۲۰٬۷۲۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:وهابیت.jpg|جایگزین=وهابیت|بندانگشتی|وهابیت]] | [[پرونده:وهابیت.jpg|جایگزین=وهابیت|بندانگشتی|وهابیت]] | ||
'''وهابیت''' یک جریان مذهبی سیاسی است که در قرن دوازدهم توسط [[محمد بن عبدالوهاب]] ابراز وجود کرد. وهابیت بر مبنای سلفیگری [[ابن تیمیه]] شکل گرفته | '''وهابیت''' یک جریان مذهبی سیاسی است که در قرن دوازدهم توسط [[محمد بن عبدالوهاب]] ابراز وجود کرد. وهابیت بر مبنای سلفیگری [[ابن تیمیه]] شکل گرفته و فرقهای از [[فرق اسلامی]] است که در [[عربستان]] و برخی از کشورها؛ نظیر [[پاکستان]] و [[هند]] طرفدارانی دارد. [[وهابیان]] پیروان [[محمد بن عبدالوهاب]] بن سلیمان نجدی (1115 – 1206) هستند، و او پیرو مکتب [[ابن تیمیه]] و شاگردش [[ابن قیم جوزیه|ابن قیم جوزی]] بود که عقاید جدیدی را در [[جزیرة العرب]] بنیاد نهاد. نام این فرقه از نام پدر او عبدالوهاب گرفته شده است. مذهب وهابی اکنون در [[عربستان سعودی]] مذهب رسمی است و فتاوای علمای آن مذهب از طرف دولت اجرا میشود. آنان در فروع مذهب، تابع [[احمد بن حنبل]] هستند و بر هیچیک از پیروان مذاهب اربعه ([[حنفی]]، [[شافعی]]، [[حنبلی]] و [[مذهب مالکی|مالکی]]) ایراد نمیگیرند، ولی پیروان دیگر مذاهب از قبیل [[شیعه]] و [[زیدیه]] را مورد طعن قرار میدهند. | ||
== نامگذاری == | == نامگذاری == | ||
آیین وهابیت نام خود را از بنیانگذار آن محمد بن عبدالوهاب گرفته است. | آیین وهابیت نام خود را از بنیانگذار آن [[محمد بن عبدالوهاب]] گرفته است. [[وهابیان]] خود را «محمدیه» نامیدند اما دیگر [[مسلمانان]] از آنجا که دعوت محمد بن عبدالوهاب را مذهبی جدید و مغایر با آموزههای اسلامی دیدند آن را مکتب وهابی خواندند<ref>محمد حامد الفقی، اثر الدعوة الوهابیة، ص۴و۵ .</ref>. | ||
وهابیان خود را «محمدیه» نامیدند اما دیگر مسلمانان از آنجا که دعوت محمد بن عبدالوهاب را مذهبی جدید و مغایر با آموزههای اسلامی دیدند آن را مکتب وهابی خواندند | |||
== رشد و گسترش در جوامع اسلامی == | == رشد و گسترش در جوامع اسلامی == | ||
وهابیت بر خلاف دیگر [[مذاهب اسلامی]] به علت اقبال و علاقهمندی مردم رشد | وهابیت بر خلاف دیگر [[مذاهب اسلامی]] به علت اقبال و علاقهمندی مردم رشد نکرد؛ بلکه قدرت شمشیر و پیوند آن با سیاست زمینههای رشد و گسترش آن را فراهم کرده است. نگاه تمامیتگرای وهابیت و ماهیت خشن و [[تکفیری]] آن، موجب شد قدرت و خشونت در دل آن نهادینه شود و مبانی نظری سوءاستفاده از قدرت سیاسی بر ضد مخالفانی که همۀ آنان [[مسلمان]] بودند، فراهم گردد. | ||
نگاه تمامیتگرای وهابیت و ماهیت خشن و [[تکفیری]] آن، موجب شد قدرت و خشونت در دل آن نهادینه شود و مبانی نظری سوءاستفاده از قدرت سیاسی بر ضد مخالفانی که | |||
== علم کلام و وهابیت == | == علم کلام و وهابیت == | ||
در حالی که [[علم کلام]] یکی از باسابقهترین علوم اسلامی است، وهابیان به شدت با آن مخالفند و آن را محکوم میکنند. دشمنی و مخالفت وهابیان با علم کلام، ریشه در اندیشههای روششناختی و معرفتشناسی آنان دارد. | در حالی که [[علم کلام]] یکی از باسابقهترین علوم اسلامی است، وهابیان به شدت با آن مخالفند و آن را محکوم میکنند. دشمنی و مخالفت وهابیان با علم کلام، ریشه در اندیشههای روششناختی و معرفتشناسی آنان دارد. | ||
