پرش به محتوا

آقا جمال خوانساری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
}}
}}


'''جمال‌الدّین محمد بن حسین بن محمد خوانساری''' معروف به '''«آقا جمال خوانساری»''' (درگذشت ۱۱۲۵ق) از شاگردان [[محمد تقی مجلسی|مجلسی اول]] و از علمای [[شیعه]] در قرن دوازدهم قمری بود. از وی آثاری در علوم مختلف از جمله فقه و کلام بر جای مانده است، کتاب کلثوم ننه اثر او است. آقا محمداکمل اصفهانی (پدر [[وحید بهبهانی]]) و ملا رفیع مشهدی از شاگردان او بوده‌اند.
'''جمال‌الدّین محمد بن حسین بن محمد خوانساری''' معروف به '''آقا جمال خوانساری''' (درگذشت ۱۱۲۵ق) از شاگردان [[محمد تقی مجلسی|مجلسی اول]] و از علمای [[شیعه]] در قرن دوازدهم قمری بود. از وی آثاری در علوم مختلف از جمله فقه و کلام بر جای مانده است، کتاب کلثوم ننه اثر او است. آقا محمداکمل اصفهانی (پدر [[وحید بهبهانی]]) و ملا رفیع مشهدی از شاگردان او بوده‌اند.


=نسب، نام و درگذشت=
==نسب، نام و درگذشت==


آقا جمال فرزند [[آقا حسین خوانساری|آقاحسین خوانساری]] است. تاریخ تولد وی در دست نیست اما با توجه اشاره [[افندی اصفهانی]] به اقامت پدرش، در اصفهان<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۷</ref>
آقا جمال فرزند [[آقا حسین خوانساری|آقاحسین خوانساری]] است. تاریخ تولد وی در دست نیست اما با توجه اشاره [[افندی اصفهانی]] به اقامت پدرش، در اصفهان<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۷</ref>
، می‌توان از آن شهر به عنوان زادگاه وی سخن گفت. نصرآبادی<ref>نصرآبادی، تذکره نصرآبادی، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۱</ref> و [[محمدباقر خوانساری]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، مکتبة اسماعیلیان، ج۲، ص۳۵۰</ref>از مهاجرت آقاحسین در آغاز جوانی و پیش از بلوغ به اصفهان سخن گفته‌اند. نام وی محمد و شهرت وی آقا جمال است. وی در ۲۶ رمضان ۱۱۲۵ق درگذشت<ref>قمی، وقایع الایام، ۱۳۸۹ش، ص۸۹</ref>. او را در آرامگاه پدرش، که به وسیله [[شاه سلیمان صفوی]] در [[تخت فولاد]] اصفهان ساخته شده بود، به خاک سپردند<ref>حر عاملی، امل‌الآمل، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۷</ref>
، می‌توان از آن شهر به عنوان زادگاه وی سخن گفت. نصرآبادی<ref>نصرآبادی، تذکره نصرآبادی، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۱</ref> و [[محمدباقر خوانساری]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، مکتبة اسماعیلیان، ج۲، ص۳۵۰</ref>از مهاجرت آقاحسین در آغاز جوانی و پیش از بلوغ به اصفهان سخن گفته‌اند. نام وی محمد و شهرت وی آقا جمال است. وی در ۲۶ رمضان ۱۱۲۵ق درگذشت<ref>قمی، وقایع الایام، ۱۳۸۹ش، ص۸۹</ref>. او را در آرامگاه پدرش، که به وسیله [[شاه سلیمان صفوی]] در [[تخت فولاد]] اصفهان ساخته شده بود، به خاک سپردند<ref>حر عاملی، امل‌الآمل، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۷</ref>


=تحصیلات=
==تحصیلات==


آقا جمال، در حوزه علمیه اصفهان نزد پدرش آقاحسین محقق خوانساری دایی‌اش [[محقق سبزواری]] نویسنده ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد و [[محمدتقی مجلسی]] درس خواند و سپس در همانجا به تدریس علوم عقلی و نقلی پرداخت.
آقا جمال، در حوزه علمیه اصفهان نزد پدرش آقاحسین محقق خوانساری دایی‌اش [[محقق سبزواری]] نویسنده ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد و [[محمدتقی مجلسی]] درس خواند و سپس در همانجا به تدریس علوم عقلی و نقلی پرداخت.
خط ۳۲: خط ۳۲:
آقاجمال از علمای طراز اول و مدرّسان برجسته آن دوران اصفهان شمرده می‌شد و ریاست حوزه تدریس اصفهان را بر عهده داشت<ref>مهدوی، تذکرةالقبور، ۱۳۴۹ش، ص۲۳۸</ref> علمایی چون آقا محمداکمل اصفهانی، پدر [[وحید بهبهانی]] و ملا رفیع مشهدی از شاگردان وی بودند.
آقاجمال از علمای طراز اول و مدرّسان برجسته آن دوران اصفهان شمرده می‌شد و ریاست حوزه تدریس اصفهان را بر عهده داشت<ref>مهدوی، تذکرةالقبور، ۱۳۴۹ش، ص۲۳۸</ref> علمایی چون آقا محمداکمل اصفهانی، پدر [[وحید بهبهانی]] و ملا رفیع مشهدی از شاگردان وی بودند.


