر پدر بزرگی چون ورّام و پدری مانند سعدالدین ابو ابراهیم با الفبای زندگی آشنا شد. او بزودی دریافت که ریشه در آسمان دارد و با سیزده واسطه به [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی(علیه‌السلام)]] پیوند می‌خورد<ref>مقدمه برنامه سعادت، سید محمد باقر شهیدی گلپایگانی، ص 2.</ref>.
همسر ابوابراهیم دختر ورّام بن ابی فراس دانشور شهره حله بود<ref> روضات الجنات، خوانساری، ج 4، ص 325</ref>. علی اندک اندک در محضر پدر بزرگی چون ورّام و پدری مانند سعدالدین ابو ابراهیم با الفبای زندگی آشنا شد. او بزودی دریافت که ریشه در آسمان دارد و با سیزده واسطه به [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی(علیه‌السلام)]] پیوند می‌خورد<ref>مقدمه برنامه سعادت، سید محمد باقر شهیدی گلپایگانی، ص 2.</ref>.


ورّام برایش گفت که ابو ابراهیم دختر زاده [[شیخ طوسی]] است<ref>روضات الجنات، ج 4، ص 337</ref>. و چگونه نیای بزرگوارش محمد بن اسحاق به دلیل زیبایی چهره و ناموزونی پاها به<big>طاووس</big> شهرت داشت<ref> کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، اتان گلبرگ، سید علی قرائی و رسول جعفریان، ص .20</ref>.
ورّام برایش گفت که ابو ابراهیم دختر زاده [[شیخ طوسی]] است<ref>روضات الجنات، ج 4، ص 337</ref>. و چگونه نیای بزرگوارش محمد بن اسحاق به دلیل زیبایی چهره و ناموزونی پاها به<big>طاووس</big> شهرت داشت<ref> کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، اتان گلبرگ، سید علی قرائی و رسول جعفریان، ص .20</ref>.
خط ۳۸: خط ۳۸:


== نام و القاب ==
== نام و القاب ==
نام او «رضی‌الدین ابو‌القاسم‌ سید‌ علی ابن موسی ابن جعفر» است و چون نام او هم‌نام با [[امام هشتم]] [[شیعیان]] [[علی بن موسی (رضا)|علی ابن‌ موسی‌ ابن‌ جعفر]] است، برخی از شاعران معاصرش، هنگامی که وی نقابت [[علویان]] در [[بغداد|بغداد‌]] را‌ در سه سال آخر عمرش بر عهده گرفت، به او «ابن طاووس» گفته‌اند. کنیه‌ او‌ <big>ابو‌القاسم</big> و لقب او <big>طاووس</big> است. لقب «طاووس‌» مربوط‌ به یکی از نیاکان او (جد هشتم وی) «ابوعبداللّه محمد بن‌ اسحاق‌ بن حسن» (م. حدود ۳۵۰ ق) است که‌ به عنوان نخستین فرد از‌ آل‌ طاووس مقام نقابت را در‌ «سورا‌» بر عهده داشته است. وی چهره بسیار زیبایی داشت اما پاهایش با زیبایی صورتش‌ متناسب‌ نبود، همانند طاووس که پاهایش‌ با‌ زیبایی‌ تنش تناسب ندارد‌. این لقب‌ کم‌کم به خانواده او‌ سرایت‌ کرده و سپس نسل‌های بعد از او نیز همین لقب را گرفته و معروف به «آل‌ طاووس‌» گشته‌اند<ref>گلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، ص۲۰.</ref>.
نام او «رضی‌الدین ابو‌القاسم‌ سید‌ علی ابن موسی ابن جعفر» است و چون نام او هم‌نام با امام هشتم [[شیعیان]] [[علی بن موسی (رضا)|علی ابن‌ موسی‌ ابن‌ جعفر]] است، برخی از شاعران معاصرش، هنگامی که وی نقابت [[علویان]] در [[بغداد|بغداد‌]] را‌ در سه سال آخر عمرش بر عهده گرفت، به او «ابن طاووس» گفته‌اند. کنیه‌ او‌ <big>ابو‌القاسم</big> و لقب او <big>طاووس</big> است. لقب «طاووس‌» مربوط‌ به یکی از نیاکان او (جد هشتم وی) «ابوعبداللّه محمد بن‌ اسحاق‌ بن حسن» (م. حدود ۳۵۰ ق) است که‌ به عنوان نخستین فرد از‌ آل‌ طاووس مقام نقابت را در‌ «سورا‌» بر عهده داشته است. وی چهره بسیار زیبایی داشت اما پاهایش با زیبایی صورتش‌ متناسب‌ نبود، همانند طاووس که پاهایش‌ با‌ زیبایی‌ تنش تناسب ندارد‌. این لقب‌ کم‌کم به خانواده او‌ سرایت‌ کرده و سپس نسل‌های بعد از او نیز همین لقب را گرفته و معروف به «آل‌ طاووس‌» گشته‌اند<ref>گلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، ص۲۰.</ref>.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
خط ۸۰: خط ۸۰:
== ابن طاووس از نگاه عالمان ==
== ابن طاووس از نگاه عالمان ==
سید بن طاووس نزد همه دانشمندان [[شیعه]]، معروف به زهد و تقوی بوده و همگی عظمت علمی او را ستوده‌اند. با آن که قرنها از رحلت وی می‌گذرد، هنوز با افتخار و احترام در محافل علمی از او یاد می‌شود. آوازه علمی و فکری و اخلاص عملی او به قدری است که شخصیت‌های علمی معاصر او و نیز نسخه برداران آثارش، او را تمجید کرده‌اند. اینک برخی از گفتارهای بزرگان درباره سید بن طاووس را به اختصار بیان می‌داریم:
سید بن طاووس نزد همه دانشمندان [[شیعه]]، معروف به زهد و تقوی بوده و همگی عظمت علمی او را ستوده‌اند. با آن که قرنها از رحلت وی می‌گذرد، هنوز با افتخار و احترام در محافل علمی از او یاد می‌شود. آوازه علمی و فکری و اخلاص عملی او به قدری است که شخصیت‌های علمی معاصر او و نیز نسخه برداران آثارش، او را تمجید کرده‌اند. اینک برخی از گفتارهای بزرگان درباره سید بن طاووس را به اختصار بیان می‌داریم:
# [[علامه حلی]] (متوفی ۷۲۶ هجری) در حق رضی الدین می‌گوید: رضی الدین دارای کراماتی بود که برخی از آنها را خودش برایم بیان کرد و پاره‌ای از آنها را پدرم بازگو کرد و من از او شنیدم<ref>بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۶۳ و .۶۴</ref>.
# [[علامه حلی]] (متوفی ۷۲۶ هجری) در حق رضی الدین می‌گوید: رضی الدین دارای کراماتی بود که برخی از آنها را خودش برایم بیان کرد و پاره‌ای از آنها را پدرم بازگو کرد و من از او شنیدم<ref>بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۶۳ و .۶۴</ref>.
# [[علامه مجلسی]] گوید: السید النقیب، الثقه الزاهد، جمال العارفین<ref>بحارالانوار، ج۱، ص.۲۰۵</ref>.
# [[علامه مجلسی]] گوید: السید النقیب، الثقه الزاهد، جمال العارفین<ref>بحارالانوار، ج۱، ص.۲۰۵</ref>.
# [[محدث قمی]] می‌گوید: السید رضی الدین ابوالقاسم الأجل الأورع الأزهد الأسعد، قدوه العارفین و مصباح المتهجدین، صاحب الکرامات، طاووس آل طاووس، السید بن طاووس قدس الله سره و رفع فی الملأ الأعلی ذکره<ref>قمی، شیخ عباس، الفوائد الرضویه فی أحوال علماء المذهب الجعفریه، ترجمه و تحقیق ناصر باقری بیدهندی، قم، نشر بوستان کتاب، ۱۳۸۵شمسی، ج۱، ص۵۴۲.</ref>.
# [[محدث قمی]] می‌گوید: السید رضی الدین ابوالقاسم الأجل الأورع الأزهد الأسعد، قدوه العارفین و مصباح المتهجدین، صاحب الکرامات، طاووس آل طاووس، السید بن طاووس قدس الله سره و رفع فی الملأ الأعلی ذکره<ref>قمی، شیخ عباس، الفوائد الرضویه فی أحوال علماء المذهب الجعفریه، ترجمه و تحقیق ناصر باقری بیدهندی، قم، نشر بوستان کتاب، ۱۳۸۵شمسی، ج۱، ص۵۴۲.</ref>.
# [[علامه طهرانی]] در مهر تابان می‌نویسند: "مرحوم‌ استاد [[سید محمد حسین طباطبایی|علامه طباطبایی]] به دو نفر از علماء اسلام‌ بسیار ارج‌ می‌نهادند و مقام‌ و منزلت‌ آنان‌ را به عظمت‌ یاد می‌کردند:  
# [[علامه طهرانی]] در مهر تابان می‌نویسند: "مرحوم‌ استاد [[سید محمد حسین طباطبایی]] به دو نفر از علماء اسلام‌ بسیار ارج‌ می‌نهادند و مقام‌ و منزلت‌ آنان‌ را به عظمت‌ یاد می‌کردند:  


* اوّل‌: سیّد أجلّ علیّ بن‌ طاووس‌ - أعلی اللهُ تعالَی مقامَه‌ الشّریف‌ -، و به‌ کتاب‌ اقبال‌ او اهمّیّت‌ می‌دادند و او را «سیّد أهل‌ الْمُراقَبه‌» می‌خواندند.  
* اوّل‌: سیّد أجلّ علیّ بن‌ طاووس‌ - أعلی اللهُ تعالَی مقامَه‌ الشّریف‌ -، و به‌ کتاب‌ اقبال‌ او اهمّیّت‌ می‌دادند و او را «سیّد أهل‌ الْمُراقَبه‌» می‌خواندند.  
*
* دوّم‌: [[سید محمد مهدی‌ طباطبایی بحر العلوم|سید مهدی بحرالعلوم‌]] أعلی اللهُ تعالَی مقامَه‌"<ref>مهر تابان، علامه طهرانی، ص٨٦.</ref>.
* دوّم‌: [[سید محمد مهدی‌ طباطبایی بحر العلوم|سید مهدی بحرالعلوم‌]] أعلی اللهُ تعالَی مقامَه‌"<ref>مهر تابان، علامه طهرانی، ص٨٦.</ref>.


Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۸۶

ویرایش