confirmed، مدیران
۳۶٬۸۳۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
== تاریخچه فقه و فقاهت == | == تاریخچه فقه و فقاهت == | ||
تقریباً میتوان گفت از عصر نبی اکرم و ائمه اطهار (علیه السلام) به گونهای فقه و فقاهت آغاز شده و علماء و دانشمندان اسلامی در این زمینه گام برداشتهاند. | تقریباً میتوان گفت از عصر نبی اکرم و ائمه اطهار (علیه السلام) به گونهای فقه و فقاهت آغاز شده و علماء و دانشمندان اسلامی در این زمینه گام برداشتهاند. | ||
پیامبر اکرم (صلی الله علیه) نمایندگانی را در عصر خویش که آگاهتر به مسائل دینی و قرآنی بودند برای بیان احکام و آشنا کردن مردم با اسلام و [[قرآن کریم]] به میان طوائف و اقوام دیگر میفرستادند، همانند مأموریت جعفر بن ابیطالب به حبشه و اعزام مصعب بن عمیر به مدینه. | پیامبر اکرم (صلی الله علیه) نمایندگانی را در عصر خویش که آگاهتر به مسائل دینی و قرآنی بودند برای بیان احکام و آشنا کردن مردم با اسلام و [[قرآن|قرآن کریم]] به میان طوائف و اقوام دیگر میفرستادند، همانند مأموریت [[جعفر طیار|جعفر بن ابیطالب]] به [[حبشه]] و اعزام مصعب بن عمیر به [[مدینه]]. | ||
بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه) آیهای نازل شد که {{متن قرآن |و ما کان المؤمنون لیَنْفروُا کافه فلولا نفر من کل فرقهٍ منهم طائفهٌ، لیتفقهوا فی الدّین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون |سوره = توبه |آیه = ۱۲۲ }} نباید مؤمنان همگی به جنگ و [[جهاد]] بپردازند بلکه گروهی (طائفهای) کوچ کنند تا در دین تفقه کنند و هنگام بازگشت به سوی قوم خویش آنان را انذار دهند و بترسانند. | بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه) آیهای نازل شد که {{متن قرآن |و ما کان المؤمنون لیَنْفروُا کافه فلولا نفر من کل فرقهٍ منهم طائفهٌ، لیتفقهوا فی الدّین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون |سوره = توبه |آیه = ۱۲۲ }} نباید مؤمنان همگی به جنگ و [[جهاد]] بپردازند بلکه گروهی (طائفهای) کوچ کنند تا در دین تفقه کنند و هنگام بازگشت به سوی قوم خویش آنان را انذار دهند و بترسانند. | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
== منابع فقه == | == منابع فقه == | ||
منابع فقه اسلامی عبارتند از مجموعه گزارههایی (اعم از آنکه عقل به این گزارهها پی برده باشد یا فقط توسط شارع بیان شده باشد) که فرد آگاه به علوم لازم (مثل فقه، اصول فقه، علم الحدیث و…) میتواند با استفاده از آنها احکام شرعی فرعی را بدست آورد<ref> (آیتاللهالعظمی) خویی، حسین. شرح العروة الوثقی. مقدمه، تعریف اجتهاد</ref>. | منابع فقه اسلامی عبارتند از مجموعه گزارههایی (اعم از آنکه عقل به این گزارهها پی برده باشد یا فقط توسط شارع بیان شده باشد) که فرد آگاه به علوم لازم (مثل فقه، اصول فقه، علم الحدیث و…) میتواند با استفاده از آنها احکام شرعی فرعی را بدست آورد<ref> (آیتاللهالعظمی) خویی، حسین. شرح العروة الوثقی. مقدمه، تعریف اجتهاد</ref>. | ||
از دیدگاه فقهای شیعه، این منابع در اصل دو عددند و عبارتاند از نقل و عقل ما بهطور سنتی و برای مقایسه پذیرتر شدن با سایر مذاهب اسلامی به صورت چهار دسته شمرده شدهاند: کتاب، سنت، عقل و اجماع<ref>زین الدین العاملی (معروف به شهید ثانی). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة اللمعة الدمشقیة و الرّوضة البهیّة. کتاب القضاء</ref>. | از دیدگاه فقهای شیعه، این منابع در اصل دو عددند و عبارتاند از نقل و عقل ما بهطور سنتی و برای مقایسه پذیرتر شدن با سایر [[فرق و مذاهب اسلامی|مذاهب اسلامی]] به صورت چهار دسته شمرده شدهاند: کتاب، سنت، عقل و اجماع<ref>زین الدین العاملی (معروف به شهید ثانی). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة اللمعة الدمشقیة و الرّوضة البهیّة. کتاب القضاء</ref>. | ||
