confirmed
۱٬۱۳۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | |||
| عنوان = سید محمد دهلوی | |||
| تصویر = | |||
| نام = سید محمد دهلوی | |||
| نامهای دیگر = خطیب اعظم | |||
| سال تولد = سال ۱۳۱۷ق (۱۸۹۹م) | |||
| محل تولد = [[پاکستان]] | |||
| سال درگذشت = ۱۳۹۱ق ، ۲۹ مرداد ۱۳۵۰ش. | |||
| تاریخ درگذشت = ۲۹ جمادیالثانی | |||
| محل درگذشت = کراچی | |||
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | [[ سید آفتاب حسین ]]}} | |||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | }} | |||
| دین = [[اسلام]] | |||
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | |||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | ترجمه [[آخرین دختر (کتاب)|کتاب]] مقدمه [[تفسیر|تفسیر قرآن]] ، ترجمه [[مقتل ابی مخنف]] و معجزات [[ائمه|ائمه اطهار]]}} | |||
| فعالیتها = موسسه هیات [[مذهب شیعه|مطالبات شیعه]] | |||
| وبگاه = {{نشانی وب|jafariapress.com}} | |||
}} | |||
سید محمد دهلوی | |||
'''سید محمد دهلوی''' یکی از مصلحان اجتماعی و سیاسی و اولین رهبر شیعیان پاکستان بود. از رهبران دینی کشور پاکستان بوده است عالم، خطیب و نویسنده [[مذهب شیعه|شیعه]] در [[پاکستان]] بوده است. او اولین رهبر شیعیان پاکستان بود و در [[شبه قاره هند|شبهقاره هند]] خطیب اعظم خوانده میشد. وی کمی پس از استقلال پاکستان، در سال ۱۹۵۰م از [[هند|هندوستان]] به پاکستان هجرت کرد. تأسیس خوابگاههای دانشجویی، خانه ایتام و کتابخانهها از خدمت اجتماعی او بوده است. دهلوی مؤسس و مدیر اولین تشکل شیعه بهنام کمیته مطالبات شیعه (شیعه مطالبات کمیتی) و مجلس عالمان شیعیان پاکستان بود. از او چند اثر علمی به یادگار مانده است. | |||
== زندگی == | |||
سید محمد دهلوی در سال 1317ه ق، مطابق 1899م در پتین هیری، بلوک بجنور (یوپی) در خانوادۀ اهل علم متولد شد. سید محمد دهلوی بعد از تأسیس پاکستان به شهر کراچی آمد و به جای سخنرانی به تألیف و تصنیف پرداخت و برای این کار به کتابخانهای نیاز پیدا کرد، چنانچه 8 هزار جلد کتابهای مهم و نادر را جمع آوری کرد و همه آنها را در زندگی خود به تولیت حسن علی پیر ابراهیم سپرد. وی در 29 جمادی الثانی 1391هق در گذشت و در باغ خراسان به خاک سپرده شد <ref>نقوی، تذکرۀ علمای امامیه پاکستان، ص254</ref>. | |||
== نقش وی در اتحاد شیعیان == | |||
وی چون همیشه از عدم انسجام و اتحاد بین صفوف شیعیان نگران و دغدغه اتحاد و انسجام میان شیعیان داشت | |||
لذا در چند سال آخیر زندگی خود سعی کرد شیعیان را متحد کند و برای این منظور از 5تا 7 ژانویه 1965م جلسه ای مشتمل بر علمای شیعه از پاکستان در حسینیه شاه کربلا رضویه کالونی کراچی برگزار کرد که در آن جلسه هزاران نفر از علماء و دانشمندان از سراسر کشور شرکت کردند و یک مجلس اعلای شیعه به سرپرستی وی تشکیل شد و از حکومت پاکستان تقاضا کرد که: | |||
* چون در نظام آموزشی پاکستان مواد درسی جداگانه ای برای دانش آموزان و دانشجویان شیعه نداشت و برای همه به طور یکسان مواد درسی فراهم می کرد لذا این مجلس شیعه از دولت پاکستان خواست که برای طلبۀ شیعه مواد درسی جداگانه دینی در مدارس تعیین شود. | |||
* اوقات شیعه در دست دولت بود و شیعیان در آن هیچ دخالت نداشتند لذا این مجلس از دولت تقاضا نمود که برای نگهداری اوقاف شیعه، تحت نظارت دولت، هیأت نگهبان شیعه تعیین گردد. | |||
