confirmed
۲٬۲۰۰
ویرایش
حماد بن عیسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
== نسب و خاندان== | == نسب و خاندان== | ||
حماد بن عیسی، از راویان شیعه در قرن دوم هجري است که برخی او را مـولی<ref>(برقى، 1419ق، ص21)</ref> و برخی اصالتاً او را عرب<ref>(نجاشـی، 142ق، ص1407 )</ref> و برخـی وي را کوفی دانسته<ref>(طوسی، 1415 ق ص187)</ref> کـه بـه سـبب سـکونت در بصـره، بصـري خوانده شده است، وي به جهنی مشـهور اسـت کـه از انتسـاب وي بـه قبیلـه جهینـه حکایت دارد. | حماد بن عیسی، از راویان شیعه در قرن دوم هجري است که برخی او را مـولی<ref>(برقى، 1419ق، ص21)</ref> و برخی اصالتاً او را عرب<ref>(نجاشـی، 142ق، ص1407 )</ref> و برخـی وي را کوفی دانسته<ref>(طوسی، 1415 ق ص187)</ref> کـه بـه سـبب سـکونت در بصـره، بصـري خوانده شده است، وي به جهنی مشـهور اسـت کـه از انتسـاب وي بـه قبیلـه جهینـه حکایت دارد. | ||
احتمالاً تولد وی بین سال‌های 110 تا 120 ه.ق بوده و لقب وی ابومحمد و پدرش: عیسی بن عبیده جهنی است. جد حماد، عبیـده | احتمالاً تولد وی بین سال‌های 110 تا 120 ه.ق بوده و لقب وی ابومحمد و پدرش: عیسی بن عبیده جهنی است. جد حماد، [[عبیـده جهنـی]]، از اصـحاب پیامبر بوده که حماد و پدرش از او نقل حدیث کرده‌اند<ref>(ابن ابـی اثیـر، ج3 ، ص356)</ref>. | ||
حماد بن عیسى صواف از اصحاب امام جواد (علیه‌السلام) بوده و ظاهراً به پشم فروشى اشتغال داشته است<ref>ر.ک: معجم الرجال الحدیث، ج ۶، ص 238</ref>. به دلیل عمر طولانی‌اش معاصر چهار امام معصوم (علیهم‌السلام) از آنها بهره فراوان برده و احادیث زیادی شنیده است | حماد بن عیسى صواف از اصحاب امام جواد (علیه‌السلام) بوده و ظاهراً به پشم فروشى اشتغال داشته است<ref>ر.ک: معجم الرجال الحدیث، ج ۶، ص 238</ref>. به دلیل عمر طولانی‌اش معاصر چهار امام معصوم (علیهم‌السلام) از آنها بهره فراوان برده و احادیث زیادی شنیده است | ||
== حماد بن عیسی از نگاه رجالیون == | == حماد بن عیسی از نگاه رجالیون == | ||
* نجاشی، رجالی معروف سده پنجم، درباره او می‌نویسد: وکان ثقة فی حدیثه صدوقا. | * نجاشی، رجالی معروف سده پنجم، درباره او می‌نویسد: وکان ثقة فی حدیثه صدوقا. | ||
* علامه شهیر سید عبدالحسین شرف الدین عاملی می‌نویسد: ابو علی در کتاب خود «منتهی المقال» از او یاد کرده است. | * علامه شهیر [[سید عبدالحسین شرف الدین عاملی]] می‌نویسد: ابو علی در کتاب خود «منتهی المقال» از او یاد کرده است. | ||
* حسن بن علی بن داوود در کتاب «مختصر» که به شرح حال رجال اختصاص دارد به شرح حال او پرداخته است. | * حسن بن علی بن داوود در کتاب «مختصر» که به شرح حال رجال اختصاص دارد به شرح حال او پرداخته است. | ||
* همه نویسندگان فهرست ها و معاجم رجالی، وی را از علمای شیعه خوانده اند و از ثقات و افراد متقن و از اصحاب ائمه هدی(علیهم‌السلام) بر شمرده اند…. | * همه نویسندگان فهرست ها و معاجم رجالی، وی را از علمای شیعه خوانده اند و از ثقات و افراد متقن و از اصحاب ائمه هدی(علیهم‌السلام) بر شمرده اند…. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
* رجال شیعه از حماد با صفاتی همچون ثقه و صدوق نام برده‌اند. متقدمین شیعه وي را ستوده و ضمن توثیق وي با عباراتی همانند ثقه و صدوق، وثاقت وي را تأیید کـرده و حتی در زمرۀ اصحاب اجماع قرار داده و بر وثاقت وي ادعـاي اجمـاع شـده اسـت. | * رجال شیعه از حماد با صفاتی همچون ثقه و صدوق نام برده‌اند. متقدمین شیعه وي را ستوده و ضمن توثیق وي با عباراتی همانند ثقه و صدوق، وثاقت وي را تأیید کـرده و حتی در زمرۀ اصحاب اجماع قرار داده و بر وثاقت وي ادعـاي اجمـاع شـده اسـت. | ||