فقهای مذاهب | فقهای مذاهب [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]]، (از جمله حنفیان)، قیاس و استحسان را نیز از جمله منابع استنباط دانستهاند (اما عقل را از جمله منابع فقه محسوب نکردهاند). | ||
== احکام فقهی == | == احکام فقهی == | ||
در فقه به هر عمل اختیاری که انسان میتواند انجام دهد، یک حکم فقهی را نسبت میدهند. روش تقسیم احکام فقهی از این قرار است: | در فقه به هر عمل اختیاری که انسان میتواند انجام دهد، یک حکم فقهی را نسبت میدهند. روش تقسیم احکام فقهی از این قرار است: | ||
=== جائز === | |||
کارهایی که یک مسلمان اجازه دارد انجام دهد که خود سه دستهاند: | کارهایی که یک مسلمان اجازه دارد انجام دهد که خود سه دستهاند: | ||
=== مباح === | |||
انجام دادن و انجام ندادن آن کار از نظر دین مانعی ندارد. | انجام دادن و انجام ندادن آن کار از نظر دین مانعی ندارد. | ||
=== مکروه === | |||
ترک کردن آن کار بهتر است ولی انجام دادن آن نیز مجاز است. | ترک کردن آن کار بهتر است ولی انجام دادن آن نیز مجاز است. | ||
=== مستحب === | |||
انجام دادن آن کار بهتر است اما انجام ندادن آن هم اشکال شرعی ندارد. | انجام دادن آن کار بهتر است اما انجام ندادن آن هم اشکال شرعی ندارد. | ||
=== واجب === | |||
باید آن کار انجام شود و ترک آن شرعاً گناه است و مجاز نیست. | باید آن کار انجام شود و ترک آن شرعاً گناه است و مجاز نیست. | ||
=== حرام === | |||
نباید آن کار انجام شود<ref>سعدی ابو جیب، القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً، در یک جلد، دارالفکر، دمشق - سوریه، دوم، ۱۴۰۸ ه.ق مدخلهای احکام پنجگانه.</ref>. | نباید آن کار انجام شود<ref>سعدی ابو جیب، القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً، در یک جلد، دارالفکر، دمشق - سوریه، دوم، ۱۴۰۸ ه.ق مدخلهای احکام پنجگانه.</ref>. | ||
بنابر این یک فقیه علاوه بر بدست آوردن روش انجام مناسک شرعی از منابع فقه، باید حکم هر کاری را نیز مشخص کند. اما اگر بعد از آنکه در منابع فقهی جستجوی لازم را انجام داد در حرام بودن چیزی شک کرد، با برقراری شرایط اصل برائت اعلام میشود که مسلمانان میتوانند آن کار را انجام دهند<ref>سبحانی، جعفر. الموجز فی اصول الفقه. مؤسسه امام صادق ۱۳۸۷. ص ۱۸۰</ref>. | بنابر این یک [[فقیه]] علاوه بر بدست آوردن روش انجام مناسک شرعی از منابع فقه، باید حکم هر کاری را نیز مشخص کند. اما اگر بعد از آنکه در منابع فقهی جستجوی لازم را انجام داد در حرام بودن چیزی شک کرد، با برقراری شرایط اصل برائت اعلام میشود که مسلمانان میتوانند آن کار را انجام دهند<ref>سبحانی، جعفر. الموجز فی اصول الفقه. مؤسسه امام صادق ۱۳۸۷. ص ۱۸۰</ref>. | ||
== معرفی علم فقه == | == معرفی علم فقه == | ||