مهمترین عاملی که آنان را به مخالفت با علم کلام کشاند، نقلگرایی در | مهمترین عاملی که آنان را به مخالفت با علم کلام کشاند، نقلگرایی در حوزۀ روششناسی، و حدیثگرایی در حوزۀ معرفتشناسی بود. | ||
با این وجود و با وجود اعتقاد وهابیت به حرمت ورود به علم کلام، خود آنها در این حوزه وارد شدهاند. دیدگاههای محمد بن عبدالوهاب در کتاب «کشف الشبهات» و «رسالة التوحید» و استنتاجهای وی، رنگی کاملا | با این وجود و با وجود اعتقاد وهابیت به حرمت ورود به علم کلام، خود آنها در این حوزه وارد شدهاند. دیدگاههای محمد بن عبدالوهاب در کتاب «کشف الشبهات» و «رسالة التوحید» و استنتاجهای وی، رنگی کاملا کلامی دارد. شروحی که بر کتابهای وی نگاشته شده است و توضیحات و تقسیماتی که پیرامون مبانی اعتقادی وهابیت ارائه شده و اساساً اندیشۀ نو و بدعتآمیزی که وهابیت شکل داده است، همه رنگی کلامی دارد. | ||
به گفته [[یوسف قرضاوی|قرضاوی]]: «این گروه منکر علم کلام و مجادلات آن هستند در حالی که با گفتههای خود علم کلام جدیدی را دامن میزنند» <ref>یوسف قرضاوی، الصحوة الاسلامیة بین الاختلاف المشروع والتفرق المذموم، ص۷۷.</ref> | به گفته [[یوسف قرضاوی|قرضاوی]]: «این گروه منکر علم کلام و مجادلات آن هستند در حالی که با گفتههای خود علم کلام جدیدی را دامن میزنند»<ref>یوسف قرضاوی، الصحوة الاسلامیة بین الاختلاف المشروع والتفرق المذموم، ص۷۷.</ref>. | ||
== توحید و شرک == | == توحید و شرک == | ||
خط ۲۶: | خط ۲۴: | ||
== توسل و شفاعت == | == توسل و شفاعت == | ||
برخی از شبهات وهابیت ریشه در نگرش آنان به حیات برزخی دارد. آنان با این دیدگاه ابداعی خود که مردگان پس از [[مرگ]] با این جهان هیچ ارتباطی ندارند و قادر به شنیدن نیستند، اعمالی همچون | برخی از شبهات وهابیت ریشه در نگرش آنان به حیات برزخی دارد. آنان با این دیدگاه ابداعی خود که مردگان پس از [[مرگ]] با این جهان هیچ ارتباطی ندارند و قادر به شنیدن نیستند، اعمالی همچون [[توسل]]، [[زیارت]] و طلب [[شفاعت]] را افزون بر [[شرک]] بودن، بیفایده و بیثمر میدانند. | ||
نگاه انحرافی آنان به حیات برزخی سبب شده است که افزون بر جسارت به مقابر اولیای الهی، حتی در صورت قدرت، مرقد مطهر پیامبر گرامی اسلام( | نگاه انحرافی آنان به حیات برزخی سبب شده است که افزون بر جسارت به مقابر اولیای الهی، حتی در صورت قدرت، مرقد مطهر پیامبر گرامی اسلام (صلیالله علیه وآله وسلم) را نیز ویران کنند. | ||
وهابیان منکر اصل وجود حیات برزخی نیستند، اما آن را زندگی خاصی میدانند که روح مردگان در آن هرگز قادر به شنیدن صدای زندگان نیست. این دیدگاه نیز همانند اندیشههای دیگر وهابیان، مورد تایید مذاهب اسلامی نیست. | وهابیان منکر اصل وجود حیات برزخی نیستند، اما آن را زندگی خاصی میدانند که روح مردگان در آن هرگز قادر به شنیدن صدای زندگان نیست. این دیدگاه نیز همانند اندیشههای دیگر وهابیان، مورد تایید مذاهب اسلامی نیست. وهابیان توسل به زندگان را به علت حیات، جایز میدانند. | ||
وهابیان توسل به زندگان را به علت حیات، جایز میدانند. | |||
== دیدگاه وهاوبیت == | == دیدگاه وهاوبیت == |