۸۷٬۸۹۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
=== فلسفه القاب آنحضرت === | === فلسفه القاب آنحضرت === | ||
# سجاد: از مشهورترین القاب آنحضرت، «سجاد» است. سجدههای طولانی و فراوان بر پیشانی آن پیشوای متقین اثر گذاشته و پوست آن زبر شده بود. اینگونه بود که آنحضرت را «سجاد» و «سید الساجدین» لقب دادند. امام باقر (علیهالسلام) میفرماید: «پدرم هیچ نعمتی از نعمتهای الهی را یاد نکرد، مگر اینکه [[سجده]] به جا آورد؛ هیچ آیهای از [[قرآن]] که در آن از سجده یاد شده بود را قرائت نکرد، مگر به سجده رفت؛ هیچ رنجی از او برطرف نشد، مگر اینکه سجده کرد؛ از هیچ نماز واجبی فارغ نشد، جز آنکه | # سجاد: از مشهورترین القاب آنحضرت، «سجاد» است. سجدههای طولانی و فراوان بر پیشانی آن پیشوای متقین اثر گذاشته و پوست آن زبر شده بود. اینگونه بود که آنحضرت را «سجاد» و «سید الساجدین» لقب دادند. امام باقر (علیهالسلام) میفرماید: «پدرم هیچ نعمتی از نعمتهای الهی را یاد نکرد، مگر اینکه [[سجده]] به جا آورد؛ هیچ آیهای از [[قرآن]] که در آن از سجده یاد شده بود را قرائت نکرد، مگر به سجده رفت؛ هیچ رنجی از او برطرف نشد، مگر اینکه سجده کرد؛ از هیچ نماز واجبی فارغ نشد، جز آنکه آن را به سجدهای پیوند داد؛ موفّق به اصلاح اختلاف بین دو نفر نگشت، مگر اینکه برای این توفیق، سر به سجده گذاشت؛ در همه مواضع سجود او اثر سجده آشکار بود؛ به همین جهت، پدرم را سجّاد نامیدهاند<ref> صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 1، ص 232- 233، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش</ref>». | ||
# زینالعابدین: وجود مقدّس امام سجّاد (علیهالسلام)، در تمام عمرشان آنچنان غرق مناجات و دعا بودند که هر کجا و هر زمان نام مقدّسش برده میشد، گریه و زاری، اصرار و الحاح، دعا و مناجات به ذهن شنوندگان تداعی میشد. [[عمران بن سلیم]] میگوید: هر گاه زُهری از علیّ بن الحسین مطلبی نقل میکرد، میگفت: مرا زینالعابدین روایت کرد. یکبار سفیان بن عُیَیْنه به او گفت: چرا به او زینالعابدین میگوئی؟! پاسخ داد: از [[سعید بن مسیّب]] شنیدم که رسول خدا فرمود: در روز قیامت فریادکنندهای آواز برمیآورد: زینت عبادتکنندگان کجا است؟ (أیْنَ زَیْنُالْعابِدینَ؟). سپس فرمود: چنان میبینم که فرزندم علی بن الحسین با تمام وقار و سکون در میان مردم [[قیامت|محشر]] برای رسیدن به جایگاهش قدم بر میدارد<ref> صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 1،ص 230، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش</ref>. در روایت دیگری آمده است: آنحضرت سحرگاهی در محراب خود به تهجد میپرداخت که شیطانی به صورت روباه در برابرش مجسّم شد تا وی را از حال خوشی که با محبوبش داشت باز دارد. آنحضرت کمترین توجّهی به او نکرد. آن شیطان روباهنما شست پای او را گزید. باز هم امام توجهی نکرد. سپس بدنش را به درد آورد، اما امام نمازش را قطع نکرد و به قیام، قعود، ذکر و مناجاتش ادامه داد... آنگاه گویندهای غیبی سه مرتبه فریاد زد: تو حقیقتاً زینالعابدین هستی؛ (أنْتَ زَیْنُ الْعابِدینَ حَقّا) از اینرو این لقب برایش مشهور شد<ref>کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج 2، ص 74</ref>. | # زینالعابدین: وجود مقدّس امام سجّاد (علیهالسلام)، در تمام عمرشان آنچنان غرق مناجات و دعا بودند که هر کجا و هر زمان نام مقدّسش برده میشد، گریه و زاری، اصرار و الحاح، دعا و مناجات به ذهن شنوندگان تداعی میشد. [[عمران بن سلیم]] میگوید: هر گاه زُهری از علیّ بن الحسین مطلبی نقل میکرد، میگفت: مرا زینالعابدین روایت کرد. یکبار سفیان بن عُیَیْنه به او گفت: چرا به او زینالعابدین میگوئی؟! پاسخ داد: از [[سعید بن مسیّب]] شنیدم که رسول خدا فرمود: در روز قیامت فریادکنندهای آواز برمیآورد: زینت عبادتکنندگان کجا است؟ (أیْنَ زَیْنُالْعابِدینَ؟). سپس فرمود: چنان میبینم که فرزندم علی بن الحسین با تمام وقار و سکون در میان مردم [[قیامت|محشر]] برای رسیدن به جایگاهش قدم بر میدارد<ref> صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 1،ص 230، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش</ref>. در روایت دیگری آمده است: آنحضرت سحرگاهی در محراب خود به تهجد میپرداخت که شیطانی به صورت روباه در برابرش مجسّم شد تا وی را از حال خوشی که با محبوبش داشت باز دارد. آنحضرت کمترین توجّهی به او نکرد. آن شیطان روباهنما شست پای او را گزید. باز هم امام توجهی نکرد. سپس بدنش را به درد آورد، اما امام نمازش را قطع نکرد و به قیام، قعود، ذکر و مناجاتش ادامه داد... آنگاه گویندهای غیبی سه مرتبه فریاد زد: تو حقیقتاً زینالعابدین هستی؛ (أنْتَ زَیْنُ الْعابِدینَ حَقّا) از اینرو این لقب برایش مشهور شد<ref>کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج 2، ص 74</ref>. | ||
# ذوالثفنات (صاحب پینهها): ثفنات جمع «ثَفِنَه»؛ به معنای پینه زانو و سینه شتر است. آنحضرت از بس سجده میکرد، روی زانوها و دیگر سجدهگاههایش پینه میبست و سالی دو بار آن پینهها را میتراشید. گفته شد آنحضرت در شبانه روز هزار رکعت نماز میگزارد و نیز گزارش شده هنگامی که او را بعد از شهادت غسل میدادند، آثاری از پینه مثل زانوهای شتر بر دو شانه او دیدند. به خانوادهاش گفتند: این آثار چیست؟ گفتند: از آذوقه و خوراکی است که شبانه بر شانه میکشید و به بینوایان میداد<ref>علل الشرائع، ج 1، ص 233</ref>. | # ذوالثفنات (صاحب پینهها): ثفنات جمع «ثَفِنَه»؛ به معنای پینه زانو و سینه شتر است. آنحضرت از بس سجده میکرد، روی زانوها و دیگر سجدهگاههایش پینه میبست و سالی دو بار آن پینهها را میتراشید. گفته شد آنحضرت در شبانه روز هزار رکعت نماز میگزارد و نیز گزارش شده هنگامی که او را بعد از شهادت غسل میدادند، آثاری از پینه مثل زانوهای شتر بر دو شانه او دیدند. به خانوادهاش گفتند: این آثار چیست؟ گفتند: از آذوقه و خوراکی است که شبانه بر شانه میکشید و به بینوایان میداد<ref>علل الشرائع، ج 1، ص 233</ref>. | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
=== مناجات انجیلیه === | === مناجات انجیلیه === | ||
در برخی از کتب امامیه از جمله در کتاب الصحیفة الثالثة السجادیة تألیف علامه میرزا عبدالله اصفهانی نقل شده است: | در برخی از کتب امامیه از جمله در کتاب الصحیفة الثالثة السجادیة تألیف علامه میرزا عبدالله اصفهانی نقل شده است: | ||
«مناجات انجیلیه مفصلترین مناجاتی است که از امام سجاد (علیهالسلام) نقل بر جای مانده و من | «مناجات انجیلیه مفصلترین مناجاتی است که از امام سجاد (علیهالسلام) نقل بر جای مانده و من آن را در کتابی از مؤلفات قدماء امامیه دیدهام. این دعا معروف به انجیلیه است و وجه تسمیه آن این است که فقرات این دعا شبیه اکثر فقرات و مواعظ انجیل است که بر حضرت [[عیسی]](علیهالسلام) نازل شده، و نه انجیلی که هم اکنون بین نصاری است. | ||
گفتنی است که مضامین عالی این مناجات و سبک و سیاق عبارات آن خود قویترین دلیل بر صحت صدور آن از لسان معصوم است، و حتی اگر سند آن ضعیف هم باشد، خود این مضامین بر صحت صدور آن از معصوم کفایت میکند. | گفتنی است که مضامین عالی این مناجات و سبک و سیاق عبارات آن خود قویترین دلیل بر صحت صدور آن از لسان معصوم است، و حتی اگر سند آن ضعیف هم باشد، خود این مضامین بر صحت صدور آن از معصوم کفایت میکند. | ||
وانگهی برخی از متأخرین و متقدمین علما این مناجات را در کتابهای خود نقل کردهاند؛ از جمله صاحب انیس العابدین، و [[فیض کاشانی|ملا محسن فیض کاشانیِ معاصر]] (قدس سره) | وانگهی برخی از متأخرین و متقدمین علما این مناجات را در کتابهای خود نقل کردهاند؛ از جمله صاحب انیس العابدین، و [[فیض کاشانی|ملا محسن فیض کاشانیِ معاصر]] (قدس سره) آن را در کتاب [[ذریعة الضراعة (کتاب)|ذریعة الضراعة]] نقل کرده است...<ref>«مناجات انجیلیه امام سجاد (علیهالسلام)»، 8326</ref>». | ||
== صفات و ویژگیهای اخلاقی امام سجاد == | == صفات و ویژگیهای اخلاقی امام سجاد == |