علم فقه از آغاز ظهور و گسترش اسلام و تعالیم آن، از نخستین علومی بوده که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. فقه اسلامی به مرور زمان دامن خود را گستردهتر کرد و موضوعات مختلفی را در حیطه مباحث علمی خود گرفت و به تدریج از | علم فقه از آغاز ظهور و گسترش اسلام و تعالیم آن، از نخستین علومی بوده که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. فقه اسلامی به مرور زمان دامن خود را گستردهتر کرد و موضوعات مختلفی را در حیطه مباحث علمی خود گرفت و به تدریج از وسیعترین علوم اسلامی گردید که همواره مورد تحصیل و تدریس بوده است. با تلاش و نبوغ فقیهانی یگانه، تالیفات فوقالعاده زیاد و ارزندهای نگاشته شده این آثار زمینههای گوناگون حقوق اساسی، حقوق مدنی، حقوق خانواده، حقوق جزایی، اداری، سیاسی و... مسائل شخصی مثل [[عبادت|عبادات]] را شامل میشود<ref> الطوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن، کتاب الغیبة، تحقیق عباد الله الطهرانی و علی احمد ناصح، قم: موسسه المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۷ هـ</ref>. | ||
منشا این گستردگی را در این میتوان یافت که قوانین اسلامی به نژاد یا قبیله خاص و به زمان یا مکان محدودی اختصاص ندارد، بلکه با توجه به نیازهای بشر و برای همه زمانها و مکانها و با توجه به مصلحتهایی که برای سعادت هر دو جهان وجود دارد، وضع گشته است<ref> گروه مطالعات اسلامی دائره المعارف انسانشناسی، فرهنگ اصطلاحات فقهی، چ اول، تهران: انجمن قلم ایران، ۱۳۷۷ ش</ref>. | منشا این گستردگی را در این میتوان یافت که قوانین اسلامی به نژاد یا قبیله خاص و به زمان یا مکان محدودی اختصاص ندارد، بلکه با توجه به نیازهای بشر و برای همه زمانها و مکانها و با توجه به مصلحتهایی که برای سعادت هر دو جهان وجود دارد، وضع گشته است<ref> گروه مطالعات اسلامی دائره المعارف انسانشناسی، فرهنگ اصطلاحات فقهی، چ اول، تهران: انجمن قلم ایران، ۱۳۷۷ ش</ref>. | ||
خط ۶۲: | خط ۵۷: | ||
در نگاه بدوی و مراجعه ابتدایی به کلمات و تعبیرات کثیری از اهل لغت، به نظر میرسد که <big>فقه</big> به معنای مطلق فهم باشد. از تعبیراتی نظیر گفتههای ذیل چنین استفادهای میشود: | در نگاه بدوی و مراجعه ابتدایی به کلمات و تعبیرات کثیری از اهل لغت، به نظر میرسد که <big>فقه</big> به معنای مطلق فهم باشد. از تعبیراتی نظیر گفتههای ذیل چنین استفادهای میشود: | ||
«الفقه، الفهم. قال اعرابی لعیسی بن عمر: شهدت علیک بالفقه...<ref>صحاح اللغة، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>». | * «الفقه، الفهم. قال اعرابی لعیسی بن عمر: شهدت علیک بالفقه...<ref>صحاح اللغة، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>». | ||
* «الفقه، بالکسر العلم بالشی، والفهم له والفطنة له<ref> قاموس اللغة، ج ۴، ص ۲۸۹</ref>». | |||
«الفقه، بالکسر العلم بالشی، والفهم له والفطنة له<ref> قاموس اللغة، ج ۴، ص ۲۸۹</ref>». | * «الفقه، فهم الشیء<ref>مصباح المنیر، ص ۴۷۹</ref>». | ||
«الفقه، فهم الشیء<ref>مصباح المنیر، ص ۴۷۹</ref>». | |||
لیکن با تأمل و نگاهی مجدد، خصوصاً به عبارات لغویانی که در مقام تعیین تفاوتهای ظریف بین واژگان متشابه برآمدهاند و فروق اللغه را تدوین کردهاند، به این نتیجه میرسیم که <big>فقه</big> در لغت مطلق فهم نیست، بلکه موشکافی و ریزبینی و فهم دقیق را فقه گویند. | لیکن با تأمل و نگاهی مجدد، خصوصاً به عبارات لغویانی که در مقام تعیین تفاوتهای ظریف بین واژگان متشابه برآمدهاند و فروق اللغه را تدوین کردهاند، به این نتیجه میرسیم که <big>فقه</big> در لغت مطلق فهم نیست، بلکه موشکافی و ریزبینی و فهم دقیق را فقه گویند. | ||