== مقام روایی ==
=== مقام روایی ===


گفته شده که از محمدتقی مجلسی اجازه نقل حدیث داشته است<ref>تنکابنی، قصص‌العلماء، اسلامیه، ص۲۶۵</ref>.اردبیلی او را دارای مقامی بلند و از راویان فقه خوانده است<ref>اردبیلی، جامع‌الرّواه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۶۴</ref>.[[شیخ یوسف بحرانی]] صاحب الحدائق الناضرة او را از مشایخ خود در نقل حدیث برشمرده است<ref>بحرانی، لؤلؤه البحرین، مؤسسه آل‌البیت، ص۹۰</ref>
گفته شده که از محمدتقی مجلسی اجازه نقل حدیث داشته است<ref>تنکابنی، قصص‌العلماء، اسلامیه، ص۲۶۵</ref>.اردبیلی او را دارای مقامی بلند و از راویان فقه خوانده است<ref>اردبیلی، جامع‌الرّواه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۶۴</ref>.[[شیخ یوسف بحرانی]] صاحب الحدائق الناضرة او را از مشایخ خود در نقل حدیث برشمرده است<ref>بحرانی، لؤلؤه البحرین، مؤسسه آل‌البیت، ص۹۰</ref>


=آثار=
==آثار==


آقا جمال دارای آثار است که برخی از آنها به چاپ رسیده و تقریباً همه آنها در کتابخانه‌های ایران (و بعضاً بیرون از [[ایران]]) موجود است. این آثار عبارتند از:
آقا جمال دارای آثار است که برخی از آنها به چاپ رسیده و تقریباً همه آنها در کتابخانه‌های ایران (و بعضاً بیرون از [[ایران]]) موجود است. این آثار عبارتند از:
خط ۶۱: خط ۶۱:
منشآت.
منشآت.


=فعالیت اجتماعی -سیاسی=
==فعالیت اجتماعی -سیاسی==


آقا جمال نزد شاهان صفوی منزلت ویژه‌ای داشت. مشاوره او در مراسم بر تخت‌نشستن شاه سلطان‌حسین صفوی، برای انتخاب [[شیخ‌الاسلام]] وقت اصفهان در ۱۱۱۵ق به انتخاب [[میرمحمدصالح خاتون‌آبادی]] منجر شد، او و [[محمدباقر خاتون‌آبادی]]، سلطان‌حسین را در سفر به مشهد در ۱۱۱۹ق همراهی کردند و در دادن خلعت به او در ۱۱۲۰ق نقش داشت<ref>جعفریان، دوازده رساله فقهی، ۱۳۸۱ش، ص۶۸۰؛ خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ص۵۵۰</ref>. او همچنین مدتی منصب [[قضاوت]] را بر عهده داشت<ref>تنکابنی، قصص العلما، اسلامیه، ص۳۲۹</ref>.و بر پیکر [[علامه مجلسی]] نماز گزارد<ref>روضاتی، دوگفتار، ۱۳۸۱ش، ص۶۱</ref>.
آقا جمال نزد شاهان صفوی منزلت ویژه‌ای داشت. مشاوره او در مراسم بر تخت‌نشستن شاه سلطان‌حسین صفوی، برای انتخاب [[شیخ‌الاسلام]] وقت اصفهان در ۱۱۱۵ق به انتخاب [[میرمحمدصالح خاتون‌آبادی]] منجر شد، او و [[محمدباقر خاتون‌آبادی]]، سلطان‌حسین را در سفر به مشهد در ۱۱۱۹ق همراهی کردند و در دادن خلعت به او در ۱۱۲۰ق نقش داشت<ref>جعفریان، دوازده رساله فقهی، ۱۳۸۱ش، ص۶۸۰؛ خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ص۵۵۰</ref>. او همچنین مدتی منصب [[قضاوت]] را بر عهده داشت<ref>تنکابنی، قصص العلما، اسلامیه، ص۳۲۹</ref>.و بر پیکر [[علامه مجلسی]] نماز گزارد<ref>روضاتی، دوگفتار، ۱۳۸۱ش، ص۶۱</ref>.