* گرچه در استقلال کشور پاکستان شیعیان نقش اساسی داشتند و اما بعد از استقلال این کشور، کسانی که در زمان استقلال پاکستان مخالف سر سخت بنیانگذاران این کشور بودند، و پست های مهم و اساسی را بدست گرفتند و علیه شیعیان توطئه و نقش می کشیدند و برای مراسم و مناسک مذهبی محدودیت ایجاد می کردند لذا این مجلس از دولت خواست هیچ گونه محدودیتی در عزاداری ایجاد نکند. | |||
* در نظام آموزشی دولت پاکستان مواد اختلاف انگیز و بعضا ضد مذهب شیعه وجود داشت و این مواد مورد اختلاف، زمینه مناقشات و درگیری فرقه ای در مدارس دولتی فراهم می نمود لذا این مجلس از دولت خواست که مواد مورد مناقشه و مورد اختلاف را از مواد درسی خارج نماید بنابر زحمت های وی و همکارانش این تقاضا مورد قبول دولت واقع شد، البته مدت پنج سال کوشش کرد تا تقاضا پذیرفته شد و چون بر اثر این کوششها قوایش به ضعف رفته بود <ref>همان، ص254-256</ref>. | |||
== خدمات اجتماعی- رفاهی == | |||
سید محمد دهلوی قبل از تأسیس پاکستان، در چندین کار که جنبه رفاه عمومی داشت، شرکت کرده بود، از آن جمله : تأسیس خوابگاه شیعه در مظفر نگر، مرکز گردهمایی شیعه و دفتر اوقاف شیعه در دهلی و نیز توانخانه شیعه در جهنگ قابل ذکر است.در راهپیمائی تبرا نیز فعالانه شرکت داشت <ref>سعیدی، تحلیل و نقد جریان اصلاح طلبان مذهبی شیعی پاکستان، 1400ش، ص272</ref>. | |||
== آثار == | |||
نور العصر. | |||
مقدمۀ تفسیر قرآن.مشتمل بر 500 صحفه، ولی متأسفانه هنگام تقسیم هند از بین رفت. | |||
ترجمه مقتل ابی مخنف | |||
رسول (ص) و اهل بیت آن حضرت. | |||
ترجمه نماز جمعه. | |||
معجزات آئمه اطهار(ع) <ref>همان، ص271</ref> | |||
== تحصیلات == | |||
دهلوی در ابتدا از یک قاری، روخوانی قرآن یاد گرفت.<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۴.</ref> | |||
و بعد از فوت مادرش، دو نفر از چهرهای مذهبی، سرپرستی دهلوی را بر عهده میگیرند تا ادامه تحصیل دهد. او در لکهنو و رامپور تحصیلش را دنبال میکند و سپس در یک مدرسه دولتی بهعنوان معلم عربی استخدام میشود. همزمان با تدریس، تبلیغ، خطابه و تألیف نیز ادامه میدهد و بهخاطر شهرت خطابت، ملقب به خطیب اعظم میشود.<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
== آثار == | |||
دهلوی در موضوعات مختلف، تألیفاتی دارد که برخی از آنها بهشرح ذیل است: | |||
* مقدمه [[ قرآن|تفسیر قرآن]] که بیش از ۵۰۰ صفحه بوده ولی بعد از هجرت به [[پاکستان]] این اثر تلف شد.<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
* ترجمه رساله وجوب [[نماز جمعه]]. | |||
* ترجمه [[مقتل نویسی|مقتل ابی مخنف]] | |||
* نور العصر. | |||
* ([[حضرت مریم|رسول ص]]) و [[اهل بیت|اهل بیت(ع)]].<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
* بیش از صد مقاله که هنوز چاپ نشدهاند. | |||
* [[قرآن]] و [[اهل بیت]]. | |||
* معجزات [[ائمه|ائمه اطهار]].<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
== خدمات فرهنگی - اجتماعی == | |||
دهلوی در بخش اجتماعی نیز کارهایی انجام داد که تأسیس خوابگاهها برای دانشجویان شیعه، خانههای ایتام، تأسیس کتابخانه مکتبة العلوم کراچی، کمیته مطالبات شیعه و تشکیل مجلس علمای شیعه از جمله خدمات اوست.<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
در مکتبة العلوم کراچی بیش از ۸۰۰۰ کتاب نادر موجود است.<ref>نقوی، تذکره علمای امامیه پاکستان، ص۲۵۵.</ref> | |||
در هندوستان نیز کتابخانهای پایهگذاری کرد ولی توسط هندوهای تندرو به آتش کشیده شد. <ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