== کلمه فقه در قرآن و حدیث == | == کلمه فقه در قرآن و حدیث == | ||
در قرآن کریم آمده است: {{متن قرآن |...فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ |سوره = توبه |آیه = ۱۲۲ }} چرا از هر گروهى یک دسته کوچ | در [[قرآن|قرآن کریم]] آمده است: {{متن قرآن |...فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ |سوره = توبه |آیه = ۱۲۲ }} چرا از هر گروهى یک دسته کوچ نمىکنند تا در امر دین بصیرت کامل پیدا کنند و پس از بازگشتن، مردم خود را اعلام خطر نمایند، باشد که از ناشایستهها حذر نمایند. | ||
در حدیث است که رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «من حفظ على امتى اربعین حدیثا بعثه الله فقیها عالما<ref>خصال، صفحه ۵۴۱؛ ثواب الاعمال، صفحه ۱۶۲</ref>، هر کس چهل حدیث بر امت من حفظ کند، خداوند او را فقیه و عالم محشور کند». | در حدیث است که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من حفظ على امتى اربعین حدیثا بعثه الله فقیها عالما<ref>خصال، صفحه ۵۴۱؛ ثواب الاعمال، صفحه ۱۶۲</ref>، هر کس چهل حدیث بر امت من حفظ کند، خداوند او را فقیه و عالم محشور کند». | ||
درست نمى دانیم که علما و فضلاء صحابه به عنوان «فقهاء» خوانده مى شدهاند یا نه. ولى مسلم است که از زمان تابعین (شاگردان [[صحابه]]، کسانى که پیغمبر را درک نکرده ولى صحابه را درک کردهاند) این عنوان بر عده اى اطلاق مى شده است. | درست نمى دانیم که علما و فضلاء صحابه به عنوان «فقهاء» خوانده مى شدهاند یا نه. ولى مسلم است که از زمان [[تابعین]] (شاگردان [[صحابه]]، کسانى که پیغمبر را درک نکرده ولى صحابه را درک کردهاند) این عنوان بر عده اى اطلاق مى شده است. | ||
هفت نفر از تابعین به نام '''فقهاء سبعه''' خوانده مى شدهاند. سال ۹۴ هجرى که سال شهادت [[علی بن الحسین (زین العابدین)|حضرت على بن الحسین (علیه السلام)]] است و در آن سال سعید بن مسیب و عروة بن زبیر از فقهاء سبعه و سعید بن جبیر و برخى دیگر از فقهاء مدینه درگذشتند به نام <big>سنة الفقهاء</big> نامیده شد. از آن پس دوره به دوره به علماء عارف به اسلام - خصوصا احکام اسلام - <big>فقهاء</big> اطلاق مى شد. | هفت نفر از تابعین به نام '''فقهاء سبعه''' خوانده مى شدهاند. سال ۹۴ هجرى که سال شهادت [[علی بن الحسین (زین العابدین)|حضرت على بن الحسین (علیه السلام)]] است و در آن سال سعید بن مسیب و عروة بن زبیر از فقهاء سبعه و سعید بن جبیر و برخى دیگر از فقهاء مدینه درگذشتند به نام <big>سنة الفقهاء</big> نامیده شد. از آن پس دوره به دوره به علماء عارف به اسلام - خصوصا احکام اسلام - <big>فقهاء</big> اطلاق مى شد. | ||
خط ۸۲: | خط ۷۵: | ||
== فقه سیاسی == | == فقه سیاسی == | ||
اصطلاح | اصطلاح [[فقه سیاسى]] به عنوان واژهای نوپدید در عرصه فقه، مشتمل بر مجموعهاى از مباحث فقهى است که با رفتار سیاسی و دانش سیاست مرتبط بوده و تکالیف شرعى زندگى سیاسى مؤمنان بلکه شهروندان را تعیین کرده و آیین اداره مطلوب را بر اساس منابع و ادله معتبر شرعى، تبیین و توصیه مىکند. | ||
پیشینه این فقه بنابر نظر رهبر معظم انقلاب به درازای تاریخ تدوین فقه است، ایشان میفرمایند: «فقه سیاسی در شیعه، سابقهاش از | پیشینه این فقه بنابر نظر [[سید علی حسینی خامنهای|رهبر معظم انقلاب]] به درازای تاریخ تدوین فقه است، ایشان میفرمایند: «فقه سیاسی در شیعه، سابقهاش از اول تدوین فقه است. یعنی حتّی قبل از آنکه فقه استدلالی در قرن سوم و چهارم تدوین بشود. نمونهاش را شما در روایات میبینید. همین روایت [کتاب] "تحفالعقول" که انواع معاملات را چهار قسم میکند، یک قسمش سیاسات است -امّاالسّیاسات- که خب، در آنجا مطالبی را بیان میکند. | ||