* طوسی ضمن ثقه خواندن وي، به کتابهـاي او اشـاره کرده و (؛ نجاشی، وی را ثقه و صدوق خوانده است<ref>نجاشی، ص 143و 142.</ref>. | * طوسی ضمن ثقه خواندن وي، به کتابهـاي او اشـاره کرده و (؛ نجاشی، وی را ثقه و صدوق خوانده است<ref>نجاشی، ص 143و 142.</ref>. | ||
* رجال متأخر نیز وي را توثیق قرار نموده‌اند؛ علامه حلی همان عبارات نجاشـی را در توثیق حماد بیان کرده است. ابن داود حلـی، شوشـتري، مامقانی، خویی و سایر رجـالیون شـیعه نیـز وي را توثیـق نموده‌اند اما برخی اهل‌سنت حماد را تضعیف کرده‌اند<ref>مهدی اکبر نژاد و روح الله زاهری؛ بازپژوهشی در تضعیف حماد بن عیسی از سوی اهل‌سنت؛ دوفصلنامه حدیث‌پژوهی، دوره: 14، شماره: 2.</ref>. | * رجال متأخر نیز وي را توثیق قرار نموده‌اند؛ [[علامه حلی]] همان عبارات نجاشـی را در توثیق حماد بیان کرده است. ابن داود حلـی، شوشـتري، مامقانی، خویی و سایر رجـالیون شـیعه نیـز وي را توثیـق نموده‌اند اما برخی اهل‌سنت حماد را تضعیف کرده‌اند<ref>مهدی اکبر نژاد و روح الله زاهری؛ بازپژوهشی در تضعیف حماد بن عیسی از سوی اهل‌سنت؛ دوفصلنامه حدیث‌پژوهی، دوره: 14، شماره: 2.</ref>. | ||
=== قدح حماد توسط اهل‌سنت === | === قدح حماد توسط اهل‌سنت === | ||
بسیاری از بزرگان اهل‌سنت احادیث حماد بن عیسی را ضعیف می‌شمارند، نخستین کسی که حماد را جرح نمـوده، ابـو داود است ایـن در حالی است که استادش (یحیی بن معین)، از حماد تمجید و وي را شیخ صالح دانسـته اسـت. ابو داود در مورد حماد گفتـه که ضـعیف راوي احادیث منـاکیر است، حال باید تأمل نمود که احادیث منـاکیر چه بوده است؟ | بسیاری از بزرگان اهل‌سنت احادیث حماد بن عیسی را ضعیف می‌شمارند، نخستین کسی که حماد را جرح نمـوده، ابـو داود است ایـن در حالی است که استادش (یحیی بن معین)، از حماد تمجید و وي را شیخ صالح دانسـته اسـت. ابو داود در مورد حماد گفتـه که ضـعیف راوي احادیث منـاکیر است، حال باید تأمل نمود که احادیث منـاکیر چه بوده است؟ | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== مشایخ و راویان == | == مشایخ و راویان == | ||
=== مشایخ حمّاد بن عیسى === | === مشایخ حمّاد بن عیسى === | ||
# ابان بن | # [[ابان بن تغلب]]؛ | ||
# اسحاق بن عمّار بن حیّان صیرفى کوفى؛ | # اسحاق بن عمّار بن حیّان صیرفى کوفى؛ | ||
# ابان بن عثمان احمر بجلى(از اصحاب اجماع)؛ | # [[ابان بن عثمان]] احمر بجلى(از اصحاب اجماع)؛ | ||
# حریز بن عبداللَّه سجستانى ازدى کوفى؛ | # حریز بن عبداللَّه سجستانى ازدى کوفى؛ | ||
# عبداللَّه بن ابى یعفور؛ | # عبداللَّه بن ابى یعفور؛ | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
# اسماعیل بن حرّ؛ برید بن ضمره لیثى؛ | # اسماعیل بن حرّ؛ برید بن ضمره لیثى؛ | ||
# ابوعبداللَّه حسین بن مختار قلانسى (حسین قلانسى)؛ | # ابوعبداللَّه حسین بن مختار قلانسى (حسین قلانسى)؛ | ||
# حمّاد بن | # [[حمّاد بن عثمان]]؛ | ||
# ربعى بن عبداللَّه بن جارود بن ابى سبره هذلى (ابونعیم بصرى)؛ | # ربعى بن عبداللَّه بن جارود بن ابى سبره هذلى (ابونعیم بصرى)؛ | ||
# زرعه بن محمد؛ | # زرعه بن محمد؛ | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
# صفوان بن یحیى؛ | # صفوان بن یحیى؛ | ||
# حسن بن محبوب؛ | # حسن بن محبوب؛ | ||
# على بن | # [[على بن مهزیار]]؛ | ||
# ابو اسحاق ابراهیم بن هاشم بن خلیل قمّى؛ | # ابو اسحاق ابراهیم بن هاشم بن خلیل قمّى؛ | ||
# اسماعیل بن سهل؛ | # اسماعیل بن سهل؛ | ||