== فعالیت های سیاسی == | |||
در روزهای ابتدایی بعد از استقلال [[پاکستان]]، برای [[مذهب شیعه|شیعیان]] برخی مشکلات و محدودیتهایی مانند قانون احوال شخصیه، متون درسی مدارس دولتی با رویکرد ضد شیعی، مدیریت اوقاف شیعه و تعصبات مذهبی در ادارات دولتی وجود داشت که برای برطرف کردن آنها یک نهاد بهنام مؤسسه تحفظ حقوق شیعه توسط دهلوی تأسیس شد.<ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
در همین راستا در شهر کراچی توسط بیش از ۲۰۰ عالم شیعه، کمیته مطالبات شیعه تشکیل و مسئولیت آن بر عهده سید محمد دهلوی گذاشته شد.<ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
او اولین رهبر شیعیان پاکستان محسوب میشود.<ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
در سال ۱۹۶۸م مطالبات شیعه مورد پذیرش قرار گرفت.<ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
و در سال ۱۹۷۶م نصاب درسی نیز اصلاح شد.در سال ۱۹۷۶م برای شیعیان کتب درسی جداگانهای اختصاص داده شد.<ref>ترمذی، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ آگوست، پنجشنبه، ۲۰۲۰م.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
* نقوی، سید عارف حسین، تذکره علمای امامیه پاکستان، ترجمه دکتر محمد هاشم، اسلامآباد، مرکز تحقیقات ایران و پاکستان، ۱۹۸۴م. | |||
* ترمذی، سید نثار علی ، هفت روزه رضا کار لاهور، ۲۰ اگوست، ۲۰۲۰م. | |||
* نقوی، ساجد علی، کا بیان، سید محمد دهلوی مرحوم برصغیر کے خطیب اعظم اور بلند پایه عالم دین تھے، جعفریه پریس، تاریخ درج:۲۰ آگوست ۲۰۲۰م، تاریخ اخذ: ۲۲ مه ۲۰۲۱م. | |||
بلتستان چھوٹا تبت- پاکستان کا شمالی علاقہ جو دریائے سندھ، دریائے شیوک اور دریائے شگر کے دونوں جانب قریبا دو سو مربع میل کے رقبے میں پھیلا ہوا ہے۔ دار الحکومت سکردو ہے۔ اس کے شمال میں سلسلہ قراقرم، جنوب میں وادی کشمیر، مشرق میں لداخ اور مغرب میں وادی گلگت ہے۔ اس علاقے میں دنیا کی بعض نہایت بلند چوٹیاں واقع ہیں مثلا کے ٹو، گشہ بروم اور مشہ بروم۔ ہنزہ و نگر اس کے شامل میں واقع ہیں۔ | بلتستان چھوٹا تبت- پاکستان کا شمالی علاقہ جو دریائے سندھ، دریائے شیوک اور دریائے شگر کے دونوں جانب قریبا دو سو مربع میل کے رقبے میں پھیلا ہوا ہے۔ دار الحکومت سکردو ہے۔ اس کے شمال میں سلسلہ قراقرم، جنوب میں وادی کشمیر، مشرق میں لداخ اور مغرب میں وادی گلگت ہے۔ اس علاقے میں دنیا کی بعض نہایت بلند چوٹیاں واقع ہیں مثلا کے ٹو، گشہ بروم اور مشہ بروم۔ ہنزہ و نگر اس کے شامل میں واقع ہیں۔ | ||
== مذہب == | == مذہب == | ||
خط ۶۶۸: | خط ۷۳۹: | ||
* نقوی، سید محمد عارف، تذکره علمای امامیه پاکستان، مشهد انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۷۷ش. | * نقوی، سید محمد عارف، تذکره علمای امامیه پاکستان، مشهد انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۷۷ش. | ||
************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************ | ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************ | ||
************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************ | ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************* ************************************************************************************************************************ | ||
{{جعبه اطلاعات جریان | {{جعبه اطلاعات جریان |