در این روایت و روایات فراوان دیگر، | در این روایت و روایات فراوان دیگر، شاخصهها ذکر میشود. بعد که نوبت به عصر تدوین فقه استدلالی میرسد -دوران [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] و بعد از ایشان- باز انسان مشاهده میکند که فقه سیاسی در آنجا وجود دارد؛ در ابواب مختلف، آن چیزهائی که مربوط به احکام سیاست و اداره جامعه است، در اینها هست. بنابراین سابقه فقه سیاسی در [[مذهب شیعه|شیعه]]، سابقه عریقی است<ref>بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۹۰/۰۶/۱۷</ref> <ref>فقه ابزاری برای اداره جامعه - دیگران - Khamenei.ir | ||
https://farsi.khamenei.ir › others-note | https://farsi.khamenei.ir › others-note | ||
</ref>.» | </ref>.» | ||
== ادله اربعه == | == ادله اربعه == | ||
ادلّه اربعه یا <big>دلایل چهارگانه</big> اصطلاحی در علم اصول فقه است که به منابع چهارگانه معتبر فقهی برای استنباط احکام شرعی اطلاق میشود. این منابع عبارتاند از | ادلّه اربعه یا <big>دلایل چهارگانه</big> اصطلاحی در علم [[اصول فقه]] است که به منابع چهارگانه معتبر فقهی برای استنباط احکام شرعی اطلاق میشود. این منابع عبارتاند از [[قرآن|کتاب]]، [[سنت]]، [[اجماع]] و [[عقل]]. فقیه بر اساس این منابع معتبر، حکم شرعی را استنباط میکند. اعتبار و حجیت این چهار دلیل در مبحث حجج اصول فقه اثبات میشود. | ||
=== دلیل === | === دلیل === | ||
خط ۱۰۳: | خط ۹۶: | ||
دلیل از جهت نوع دالّ به دو قسم لفظی و لبی تقسیم میشود: | دلیل از جهت نوع دالّ به دو قسم لفظی و لبی تقسیم میشود: | ||
دلیل لبی دلیلی است که از نوع الفاظ نیست مانند اجماع، سیره عقلاء و ... | # دلیل لبی دلیلی است که از نوع الفاظ نیست مانند اجماع، سیره عقلاء و ... | ||
# دلیل لفظی دلیل است که از نوع الفاظ است مانند خبر<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۴۰</ref>. | |||
دلیل لفظی دلیل است که از نوع الفاظ است مانند خبر<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۴۰</ref>. | |||
=== کتاب (قرآن) === | === کتاب (قرآن) === | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۰۸: | ||
==== انواع سنت ==== | ==== انواع سنت ==== | ||
===== قول معصوم ===== | |||
گفتههای معصومین که مستقیماً یا از طریق احادیث متواتر یا واحد به ما رسیده است. حدیث اگرچه گاهی مسامحتاً به عنوان سنت شناخته میشود اما سنت نیست؛ بلکه حاکی از سنت است<ref> مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۴</ref>. | گفتههای معصومین که مستقیماً یا از طریق احادیث متواتر یا واحد به ما رسیده است. حدیث اگرچه گاهی مسامحتاً به عنوان سنت شناخته میشود اما سنت نیست؛ بلکه حاکی از سنت است<ref> مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۴</ref>. | ||
===== فعل معصوم ===== | |||
