پرش به محتوا

ثقه و توثیق: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
ثقه و وثیق در لغت عرب به امر محکم<ref>كتاب العين؛ ج‏5؛ ص 202؛ جمهرة اللغة؛ ج‏1؛ ص 430؛ تهذيب اللغة؛ ج‏9؛ ص 205؛ المحيط في اللغة؛ ج‏5؛ ص 498؛ الصحاح؛ ج‏4؛ ص 1562؛ المحكم و المحيط الأعظم؛ ج‏6؛ ص 544؛ لسان العرب، ج‏10، ص: 371؛ المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى؛ ج‏2؛ ص 647؛القاموس المحيط؛ ج‏3؛ ص 390؛ تاج العروس؛ ج‏13؛ ص 472؛ لسان اللسان؛ ج‏2؛ ص 716.</ref> و چیزی که بتوان به آن اعتماد کرد گفته می‌شود و استعاره از چیزی است که قابل اعتماد و ائتمان است<ref>مفردات ألفاظ القرآن؛ ص 853؛ قاموس قرآن؛ ج‏7؛ ص 180.</ref>. فرهنگ لغت عمید محکم کردن، استوار کردن و ثقه معرفی‌کردن، کسی را ثقه دانستن و به او اعتمادکردن و دهخدا، معتمد داشتن و ثقه گفتن کسی را و معین اطمینان‌کردن را معنی توثیق شمرده‌اند<ref>https://abadis. r/fatofa/%D8%AA%D9%88%D8%AB%DB%8C%D9%82/</ref>.
ثقه و وثیق در لغت عرب به امر محکم<ref>كتاب العين؛ ج‏5؛ ص 202؛ جمهرة اللغة؛ ج‏1؛ ص 430؛ تهذيب اللغة؛ ج‏9؛ ص 205؛ المحيط في اللغة؛ ج‏5؛ ص 498؛ الصحاح؛ ج‏4؛ ص 1562؛ المحكم و المحيط الأعظم؛ ج‏6؛ ص 544؛ لسان العرب، ج‏10، ص: 371؛ المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى؛ ج‏2؛ ص 647؛القاموس المحيط؛ ج‏3؛ ص 390؛ تاج العروس؛ ج‏13؛ ص 472؛ لسان اللسان؛ ج‏2؛ ص 716.</ref> و چیزی که بتوان به آن اعتماد کرد گفته می‌شود و استعاره از چیزی است که قابل اعتماد و ائتمان است<ref>مفردات ألفاظ القرآن؛ ص 853؛ قاموس قرآن؛ ج‏7؛ ص 180.</ref>. فرهنگ لغت عمید محکم کردن، استوار کردن و ثقه معرفی‌کردن، کسی را ثقه دانستن و به او اعتمادکردن و دهخدا، معتمد داشتن و ثقه گفتن کسی را و معین اطمینان‌کردن را معنی توثیق شمرده‌اند<ref>https://abadis. r/fatofa/%D8%AA%D9%88%D8%AB%DB%8C%D9%82/</ref>.
در رجال به کسانی که به صحت قول آنان می‌توان اعتماد و اطمینان کرد، ثقه می‌گویند و به معرفی‌کردن کسی به‌عنوان ثقه، توثیق گفته می‌شود. باتوجه‌به اینکه رجال علمی است که در مورد راویان حدیث ازاین‌حیث که آیا شرایط قبول احادیث در آنها هست یا خیر؟ <ref>سبحانی تبریزی، جعفر،کلیات فی علم الرجال،ص: 10</ref> پس در علم رجال می‌خواهیم بفهمیم که آیا راویان حدیث عادل یا غیرعادل، موثق یا غیرموثق، و ممدوح یا مذموم، مهمل و یا مجهول هستند و نیز مشایخ و راویان از آنها و دوره و عصر و طبقه آنها را به دست آوریم. در حقیقت مراد از این علم، دستیابی به وثاقت راوی و پذیرش حدیث نقل شده از وی است<ref>سبحانی تبریزی، جعفر،کلیات فی علم الرجال،ص: 10</ref>.
 