دست کم فعل معصوم بر اباحه دلالت میکند. همانگونه که ترک فعلی دلالت بر عدم وجوب آن میکند. گاهی فعل معصوم با وجود قراینی معنایی بیش از اباحه یا عدم وجوب دارد مثل اینکه در مقام بیان حکم شرعی باشد. به فعل معصوم در موارد متعددی در فقه مانند افعال نماز و حج و وضو و ... استناد شده است<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۴-۶۷</ref>. | دست کم فعل معصوم بر اباحه دلالت میکند. همانگونه که ترک فعلی دلالت بر عدم وجوب آن میکند. گاهی فعل معصوم با وجود قراینی معنایی بیش از اباحه یا عدم وجوب دارد مثل اینکه در مقام بیان حکم شرعی باشد. به فعل معصوم در موارد متعددی در فقه مانند افعال نماز و حج و وضو و ... استناد شده است<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۴-۶۷</ref>. | ||
===== تقریر معصوم ===== | |||
منظور از تقریر، سکوت معصوم در برابر فعل دیگری است به این معنا که فردی در حضور معصوم رفتاری را انجام دهد و معصوم به آن توجه دارد و سکوت کند و در حالی است که اگر آن رفتار نادرست بود، او را به خطایش آگاهی میداد. اگر تقریر با شروطش محقق شود بر جایز بودن آن فعل دلالت میکند<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۸</ref>. | منظور از تقریر، سکوت معصوم در برابر فعل دیگری است به این معنا که فردی در حضور معصوم رفتاری را انجام دهد و معصوم به آن توجه دارد و سکوت کند و در حالی است که اگر آن رفتار نادرست بود، او را به خطایش آگاهی میداد. اگر تقریر با شروطش محقق شود بر جایز بودن آن فعل دلالت میکند<ref>مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۶۸</ref>. | ||
از جهت طریق دست یابی به سنت، سنت به دو گونه قطعی و غیرقطعی تقسیم میشود: | از جهت طریق دست یابی به سنت، سنت به دو گونه قطعی و غیرقطعی تقسیم میشود: | ||
===== طریق قطعی ===== | |||
سنتی که از طریق خبر متواتر به دست آید و یا خبر غیرمتواتری که قراین قطعی بر صدور آن از معصوم باشد مانند اجماع و بنای عقلایِ کاشف از قول معصوم. | سنتی که از طریق خبر متواتر به دست آید و یا خبر غیرمتواتری که قراین قطعی بر صدور آن از معصوم باشد مانند اجماع و بنای عقلایِ کاشف از قول معصوم. | ||
===== طریق غیرقطعی ===== | |||
برای دست یابی به سنت، راههای غیرقطعی گوناگونی میتوان شمرد، نتیجه این راهها غیرقطعی و ظن آور است و برای حجیت و پذیرش آن باید دلیل خاصی اقامه کرد. از میان راههای گوناگون در میان فقهای امامیه تنها خبر واحد ثقه معتبر است. | برای دست یابی به سنت، راههای غیرقطعی گوناگونی میتوان شمرد، نتیجه این راهها غیرقطعی و ظن آور است و برای حجیت و پذیرش آن باید دلیل خاصی اقامه کرد. از میان راههای گوناگون در میان فقهای امامیه تنها خبر واحد ثقه معتبر است. | ||
خط ۱۹۲: | خط ۱۸۰: | ||
# کتاب النذر: احکام نذر کردن. | # کتاب النذر: احکام نذر کردن. | ||
# کتاب الجهاد: احکام دفاع مظلومان و سرزمینهای مسلمان نشین. | # کتاب الجهاد: احکام دفاع مظلومان و سرزمینهای مسلمان نشین. | ||
# کتاب الامر بالعروف و النهی عن المنکر: احکام دعوت به اعمال نیک و دوری از بدیها = امر به معروف و نهی از منکر<ref> ین الدین العاملی (معروف به شهید ثانی). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة اللمعة الدمشقیة و الرّوضة البهیّة</ref>. | # کتاب الامر بالعروف و النهی عن المنکر: احکام دعوت به اعمال نیک و دوری از بدیها = [[امر به معروف و نهی از منکر]]<ref> ین الدین العاملی (معروف به شهید ثانی). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة اللمعة الدمشقیة و الرّوضة البهیّة</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[جعفر طیار]] | |||
* [[حبشه]] | |||
* [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | ||
[[ur:فقہ]] | [[ur:فقہ]] |