در رجال به کسانی که به صحت قول آنان می‌توان اعتماد و اطمینان کرد، ثقه می‌گویند و به معرفی‌کردن کسی به‌عنوان ثقه، توثیق گفته می‌شود. باتوجه‌به اینکه رجال علمی است که در مورد راویان حدیث ازاین‌حیث که آیا شرایط قبول احادیث در آنها هست یا خیر؟ <ref>سبحانی تبریزی، جعفر،کلیات فی علم الرجال،ص: 10</ref> پس در علم رجال می‌خواهیم بفهمیم که آیا راویان حدیث عادل یا غیرعادل، موثق یا غیرموثق، و ممدوح یا مذموم، مهمل و یا مجهول هستند و نیز مشایخ و راویان از آنها و دوره و عصر و طبقه آنها را به دست آوریم. در حقیقت مراد از این علم، دستیابی به وثاقت راوی و پذیرش حدیث نقل شده از وی است<ref>سبحانی تبریزی، جعفر،کلیات فی علم الرجال،ص: 10</ref>.<br>
 
ازآنجاکه اعلام عدالت و وثاقت کسی جزء شهادات است و در شهادت اخبار «عن‌حس» شرط است؛ لذا مرحوم آیت‌الله خوئی بر این باور بود که از زمان سیّد ابن طاووس (ره)  به بعد و یا طبق بیان مرحوم آیت‌الله واعظ‌‌زاده از زمان محقّق حلی (ره)  به بعد، رجالیونی که رجال نوشته‌اند اگر از آنها توثیق و تصحیحی وارد شده است مستند به حدس است نه حس؛ چرا که فاصله زیادی از زمان راویان حدیث داشته‌اند و لذا بعید است که «عن‌حس» توثیقی را داشته باشند و لذا اینها بیشتر به اصول رجالی سابق خود نظر داشته‌اند.
ازآنجاکه اعلام عدالت و وثاقت کسی جزء شهادات است و در شهادت اخبار «عن‌حس» شرط است؛ لذا مرحوم آیت‌الله خوئی بر این باور بود که از زمان سیّد ابن طاووس (ره)  به بعد و یا طبق بیان مرحوم آیت‌الله واعظ‌‌زاده از زمان محقّق حلی (ره)  به بعد، رجالیونی که رجال نوشته‌اند اگر از آنها توثیق و تصحیحی وارد شده است مستند به حدس است نه حس؛ چرا که فاصله زیادی از زمان راویان حدیث داشته‌اند و لذا بعید است که «عن‌حس» توثیقی را داشته باشند و لذا اینها بیشتر به اصول رجالی سابق خود نظر داشته‌اند.
اما مثل کتاب مرحوم نجاشی و مرحوم شیخ طوسی و مرحوم برقی که در دست هست؛ اینها شهادت «عن حس» است به دلیل نزدیک‌بودن این اعاظم به زمان راویان حدیث می‌توان گفت یا براساس سماع کابر عن کابر بوده مثل سماع ما نسبت به مرحوم شیخ انصاری، یا با مراجعه به کتب قدما مثل کتاب حسن بن محبوب بوده که در زمان أئمّه بوده‌اند<ref>درس خارج فقه استاد اشرفی،99/11/29، https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/ashrafi/feqh/99/991129/</ref>.
اما مثل کتاب مرحوم نجاشی و مرحوم شیخ طوسی و مرحوم برقی که در دست هست؛ اینها شهادت «عن حس» است به دلیل نزدیک‌بودن این اعاظم به زمان راویان حدیث می‌توان گفت یا براساس سماع کابر عن کابر بوده مثل سماع ما نسبت به مرحوم شیخ انصاری، یا با مراجعه به کتب قدما مثل کتاب حسن بن محبوب بوده که در زمان أئمّه بوده‌اند<ref>درس خارج فقه استاد اشرفی،99/11/29، https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/ashrafi/feqh/99/991129/</ref>.
confirmed
۲٬۲۰۰

ویرایش